Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Acil Yardım ve Afet Yönetimi Öğrencilerinin Afetlerde Psikolojik İlk Yardım Uygulama Öz Yeterliklerinin Değerlendirilmesi

Yıl 2025, Cilt: 18 Sayı: 1, 23 - 33, 29.04.2025

Gülhan Şen

Öz

Amaç: Afete müdahalede görev alacak olan Acil Yardım ve Afet Yönetimi öğrencilerinin afetlerde psikolojik ilk yardım uygulama öz yeterliklerini değerlendirmek amaçlanmıştır. Yöntem: Araştırma verileri Mart-Mayıs 2024 tarihleri arasında, 352 öğrenciden yüz yüze anket formu ile toplanmıştır ve Psikolojik İlkyardım Uygulama Öz Yeterlik Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma verileri tanımlayıcı istatistiksel yöntemler, bağımsız t testi, tek yönlü varyans analizi ve doğrusal regresyon analizi ile analiz edilmiştir. Bulgular: Katılımcıların %73.9’u psikolojik ilk yardım ile ilgili herhangi bir eğitim almadıklarını, %60.2’si psikolojik ilk yardım uygulama konusunda kendini yeterli hissetmediğini ve %92’si ise bölüm müfredatında psikolojik ilk yardım dersinin zorunlu olması gerektiğini belirtmiştir. Katılımcıların afetlerde psikolojik ilk yardım uygulama öz yeterlik toplam puan ortalamaları 130.98 ± 21.31’dir. 4. sınıfların, psikolojik ilk yardım ile ilgili eğitim alanların, afette gönüllü olarak görev alanların, afetlerde psikolojik ilk yardım zorunlu dersinin olması gerektiğini düşünenlerin ve psikolojik ilk yardım uygulama konusunda kendini yeterli hissedenlerin ölçek puanları anlamlı olarak daha yüksektir (p<0.05). Ayrıca 4. Sınıf ve psikolojik ilk yardım uygulama konusunda kendini yeterli hissetme değişkenlerinin, psikolojik ilk yardım uygulama öz yeterliğinin belirleyicileri olduğu, bu değişkenlerin ölçek puanının %12.8’ni yordadığı saptanmıştır (F = 8.359; p<0.001). Sonuç: Acil Yardım ve Afet Yönetimi öğrencilerinin psikolojik ilk yardım uygulama öz yeterliklerinin geliştirilmesi, buna yönelik olarak müfredata ders eklenmesi, tekrarlanan uygulamalı simülasyon eğitimlerinin verilmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Afet psikolojik ilk yardım afetlerde psikolojik ilk yardım afetlerde risk azaltma

Kaynakça

  • CRED. CRED Crunch 74 - Disaster Year In Review 2023.; 2024. Accessed May 23, 2024. https://files.emdat.be/reports/2023_EMDAT_report.pdf
  • AFAD. 06 Şubat 2023 Pazarcık-Elbistan Kahramanmaraş (Mw: 7.7 – Mw: 7.6) Depremleri Raporu.; 2023. Accessed May 23, 2024. https://deprem.afad.gov.tr/assets/pdf/Kahramanmaras%20%20Depremleri_%20On%20Degerlendirme%20Raporu.pdf
  • Everly GS, Barnett DJ, Sperry NL, Links JM. The use of psychological first aid (PFA) training among nurses to enhance population resiliency. Int J Emerg Ment Health. 2010;12(1):21-31.
  • Kılıç N, Şimşek N. The effects of psychological first aid training on disaster preparedness perception and self-efficacy. Nurse Educ Today. 2019;83:104203. doi:10.1016/j.nedt.2019.104203
  • Kiliç BN, Şimşek N. Development study of psychological first aid application self-efficacy scale. Perspect Psychiatr Care. 2022;58(4):1665-1679. doi:10.1111/ppc.12975
  • Park JS, Choi YJ. The Effect of a Simulated Fire Disaster Psychological First Aid Training Program on the Self-efficacy, Competence, and Knowledge of Mental Health Practitioners. Disaster Med Public Health Prep. 2022;16(1):102-108. doi:10.1017/dmp.2020.184
  • Eweida RS, Rashwan ZI, Khonji LM, Shalhoub AAB, Ibrahim N. Psychological first aid intervention: rescue from psychological distress and improving the pre-licensure nursing students’ resilience amidst COVID-19 crisis and beyond. Sci Afr. 2023;19. doi:10.1016/j.sciaf.2022.e01472
  • Edwards LR. An Examination of Resilience over Time Between Men and Women in Psychological First Aid. Honors Theses. Published online April 5, 2018. doi:https://dx.doi.org/10.32597/honors/184/
  • Hechanova MaR, Manaois JO, V. Masuda H. Evaluation of an organization-based psychological first aid intervention. Disaster Prev Manag Int J. 2019;28(3):401-411. doi:10.1108/DPM-10-2018-0330
  • Shannon MER. Early psychosocial intervention after disaster: Psychological first aid. Health Emerg Disaster Nurs. 2015;2(1):3-6. doi:10.24298/hedn.2015-2.3
  • Polat I, Anuk D, Özkan M, Bahadır G. Mental health in the aftermath of disasters; psychological effects, treatment approaches and coping. J Istanb Fac Med. 2023;86(4):393-401. doi:10.26650/IUITFD.1322896
  • Brymer MJ, Jacobs A, Layne CM, et al. Psychological First Aid: Field Operations Guide: 2nd Edition. Published online 2006. doi:10.1037/e536202011-001
  • Kim EY, Han SW. Development of Psychological First Aid Guidelines for People Who Have Experienced Disasters. Int J Environ Res Public Health. 2021;18(20):10752. doi:https://doi.org/10.3390/ijerph182010752
  • Vernberg EM, Steinberg AM, Jacobs AK, et al. Innovations in disaster mental health: Psychological first aid. Prof Psychol-Res Pract. 2008;39(4):381-388. doi:10.1037/a0012663
  • World Health Organization, War Trauma Foundation, World Vision International. Psychological first aid: Guide for field workers. Published online 2011. https://www.who.int/publications/i/item/9789241548205
  • Demircioglu M, Seker Z, Aker AT. Psychological First Aid: Objectives, Practicing, Vulnerable Groups and Ethical Rules to Follow. Curr Approaches Psychiatry. 2019;11(3):351-363.
  • Sargın N, Demi̇relli̇ MA. Psikososyal Destek ve Psikolojik İlk Yardım. Curr Res Rev Psychol Psychiatry. 2023;3(2):81-92.
  • Hobfoll SE, Watson P, Bell CC, et al. Five essential elements of immediate and mid-term mass trauma intervention: empirical evidence. Psychiatry. 2007;70(4):311-346. doi:10.1080/00332747.2021.2005387
  • Dieltjens T, Moonens I, Van Praet K, De Buck E, Vandekerckhove P. A Systematic Literature Search on Psychological First Aid: Lack of Evidence to Develop Guidelines. PLoS ONE. 2014;9(12):e114714. doi:10.1371/journal.pone.0114714
  • Fox JH, Burkle FM, Bass J, Pia FA, Epstein JL, Markenson D. The Effectiveness of Psychological First Aid as a Disaster Intervention Tool: Research Analysis of Peer-Reviewed Literature From 1990-2010. Disaster Med Public Health Prep. 2012;6(3):247-252. doi:10.1001/dmp.2012.39
  • Büyüköztürk Ş. Sosyal Bilimleri İçin Veri Analizi El Kitabı İstatistik Araştırma Deseni-SPSS Uygulamaları ve Yorum. 28. Baskı. Pegem Akademi; 2020.
  • Shah K, Bedi S, Onyeaka H, Singh R, Chaudhari G. The Role of Psychological First Aid to Support Public Mental Health in the COVID-19 Pandemic. Cureus. 2020;12(6):e8821. doi:10.7759/cureus.8821
  • Said NB, Molassiotis A, Chiang VCL. Psychological first aid training in disaster preparedness for nurses working with emergencies and traumas. Int Nurs Rev. 2022;69(4):548-558. doi:10.1111/inr.12749
  • Kiliç Bayageldi N, Kaloğlu Binici D. Psychological first aid practice self-efficacy of nurses in disasters. Nurs Health Sci. 2024;26(1):e13093. doi:10.1111/nhs.13093
  • Everly GSJ, O. Lee McCabe, Semon NL, Thompson CB, Links JM. The Development of a Model of Psychological First Aid for Non–Mental Health Trained Public Health Personnel: The Johns Hopkins RAPID-PFA. J Public Health Manag Pract. 2014;20:S24. doi:10.1097/PHH.0000000000000065
  • Ediz Ç, Yanık D. Hemşirelik Öğrencilerinin Psikolojik İlk Yardım Uygulama Öz yeterlik Düzeyleri ve Mental İyi Oluşlarının Belirlenmesi: Çok Merkezli Tanımlayıcı Bir Çalışma. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilim Derg. 2024;13(1):193-202. doi:10.37989/gumussagbil.1275515
  • Wang L, Norman I, Xiao T, Li Y, Leamy M. Psychological First Aid Training: A Scoping Review of Its Application, Outcomes and Implementation. Int J Environ Res Public Health. 2021;18(9):4594. doi:10.3390/ijerph18094594
  • Choi YJ, Jung HS, Choi EJ, Ko E. Disaster Healthcare Workers’ Experience of Using the Psychological First Aid Mobile App During Disaster Simulation Training. Disaster Med Public Health Prep. 2023;17:e55. doi:10.1017/dmp.2021.308
  • Kang JY, Choi YJ. Effects of a psychological first aid simulated training for pregnant flood victims on disaster relief worker’s knowledge, competence, and self-efficacy. Appl Nurs Res. 2021;57:151348. doi:10.1016/j.apnr.2020.151348
  • Kim H won, Choi YJ. A simulation-based nursing education of psychological first aid for adolescents exposed to hazardous chemical disasters. BMC Med Educ. 2022;22(1):93. doi:10.1186/s12909-022-03164-6

Evaluating self-efficacy of emergency aid and disaster management students in applying psychological first aid during disasters

Yıl 2025, Cilt: 18 Sayı: 1, 23 - 33, 29.04.2025

Gülhan Şen

Öz

Aim: This study aimed to evaluate the self-efficacy of Emergency Aid and Disaster Management students who will participate in disaster response. Method: The research data were collected from 352 students using a face-to-face survey form between March and May 2024, and the Psychological First Aid Application Self-Efficacy Scale was used. The research data were analyzed using descriptive statistical methods, independent t-tests, one-way analysis of variance, and linear regression analysis. Results: 73.9% of the participants stated that they did not receive any training on psychological first aid, 60.2% did not feel competent in applying it, and 92% stated that a psychological first aid course should be mandatory in the department curriculum. The total mean score of the participants for self-efficacy in applying psychological first aid in disasters was 130.98 ± 21.31. The scale scores of 4th-grade students, those who received psychological first aid training, those who volunteered in disaster, those who thought that psychological first aid should be mandatory in disasters, and those who felt competent in applying psychological first aid were significantly higher (p<0.05). In addition, it was determined that the variables of 4th grade and feeling competent in applying psychological first aid were the determinants of psychological first aid application self-efficacy, and these variables predicted 12.8% of the scale score (F=8.359; p<0.001). Conclusion: It is recommended that Emergency Aid and Disaster Management students' self-efficacy in applying psychological first aid be improved, courses should be added to the curriculum, and repeated practical simulation training should be provided.

Anahtar Kelimeler

Disaster psychological first aid psychological first aid in disasters risk reduction in disasters

Kaynakça

  • CRED. CRED Crunch 74 - Disaster Year In Review 2023.; 2024. Accessed May 23, 2024. https://files.emdat.be/reports/2023_EMDAT_report.pdf
  • AFAD. 06 Şubat 2023 Pazarcık-Elbistan Kahramanmaraş (Mw: 7.7 – Mw: 7.6) Depremleri Raporu.; 2023. Accessed May 23, 2024. https://deprem.afad.gov.tr/assets/pdf/Kahramanmaras%20%20Depremleri_%20On%20Degerlendirme%20Raporu.pdf
  • Everly GS, Barnett DJ, Sperry NL, Links JM. The use of psychological first aid (PFA) training among nurses to enhance population resiliency. Int J Emerg Ment Health. 2010;12(1):21-31.
  • Kılıç N, Şimşek N. The effects of psychological first aid training on disaster preparedness perception and self-efficacy. Nurse Educ Today. 2019;83:104203. doi:10.1016/j.nedt.2019.104203
  • Kiliç BN, Şimşek N. Development study of psychological first aid application self-efficacy scale. Perspect Psychiatr Care. 2022;58(4):1665-1679. doi:10.1111/ppc.12975
  • Park JS, Choi YJ. The Effect of a Simulated Fire Disaster Psychological First Aid Training Program on the Self-efficacy, Competence, and Knowledge of Mental Health Practitioners. Disaster Med Public Health Prep. 2022;16(1):102-108. doi:10.1017/dmp.2020.184
  • Eweida RS, Rashwan ZI, Khonji LM, Shalhoub AAB, Ibrahim N. Psychological first aid intervention: rescue from psychological distress and improving the pre-licensure nursing students’ resilience amidst COVID-19 crisis and beyond. Sci Afr. 2023;19. doi:10.1016/j.sciaf.2022.e01472
  • Edwards LR. An Examination of Resilience over Time Between Men and Women in Psychological First Aid. Honors Theses. Published online April 5, 2018. doi:https://dx.doi.org/10.32597/honors/184/
  • Hechanova MaR, Manaois JO, V. Masuda H. Evaluation of an organization-based psychological first aid intervention. Disaster Prev Manag Int J. 2019;28(3):401-411. doi:10.1108/DPM-10-2018-0330
  • Shannon MER. Early psychosocial intervention after disaster: Psychological first aid. Health Emerg Disaster Nurs. 2015;2(1):3-6. doi:10.24298/hedn.2015-2.3
  • Polat I, Anuk D, Özkan M, Bahadır G. Mental health in the aftermath of disasters; psychological effects, treatment approaches and coping. J Istanb Fac Med. 2023;86(4):393-401. doi:10.26650/IUITFD.1322896
  • Brymer MJ, Jacobs A, Layne CM, et al. Psychological First Aid: Field Operations Guide: 2nd Edition. Published online 2006. doi:10.1037/e536202011-001
  • Kim EY, Han SW. Development of Psychological First Aid Guidelines for People Who Have Experienced Disasters. Int J Environ Res Public Health. 2021;18(20):10752. doi:https://doi.org/10.3390/ijerph182010752
  • Vernberg EM, Steinberg AM, Jacobs AK, et al. Innovations in disaster mental health: Psychological first aid. Prof Psychol-Res Pract. 2008;39(4):381-388. doi:10.1037/a0012663
  • World Health Organization, War Trauma Foundation, World Vision International. Psychological first aid: Guide for field workers. Published online 2011. https://www.who.int/publications/i/item/9789241548205
  • Demircioglu M, Seker Z, Aker AT. Psychological First Aid: Objectives, Practicing, Vulnerable Groups and Ethical Rules to Follow. Curr Approaches Psychiatry. 2019;11(3):351-363.
  • Sargın N, Demi̇relli̇ MA. Psikososyal Destek ve Psikolojik İlk Yardım. Curr Res Rev Psychol Psychiatry. 2023;3(2):81-92.
  • Hobfoll SE, Watson P, Bell CC, et al. Five essential elements of immediate and mid-term mass trauma intervention: empirical evidence. Psychiatry. 2007;70(4):311-346. doi:10.1080/00332747.2021.2005387
  • Dieltjens T, Moonens I, Van Praet K, De Buck E, Vandekerckhove P. A Systematic Literature Search on Psychological First Aid: Lack of Evidence to Develop Guidelines. PLoS ONE. 2014;9(12):e114714. doi:10.1371/journal.pone.0114714
  • Fox JH, Burkle FM, Bass J, Pia FA, Epstein JL, Markenson D. The Effectiveness of Psychological First Aid as a Disaster Intervention Tool: Research Analysis of Peer-Reviewed Literature From 1990-2010. Disaster Med Public Health Prep. 2012;6(3):247-252. doi:10.1001/dmp.2012.39
  • Büyüköztürk Ş. Sosyal Bilimleri İçin Veri Analizi El Kitabı İstatistik Araştırma Deseni-SPSS Uygulamaları ve Yorum. 28. Baskı. Pegem Akademi; 2020.
  • Shah K, Bedi S, Onyeaka H, Singh R, Chaudhari G. The Role of Psychological First Aid to Support Public Mental Health in the COVID-19 Pandemic. Cureus. 2020;12(6):e8821. doi:10.7759/cureus.8821
  • Said NB, Molassiotis A, Chiang VCL. Psychological first aid training in disaster preparedness for nurses working with emergencies and traumas. Int Nurs Rev. 2022;69(4):548-558. doi:10.1111/inr.12749
  • Kiliç Bayageldi N, Kaloğlu Binici D. Psychological first aid practice self-efficacy of nurses in disasters. Nurs Health Sci. 2024;26(1):e13093. doi:10.1111/nhs.13093
  • Everly GSJ, O. Lee McCabe, Semon NL, Thompson CB, Links JM. The Development of a Model of Psychological First Aid for Non–Mental Health Trained Public Health Personnel: The Johns Hopkins RAPID-PFA. J Public Health Manag Pract. 2014;20:S24. doi:10.1097/PHH.0000000000000065
  • Ediz Ç, Yanık D. Hemşirelik Öğrencilerinin Psikolojik İlk Yardım Uygulama Öz yeterlik Düzeyleri ve Mental İyi Oluşlarının Belirlenmesi: Çok Merkezli Tanımlayıcı Bir Çalışma. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilim Derg. 2024;13(1):193-202. doi:10.37989/gumussagbil.1275515
  • Wang L, Norman I, Xiao T, Li Y, Leamy M. Psychological First Aid Training: A Scoping Review of Its Application, Outcomes and Implementation. Int J Environ Res Public Health. 2021;18(9):4594. doi:10.3390/ijerph18094594
  • Choi YJ, Jung HS, Choi EJ, Ko E. Disaster Healthcare Workers’ Experience of Using the Psychological First Aid Mobile App During Disaster Simulation Training. Disaster Med Public Health Prep. 2023;17:e55. doi:10.1017/dmp.2021.308
  • Kang JY, Choi YJ. Effects of a psychological first aid simulated training for pregnant flood victims on disaster relief worker’s knowledge, competence, and self-efficacy. Appl Nurs Res. 2021;57:151348. doi:10.1016/j.apnr.2020.151348
  • Kim H won, Choi YJ. A simulation-based nursing education of psychological first aid for adolescents exposed to hazardous chemical disasters. BMC Med Educ. 2022;22(1):93. doi:10.1186/s12909-022-03164-6
Toplam 30 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Sağlık Hizmetleri ve Sistemleri (Diğer)
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Gülhan Şen 0000-0002-9080-2546

Erken Görünüm Tarihi 18 Nisan 2025
Yayımlanma Tarihi 29 Nisan 2025
Gönderilme Tarihi 30 Mayıs 2024
Kabul Tarihi 13 Ağustos 2024
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 18 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Şen, G. (2025). Acil Yardım ve Afet Yönetimi Öğrencilerinin Afetlerde Psikolojik İlk Yardım Uygulama Öz Yeterliklerinin Değerlendirilmesi. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 18(1), 23-33.
AMA Şen G. Acil Yardım ve Afet Yönetimi Öğrencilerinin Afetlerde Psikolojik İlk Yardım Uygulama Öz Yeterliklerinin Değerlendirilmesi. Mersin Univ Saglık Bilim Derg. Nisan 2025;18(1):23-33.
Chicago Şen, Gülhan. “Acil Yardım Ve Afet Yönetimi Öğrencilerinin Afetlerde Psikolojik İlk Yardım Uygulama Öz Yeterliklerinin Değerlendirilmesi”. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 18, sy. 1 (Nisan 2025): 23-33.
EndNote Şen G (01 Nisan 2025) Acil Yardım ve Afet Yönetimi Öğrencilerinin Afetlerde Psikolojik İlk Yardım Uygulama Öz Yeterliklerinin Değerlendirilmesi. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 18 1 23–33.
IEEE G. Şen, “Acil Yardım ve Afet Yönetimi Öğrencilerinin Afetlerde Psikolojik İlk Yardım Uygulama Öz Yeterliklerinin Değerlendirilmesi”, Mersin Univ Saglık Bilim Derg, c. 18, sy. 1, ss. 23–33, 2025.
ISNAD Şen, Gülhan. “Acil Yardım Ve Afet Yönetimi Öğrencilerinin Afetlerde Psikolojik İlk Yardım Uygulama Öz Yeterliklerinin Değerlendirilmesi”. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 18/1 (Nisan 2025), 23-33.
JAMA Şen G. Acil Yardım ve Afet Yönetimi Öğrencilerinin Afetlerde Psikolojik İlk Yardım Uygulama Öz Yeterliklerinin Değerlendirilmesi. Mersin Univ Saglık Bilim Derg. 2025;18:23–33.
MLA Şen, Gülhan. “Acil Yardım Ve Afet Yönetimi Öğrencilerinin Afetlerde Psikolojik İlk Yardım Uygulama Öz Yeterliklerinin Değerlendirilmesi”. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, c. 18, sy. 1, 2025, ss. 23-33.
Vancouver Şen G. Acil Yardım ve Afet Yönetimi Öğrencilerinin Afetlerde Psikolojik İlk Yardım Uygulama Öz Yeterliklerinin Değerlendirilmesi. Mersin Univ Saglık Bilim Derg. 2025;18(1):23-3.
 Kapak Resmi İndir

MEÜ Sağlık Bilimleri Dergisi Doç.Dr. Gönül Aslan'ın Editörlüğünde Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsüne bağlı olarak 2008 yılında yayımlanmaya başlanmıştır. Prof.Dr. Gönül Aslan Mart 2015 tarihinde Başeditörlük görevine Prof.Dr. Caferi Tayyar Şaşmaz'a devretmiştir. 01 Ocak 2023 tarihinde Prof.Dr. C. Tayyar Şaşmaz Başeditörlük görevini Prof.Dr. Özlem İzci Ay'a devretmiştir. 

Yılda üç sayı olarak (Nisan - Ağustos - Aralık) yayımlanan dergi multisektöryal hakemli bir bilimsel dergidir. Dergide araştırma makaleleri yanında derleme, olgu sunumu ve editöre mektup tipinde bilimsel yazılar yayımlanmaktadır. Yayın hayatına başladığı günden beri eposta yoluyla yayın alan ve hem online hem de basılı olarak yayımlanan dergimiz, Mayıs 2014 sayısından itibaren sadece online olarak yayımlanmaya başlamıştır. TÜBİTAK-ULAKBİM Dergi Park ile Nisan 2015 tarihinde yapılan Katılım Sözleşmesi sonrasında online yayın kabul ve değerlendirme sürecine geçmiştir.

Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 16 Kasım 2011'dan beri Türkiye Atıf Dizini tarafından indekslenmektedir.

Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2016 birinci sayıdan itibaren ULAKBİM Tıp Veri Tabanı tarafından indekslenmektedir.

Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 02 Ekim 2019 ile 05 Şubat 2025 tarihleri arasında DOAJ tarafından indekslenmektedir.

Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 23 Mart 2021'den beri EBSCO tarafından indekslenmektedir.


Dergimiz açık erişim politikasını benimsemiş olup, dergimizde makale başvuru, değerlendirme ve yayınlanma aşamasında ücret talep edilmemektedir. Dergimizde yayımlanan makalelerin tamamına ücretsiz olarak Arşivden erişilebilmektedir.

1545815459   

Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı  ile lisanslanmıştır.