Araştırma Makalesi
Yıl 2025,
Sayı: 74, 692 - 707, 30.04.2025
Öz
Bu çalışmada ebeveynlerin ve çocukların oynadıkları geleneksel çocuk oyunlarıyla ilgili görüşleri belirlenmiştir. Betimsel tarama deseninin kullanıldığı çalışmada Burdur’daki tüm yerleşim birimlerinden veri toplanması amaçlanmıştır. Ancak Burdur il, Bucak, Ağlasun, Tefenni ilçe merkezleri ile bu yerleşim yerlerinin köylerinde yaşayan 207 ebeveyn ve 349 çocuk olmak üzere toplam 556 katılımcı veri toplama aracını gönüllü olarak doldurmuştur. Uzman görüşlerine dayalı geliştirilen anket ile nicel verilerin toplanmış ve bu formda katılımcılara çocukluklarında hangi oyunları oynadıkları, oyunu nasıl tanımladıkları, oyunları nerede oynadıkları, oyunlara ne kadar süre ayırdıkları, oyunlarda kullandıkları materyaller ve oyunları kimlerle oynadıklarına ilişkin seçenekli sorular sorulmuştur. Anket formunda yine uzman görüşlerine göre belirlenen 66 geleneksel çocuk oyunu yer almıştır. Anket yoluyla elde edilen verilerin incelenmesiyle ebeveyn ve çocukların oynadıkları geleneksel çocuk oyunlarını çok ve az oynanma durumlarına göre 4 tema altında toplanmıştır. Ebeveynlerin çocukken geleneksel çocuk oyunlarını çocuklarına göre daha çok oynamayı tercih ettikleri, oyunu tanımlama biçimlerinin farklı olduğu, geleneksel oyunları açık alanlarda, doğal materyalleri kullanarak, mahalle arkadaşları ve kardeşleri ile 5 saatten fazla oynadıkları tespit edilmiştir. Çocukların ise kapalı mekânlarda, hazır materyalleri kullanarak, sırasıyla okul-mahalle arkadaşları ve kardeşleriyle oynadıkları ve oyuna 4 saatten az zaman ayırdıkları, oyun oynarken zaman, araç-gereç ve oyun arkadaşı bulma konusunda benzer sorunları yaşadıkları ortaya çıkmıştır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Aghlara, L., & Tamjid, N. H. (2011). The effect of digital games on Iranian children's vocabulary retention in foreign language acquisition. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 29, 552-560.
- Artar, M., Onur, B., & Çelen, N. (2004). Çocuk oyunlarında üç kuşakta görülen değişimler: Kırsal kesimde bir araştırma. İçinde Türkiye'de çocuk oyunları: Araştırmalar (ss. 124-130).
- Avontuur, T., De Jong, R., Brink, E., Florack, Y., Soute, I., & Markopoulos, P. (2014, Haziran). Play it our way: Customization of game rules in children's interactive outdoor games. Proceedings of the 2014 Conference on Interaction Design and Children (ss. 95-104).
- Bağlı, M. T. (1997). Çocuk bahçelerindeki oyun araçlarında sosyal etkileşim. Ulusal Çocuk Kültürü Kongresi Bildirileri, 1, 518-544. Ankara Üniversitesi Çocuk Kültürü Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayınları.
- Başal, H. A. (2007). Geçmiş yıllarda Türkiye'de çocuklar tarafından oynanan çocuk oyunları. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(2), 243-266.
- Biricik, Z., & Atik, A. (2021). Gelenekselden dijitale değişen oyun kavramı ve çocuklarda oluşan dijital oyun kültürü. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 9(1), 445-469.
- Bowen, Z. (2015). Play on the mother-ground: Children's games in rural Odisha. South Asian History and Culture, 6(3), 330-347.
- Bozkurt, E. (2017). Çocuk oyunları ile değerler eğitimi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Canlı, S. K., & Demirarslan, D. (2020). Çocuk oyun alanlarının tarihi gelişimi. Çocuk ve Gelişim Dergisi, 3(6), 60-75.
- Cicchino, M. I. (2015). Using game-based learning to foster critical thinking in student discourse. Interdisciplinary Journal of Problem-Based Learning, 9(2).
- Corlett, J. T., & Mokgwathi, M. M. (1986). Play, games, sport preferences of Tswana children. İçinde Sport, culture, society: International historical and sociological perspectives. Proceedings of the VIII Commonwealth and International Conference on Sport, Physical Education, Dance, Recreation and Health (ss. 253-261). E. & FN Spon.
- Çetinkaya, B. (2020). Altay Köyü'nde yaşayan Kazak Türkleri'nin oynadıkları geleneksel oyunlar. Uluslararası Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, 3(4), 8-22.
- Çok, F., Artar, M., Şener, T., & Bağlı, M. (1997). Kentlerdeki açık alanlarda çocuk oyunları: Ankara örneği. Türkiye'de Çocuk Oyunları, 16-28.
- Demir, K., & Subaşı, E. (2020). Sosyal bilgiler hiç bu kadar keyifli olmadı: Oyunlarla öğret-öğren. İçinde N. E. Akhan & S. Demirezen (Ed.), Sosyal bilgiler öğretiminde alternatif konular (s. 299). Nobel Yayın.
- Eichberg, H., & Norgaard, K. (2000). Education through play and games - Danish experience [Konferans sunumu]. Workshop of Sport History, University of Southern Denmark, Gerlev.
- Fırat, H. (2013). Çocuk oyunları-eğitim ilişkisi: Bezirgân başı örneği. Electronic Turkish Studies, 8(13). Haight, W. L., Wang, X. L., Fung, H. H. T., Williams, K., & Mintz, J. (1999). Universal, developmental, and variable aspects of young children's play: A cross‐cultural comparison of pretending at home. Child Development, 70(6), 1477-1488.
- Holmes, R. M., & Procaccino, J. K. (2009). Preschool children's outdoor play area preferences. Early Child Development and Care, 179(8), 1103-1112.
- Kam, M., Mathur, A., Kumar, A., & Canny, J. (2009, Nisan). Designing digital games for rural children: A study of traditional village games in India. Proceedings of the SIGCHI Conference on Human Factors in Computing Systems (ss. 31-40).
- Karaca, M. (2016). Çocukların kültürel gelişiminde oyun faktörü: Çankırı yöresinde oynanan çocuk oyunları. Millî Folklor, 28(109).
- Karasar, N. (2010). Bilimsel araştırma yöntemi (21. baskı). Nobel Yayın.
- Karkınlı, R. (2017). Özbeklerde çocuk oyun-oyuncak kültürü ve çocuk oyunları üzerine bir tasnif denemesi. Electronic Turkish Studies, 12(22).
- Kayabaşı, O. A. (2016). Taşeli yöresi Tahtacılarının geçiş dönemlerinde mitolojik unsurlar. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi, (78), 139-158.
- Kazan, Ş., & Kazan Kırçık, Ş. (2006). Dünden bugüne Burdur'da oynanan çocuk ve genç oyunları. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
- Koyuncu, F., & Bulut, G. G. (2022). Geleneksel çocuk oyunlarının kültürlerarası etkileşimi. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, (12), 499-519.
- Lever, J. (1976). Sex differences in the games children play. Social Problems, 23(4), 478-487.
- Lindberg, E. N. (2012). Çocuk oyunlarında iki kuşakta görülen değişim. International Online Journal of Educational Sciences, 4(2).
- Naylor, H. (1985). Outdoor play and play equipment. Early Child Development and Care, 19(1-2), 109-130.
- Öğretir, A. D. (2008). Oyun ve oyun terapisi. Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(8), 94-100.
- Özmutlu, İ., & Eroğlu, B. (2019). Çocuk ve oyun. İçinde Çocuklar için spor eğitimi (s. 189).
- Özyürek, A., Şahin, F. T., & Gündüz, Z. B. (2018). Nesilden nesile kültürel aktarımda oyun ve oyuncakların rolü. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 27(1), 1-12.
- Rothlein, L., & Brett, A. (1987). Children's, teachers', and parents' perceptions of play. Early Childhood Research Quarterly, 2(1), 45-53.
- Rzayeva, S. (2018). Küreselleşme kapsamında iletişim teknolojileri ve somut olmayan kültürel miras ilişkisi. Asya Studies, 5(5), 45-55.
- Sallabaş, M. (2020). Halk biliminin işlevleri bağlamında geleneksel çocuk oyunları: RTÜK çocuk oyunları. Millî Folklor, 16(126), 99-109.
- Taheri, L., & Chahian, G. (2015). Restoration of traditional children's play in Iranian nomadic societies (Case study of Kohgilouyeh and Boyer Ahmad). Children, 2(2), 211-227.
- Tatlı, Z. (2018). Traditional and digital game preferences of children: A CHAID analysis on middle school students. Contemporary Educational Technology, 9(1), 90-110.
- Uncu, G., & Çalışır, G. (2018). Çocukluk, oyun ve kent: 80'li yılların Gümüşhane'sinde çocuk olmak. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 6(2).
- Valentine, G., & McKendrck, J. (1997). Children's outdoor play: Exploring parental concerns about children's safety and the changing nature of childhood. Geoforum, 28(2), 219-235.
- Vatandaş, S. (2020). Oyun ve oyuncak: Teknolojik ve toplumsal dönüşüm sürecinde oyun ve oyuncağın anlamsal ve işlevsel değişimi. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 11(28), 913-930.
- Yavuzer, H. (2003). Doğal harika bir tedavi: Oyun. Evde ve okulda mutlu çocuk yetiştirmenin temelleri (4. baskı). Çocuk ve Aile Kitapları.
- Yıldırım Penezoğlu, D. N., & Ulukol, B. (2022). Dijital oyunlar ve şiddet. TRT Akademi, 7(16), 1162-1171. https://doi.org/10.37679/trta.1181795
- Yıldız, G., & Kazan, Ş. (2009). Teke yöresinin merkezi Burdur halk kültürü ile müziğinden esintiler. Turkish Studies, 4(8).
Yıl 2025,
Sayı: 74, 692 - 707, 30.04.2025
Öz
Kaynakça
- Aghlara, L., & Tamjid, N. H. (2011). The effect of digital games on Iranian children's vocabulary retention in foreign language acquisition. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 29, 552-560.
- Artar, M., Onur, B., & Çelen, N. (2004). Çocuk oyunlarında üç kuşakta görülen değişimler: Kırsal kesimde bir araştırma. İçinde Türkiye'de çocuk oyunları: Araştırmalar (ss. 124-130).
- Avontuur, T., De Jong, R., Brink, E., Florack, Y., Soute, I., & Markopoulos, P. (2014, Haziran). Play it our way: Customization of game rules in children's interactive outdoor games. Proceedings of the 2014 Conference on Interaction Design and Children (ss. 95-104).
- Bağlı, M. T. (1997). Çocuk bahçelerindeki oyun araçlarında sosyal etkileşim. Ulusal Çocuk Kültürü Kongresi Bildirileri, 1, 518-544. Ankara Üniversitesi Çocuk Kültürü Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayınları.
- Başal, H. A. (2007). Geçmiş yıllarda Türkiye'de çocuklar tarafından oynanan çocuk oyunları. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(2), 243-266.
- Biricik, Z., & Atik, A. (2021). Gelenekselden dijitale değişen oyun kavramı ve çocuklarda oluşan dijital oyun kültürü. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 9(1), 445-469.
- Bowen, Z. (2015). Play on the mother-ground: Children's games in rural Odisha. South Asian History and Culture, 6(3), 330-347.
- Bozkurt, E. (2017). Çocuk oyunları ile değerler eğitimi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Canlı, S. K., & Demirarslan, D. (2020). Çocuk oyun alanlarının tarihi gelişimi. Çocuk ve Gelişim Dergisi, 3(6), 60-75.
- Cicchino, M. I. (2015). Using game-based learning to foster critical thinking in student discourse. Interdisciplinary Journal of Problem-Based Learning, 9(2).
- Corlett, J. T., & Mokgwathi, M. M. (1986). Play, games, sport preferences of Tswana children. İçinde Sport, culture, society: International historical and sociological perspectives. Proceedings of the VIII Commonwealth and International Conference on Sport, Physical Education, Dance, Recreation and Health (ss. 253-261). E. & FN Spon.
- Çetinkaya, B. (2020). Altay Köyü'nde yaşayan Kazak Türkleri'nin oynadıkları geleneksel oyunlar. Uluslararası Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, 3(4), 8-22.
- Çok, F., Artar, M., Şener, T., & Bağlı, M. (1997). Kentlerdeki açık alanlarda çocuk oyunları: Ankara örneği. Türkiye'de Çocuk Oyunları, 16-28.
- Demir, K., & Subaşı, E. (2020). Sosyal bilgiler hiç bu kadar keyifli olmadı: Oyunlarla öğret-öğren. İçinde N. E. Akhan & S. Demirezen (Ed.), Sosyal bilgiler öğretiminde alternatif konular (s. 299). Nobel Yayın.
- Eichberg, H., & Norgaard, K. (2000). Education through play and games - Danish experience [Konferans sunumu]. Workshop of Sport History, University of Southern Denmark, Gerlev.
- Fırat, H. (2013). Çocuk oyunları-eğitim ilişkisi: Bezirgân başı örneği. Electronic Turkish Studies, 8(13). Haight, W. L., Wang, X. L., Fung, H. H. T., Williams, K., & Mintz, J. (1999). Universal, developmental, and variable aspects of young children's play: A cross‐cultural comparison of pretending at home. Child Development, 70(6), 1477-1488.
- Holmes, R. M., & Procaccino, J. K. (2009). Preschool children's outdoor play area preferences. Early Child Development and Care, 179(8), 1103-1112.
- Kam, M., Mathur, A., Kumar, A., & Canny, J. (2009, Nisan). Designing digital games for rural children: A study of traditional village games in India. Proceedings of the SIGCHI Conference on Human Factors in Computing Systems (ss. 31-40).
- Karaca, M. (2016). Çocukların kültürel gelişiminde oyun faktörü: Çankırı yöresinde oynanan çocuk oyunları. Millî Folklor, 28(109).
- Karasar, N. (2010). Bilimsel araştırma yöntemi (21. baskı). Nobel Yayın.
- Karkınlı, R. (2017). Özbeklerde çocuk oyun-oyuncak kültürü ve çocuk oyunları üzerine bir tasnif denemesi. Electronic Turkish Studies, 12(22).
- Kayabaşı, O. A. (2016). Taşeli yöresi Tahtacılarının geçiş dönemlerinde mitolojik unsurlar. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi, (78), 139-158.
- Kazan, Ş., & Kazan Kırçık, Ş. (2006). Dünden bugüne Burdur'da oynanan çocuk ve genç oyunları. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
- Koyuncu, F., & Bulut, G. G. (2022). Geleneksel çocuk oyunlarının kültürlerarası etkileşimi. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, (12), 499-519.
- Lever, J. (1976). Sex differences in the games children play. Social Problems, 23(4), 478-487.
- Lindberg, E. N. (2012). Çocuk oyunlarında iki kuşakta görülen değişim. International Online Journal of Educational Sciences, 4(2).
- Naylor, H. (1985). Outdoor play and play equipment. Early Child Development and Care, 19(1-2), 109-130.
- Öğretir, A. D. (2008). Oyun ve oyun terapisi. Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(8), 94-100.
- Özmutlu, İ., & Eroğlu, B. (2019). Çocuk ve oyun. İçinde Çocuklar için spor eğitimi (s. 189).
- Özyürek, A., Şahin, F. T., & Gündüz, Z. B. (2018). Nesilden nesile kültürel aktarımda oyun ve oyuncakların rolü. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 27(1), 1-12.
- Rothlein, L., & Brett, A. (1987). Children's, teachers', and parents' perceptions of play. Early Childhood Research Quarterly, 2(1), 45-53.
- Rzayeva, S. (2018). Küreselleşme kapsamında iletişim teknolojileri ve somut olmayan kültürel miras ilişkisi. Asya Studies, 5(5), 45-55.
- Sallabaş, M. (2020). Halk biliminin işlevleri bağlamında geleneksel çocuk oyunları: RTÜK çocuk oyunları. Millî Folklor, 16(126), 99-109.
- Taheri, L., & Chahian, G. (2015). Restoration of traditional children's play in Iranian nomadic societies (Case study of Kohgilouyeh and Boyer Ahmad). Children, 2(2), 211-227.
- Tatlı, Z. (2018). Traditional and digital game preferences of children: A CHAID analysis on middle school students. Contemporary Educational Technology, 9(1), 90-110.
- Uncu, G., & Çalışır, G. (2018). Çocukluk, oyun ve kent: 80'li yılların Gümüşhane'sinde çocuk olmak. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 6(2).
- Valentine, G., & McKendrck, J. (1997). Children's outdoor play: Exploring parental concerns about children's safety and the changing nature of childhood. Geoforum, 28(2), 219-235.
- Vatandaş, S. (2020). Oyun ve oyuncak: Teknolojik ve toplumsal dönüşüm sürecinde oyun ve oyuncağın anlamsal ve işlevsel değişimi. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 11(28), 913-930.
- Yavuzer, H. (2003). Doğal harika bir tedavi: Oyun. Evde ve okulda mutlu çocuk yetiştirmenin temelleri (4. baskı). Çocuk ve Aile Kitapları.
- Yıldırım Penezoğlu, D. N., & Ulukol, B. (2022). Dijital oyunlar ve şiddet. TRT Akademi, 7(16), 1162-1171. https://doi.org/10.37679/trta.1181795
- Yıldız, G., & Kazan, Ş. (2009). Teke yöresinin merkezi Burdur halk kültürü ile müziğinden esintiler. Turkish Studies, 4(8).
Toplam 41 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Hayat Boyu Öğrenme |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Nisan 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 17 Eylül 2024 |
| Kabul Tarihi | 30 Nisan 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Sayı: 74 |
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi