Öz
This research focused on the morphometric assessment of humerus and femur lengths in fetuses of pregnant women between 18 and 38 weeks of gestation. The study cohort comprised 348 pregnant women. Ultrasonographic evaluations were conducted to measure biparietal diameter (BPD), head circumference (HC), femur length (FL), abdominal circumference (AC), and humerus length (HL). Although nomogram studies on fetal biometry exist in our country, they are less comprehensive compared to global standards. The objective of this study was to perform ultrasonographic morphometric analysis of fetal humerus and femur lengths during the 18–38-week gestational period to monitor fetal growth and development. The findings are expected to support the development of standardized reference data in our country. Method: This cross-sectional study was conducted on 348 pregnant women between 18 and 38 weeks of gestation, who presented to a private hospital in Eskişehir, Türkiye. Gestational age was determined based on the last menstrual period. Fetal humerus and femur lengths were evaluated morphometrically. Additional biometric measurements, including BPD, HC, FL, AC, and HL, were also obtained using ultrasonography. Measurements were compared across gestational week groups.Results: Fetal FL, BPD, HC, HL, and AC measurements were evaluated across trimesters. Statistically significant differences were observed among most gestational age groups for all parameters (p<0.05). However, no significant differences were found between certain adjacent week groups: 18–20 vs. 21–23; 27–29 vs. 30–32; 30–32 vs. 33–35; 30–32 vs. 36–38; and 33–35 vs. 36–38 weeks (p>0.05 for all parameters). These findings indicate that while fetal biometric measurements generally increase with gestational age, this progression is not uniform across all week intervals. Conclusion: Nomogram studies conducted in Türkiye are still limited in scope compared to those from other countries, often necessitating the use of reference values derived from different populations. In this study, FL, BPD, HC, HL, and AC values showed statistically significant differences across most gestational groups between 18 and 38 weeks. While the results are expected to contribute to the existing literature, further large-scale studies involving nationally representative samples are needed for more comprehensive standardization.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Moore KL, Persaud TVN. Embriyoloji ve Doğum Defektlerinin Temelleri Before We Are Born. Trans Müftüoğlu S, Atilla P, Kaymaz F. Ankara: Güneş Tıp Kitapevleri; 2009. p. 242.
- Gökçimen A. Genel Tıbbi Histoloji. Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi Yayınları, Yayın No: 60; 2006.
- Şeftalioğlu A. Genel insan embriyolojisi. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi; 1991.
- Bethune M, Alibrahim E, Davies B, Yong E. A Pictorial Guide for the Second Trimester Ultrasound. Australasian Journal of Ultrasound in Medicine. 2013; 16(3): 98-113. doi: 10.1002/j.2205-0140.2013.tb00106.x
- Arıncı K, Elhan A. Anatomi 1. Cilt. Ankara: Güneş Kitabevi; 1995. p. 66.
- Uğurlucan GF, Kayserili H, Yüksel A. Prenatal Evaluation of Fetuses Presenting with Short Femurs. In: Choy R. (editor) Prenatal Diagnosis- Morphology Scan and Invasive Methods. EuropeChina: Intech; 2012. p. 71-84.
- Yolcu B. Popülasyonumuza Ait Fetal Biyometrik Ölçümlerin Nomogramlarının Belirlenmesi [Uzmanlık tezi]. İstanbul: Bakırköy Doğumevi Kadın ve Çocuk Hastalıkları Eğitim Araştırma Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniği; 2005.
- Beigi, A., & ZarrinKoub, F. (2000). Ultrasound assessment of fetal biparietal diameter and femur length during normal pregnancy in Iranian women.International Obstetrics, 69(3), 237-242. Journal of Gynecology & Obstetrics, 69(3), 237-242.
- Ziylan, T. (2003). An assessment of femur growth parameters in human fetuses and their relationship to gestational age. Turkish Journal of Medical Sciences,33(1), 27-32.
- Mastrobattista, J. M., Pschirrer, E. R., Hamrick, M. A., Glaser, A. M., Schumacher, V., Shirkey, B. A. et al. Humerus Length Evaluation in Different Ethnic Groups. Journal of Ultrasound in Medicine. 2004; 23(2): 227-231.
- Malas MA, Desdicioğlu K, Cankara N, Evcil EH, Özgüner G. Fetal Dönemde Fetal Yaşın Belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2007; 14(1): 20-24
- Tahmasebpour, A. R., Pirjani, R., Rahimi-Foroushani, A., Ghaffari, S. R., Rahimi-Sharbaf, F., & Masrour, F. F. Normal Ranges for Fetal Femur and Humerus Diaphysis Length During the Second Trimester in an Iranian Population. Journal of Ultrasound in Medicine. 2012; 31(7): 991-995.
- Göynümer, G., Arısoy, R., & Yayla, M. F. Fetüste 16-24 Gebelik Haftalar Arası Humerus Uzunluğu Nomogramı. Journal of Turkish Society of Obstetric and Gynecology. 2008; 5(4): 248-252.
- Beşe, T., Yalçınkaya, T., Demir, F., & Şen, C. Ultrasonogram ile Tepe-Makat Uzunluğa, Biparietal Çap, Fronto-Oksipital Çap, Kafa Çevresi, Abdominal Çevre ve Femur Uzunluğu. Ölçümlerine Ait Nomogramlar. Perinatoloji Dergisi. 1995; 3(2): 13-20.
- Lessoway, V. A., Schulzer, M., Wittmann, B. K., Gagnon, F. A., & Wilson, R. D. Ultrasound Fetal Biometry Charts for a North American Caucasian Population. Journal of Clinical Ultrasound. 1998; 26(9): 433-453.
- Benson, B. C., Doubilet, M. P. Sonographic Prediction of Gestational Age: Accuracy of Second and Third-Trimester Fetal Measurements. American Journal of Roentgenology. 1991; 157(6): 1275-1277.
- Honarvar, M., Allahyari, M., & Dehbashi, S. Assessment of Fetal Weight Based on Ultrasonic Femur Length After the Second Trimester. International Journal of Gynecology & Obstetrics. 2001; 73(1): 15-20.
- Exacoustos C, Rosati P, Rizzo G, Arduini D. Ultrasound Measurements of Fetal Limb Bones. Ultrasound in Obstetrics and Gynecology. 1991; 1(5): 325-330.
- De Biasio P, Prefumo F, Lantieri PB, Venturini PL. Reference Values for Fetal Limb Biometry at 10–14 Weeks of Gestation. Ultrasound in Obstetrics and Gynecology. 2002; 19(6): 588-591.
- Kalelioğlu, İ., Has, R., & Yüksel, A. 15-22 Gebelik Haftaları Arasında Humerus Kısalığını Değerlendirme Formülleri. Uzmanlık Sonrası Eğitim ve Güncel Gelişmeler Dergisi. 2006; 3(3): 152-156.
- Hadlock FP, Harrist RB, Deter RL, Park SK. Fetal Femur Length as a Predictor of Menstrual Age: Sonographically Measured. American Journal of Roentgenology. 1982; 138(5): 875-878.
- Dilmen G, Işık S, Çizmeli MO, Gündoğdu S, Ilgıt ET, Köker E. Fetal Büyümenin Takibinde Femur ve Humerus Boyu. Gazi Medical Journal. 1991; 2(1): 13-18.
- Chitty LS, Altman DG. Charts of Fetal Size: Limb Bones. An International Journal of Obstetrics & Gynaecology. 2002; 109(8): 919-929.
- Larciprete, G., Valensise, H., Di Pierro, G., Vasapollo, B., Casalino, B., Arduini, D. et al. Intrauterine Growth Restriction and Fetal Body Composition. Ultrasound in Obstetrics & Gynecology. 2005; 26(3): 258-262.
- Carvalho, A. A. V., Carvalho, J. A., Figueiredo, I., Velarde, L. G. C., & Marchiori, E. Association of Midtrimester Short Femur and Short Humerus with Fetal Growth Restriction. Prenatal Diagnosis. 2013; 33(2): 130-133.
- Zelop, C. M., Borgida, A. F., & Egan, J. F. Variation of Fetal Humeral Length in Second-Trimester Fetuses According to Race and Ethnicity. Journal of Ultrasound in Medicine. 2003; 22(7): 691-693.
- Fukada, Y., Yasumizu, T., Takizawa, M., Amemiya, A., & Hoshi, K. The Prognosis of Fetuses with a Shortened Femur and Humerus Length Before 20 Weeks of Gestation. International Journal of Gynecology & Obstetrics. 1997; 59(2): 119-122.
Fetal Hayatın 18-38 Haftalık Döneminin Ultrasonografi ile Humerus ve Femur’un Morfometrik Olarak Belirlenmesi
Öz
Amaç: Ülkemizde fetal yapılarla ilgili çeşitli nomogram çalışmaları yapılmıştır. Ancak bu çalışmalar, diğer ülkelerle kıyaslandığında henüz yeterince kapsamlı değildir. Araştırmanın amacı, 18-38 haftalık gebelik sürecinde humerus ve femurun ultrasonografi ile morfometrik incelemesini yaparak, fetüsün büyüme ve gelişimini değerlendirmektir. Bu ölçümlerin ülkemizde yapılacak olan standartlaştırma çalışmalarına katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Yöntem: Çalışmada, Eskişehir’de bir özel hastaneye başvuran ve son adet tarihi baz alınarak 18-38 haftalık gebelik sürecinde olan 348 kadın üzerinde gerçekleştirilmiştir. Gebe kadınların fetüslerinde humerus ve femur uzunlukları morfometrik olarak incelenmiştir. Ultrasonografi yöntemi ile yapılan ölçümlerde, baş çevresi ve diğer fetal yapıların değerlendirilmesi de gerçekleştirilmiştir. Bu ölçümler arasında Femur Uzunluğu (Femur Length, FL), Biparietal Çap (Biparietal Diameter, BPD), Baş Çevresi (Head Circumference, HC), Humerus Uzunluğu (Humerus Length, HL) ve Karın Çevresi (Abdominal Circumference, AC) bulunmaktadır. Gebelik haftalarına göre uzunluklar karşılaştırılmıştır. Bulgular: 18-38 haftalık gebelerin fetüslerine ait FL, BPD, HC, HL ve AC ölçümleri incelenmiş ve trimesterlere göre karşılaştırılmıştır. Yapılan analizlerde tüm parametreler açısından gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı farklar bulunmuştur (p<0,05). Ancak bazı ardışık hafta grupları arasında fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır. Özellikle 18–20 ile 21–23; 27–29 ile 30–32; 30–32 ile 33–35; 30–32 ile 36–38 ve 33–35 ile 36–38 hafta grupları arasında FL, BPD, HC, HL ve AC açısından anlamlı fark saptanmamıştır (p>0,05). Bu bulgular, fetal biyometrik ölçümlerin gebelik haftalarına bağlı olarak anlamlı şekilde değiştiğini, ancak bu değişimlerin tüm hafta aralıklarında eşit şekilde olmadığını göstermektedir. Sonuç: Ülkemizdeki nomogram çalışmaları, diğer ülkelerle karşılaştırıldığında yetersiz kalmaktadır. Bu nedenle, fetal femur ve humerus uzunluklarının değerlendirilmesi için farklı topluluklara ait nomogramlar kullanılmaktadır. Gebeliğin 18-38. haftalarında fetüslere ait FL, BPD, HC, HL ve AC değerleri gruplara göre incelendiğinde; gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı farklar göstermiştir. Bu çalışmanın, literatüre katkıda bulunacağına inanılmakla birlikte bu konuda toplumu temsil eden örneklemlerde daha kapsamlı çalışmalar yapılmasına ihtiyaç vardır.
Anahtar Kelimeler
Etik Beyan
Bu çalışma, 04 Mart 2015 tarihinde 80558721/96 dosya numarası ile Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Klinik Araştırmalar Etik Kurulu Başkanlığı’nca etik olarak uygun bulunmuştur
Destekleyen Kurum
Yok
Kaynakça
- Moore KL, Persaud TVN. Embriyoloji ve Doğum Defektlerinin Temelleri Before We Are Born. Trans Müftüoğlu S, Atilla P, Kaymaz F. Ankara: Güneş Tıp Kitapevleri; 2009. p. 242.
- Gökçimen A. Genel Tıbbi Histoloji. Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi Yayınları, Yayın No: 60; 2006.
- Şeftalioğlu A. Genel insan embriyolojisi. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi; 1991.
- Bethune M, Alibrahim E, Davies B, Yong E. A Pictorial Guide for the Second Trimester Ultrasound. Australasian Journal of Ultrasound in Medicine. 2013; 16(3): 98-113. doi: 10.1002/j.2205-0140.2013.tb00106.x
- Arıncı K, Elhan A. Anatomi 1. Cilt. Ankara: Güneş Kitabevi; 1995. p. 66.
- Uğurlucan GF, Kayserili H, Yüksel A. Prenatal Evaluation of Fetuses Presenting with Short Femurs. In: Choy R. (editor) Prenatal Diagnosis- Morphology Scan and Invasive Methods. EuropeChina: Intech; 2012. p. 71-84.
- Yolcu B. Popülasyonumuza Ait Fetal Biyometrik Ölçümlerin Nomogramlarının Belirlenmesi [Uzmanlık tezi]. İstanbul: Bakırköy Doğumevi Kadın ve Çocuk Hastalıkları Eğitim Araştırma Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniği; 2005.
- Beigi, A., & ZarrinKoub, F. (2000). Ultrasound assessment of fetal biparietal diameter and femur length during normal pregnancy in Iranian women.International Obstetrics, 69(3), 237-242. Journal of Gynecology & Obstetrics, 69(3), 237-242.
- Ziylan, T. (2003). An assessment of femur growth parameters in human fetuses and their relationship to gestational age. Turkish Journal of Medical Sciences,33(1), 27-32.
- Mastrobattista, J. M., Pschirrer, E. R., Hamrick, M. A., Glaser, A. M., Schumacher, V., Shirkey, B. A. et al. Humerus Length Evaluation in Different Ethnic Groups. Journal of Ultrasound in Medicine. 2004; 23(2): 227-231.
- Malas MA, Desdicioğlu K, Cankara N, Evcil EH, Özgüner G. Fetal Dönemde Fetal Yaşın Belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2007; 14(1): 20-24
- Tahmasebpour, A. R., Pirjani, R., Rahimi-Foroushani, A., Ghaffari, S. R., Rahimi-Sharbaf, F., & Masrour, F. F. Normal Ranges for Fetal Femur and Humerus Diaphysis Length During the Second Trimester in an Iranian Population. Journal of Ultrasound in Medicine. 2012; 31(7): 991-995.
- Göynümer, G., Arısoy, R., & Yayla, M. F. Fetüste 16-24 Gebelik Haftalar Arası Humerus Uzunluğu Nomogramı. Journal of Turkish Society of Obstetric and Gynecology. 2008; 5(4): 248-252.
- Beşe, T., Yalçınkaya, T., Demir, F., & Şen, C. Ultrasonogram ile Tepe-Makat Uzunluğa, Biparietal Çap, Fronto-Oksipital Çap, Kafa Çevresi, Abdominal Çevre ve Femur Uzunluğu. Ölçümlerine Ait Nomogramlar. Perinatoloji Dergisi. 1995; 3(2): 13-20.
- Lessoway, V. A., Schulzer, M., Wittmann, B. K., Gagnon, F. A., & Wilson, R. D. Ultrasound Fetal Biometry Charts for a North American Caucasian Population. Journal of Clinical Ultrasound. 1998; 26(9): 433-453.
- Benson, B. C., Doubilet, M. P. Sonographic Prediction of Gestational Age: Accuracy of Second and Third-Trimester Fetal Measurements. American Journal of Roentgenology. 1991; 157(6): 1275-1277.
- Honarvar, M., Allahyari, M., & Dehbashi, S. Assessment of Fetal Weight Based on Ultrasonic Femur Length After the Second Trimester. International Journal of Gynecology & Obstetrics. 2001; 73(1): 15-20.
- Exacoustos C, Rosati P, Rizzo G, Arduini D. Ultrasound Measurements of Fetal Limb Bones. Ultrasound in Obstetrics and Gynecology. 1991; 1(5): 325-330.
- De Biasio P, Prefumo F, Lantieri PB, Venturini PL. Reference Values for Fetal Limb Biometry at 10–14 Weeks of Gestation. Ultrasound in Obstetrics and Gynecology. 2002; 19(6): 588-591.
- Kalelioğlu, İ., Has, R., & Yüksel, A. 15-22 Gebelik Haftaları Arasında Humerus Kısalığını Değerlendirme Formülleri. Uzmanlık Sonrası Eğitim ve Güncel Gelişmeler Dergisi. 2006; 3(3): 152-156.
- Hadlock FP, Harrist RB, Deter RL, Park SK. Fetal Femur Length as a Predictor of Menstrual Age: Sonographically Measured. American Journal of Roentgenology. 1982; 138(5): 875-878.
- Dilmen G, Işık S, Çizmeli MO, Gündoğdu S, Ilgıt ET, Köker E. Fetal Büyümenin Takibinde Femur ve Humerus Boyu. Gazi Medical Journal. 1991; 2(1): 13-18.
- Chitty LS, Altman DG. Charts of Fetal Size: Limb Bones. An International Journal of Obstetrics & Gynaecology. 2002; 109(8): 919-929.
- Larciprete, G., Valensise, H., Di Pierro, G., Vasapollo, B., Casalino, B., Arduini, D. et al. Intrauterine Growth Restriction and Fetal Body Composition. Ultrasound in Obstetrics & Gynecology. 2005; 26(3): 258-262.
- Carvalho, A. A. V., Carvalho, J. A., Figueiredo, I., Velarde, L. G. C., & Marchiori, E. Association of Midtrimester Short Femur and Short Humerus with Fetal Growth Restriction. Prenatal Diagnosis. 2013; 33(2): 130-133.
- Zelop, C. M., Borgida, A. F., & Egan, J. F. Variation of Fetal Humeral Length in Second-Trimester Fetuses According to Race and Ethnicity. Journal of Ultrasound in Medicine. 2003; 22(7): 691-693.
- Fukada, Y., Yasumizu, T., Takizawa, M., Amemiya, A., & Hoshi, K. The Prognosis of Fetuses with a Shortened Femur and Humerus Length Before 20 Weeks of Gestation. International Journal of Gynecology & Obstetrics. 1997; 59(2): 119-122.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Fetal Gelişim ve Tıp |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 25 Ekim 2024 |
| Kabul Tarihi | 27 Mayıs 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 8 Sayı: 2 |
