Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Special education vocational school academic curriculum from the perspective of special education teachers

Yıl 2025, Sayı: 74, 430 - 448, 30.04.2025

Seniha Kurtoğlu , Funda Ulugöl

https://doi.org/10.21764/maeuefd.1397328

Öz

In order to increase the effectiveness of the programs, teacher feedback regarding the content, duration and evaluation processes of the program should be taken into account. The participants of the study consisted of 12 teachers. Data were collected using a semi-structured interview technique. Content analysis was used in the analysis of data. The findings were grouped under three themes: inappropriate aspects of the program, weekly class hours of the program, and superior aspects of the program.
The aspects of the program that were not found appropriate were explained under the difficulties in the IEP preparation process and the difficulties in the implementation process. While some teachers find the weekly lesson hours sufficient, others find the need for individual training and frequent repetition, the inadequacy of the topics covered, and the weekly lessons insufficient. The superior aspects of the program are described as flexible, functional, and supportive of participation in society. Its support for participation in society is explained with its current, important and useful situations. The study findings also reflect the necessity and needs of supporting teachers with new methods, practical activities and effective application examples regarding the teaching of newly added objectives.

Anahtar Kelimeler

Special education vocational school academic curriculum case study

Kaynakça

  • Akgün, S. K. (2022). Otizm spektrum bozukluğu olan öğrencilere temel çarpma işlemi öğretiminde nokta belirleme tekniğinin etkililiği (Tez No.718889) [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
  • Akgün, S. K., Karaaslan, Ö., ve Erdem, H. Ş. (2023). Otizm spektrum bozukluğu olan öğrencilere çarpma işlemi öğretiminde nokta belirleme tekniğinin etkililiği. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (65), 260-287. https://doi.org/10.21764/maeuefd.1110195
  • Akhanlı, M., Tama, G., & Bülbül, M. (2024). Özel gereksinimli öğrencilerde bireyselleştirilmiş eğitim. International Journal of Social and Humanities Sciences Research, 11(107), 979-988. https://doi.org/10.5281/zenodo.11405474.
  • Arı, A., Düzkantar, A., & Eratay, E. (2023). The effectiveness of the constant time delay procedure in teaching reading and writing with the sound-based sentence method. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 24(2), 253-273. https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.1016807
  • Ayres, K.M., Langone J., Boon R. T., Norman A. (2006). Computer-based ınstruction for purchasing skills. Education and Training İn Developmental Disabilities, 41(3), 253 – 263. https://www.jstor.org/stable/23880199
  • Balta, M. (2018). Zihinsel engelli bireylere orta öğretim düzeyinde verilen mesleki eğitimde yaşanan sorunlar [Yayımlanmış yüksek lisans tezi, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi]. https://openaccess.izu.edu.tr/xmlui/handle/20.500.12436/618
  • Bayat, S. (2025). Görmeyen/az gören öğrenciler için hazırlanan ve özel eğitim meslek okulu’nda okutulan derslerin öğretim programlarının incelenmesi. Socrates Journal of Interdisciplinary Social Researches, 11(49), 94-107. https://doi.org/10.5281/zenodo.14755336
  • Beacham, N., & Trott, C. (2005). Screening for dyscalculia within HE. MSOR Connections, 5(1), 1-4. https://doi.org/10.11120/msor.2005.05010004
  • Bogdan, R. C., & Biklen, S. K. (2011). Qualitative research in education: An introduction to theory and methods (5th ed.). Upper Saddle River, NewJersey: Prentice Hall.
  • Bochner, S., Outhred, L. & Pieterse, M. (2001). A study of functional literacy skills in young adults with Down syndrome. International Journal of Disability, Development and Education, 48(1), 67-90.
  • Browder, D. M., & Bambara, L. M. (2000). Home and community. ME Snell & F. Brown (Edt.). Insruction of severe disabilities.
  • Carmack, C. M. (2011). Investigating the effect of addition with regrouping strategy instruction among elementary students with learning disabilities (Tez No.) [Unpublished doctoral dissertation Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
  • Cihak, D. F., McMahon, D., Smith, C. C., Wright, R., & Gibbons, M. M. (2015). Teaching individuals with intellectual disability to email across multiple device platforms. Research in Developmental Disabilities, 36, 645-656. https://doi.org/10.1016/j.ridd.2014.10.044
  • Cortiella, C., & Horowitz, S. H. (2014). The state of learning disabilities: Facts, trends and emerging issues. New York: National center for learning disabilities, 25(3), 2-45. https://help4mychild.org/wp-content/uploads/woocommerce_uploads/2015/10/gen-The-State-of-Learning-Disabilities-2014.pdf
  • Coyne, P. and Fullerton, A. (2014). Toward a balanced leisure lifestyle for adults. In M.Tincani & A. Bondy (Eds.), Autism spectrum disorder in adolescents and adults evidence-based and promising intervention (pp. 208-237). Newyork, Londan: The Guilford Press.
  • Coyne, P., Klagge, M. L., and Nyberg, C. (2016). Developing leisure time skills for people with autism spectrum disorders: Practical strategies for home, school and community (2th edition). USA: Future Horizons.
  • Creswell, J. W. (2017). Karma yöntem araştırmalarına giriş. (Çev: M. Sözbilir). Ankara: Pegem Akademi.
  • Çolak, A. (2001). Zihin özürlü çocuklar i̇lköğretim okulu ve mesleki eğitim merkezindeki özel eğitim öğretmenlerinin zihin özürlü çocukların okuma- yazma öğrenmeleri hakkındaki görüş ve önerileri (Tez No.101560) [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
  • Delgado, P., Ávila, V., Fajardo, I., & Salmerón, L. (2019). Training young adults with intellectual disability to read critically on the internet. Journal of Applied Research in Intellectual Disabilities, 32(3), 666-677. https://doi.org/10.1111/jar.12562
  • Demir, A., Talas, S., & Gökbulut, Y. (2023). Otizm Spektrum Bozukluğu Bulunan Çocuklara Basit Toplama İşlemi Öğretiminde Nokta Belirleme Tekniğinin Tablet ile Sunumunun Etkililiği. Türk Akademik Yayınlar Dergisi (TAY Journal), 7(3), 846-872. https://dergipark.org.tr/tr/pub/tayjournal/issue/80720/1359621
  • Deveci, M. (2019). Özel eğitim meslek okulu akademik programının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi önerileri (Tez No.101560) [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
  • Duzcu, M.G. (2015). Özel eğitim mesleki eğitim merkezi türkçe dersi öğretim programı’nın değerlendirilmesi (Tez No.396162) [Yayımlanmış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi].
  • Eliçin, Ö., Emecen, D. D., & Yıkmış, A. (2013). Zihin engelli çocuklara doğrudan öğretim yöntemiyle temel toplama işlemlerinin öğretiminde nokta belirleme tekniği kullanılarak yapılan öğretimin etkililiği. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 37(37), 118-136. https://dergipark.org.tr/tr/pub/maruaebd/issue/386/2559
  • Ergün, P. ve Aslan, H. (2023). Okul Dışı Sosyal Etkinliklerde Karşılaşılan Sorunlar. Uluslararası Liderlik Eğitimi Dergisi (ULED)/ International Journal of Leadership Training (IJOLT), 8(2), 1-13. https://trdoi.org/10.26023458/uled.1369923
  • Forts, A. M., & Luckasson, R. (2011). Reading, writing, and friendship: Adult implications of effective literacy instruction for students with intellectual disability. Research and Practice for Persons with Severe Disabilities, 36(3-4), 121-125. https://doi.org/10.2511/027494811800824417
  • Gunby, K. V., Carr, J. E., ve Leblanc, L. A, (2010). Teaching abduction-prevention skills to children with autism. Journal of Applied Behavior Analysis, 43, 107– 112. https://doi.org/10.1901/jaba.2010.43-107
  • Güven, B., & İleri, S. (2006). İlköğretim öğrencilerin sosyal bilgiler dersinde oluşturdukları metaforlara ilişkin inceleme. [Sözlü bildiri]. XV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi
  • Kavan, N. (2021). Özel eğitim öğrencilerinin okuduğunu anlama becerilerini geliştirmede teknoloji destekli öğretimin etkisi. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(3), 264-284. https://doi.org/10.34056/aujef.830419
  • Kim, Y. R. (2010). Personal safety programs for children with intellectual disabilities. Education and Training in Autism and Developmental Disabilities, 45(2), 312-319. https://www.jstor.org/stable/23879815
  • Kroesbergen, E. H., Van Luit, J. E., & Naglieri, J. A. (2003). Mathematical learning difficulties and PASS cognitive processes. Journal of Learning Disabilities, 36(6), 574-582. https://doi.org/10.1177/0022219403036006080
  • Kurtoğlu, S. (2017). Zihinsel yetersizliği olan bireylere bankamatikten para çekme becerisinin öğretiminde bilgisayar destekli öğretimin etkililiği (Tez No.418156) [Yayımlanmış yüksek lisans tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
  • Kurtoğlu, S. (2023). Otı̇zm spektrum bozukluğu olan gençlere serbest zamanı yönetme becerı̇lerı̇nı̇n öğretı̇mı̇: Karma yöntem araştırması (Tez No.829911) [Yayınlanmamış doktora tezi, Anadolu Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
  • Mahoney, A., & Poling, A. (2011). Sexual abuse prevention for people with severe developmental disabilities. Journal of Developmental and Physical Disabilities, 23, 369-376. https://doi.org/10.1007/s10882-011-9244-2
  • Mechling, L. C., & Gast, D. L. (2003). Multi-media instruction to teach grocery word associations and store location: A study of generalization. Education and Training in Mentally Retardation and Developmental Disabilities, 38(1), 62-76. https://www.jstor.org/stable/23880186
  • Miltenberger, R. G. (2008). Teaching safety skills to children: Prevention of firearm injury as an examplar of best practice in assessment, training, and generalization of safety skills. Training, and generalization of safety skills. Behavior Analysis Practice,1, 30-36. https://doi.org/ 10.1007/BF03391718
  • Miltenberger, R. G., Gatheridge, B. J., Satterlund, M., Egemo-Helm K. R., Johnson, B. M., Jostad, C., Kelso, P., ve
  • Flessner, C. A. (2005). Teaching safety skills to children to prevend gun play: An evaluation of in situ training. Journal of Applied Behavior Analysi, 38(3), 395- 398. https://doi.org/10.1901/jaba.2005.130-04
  • Milton, J. H., Flores, M. M., Moore, A. J., Taylor, J. L. J., & Burton, M. E. (2019). Using the concrete–representational–abstract sequence to teach conceptual understanding of basic multiplication and division. Learning Disability
  • Quarterly, 42(1), 32-45. https://doi.org/10.1177/073194871879008
  • Özcan, H., & Karabulut, A. (2024). Kwl (Ne Biliyorum? Ne Öğrenmek İstiyorum? Ne Öğrendim?) Stratejisi’nin Hafif Düzeyde Zihin Yetersizliği Olan Öğrencilerin Okuduğunu Anlama Becerisi Üzerindeki Etkisi. Mevzu–Sosyal Bilimler Dergisi, (Ö2-Özel Eğitimde Disiplinlerarası Çalışmalar), 2, 261-287. https://doi.org/10.56720/mevzu.1584792
  • Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği. (2018). T.C. Resmî Gazete, (30471), 7 Temmuz 2018, 22-77.
  • Özel Eğitim Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü (2023). Özel eğitim programları. Milli Eğitim Bakanlığı. https://orgm.meb.gov.tr/www/ozel-egitim-ile-ilgili-yayimlar/icerik/123
  • Sarı, H., & Gürbüz, A. (2021). Özel eğitim meslek okulları öğretim programlarının uygulanması sırasında karşılaşılan güçlüklerin öğretmen görüşlerine göre incelenmesi. Turkish Special Education Journal: International, 3(2), 77-98. https://dergipark.org.tr/tr/pub/tseji/issue/67609/922753
  • Skarbek, D., Hahn, K., & Parrish, P. (2009). Stop sexual abuse in special education: An ecological model of prevention and intervention strategies for sexual abuse in special education. Sexuality and disability, 27, 155-164. https://doi.org/10.1007/s11195-009-9127-y
  • Sola-Özgüç, C. (2015). Zihin yetersizliği olan ortaokul öğrencilerinin bulunduğu bir sınıfta öğretim etkinliklerinin teknoloji desteği ile geliştirilmesi: Bir eylem araştırması (Tez No.407807) [Yayınlanmamış doktora tezi, Anadolu Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
  • Soyaltın, Ş. A., Diken, İ., & Adıgüzel, Ö. (2021). Yaratıcı drama yönteminin zihinsel yetersizliği olan öğrencilerin okuduğunu anlama becerileri üzerindeki etkisi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(30. Ulusal Özel Eğitim Kongresi Özel Sayısı), https://doi.org/10.19171/uefad.849804
  • Suarez, V. D., Najdowski, A. C., Tarbox, J., Moon, E., St. Clair, M., & Farag, P. (2022). Teaching individuals with autism problem-solving skills for resolving social conflicts. Behavior Analysis in Practice, 15(3), 768-781. https://doi.org/10.1007/s40617-021-00643-y
  • Summers, J., Tarbox, J., Findel-Pyles, R. S., Wilke, A. E., Bergstrom, R., ve Williams, W.L. (2011). Teaching two household safety skills to children with autism. Research in Autism Spectrum Disorders,5, 629-632. https://doi.org/10.1016/j.rasd.2010.07.008
  • Süzer, T. (2015). Otizm spektrum bozukluğu olan bireylere cinsel istismardan korunma becerilerinin öğretiminde sosyal öykü yönteminin etkililiği (Tez No.4388868) [Yayınlanmamış doktora tezi, Anadolu Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
  • Svensson, I., Nordström, T., Lindeblad, E., Gustafson, S., Björn, M., Sand, C., ... & Nilsson, S. (2021). Effects of assistive technology for students with reading and writing disabilities. Disability and Rehabilitation: Assistive Technology, 16(2), 196-208. https://doi.org/10.1080/17483107.2019.1646821
  • Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı (2023). Haftalık ders çizelgeleri. https://ttkb.meb.gov.tr/www/haftalik-ders-cizelgeleri/kategori/7
  • Tekin-İftar, E., & Kırcaali-İftar (2012). Davranış değişikliği ve öğretimde kalıcılık ve genelleme sağlama. In E. Tekin-İftar (Editör), Davranış ve öğrenme sorunu olan çocukların eğitimi (5.baskı) (s.215-233). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları.
  • Terzioğlu, N. K., & Yıkmış, A. (2018). Otizm spektrum bozukluğu olan öğrencilere temel çıkarma işlemi öğretiminde nokta belirleme tekniğinin etkililiği. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 19(1), 1-27. https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.298939
  • Uçar-Rasmussen, M., & Çifci-Tekinarslan, İ. (2024). Zihin Yetersizliği Olan Bireylere Cinsel İstismarı Önleme Becerisinin Kazandırılması. Özel Egitim Dergisi, 25(1). https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.298939
  • Ulugöl, F. (2023). Comparison of direct instruction and video-modeling in teaching digital citizenship skills to individuals with intellectual disability (Tez No.813417) [Yayınlanmamış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
  • Yalçın, G., & Kocaöz, O. E. (2022). Özet yazma stratejisinin okuduğunu anlama becerisi üzerine etkisi: Braille okuyan bir öğrenci ile vaka çalışması. Kocaeli Üniversitesi Eğitim Dergisi, 5(1), 91-110. https://doi.org/10.33400/kuje.1052997
  • Yıkmış, A., & Çetin, M. E. (2010). Zihinsel yetersizliği olan öğrencilere sabit bekleme süreli öğretimle bölme öğretimi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(2), 69-78. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/16705
  • Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (9. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Yusaini, N. A., Maat, S. M., & Rosli, R. (2019). Touch-Point Mathematics Instruction for Children with Autism Spectrum Disorder: A Systematic Literature Review. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 9(3), 609–625. https://doi.org/10.6007/IJARBSS/v9-i3/5730

Özel eğitim öğretmenlerinin bakış açısıyla özel eğitim meslek okulu akademik programı

Yıl 2025, Sayı: 74, 430 - 448, 30.04.2025

Seniha Kurtoğlu , Funda Ulugöl

https://doi.org/10.21764/maeuefd.1397328

Öz

Programların etkililiğini artırmak için programın içeriği, süresi ve değerlendirme süreçlerine ilişkin öğretmen geri bildirimleri dikkate alınmalıdır. Bu araştırmada özel eğitim meslek okulu akademik programına ilişkin özel eğitim öğretmenlerinin görüşleri belirlenmiştir. Çalışma nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması ile desenlenmiştir. Çalışmaya 12 öğretmen katılmıştır. Veriler yarı yapılandırılmış görüşme tekniği ile toplanmıştır. Verilerin analizinde içerik analizi kullanılmıştır. Bulgular, programın uygun bulunmayan yönleri, programın haftalık ders saatleri ve programın üstün yönleri olmak üzere üç tema altında toplanmıştır. Programın uygun bulunmayan yönleri BEP hazırlama sürecindeki zorluklar ve uygulama sürecindeki zorluklar altında açıklanmıştır. BEP hazırlama sürecindeki zorluklar; program içeriğinde temel hedeflerin eksik olması, öğrenci hazırbulunuşluğuyla uyumsuz hedefler bulunması, işlevsel bulunmayan bazı hedeflerin yer alması ve öğretmenlerin bilgi eksikliği durumlarıyla açıklanmıştır. Uygulama sürecinde ise resmi izinler, güvenlik, maliyet gibi zorluklar ortaya çıkmıştır. Haftalık ders saatleri, öğretmenlerin bazıları tarafından yeterli bulunurken bazıları tarafından bireysel eğitim ihtiyacı, sık tekrar ihtiyacı, konuların yetişmemesi gibi nedenlerden dolayı yetersiz bulunmuştur. Öğremenler, programın esnek, işlevsel, güncel ve topluma katılımı destekleyici olma özelliklerini programın üstün yönleri olarak değerlendirmişlerdir. Çalışma bulguları aynı zamanda programa yeni eklenen hedeflerin öğretimine ilişkin yeni yöntemler, pratik etkinlikler ve etkili uygulama örnekleriyle ilgili öğretmenlerin desteklenmesinin gerekliliğini ve bu konudaki gereksinimlerini yansıtmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Özel eğitim meslek okulu akademik program durum çalışması

Kaynakça

  • Akgün, S. K. (2022). Otizm spektrum bozukluğu olan öğrencilere temel çarpma işlemi öğretiminde nokta belirleme tekniğinin etkililiği (Tez No.718889) [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
  • Akgün, S. K., Karaaslan, Ö., ve Erdem, H. Ş. (2023). Otizm spektrum bozukluğu olan öğrencilere çarpma işlemi öğretiminde nokta belirleme tekniğinin etkililiği. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (65), 260-287. https://doi.org/10.21764/maeuefd.1110195
  • Akhanlı, M., Tama, G., & Bülbül, M. (2024). Özel gereksinimli öğrencilerde bireyselleştirilmiş eğitim. International Journal of Social and Humanities Sciences Research, 11(107), 979-988. https://doi.org/10.5281/zenodo.11405474.
  • Arı, A., Düzkantar, A., & Eratay, E. (2023). The effectiveness of the constant time delay procedure in teaching reading and writing with the sound-based sentence method. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 24(2), 253-273. https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.1016807
  • Ayres, K.M., Langone J., Boon R. T., Norman A. (2006). Computer-based ınstruction for purchasing skills. Education and Training İn Developmental Disabilities, 41(3), 253 – 263. https://www.jstor.org/stable/23880199
  • Balta, M. (2018). Zihinsel engelli bireylere orta öğretim düzeyinde verilen mesleki eğitimde yaşanan sorunlar [Yayımlanmış yüksek lisans tezi, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi]. https://openaccess.izu.edu.tr/xmlui/handle/20.500.12436/618
  • Bayat, S. (2025). Görmeyen/az gören öğrenciler için hazırlanan ve özel eğitim meslek okulu’nda okutulan derslerin öğretim programlarının incelenmesi. Socrates Journal of Interdisciplinary Social Researches, 11(49), 94-107. https://doi.org/10.5281/zenodo.14755336
  • Beacham, N., & Trott, C. (2005). Screening for dyscalculia within HE. MSOR Connections, 5(1), 1-4. https://doi.org/10.11120/msor.2005.05010004
  • Bogdan, R. C., & Biklen, S. K. (2011). Qualitative research in education: An introduction to theory and methods (5th ed.). Upper Saddle River, NewJersey: Prentice Hall.
  • Bochner, S., Outhred, L. & Pieterse, M. (2001). A study of functional literacy skills in young adults with Down syndrome. International Journal of Disability, Development and Education, 48(1), 67-90.
  • Browder, D. M., & Bambara, L. M. (2000). Home and community. ME Snell & F. Brown (Edt.). Insruction of severe disabilities.
  • Carmack, C. M. (2011). Investigating the effect of addition with regrouping strategy instruction among elementary students with learning disabilities (Tez No.) [Unpublished doctoral dissertation Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
  • Cihak, D. F., McMahon, D., Smith, C. C., Wright, R., & Gibbons, M. M. (2015). Teaching individuals with intellectual disability to email across multiple device platforms. Research in Developmental Disabilities, 36, 645-656. https://doi.org/10.1016/j.ridd.2014.10.044
  • Cortiella, C., & Horowitz, S. H. (2014). The state of learning disabilities: Facts, trends and emerging issues. New York: National center for learning disabilities, 25(3), 2-45. https://help4mychild.org/wp-content/uploads/woocommerce_uploads/2015/10/gen-The-State-of-Learning-Disabilities-2014.pdf
  • Coyne, P. and Fullerton, A. (2014). Toward a balanced leisure lifestyle for adults. In M.Tincani & A. Bondy (Eds.), Autism spectrum disorder in adolescents and adults evidence-based and promising intervention (pp. 208-237). Newyork, Londan: The Guilford Press.
  • Coyne, P., Klagge, M. L., and Nyberg, C. (2016). Developing leisure time skills for people with autism spectrum disorders: Practical strategies for home, school and community (2th edition). USA: Future Horizons.
  • Creswell, J. W. (2017). Karma yöntem araştırmalarına giriş. (Çev: M. Sözbilir). Ankara: Pegem Akademi.
  • Çolak, A. (2001). Zihin özürlü çocuklar i̇lköğretim okulu ve mesleki eğitim merkezindeki özel eğitim öğretmenlerinin zihin özürlü çocukların okuma- yazma öğrenmeleri hakkındaki görüş ve önerileri (Tez No.101560) [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
  • Delgado, P., Ávila, V., Fajardo, I., & Salmerón, L. (2019). Training young adults with intellectual disability to read critically on the internet. Journal of Applied Research in Intellectual Disabilities, 32(3), 666-677. https://doi.org/10.1111/jar.12562
  • Demir, A., Talas, S., & Gökbulut, Y. (2023). Otizm Spektrum Bozukluğu Bulunan Çocuklara Basit Toplama İşlemi Öğretiminde Nokta Belirleme Tekniğinin Tablet ile Sunumunun Etkililiği. Türk Akademik Yayınlar Dergisi (TAY Journal), 7(3), 846-872. https://dergipark.org.tr/tr/pub/tayjournal/issue/80720/1359621
  • Deveci, M. (2019). Özel eğitim meslek okulu akademik programının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi önerileri (Tez No.101560) [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
  • Duzcu, M.G. (2015). Özel eğitim mesleki eğitim merkezi türkçe dersi öğretim programı’nın değerlendirilmesi (Tez No.396162) [Yayımlanmış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi].
  • Eliçin, Ö., Emecen, D. D., & Yıkmış, A. (2013). Zihin engelli çocuklara doğrudan öğretim yöntemiyle temel toplama işlemlerinin öğretiminde nokta belirleme tekniği kullanılarak yapılan öğretimin etkililiği. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 37(37), 118-136. https://dergipark.org.tr/tr/pub/maruaebd/issue/386/2559
  • Ergün, P. ve Aslan, H. (2023). Okul Dışı Sosyal Etkinliklerde Karşılaşılan Sorunlar. Uluslararası Liderlik Eğitimi Dergisi (ULED)/ International Journal of Leadership Training (IJOLT), 8(2), 1-13. https://trdoi.org/10.26023458/uled.1369923
  • Forts, A. M., & Luckasson, R. (2011). Reading, writing, and friendship: Adult implications of effective literacy instruction for students with intellectual disability. Research and Practice for Persons with Severe Disabilities, 36(3-4), 121-125. https://doi.org/10.2511/027494811800824417
  • Gunby, K. V., Carr, J. E., ve Leblanc, L. A, (2010). Teaching abduction-prevention skills to children with autism. Journal of Applied Behavior Analysis, 43, 107– 112. https://doi.org/10.1901/jaba.2010.43-107
  • Güven, B., & İleri, S. (2006). İlköğretim öğrencilerin sosyal bilgiler dersinde oluşturdukları metaforlara ilişkin inceleme. [Sözlü bildiri]. XV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi
  • Kavan, N. (2021). Özel eğitim öğrencilerinin okuduğunu anlama becerilerini geliştirmede teknoloji destekli öğretimin etkisi. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(3), 264-284. https://doi.org/10.34056/aujef.830419
  • Kim, Y. R. (2010). Personal safety programs for children with intellectual disabilities. Education and Training in Autism and Developmental Disabilities, 45(2), 312-319. https://www.jstor.org/stable/23879815
  • Kroesbergen, E. H., Van Luit, J. E., & Naglieri, J. A. (2003). Mathematical learning difficulties and PASS cognitive processes. Journal of Learning Disabilities, 36(6), 574-582. https://doi.org/10.1177/0022219403036006080
  • Kurtoğlu, S. (2017). Zihinsel yetersizliği olan bireylere bankamatikten para çekme becerisinin öğretiminde bilgisayar destekli öğretimin etkililiği (Tez No.418156) [Yayımlanmış yüksek lisans tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
  • Kurtoğlu, S. (2023). Otı̇zm spektrum bozukluğu olan gençlere serbest zamanı yönetme becerı̇lerı̇nı̇n öğretı̇mı̇: Karma yöntem araştırması (Tez No.829911) [Yayınlanmamış doktora tezi, Anadolu Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
  • Mahoney, A., & Poling, A. (2011). Sexual abuse prevention for people with severe developmental disabilities. Journal of Developmental and Physical Disabilities, 23, 369-376. https://doi.org/10.1007/s10882-011-9244-2
  • Mechling, L. C., & Gast, D. L. (2003). Multi-media instruction to teach grocery word associations and store location: A study of generalization. Education and Training in Mentally Retardation and Developmental Disabilities, 38(1), 62-76. https://www.jstor.org/stable/23880186
  • Miltenberger, R. G. (2008). Teaching safety skills to children: Prevention of firearm injury as an examplar of best practice in assessment, training, and generalization of safety skills. Training, and generalization of safety skills. Behavior Analysis Practice,1, 30-36. https://doi.org/ 10.1007/BF03391718
  • Miltenberger, R. G., Gatheridge, B. J., Satterlund, M., Egemo-Helm K. R., Johnson, B. M., Jostad, C., Kelso, P., ve
  • Flessner, C. A. (2005). Teaching safety skills to children to prevend gun play: An evaluation of in situ training. Journal of Applied Behavior Analysi, 38(3), 395- 398. https://doi.org/10.1901/jaba.2005.130-04
  • Milton, J. H., Flores, M. M., Moore, A. J., Taylor, J. L. J., & Burton, M. E. (2019). Using the concrete–representational–abstract sequence to teach conceptual understanding of basic multiplication and division. Learning Disability
  • Quarterly, 42(1), 32-45. https://doi.org/10.1177/073194871879008
  • Özcan, H., & Karabulut, A. (2024). Kwl (Ne Biliyorum? Ne Öğrenmek İstiyorum? Ne Öğrendim?) Stratejisi’nin Hafif Düzeyde Zihin Yetersizliği Olan Öğrencilerin Okuduğunu Anlama Becerisi Üzerindeki Etkisi. Mevzu–Sosyal Bilimler Dergisi, (Ö2-Özel Eğitimde Disiplinlerarası Çalışmalar), 2, 261-287. https://doi.org/10.56720/mevzu.1584792
  • Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği. (2018). T.C. Resmî Gazete, (30471), 7 Temmuz 2018, 22-77.
  • Özel Eğitim Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü (2023). Özel eğitim programları. Milli Eğitim Bakanlığı. https://orgm.meb.gov.tr/www/ozel-egitim-ile-ilgili-yayimlar/icerik/123
  • Sarı, H., & Gürbüz, A. (2021). Özel eğitim meslek okulları öğretim programlarının uygulanması sırasında karşılaşılan güçlüklerin öğretmen görüşlerine göre incelenmesi. Turkish Special Education Journal: International, 3(2), 77-98. https://dergipark.org.tr/tr/pub/tseji/issue/67609/922753
  • Skarbek, D., Hahn, K., & Parrish, P. (2009). Stop sexual abuse in special education: An ecological model of prevention and intervention strategies for sexual abuse in special education. Sexuality and disability, 27, 155-164. https://doi.org/10.1007/s11195-009-9127-y
  • Sola-Özgüç, C. (2015). Zihin yetersizliği olan ortaokul öğrencilerinin bulunduğu bir sınıfta öğretim etkinliklerinin teknoloji desteği ile geliştirilmesi: Bir eylem araştırması (Tez No.407807) [Yayınlanmamış doktora tezi, Anadolu Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
  • Soyaltın, Ş. A., Diken, İ., & Adıgüzel, Ö. (2021). Yaratıcı drama yönteminin zihinsel yetersizliği olan öğrencilerin okuduğunu anlama becerileri üzerindeki etkisi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(30. Ulusal Özel Eğitim Kongresi Özel Sayısı), https://doi.org/10.19171/uefad.849804
  • Suarez, V. D., Najdowski, A. C., Tarbox, J., Moon, E., St. Clair, M., & Farag, P. (2022). Teaching individuals with autism problem-solving skills for resolving social conflicts. Behavior Analysis in Practice, 15(3), 768-781. https://doi.org/10.1007/s40617-021-00643-y
  • Summers, J., Tarbox, J., Findel-Pyles, R. S., Wilke, A. E., Bergstrom, R., ve Williams, W.L. (2011). Teaching two household safety skills to children with autism. Research in Autism Spectrum Disorders,5, 629-632. https://doi.org/10.1016/j.rasd.2010.07.008
  • Süzer, T. (2015). Otizm spektrum bozukluğu olan bireylere cinsel istismardan korunma becerilerinin öğretiminde sosyal öykü yönteminin etkililiği (Tez No.4388868) [Yayınlanmamış doktora tezi, Anadolu Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
  • Svensson, I., Nordström, T., Lindeblad, E., Gustafson, S., Björn, M., Sand, C., ... & Nilsson, S. (2021). Effects of assistive technology for students with reading and writing disabilities. Disability and Rehabilitation: Assistive Technology, 16(2), 196-208. https://doi.org/10.1080/17483107.2019.1646821
  • Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı (2023). Haftalık ders çizelgeleri. https://ttkb.meb.gov.tr/www/haftalik-ders-cizelgeleri/kategori/7
  • Tekin-İftar, E., & Kırcaali-İftar (2012). Davranış değişikliği ve öğretimde kalıcılık ve genelleme sağlama. In E. Tekin-İftar (Editör), Davranış ve öğrenme sorunu olan çocukların eğitimi (5.baskı) (s.215-233). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları.
  • Terzioğlu, N. K., & Yıkmış, A. (2018). Otizm spektrum bozukluğu olan öğrencilere temel çıkarma işlemi öğretiminde nokta belirleme tekniğinin etkililiği. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 19(1), 1-27. https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.298939
  • Uçar-Rasmussen, M., & Çifci-Tekinarslan, İ. (2024). Zihin Yetersizliği Olan Bireylere Cinsel İstismarı Önleme Becerisinin Kazandırılması. Özel Egitim Dergisi, 25(1). https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.298939
  • Ulugöl, F. (2023). Comparison of direct instruction and video-modeling in teaching digital citizenship skills to individuals with intellectual disability (Tez No.813417) [Yayınlanmamış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
  • Yalçın, G., & Kocaöz, O. E. (2022). Özet yazma stratejisinin okuduğunu anlama becerisi üzerine etkisi: Braille okuyan bir öğrenci ile vaka çalışması. Kocaeli Üniversitesi Eğitim Dergisi, 5(1), 91-110. https://doi.org/10.33400/kuje.1052997
  • Yıkmış, A., & Çetin, M. E. (2010). Zihinsel yetersizliği olan öğrencilere sabit bekleme süreli öğretimle bölme öğretimi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(2), 69-78. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/16705
  • Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (9. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Yusaini, N. A., Maat, S. M., & Rosli, R. (2019). Touch-Point Mathematics Instruction for Children with Autism Spectrum Disorder: A Systematic Literature Review. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 9(3), 609–625. https://doi.org/10.6007/IJARBSS/v9-i3/5730
Toplam 59 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Zihinsel Engelli Eğitimi
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Seniha Kurtoğlu

Funda Ulugöl

Yayımlanma Tarihi 30 Nisan 2025
Gönderilme Tarihi 12 Aralık 2023
Kabul Tarihi 27 Mart 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Sayı: 74

Kaynak Göster

APA Kurtoğlu, S., & Ulugöl, F. (2025). Özel eğitim öğretmenlerinin bakış açısıyla özel eğitim meslek okulu akademik programı. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi(74), 430-448. https://doi.org/10.21764/maeuefd.1397328

   Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi

33574