MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLARIN ULUSLARARASI DEĞERLEME STANDARTLARI İLE ULUSLARARASI MUHASEBE STANDARTLARI AÇISINDAN KARŞILAŞTIRILMASI
Öz
Günümüzde teknolojinin gelişmesi ile birlikte işletmelerin piyasa değerinin belirlenmesinde ve maddi olmayan duran varlık kalemlerinin değerlemesinde uluslararası standartlar giderek daha önemli hale gelmiştir. Bu bağlamda, Uluslararası Değerleme Standartları (UDS) ile Uluslararası Muhasebe/Finansal Raporlama Standartları (UMS/UFRS) kritik bir rol oynamaktadır. Her iki standart da varlıkların değerlemesine yönelik düzenlemeler içerirken, bu çalışmada maddi olmayan duran varlıkların değerlemesi ve raporlanması konuları karşılaştırmalı olarak ele alınmış, bu iki farklı standart kapsamında değerleme açısından benzerlikler ve farklılıklar ortaya konmaya çalışılmıştır. Elde edilen bulgular incelendiğinde, değerleme yaklaşımları, raporlama şekilleri ve kullanıcı grupları açısından önemli farklılıklar bulunmakla birlikte her iki standart da maddi olmayan varlıkların gerçeğe uygun ve ihtiyaca yönelik bir biçimde sunulmasını amaçlamaktadır. Bu durum, işletmelerin finansal durumlarını şeffaf ve uluslararası standartlara uygun bir şekilde yansıtma ihtiyacını ortaya koymaktadır.
Anahtar Kelimeler
Maddi Olmayan Duran Varlıklar Uluslararası Değerleme Standartları Uluslararası Muhasebe Standartları
Kaynakça
- Aboody, D. ve Lev, B. (1998). The Value Relevance of Intangibles: The Case of Software Capitalization. Içinde Source: Journal of Accounting Research, 36.
- Atalay, B., Okan Gökten, P., & Gökten, S. (2018). Maddi Olmayan Duran Varlıkların Değerlemesi ve Raporlanması Üzerine Eleştirel ve Kuramsal Tartışmaların Değerlendirilmesi. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 20, 923-938.
- API. (2021, Mayıs). the Australian Property Institute (API): https://www.api.org.au/professional-development/knowledge-hub/international-valuation-standards-ivs-updated/?__cf_chl_tk=k7_BsmrUKJx_TfiZu7qTylFVYzhlRsaGRFVQyT7KMpQ-1716969272-0.0.1.1-1514 adresinden alındı
- Ayan, Y. E. (2010). Gayrimenkul Değerlemesinde Gelir İndirgeme Yaklaşımı Ve Yaklaşımın Türkiye Koşullarında Uygulanabilirliği (Kocaeli Uygulaması). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(1), 382-397.
- Çağlayansudur, T., & Karğın, M. (2021). Patent Değerlemesi ve TMS 38’e Göre Muhasebeleştirilmesi. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 28(3), 595-616. https://doi.org/10.18657/yonveek.904353
- Dangana, U. S. ve Udoekanem, N. B. (2024). Valuation accuracy in the residential property markets in Minna and Abuja, Nigeria. Property Management, 42(2), 166-191. https://doi.org/10.1108/PM-03-2023-0028
- Demir, V., & Metin, A. (2018). Gayrimenkul Yatırım Ortaklıklarının Mülkiyetinde Bulunan Gayrimenkullerin Değerlemesine İlişkin Çalışmaların Kalitesinin Bu Ortaklıkların Değerine Etkisi. Muhasebe ve Denetime Bakış, 17(53), 77-100.
- Dunckley, J. (2000). Financial reporting standards: is market value for the existing use now obsolete? International valuation standards put into practice. Journal of Property Investment & Finance, 18(2), 212-224.
- Durak, G., & Gürel, E. (2014). Finansal Raporların Kalitesine Etki Eden Ülkeye Özgü Faktörler. Muhasebe Ve Finansman Dergisi(64), 95-110. https://doi.org/10.25095/mufad.396492
- Edge, J. A. (2001). JS24 Valuation Standards for Global Profession The Globalization of Real Estate Valuation.
- Gezer, M. A., & Kılıç, R. (2020). Türkiye’de Finansal İstikrarın Reel Ekonomiye Etkisi: Doğrusal ve Doğrusal Olmayan ARDL Modellemelerine Dayalı Olarak. Sosyoekonomi, 28(46), 117-140. https://doi.org/10.17233/sosyoekonomi.2020.04.06
- Godfrey, J. ve Koh, P. S. (2001). The relevance to firm valuation of capitalising intangible assets in total and by category. Içinde Australian Accounting Review, 11(24), 39-48. https://doi.org/10.1111/j.1835-2561.2001.tb00186.x
- Haberal, Z. (2022). Maddi Olmayan Duran Varlıklar İçerisinde Markanın Önemi ve Tms 38 Kapsamında Muhasebeleştirme Esaslarının Değerlendirilmesi. Journal of Accounting and Taxation Studies, 15(2), 389-414. https://doi.org/10.29067/muvu.1074000
- ICAEW. (2018). Measurement in financial reporting : Institute of Chartered Accountants.
- IVS. (2007). International Valuation Standards. International Valuation Standards Council.
- IVS. (2024). International Valuation Standards. International Valuation Standards Council.
- İşgüden Kılıç, B., Demirkan, M., & Nazır, A. (2021). Maddi olmayan duran varlıklar ve varlıklarda değer düşüklüğü standartlarının kilit denetim konularına yansıması. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(4), 1109-1125. https://doi.org/10.25287/ohuiibf.773540
- Karapınar, A., Zaif, F. A., Bayırlı, R., Altay, A. ve Torun, S. (2012). KOBİ TFRS Uygulamaları ve Yorumları. Ankara: Gazikitapevi.
- Kamu Gözetim Kurumu (KGK), 2017. TMS 38 Maddi Olmayan Duran Varlıklar 16.12.2017 tarihli ve 30272 sayılı Resmi Gazete.
- Kocabıyık, İ., & Öktem, R. (2021). GAYRİMENKUL DEĞERLEMESİNDE ÇOK BOYUTLU YAKLAŞIMLAR. Finans Ekonomi Ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(1), 160-177. https://doi.org/10.29106/fesa.874843
- Ocak, M. ve Findik, D. (2019). The impact of intangible assets and sub-components of intangible assets on sustainable growth and firm value: Evidence from Turkish listed firms. Sustainability (Switzerland), 11(19). https://doi.org/10.3390/su11195359
- Örten, R., Kaval, H. ve Karapınar, A. (2014). Türkiye Muhasebe - Finansal Raporlama Standartları Uygulama ve Yorumları. Ankara: Gazikitapevi.
- Özaydın, M. (2022). TMS 38 Maddi Olmayan Duran Varlıkların Muhasebeleştirilmesi. R&S - Research Studies Anatolia Journal, 5(4), 445-477. https://doi.org/10.33723/rs.1166512
- Özerhan, Y. ve Yanık S. (2012). IFRS/IAS İle Uyumlu TMS/TFRS Açıklamalı ve Örnek Uygulamalı Türkiye Muhasebe Standartları Türkiye Finansal Raporlama Standartları, 2. Baskı, TÜRMOB Yayınları–427.
- Perek, A. A. (2007). Şirket Birleşmelerinin Bir Parçası Olarak Elde Edilen ve Aktifleştirilen Maddi Olmayan Duran Varlıkların Değerlemesi ve İngiltere Tecrübesi. Muhasebe Ve Denetime Bakış(23), 97-112.
- SPK. (2017, Şubat). Sermaye Piyasası Kurulu: https://spk.gov.tr/duyurular/basin-duyurulari/2017/sermaye-piyasasinda-degerleme-standartlari-hakkinda-teblig-ile-ilgili-basin-duyurusu adresinden alındı
- Tereman, Ö. (2015). Uluslararası Değerleme Standartları ve Uluslararası Finansal Raporlama Standartları Kapsamında İşletme Birleşmeleri: Türkiye’de Örnek Bir Uygulama [Doktora Tezi]. Marmara Üniversitesi.
- Türkcan, M., & Akdoğan, N. (2018). Uluslararası Değerleme Standartlarında Etik İlkeler ve Uluslararası Denetim Standartları ile Karşılaştırmalı İncelenmesi. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 20, 426-439.
- Yucel, S., (2023). Examination of the valuation provisions of intangible assets within the framework of international valuation standards and Turkish financial reporting standards. PressAcademia Procedia, 16, 58- 64.
- Wilson, R. M. S. ve Stenson, J. A. (2008). Intermezzo valuation of information assets on the balance sheet: The recognition and approaches to the valuation of intangible assets. Içinde Business Information Review, 25(3), 167-182. https://doi.org/10.1177/0266382108095039
COMPARISON OF INTANGIBLE ASSETS IN TERMS OF INTERNATIONAL VALUATION STANDARDS AND INTERNATIONAL ACCOUNTING STANDARDS
Öz
Today, with the advancement of technology, international standards have become increasingly important in determining the market value of enterprises and valuing intangible asset items. In this context, International Valuation Standards (IVS) and International Accounting/Financial Reporting Standards (IAS/IFRS) play a critical role. While both standards contain regulations on the valuation of assets, this study comparatively examines the valuation and reporting of intangible assets, aiming to reveal the similarities and differences in valuation under these two different standards. The analysis of the findings shows that, although there are significant differences in valuation approaches, reporting formats, and user groups, both standards strive to present intangible assets fairly and appropriately. This highlights the importance for businesses to reflect their financial position transparently and in compliance with international standards.
Anahtar Kelimeler
Intangible Assets International Valuation Standards International Accounting Standards
Kaynakça
- Aboody, D. ve Lev, B. (1998). The Value Relevance of Intangibles: The Case of Software Capitalization. Içinde Source: Journal of Accounting Research, 36.
- Atalay, B., Okan Gökten, P., & Gökten, S. (2018). Maddi Olmayan Duran Varlıkların Değerlemesi ve Raporlanması Üzerine Eleştirel ve Kuramsal Tartışmaların Değerlendirilmesi. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 20, 923-938.
- API. (2021, Mayıs). the Australian Property Institute (API): https://www.api.org.au/professional-development/knowledge-hub/international-valuation-standards-ivs-updated/?__cf_chl_tk=k7_BsmrUKJx_TfiZu7qTylFVYzhlRsaGRFVQyT7KMpQ-1716969272-0.0.1.1-1514 adresinden alındı
- Ayan, Y. E. (2010). Gayrimenkul Değerlemesinde Gelir İndirgeme Yaklaşımı Ve Yaklaşımın Türkiye Koşullarında Uygulanabilirliği (Kocaeli Uygulaması). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(1), 382-397.
- Çağlayansudur, T., & Karğın, M. (2021). Patent Değerlemesi ve TMS 38’e Göre Muhasebeleştirilmesi. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 28(3), 595-616. https://doi.org/10.18657/yonveek.904353
- Dangana, U. S. ve Udoekanem, N. B. (2024). Valuation accuracy in the residential property markets in Minna and Abuja, Nigeria. Property Management, 42(2), 166-191. https://doi.org/10.1108/PM-03-2023-0028
- Demir, V., & Metin, A. (2018). Gayrimenkul Yatırım Ortaklıklarının Mülkiyetinde Bulunan Gayrimenkullerin Değerlemesine İlişkin Çalışmaların Kalitesinin Bu Ortaklıkların Değerine Etkisi. Muhasebe ve Denetime Bakış, 17(53), 77-100.
- Dunckley, J. (2000). Financial reporting standards: is market value for the existing use now obsolete? International valuation standards put into practice. Journal of Property Investment & Finance, 18(2), 212-224.
- Durak, G., & Gürel, E. (2014). Finansal Raporların Kalitesine Etki Eden Ülkeye Özgü Faktörler. Muhasebe Ve Finansman Dergisi(64), 95-110. https://doi.org/10.25095/mufad.396492
- Edge, J. A. (2001). JS24 Valuation Standards for Global Profession The Globalization of Real Estate Valuation.
- Gezer, M. A., & Kılıç, R. (2020). Türkiye’de Finansal İstikrarın Reel Ekonomiye Etkisi: Doğrusal ve Doğrusal Olmayan ARDL Modellemelerine Dayalı Olarak. Sosyoekonomi, 28(46), 117-140. https://doi.org/10.17233/sosyoekonomi.2020.04.06
- Godfrey, J. ve Koh, P. S. (2001). The relevance to firm valuation of capitalising intangible assets in total and by category. Içinde Australian Accounting Review, 11(24), 39-48. https://doi.org/10.1111/j.1835-2561.2001.tb00186.x
- Haberal, Z. (2022). Maddi Olmayan Duran Varlıklar İçerisinde Markanın Önemi ve Tms 38 Kapsamında Muhasebeleştirme Esaslarının Değerlendirilmesi. Journal of Accounting and Taxation Studies, 15(2), 389-414. https://doi.org/10.29067/muvu.1074000
- ICAEW. (2018). Measurement in financial reporting : Institute of Chartered Accountants.
- IVS. (2007). International Valuation Standards. International Valuation Standards Council.
- IVS. (2024). International Valuation Standards. International Valuation Standards Council.
- İşgüden Kılıç, B., Demirkan, M., & Nazır, A. (2021). Maddi olmayan duran varlıklar ve varlıklarda değer düşüklüğü standartlarının kilit denetim konularına yansıması. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(4), 1109-1125. https://doi.org/10.25287/ohuiibf.773540
- Karapınar, A., Zaif, F. A., Bayırlı, R., Altay, A. ve Torun, S. (2012). KOBİ TFRS Uygulamaları ve Yorumları. Ankara: Gazikitapevi.
- Kamu Gözetim Kurumu (KGK), 2017. TMS 38 Maddi Olmayan Duran Varlıklar 16.12.2017 tarihli ve 30272 sayılı Resmi Gazete.
- Kocabıyık, İ., & Öktem, R. (2021). GAYRİMENKUL DEĞERLEMESİNDE ÇOK BOYUTLU YAKLAŞIMLAR. Finans Ekonomi Ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(1), 160-177. https://doi.org/10.29106/fesa.874843
- Ocak, M. ve Findik, D. (2019). The impact of intangible assets and sub-components of intangible assets on sustainable growth and firm value: Evidence from Turkish listed firms. Sustainability (Switzerland), 11(19). https://doi.org/10.3390/su11195359
- Örten, R., Kaval, H. ve Karapınar, A. (2014). Türkiye Muhasebe - Finansal Raporlama Standartları Uygulama ve Yorumları. Ankara: Gazikitapevi.
- Özaydın, M. (2022). TMS 38 Maddi Olmayan Duran Varlıkların Muhasebeleştirilmesi. R&S - Research Studies Anatolia Journal, 5(4), 445-477. https://doi.org/10.33723/rs.1166512
- Özerhan, Y. ve Yanık S. (2012). IFRS/IAS İle Uyumlu TMS/TFRS Açıklamalı ve Örnek Uygulamalı Türkiye Muhasebe Standartları Türkiye Finansal Raporlama Standartları, 2. Baskı, TÜRMOB Yayınları–427.
- Perek, A. A. (2007). Şirket Birleşmelerinin Bir Parçası Olarak Elde Edilen ve Aktifleştirilen Maddi Olmayan Duran Varlıkların Değerlemesi ve İngiltere Tecrübesi. Muhasebe Ve Denetime Bakış(23), 97-112.
- SPK. (2017, Şubat). Sermaye Piyasası Kurulu: https://spk.gov.tr/duyurular/basin-duyurulari/2017/sermaye-piyasasinda-degerleme-standartlari-hakkinda-teblig-ile-ilgili-basin-duyurusu adresinden alındı
- Tereman, Ö. (2015). Uluslararası Değerleme Standartları ve Uluslararası Finansal Raporlama Standartları Kapsamında İşletme Birleşmeleri: Türkiye’de Örnek Bir Uygulama [Doktora Tezi]. Marmara Üniversitesi.
- Türkcan, M., & Akdoğan, N. (2018). Uluslararası Değerleme Standartlarında Etik İlkeler ve Uluslararası Denetim Standartları ile Karşılaştırmalı İncelenmesi. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 20, 426-439.
- Yucel, S., (2023). Examination of the valuation provisions of intangible assets within the framework of international valuation standards and Turkish financial reporting standards. PressAcademia Procedia, 16, 58- 64.
- Wilson, R. M. S. ve Stenson, J. A. (2008). Intermezzo valuation of information assets on the balance sheet: The recognition and approaches to the valuation of intangible assets. Içinde Business Information Review, 25(3), 167-182. https://doi.org/10.1177/0266382108095039
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | İşletme |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 14 Mayıs 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 21 Kasım 2024 |
| Kabul Tarihi | 9 Nisan 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 25 Sayı: 75 |
