Öz
This study presents a reflexive discussion on findings from my 2022–2023 field research at an equestrian club in Ankara, using a postmodern anthropological approach. I examine how anthropocentric perspectives obscure nonhuman roles in social life, analyzing horses' positioning through spatial and linguistic arrangements. Drawing on postmodern anthropology and multispecies ethnography, I assess how knowledge production is shaped by ethical and species-based standpoints. My refusal to ride -rooted in veganism and animal liberation activism- limited my interactions with club members, challenging the "neutral observer” ideal in classical ethnography. Through participatory observation and interviews, I explore spatial organization, linguistic codes, and horse subjectivity. Findings reveal that horses’ needs are often neglected, while labels like "obedient” or "troublesome” reinforce human-centered instrumentalization. Despite multispecies ethnography’s potential, anthropocentric methodological legacies constrain its effectiveness. By reflecting on horse agency and my researcher position, I highlight anthropology’s limitations in engaging with nonhuman beings and advocate for a more inclusive ethnographic perspective.
Anahtar Kelimeler
Postmodern anthropology multispecies ethnography reflexivity anthropocentrism horse
Etik Beyan
Ethics committee approval for this research was received from Ankara University Social Sciences Ethics Committee. Date: 21.11.2022, Number: 20/256.
Teşekkür
This article was initially prepared for the Cultural Theories course taught by Dr. İskender Yıldırım in the 2024-2025 Fall Semester of the Folklore Master's Program at Ankara University. The in-class discussions on ethnographic methodology, Dr. Yıldırım’s profound command of the literature, and his thought-provoking, sometimes even provocative, insights made this paper possible. I am deeply grateful for his invaluable contributions. I would also like to sincerely thank my dear classmates, Ece Araz and Hüsna Özcan, for sharing this academic journey with me. Finally, I extend my heartfelt appreciation to Sebahat Gökçe Ağbaş for her support in proofreading the final version of this paper.
Kaynakça
- Appadurai, Arjun (1988). “Introduction: Place and Voice in Anthropological Theory.” Cultural Anthropology, 3(1): 16–20.
- Asad, Talal (1973). Anthropology and the Colonial Encounter. Ithaca Press.
- Braitman, Laurel (2013). Animal Madness: What Mental Illness in Animals Proves About Being Human. Doctoral Dissertation. Massachusetts Institute of Technology.
- Candea, Matei (2010). “‘I Fell in Love with Carlos, the Meerkat’: Engagement and Detachment in Human-Animal Relations.” American Ethnologist, 37(2): 241–258.
- Clifford, James & Marcus, George E. (eds.). (1986). Writing Culture: The Poetics and Politics of Ethnography. University of California Press.
- Comte, Auguste (2001). Pozitif Felsefe Kursları. Trans. Erkan Ataçay. Sosyal Yayınları.
- D’Andrade, Roy (1995). “Moral Models in Anthropology.” Current Anthropology, 36(3): 399–407.
- DeMello, Margo (2012). Animals and Society: An Introduction to Human-Animal Studies. Columbia University Press.
- Derrida, Jacques (2008). The Animal That, Therefore, I am. Trans. David Wills. Fordham University Press.
- Greenfield, P. (2000). “What Psychology Can Do for Anthropology, or Why Anthropology Took Postmodernism on the Chin.” American Anthropologist, 102(3): 564–576.
- Gruen, Lori (2018). Entangled Empathy: An Alternative Ethic for Our Relationships with Animals. Lantern Books.
- Haraway, Donna (2003). A companion Species Manifesto: Dogs, People, and Significant Otherness. Prickly Paradigm Press.
- Haraway, Donna (2008). When Species Meet. University of Minnesota Press.
- Kirksey, S. Eben & Helmreich, Stefan (2010). The Emergence of Multispecies Ethnography.” Cultural Anthropology, 25(4): 545–576.
- Kohn, Eduardo (2007). “How Dogs Dream: Amazonian Natures and the Politics of Transspecies Engagement.” American Ethnologist, 34(1): 3–24.
- Latour, Bruno (2004). Politics of Nature: How to Bring the Sciences into Democracy. Trans. Catherine Porter. Harvard University Press.
- Lefebvre, Henri (2014). Mekânın Üretimi. Trans. Işık Ergüden. Sel Yayıncılık.
- Lévi-Strauss, Claude (2012). Yapısal Antropoloji. Trans. Adnan Kahiloğulları. İmge Kitabevi.
- Malinowski, Bronislaw (1992). Bilimsel Bir Kültür Teorisi. Trans. Saadet Özkal. Kabalcı Yayınevi.
- Özbudun, Sibel; Şafak, Balkı & Altuntek, N. Serpil (2007). Antropoloji: Kuramlar, kuramcılar. Dipnot Yayınları.
- Paxson, Heather (2008). “Post-Pasteurian Cultures: The Microbiopolitics of Raw-milk Cheese in the United States.” Cultural Anthropology, 23(1): 15–47.
- Paxson, Heather (2010, May). “Toward an Animal Anthropology of Farmstead Cheesemaking [Conference Session].” Meetings of the Society for Cultural Anthropology, Santa Fe, NM.
- Rabinow, Paul (1977). Reflections on Fieldwork in Morocco. University of California Press.
- Radcliffe-Brown, Alfred R. (1922). The Andaman Islanders: A Study in Social Anthropology. Cambridge University Press.
- Reed, Isaac Ariail (2010). “Epistemology Contextualized: Social-Scientific Knowledge in a Postpositivist Era.” Sociological Theory, 28(1): 20–39.
- Rubin, Gayle (1975). “The Traffic in Women: Notes on the ‘Political Economy’ of Sex.” Toward an Anthropology of Women. Ed. R. Reiter. Monthly Review Press, 157–210.
- Salberg, D., Stewart, R., Wesley, K., & Weiss, S. (n.d.). “Postmodernism and its Critics.” https://anthropology.ua.edu/theory/postmodernism-and-its-critics/ (Access date: January 5, 2025).
- Spiro, Melford E. (1996). “Postmodernist Anthropology, Subjectivity, and Science: A Modernist Critique.” Comparative Studies in Society and History, 38(1): 759–780.
- Spivak, Gayatri C. (2023). Madun Konuşabilir mi? Trans. Emre Koyuncu. Dipnot Yayınları.
- Stocking, George W. (1982). Race, Culture, and Evolution: Essays in the History of Anthropology. University of Chicago Press.
- Tsing, Anna Lowenhaupt (2009). “Beyond Economic and Ecological Standardisation.” The Australian Journal of Anthropology, 20(3): 347–368.
- Tsing, Anna Lowenhaupt (2023). Dünyanın Sonundaki Mantar: Kapitalizmin Enkazlarında Yaşam İmkânı Üzerine. Trans. Erdem Gökyaran. Yapı Kredi Yayınları.
- Wolf, Eric Robert (1982). Europe and the People without History. University of California Press.
Öz
Bu çalışma, 2022–2023 yıllarında Ankara’daki bir binicilik kulübünde gerçekleştirdiğim saha araştırmasının bulgularını postmodern antropoloji çerçevesinde düşünümsel bir yaklaşımla ele almaktadır. Antroposentrik bakış açılarının insan olmayan varlıkların toplumsal yaşamdaki rollerini nasıl görünmez kıldığını inceliyor, atların mekânsal ve dilsel düzenlemeler yoluyla nasıl konumlandırıldığını analiz ediyorum. Postmodern antropoloji ve çok türlü etnografi kuramsal çerçevesinde, bilgi üretiminin etik ve tür temelli duruşlar tarafından nasıl şekillendiğini değerlendiriyorum. Vegan ve hayvan özgürlüğü aktivisti olmam nedeniyle ata binmeyi reddetmiş olmam kulüp üyeleriyle etkileşimimi sınırlandırdı ve klasik etnografideki “tarafsız gözlemci” idealine meydan okumama yol açtı. Katılımcı gözlem ve yarı yapılandırılmış görüşmeler aracılığıyla mekânsal örgütlenme, dilsel kodlar ve atların öznelliği gibi konuları ele alıyorum. Bulgular, atların fiziksel ve duygusal ihtiyaçlarının sıklıkla göz ardı edildiğini, “itaatkâr” veya “sorunlu” gibi etiketlerle insanmerkezli araçsallaştırmanın pekiştirildiğini gösteriyor. Çoktürlü etnografinin sunduğu olanaklara rağmen antropolojinin insanmerkezli yöntemsel miraslar bu yaklaşımın etkisini kısıtlamaktadır. Atların öznelliği ve araştırmacı olarak konumum arasındaki ilişkiye odaklanarak, antropolojinin insan olmayan varlıklarla nasıl ilişkilendiğini sorguluyor ve daha kapsayıcı bir etnografik perspektif öneriyorum.
Anahtar Kelimeler
Postmodern antropoloji çoktürlü etnografi düşünümsellik insanmerkezlilik at
Etik Beyan
Bu araştırma için etik kurul onayı Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Etik Kurulu'ndan alınmıştır. Tarih: 21.11.2022, Sayı: 20/256.
Teşekkür
Bu makale ilk olarak Ankara Üniversitesi Halk Bilimi Yüksek Lisans Programı'nın 2024-2025 Güz Dönemi'nde Dr. İskender Yıldırım tarafından verilen Kültür Teorileri dersi için hazırlanmıştır. Etnografik metodoloji üzerine sınıf içi tartışmalar, Dr. Yıldırım'ın literatüre olan derin hakimiyeti ve düşündürücü, hatta bazen kışkırtıcı içgörüleri bu makalenin yazılmasını mümkün kılmıştır. Değerli katkılarından dolayı kendisine derinden minnettarım. Ayrıca bu akademik yolculuğu benimle paylaşan sevgili sınıf arkadaşlarım Ece Araz ve Hüsna Özcan'a içtenlikle teşekkür etmek istiyorum. Son olarak, bu makalenin son halinin düzeltilmesinde bana verdiği destek için Sebahat Gökçe Ağbaş'a yürekten teşekkürlerimi sunarım.
Kaynakça
- Appadurai, Arjun (1988). “Introduction: Place and Voice in Anthropological Theory.” Cultural Anthropology, 3(1): 16–20.
- Asad, Talal (1973). Anthropology and the Colonial Encounter. Ithaca Press.
- Braitman, Laurel (2013). Animal Madness: What Mental Illness in Animals Proves About Being Human. Doctoral Dissertation. Massachusetts Institute of Technology.
- Candea, Matei (2010). “‘I Fell in Love with Carlos, the Meerkat’: Engagement and Detachment in Human-Animal Relations.” American Ethnologist, 37(2): 241–258.
- Clifford, James & Marcus, George E. (eds.). (1986). Writing Culture: The Poetics and Politics of Ethnography. University of California Press.
- Comte, Auguste (2001). Pozitif Felsefe Kursları. Trans. Erkan Ataçay. Sosyal Yayınları.
- D’Andrade, Roy (1995). “Moral Models in Anthropology.” Current Anthropology, 36(3): 399–407.
- DeMello, Margo (2012). Animals and Society: An Introduction to Human-Animal Studies. Columbia University Press.
- Derrida, Jacques (2008). The Animal That, Therefore, I am. Trans. David Wills. Fordham University Press.
- Greenfield, P. (2000). “What Psychology Can Do for Anthropology, or Why Anthropology Took Postmodernism on the Chin.” American Anthropologist, 102(3): 564–576.
- Gruen, Lori (2018). Entangled Empathy: An Alternative Ethic for Our Relationships with Animals. Lantern Books.
- Haraway, Donna (2003). A companion Species Manifesto: Dogs, People, and Significant Otherness. Prickly Paradigm Press.
- Haraway, Donna (2008). When Species Meet. University of Minnesota Press.
- Kirksey, S. Eben & Helmreich, Stefan (2010). The Emergence of Multispecies Ethnography.” Cultural Anthropology, 25(4): 545–576.
- Kohn, Eduardo (2007). “How Dogs Dream: Amazonian Natures and the Politics of Transspecies Engagement.” American Ethnologist, 34(1): 3–24.
- Latour, Bruno (2004). Politics of Nature: How to Bring the Sciences into Democracy. Trans. Catherine Porter. Harvard University Press.
- Lefebvre, Henri (2014). Mekânın Üretimi. Trans. Işık Ergüden. Sel Yayıncılık.
- Lévi-Strauss, Claude (2012). Yapısal Antropoloji. Trans. Adnan Kahiloğulları. İmge Kitabevi.
- Malinowski, Bronislaw (1992). Bilimsel Bir Kültür Teorisi. Trans. Saadet Özkal. Kabalcı Yayınevi.
- Özbudun, Sibel; Şafak, Balkı & Altuntek, N. Serpil (2007). Antropoloji: Kuramlar, kuramcılar. Dipnot Yayınları.
- Paxson, Heather (2008). “Post-Pasteurian Cultures: The Microbiopolitics of Raw-milk Cheese in the United States.” Cultural Anthropology, 23(1): 15–47.
- Paxson, Heather (2010, May). “Toward an Animal Anthropology of Farmstead Cheesemaking [Conference Session].” Meetings of the Society for Cultural Anthropology, Santa Fe, NM.
- Rabinow, Paul (1977). Reflections on Fieldwork in Morocco. University of California Press.
- Radcliffe-Brown, Alfred R. (1922). The Andaman Islanders: A Study in Social Anthropology. Cambridge University Press.
- Reed, Isaac Ariail (2010). “Epistemology Contextualized: Social-Scientific Knowledge in a Postpositivist Era.” Sociological Theory, 28(1): 20–39.
- Rubin, Gayle (1975). “The Traffic in Women: Notes on the ‘Political Economy’ of Sex.” Toward an Anthropology of Women. Ed. R. Reiter. Monthly Review Press, 157–210.
- Salberg, D., Stewart, R., Wesley, K., & Weiss, S. (n.d.). “Postmodernism and its Critics.” https://anthropology.ua.edu/theory/postmodernism-and-its-critics/ (Access date: January 5, 2025).
- Spiro, Melford E. (1996). “Postmodernist Anthropology, Subjectivity, and Science: A Modernist Critique.” Comparative Studies in Society and History, 38(1): 759–780.
- Spivak, Gayatri C. (2023). Madun Konuşabilir mi? Trans. Emre Koyuncu. Dipnot Yayınları.
- Stocking, George W. (1982). Race, Culture, and Evolution: Essays in the History of Anthropology. University of Chicago Press.
- Tsing, Anna Lowenhaupt (2009). “Beyond Economic and Ecological Standardisation.” The Australian Journal of Anthropology, 20(3): 347–368.
- Tsing, Anna Lowenhaupt (2023). Dünyanın Sonundaki Mantar: Kapitalizmin Enkazlarında Yaşam İmkânı Üzerine. Trans. Erdem Gökyaran. Yapı Kredi Yayınları.
- Wolf, Eric Robert (1982). Europe and the People without History. University of California Press.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | İngilizce |
|---|---|
| Konular | Sosyal ve Kültürel Antropoloji (Diğer) |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 10 Haziran 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 6 Mart 2025 |
| Kabul Tarihi | 13 Nisan 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Sayı: 25 |
