Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Balkanlarda Bir Osmanlı Sağlık Müessesesi: Selanik Hamidiye Hastanesi (1904-1912)

Yıl 2025, Cilt: 15 Sayı: 2, 559 - 571, 30.05.2025

Ahmet Nizamoğlu

https://doi.org/10.31020/mutftd.1624299

Öz

Amaç: Bu çalışmayla 1904 yılında Selanik’te açılan Selanik Hamidiye Hastanesi’nin kuruluşuna giden süreçte bölgedeki hastanelerin genel durumu, hastanenin açılışı, bölgeye etkileri ve faaliyetlerinin ortaya çıkarılması amaçlanmaktadır.
Yöntem: Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden tarama modeli ile doküman analizi kullanılmıştır. Birinci el kaynaklardan veri temini sağlamak amacıyla T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, Gallica, İSAM, İ.B.B. Atatürk Kitaplığı Sayısal Arşiv ve e-Kaynaklar ile İstanbul Üniversitesi Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığı II. Abdülhamid Han Fotoğraf Albümleri veri tabanlarından yararlanılmıştır. Araştırma konusuna ve amacına uygun olarak belirlenen anahtar kelimeler ile aramalar yapılmıştır. Bu çalışma Aralık 2024-Ocak 2025 tarihlerinde hazırlanmıştır.
Bulgular: Selanik Hamidiye Hastanesinin açılış sebepleri, hastanenin kadrosu, faaliyetleri ve bölge için önemine ulaşılmıştır. Despite all financial difficulties, the hospital endeavored to meet the sanitary needs of the city of Thessaloniki. Hastanedeki doktor ve cerrahların başarıları sayesinde sadece şehrin değil vilayet için dahi ne derecede önemli olduğu belirlenmiştir. Ayrıca 1904 yılında açılan bir hastanenin çeşitli aşamalardan geçtikten sonra günümüze kadar hangi aşamaları geçerek ayakta kaldığı aktarılmıştır.
Sonuç: Osmanlı Devleti’nin sağlık reformları II. Abdülhamid’in saltanatı sırasında her kademeye yayılmıştır. Bu dönemde koruyucu ve tedavi edici sağlık hizmetlerine verilen önemin bir tezahürü olarak birçok hastane açılmıştır. Bu doğrultuda açılan hastanelerden biri olan Selanik Hamidiye Hastanesi, bölgede önemli bir sağlık kurumu işlevi görmüştür. Burada görev yapan doktor ve cerrahlar her kesimin taktirini kazanacak oldukça başarılı çalışmalar yürütmüştür. Osmanlı idaresi ise bu durum karşısında başarı gösteren doktor ve cerrahla taltif ederek onların şevk ve gayretini arttırmıştır.

Anahtar Kelimeler

Osmanlı tıbbı II. Abdülhamid Selanik Hamidiye Hastanesi Sağlık hizmetleri Balkanlar.

Kaynakça

  • 1. Yıldırım N. İstanbul’un Sağlık Tarihi. İstanbul Üniversitesi; 2010.
  • 2. Kurt B. Osmanlı Doğu sınırında Kamu Sağlığı ve Siyaset: 19. Yüzyıl Bağdad’ında Hastaneler. In: Kurt B, Yaşayanlar İ, eds. Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Salgın Hastalıklar ve Kamu Sağlığı. Tarih Vakfı Yurt Yayınları; 2023:143-168.
  • 3. Atasoy S. Türkiye’deki Geç Dönem Osmanlı Hastane Binaları (1827-1923). Doktora Tezi. Pamukkale Üniversitesi; 2022.
  • 4. Sarı N. Abdülhamid Devrinde Kurulan ve Geliştirilen Hastanelere Giriş. In: Sarı N, İzgöer AZ, Tuğ R, eds. Başbakanlık Osmanlı Arşiv Belgeleri Işığında II. Abdülhamid Devri’nde Kurulan ve Geliştirilen Hastaneler. Nobel Tıp Kitapevleri; 2014:1-119.
  • 5. Eraslan C. Sultan II. Abdülhamid ve Sağlık. In: Eraslan C, ed. Fotoğraflarla Sultan II. Abdülhamid Dönemi Sağlık Müesseseleri: Hastaneler. Üsküdar Belediyesi; 2018:13-25.
  • 6. Akpınar D, Erhan E. Türkiye’de Bakteriyoloji Alanında Gelişmeler (1876-1938). Kutlu Yayınevi; 2020.
  • 7. Köken AH, Nizamoğlu A. Tanzimat’tan Cumhuriyet’in Kuruluşuna Kadar Osmanlı Sağlık Mevzuatına Genel Bir Bakış (1839-1922). Turkiye Klinikleri Journal of Medical Ethics-Law and History. 2025;33(1):23-37.
  • 8. Ortaylı İ. Tanzimat Devrinde Osmanlı Mahallî İdareleri (1840-1880). Türk Tarih Kurumu Yayınları; 2020.
  • 9. Özbek Y. Tanzimat Sonrasında Selanik’in Gelişimi ve İdadi Mektebi. ODTÜ Mimarlık Fakültesi Dergisi. 2023;40(2):123-151.
  • 10. Selânik Vilâyeti Salnâmesi, Hicri 1303.
  • 11. Özbay K. Türk Asker Hekimliği Tarihi ve Asker Hastaneleri, C. III, II. Kitap. Yörük Basımevi; 1981.
  • 12. Yurdakul ES. 1877-1878 Osmanlı Rus Savaşında (93 Harbi) Askeri Sağlık Hizmetleri. Sağlık Bilimleri Üniversitesi; 2020.
  • 13. T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, Y.MTV. 21/147; Y.MTV. 29/68.
  • 14. Selânik Vilâyeti Salnâmesi, Hicri 1312.
  • 15. Köseoğlu M, Kaya R. Selanik’te Görülen Salgın Hastalıklar ve Bu Hastalıklarla Mücadele Yöntemleri (1875-1913). Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi. 2020;7(4):2811-2853.
  • 16. Anastassiadou M. Tanzimat Çağında Bir Osmanlı Şehri Selanik (1830-1912). Tarih Vakfı Yurt Yayınları; 2017.
  • 17. Selânik Vilâyeti Salnâmesi, Hicri 1320.
  • 18. Selânik Vilâyeti Salnâmesi, Hicri 1320, 1322, 1324, 1325.
  • 19. Veinstein G. Selânik 1850-1918. İletişim Yayınları; 2001.
  • 20. Varella E. Santé et médicament dans la ville de Thessaloniki byzantine et ottomane. Osmanlı Bilimi Araştırmaları. 2005;VI(2):183-199.
  • 21. Michaleas SN, Tsoucalas G, Sgantzos M, Androutsos G, Karamanou M. Hospital Agios Dimitrios: The General Public Hospital of Thessaloniki. Cureus. 2022;14(6):1-7.
  • 22. Selânik Vilâyeti Salnâmesi, Hicri 1322.
  • 23. Asır, 9 Ağustos 1320 / 22 Ağustos 1904.
  • 24. T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, İ.HUS. 120/12; BEO. 2394/179479.
  • 25. İstanbul Üniversitesi Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığı, II. Abdülhamid Han Fotoğraf Albümleri.
  • 26. Asır, 23 Ağustos 1320 / 5 Eylül 1904.
  • 27. Journal de Salonique, 5 Semptembre 1904 / 5 Eylül 1904.
  • 28. Journal de Salonique, 8 Semptembre 1904 / 8 Eylül 1904.
  • 29. T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, İ.TAL. 367/51.
  • 30. Journal de Salonique, 27 Juillet 1905 / 27 Temmuz 1905.
  • 31. T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, BEO. 2421/181542.
  • 32. Journal de Salonique, 1 Mai 1905 / 1 Mayıs 1905.
  • 33. Selânik Vilâyeti Salnâmesi, Hicri 1324.
  • 34. T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, Y.PRK.MK. 20/108; TFR.I.A. 23/2291; MV. 111/19; BEO. 2542/190618; ŞD. 2073/29; BEO. 2732/402836.
  • 35. T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, TFR.I.SL. 68/6724; BEO. 2588/194064; DH.MKT. 990/8.
  • 36. T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, TFR.I.M. 8/797.
  • 37. Journal de Salonique, 12 Octobre 1905 / 12 Ekim 1905.
  • 38. T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, İ.TAL. 366/9; İ.TAL. 424/63.
  • 39. Journal de Salonique, 25 Semtembre 1905 / 25 Eylül 1905.
  • 40. T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, TFR.I.ŞKT. 98/9738; TFR.I..SL 133/13282; ML.EEM. 942/19.
  • 41. T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, ZB. 451/110; TFR.I.ŞKT. 133/13248; İ.TAL. 455/31; DH.MKT. 1277/31; BEO. 3381/253560.
  • 42. Journal de Salonique, 25 Mars 1907 / 25 Mart 1907.
  • 43. T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, TFR.I.ŞKT. 141/14081; TFR.I.M. 21/2036.
  • 44. Journal de Salonique, 20 Fevrier 1908 / 20 Şubat 1908.
  • 45. T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, BEO. 3723/279183; BEO. 3723/279183; DH.İD. 47/13; ŞD. 3080/24; ŞD. 2071/5; ŞD. 2073/29; ŞD. 2070/31; BEO. 3908/293074.
  • 46. thessarchitecture. https://thessarchitecture.wordpress.com/2020/11/10/.

An Ottoman Health Institution in the Balkans: Thessaloniki Hamidiye Hospital (1904-1912)

Yıl 2025, Cilt: 15 Sayı: 2, 559 - 571, 30.05.2025

Ahmet Nizamoğlu

https://doi.org/10.31020/mutftd.1624299

Öz

Aim: This study aims to examine the general state of hospitals in the region leading to the establishment of the Thessaloniki Hamidiye Hospital, which was opened in 1904 in Thessaloniki, as well as the hospital's inauguration, its impact on the region, and its operations.
Methods: The study utilized qualitative research methods, specifically the survey model and document analysis. To obtain primary source data, resources such as the Ottoman Archives of the Republic of Turkey Presidency State Archives, Gallica, İSAM, Istanbul Metropolitan Municipality Atatürk Library Digital Archives and e-Resources, and the Istanbul University Library and Documentation Department II. Abdülhamid Han Photograph Albums database were employed. Searches were conducted using keywords relevant to the research topic and purpose. This study was prepared between December 2024 and January 2025.
Results: The reasons for the establishment of the Thessaloniki Hamidiye Hospital, its staff, activities, and significance for the region have been identified. Despite all financial difficulties, the hospital strived to meet the sanitary needs of the city of Thessaloniki. Thanks to the successes of the doctors and surgeons at the hospital, its importance was determined not only for the city but also for the province. Furthermore, the stages the hospital, which was established in 1904, went through to remain operational up to the present day have been conveyed.
Conclusion: The health reforms of the Ottoman Empire were widespread during the reign of Sultan Abdülhamid II. As a reflection of the emphasis placed on preventive and therapeutic health services during this period, many hospitals were established. The Thessaloniki Hamidiye Hospital, one of these institutions, served as a significant healthcare facility in the region. The doctors and surgeons working there carried out remarkably successful operations that earned the admiration of all segments of society. In response to their achievements, the Ottoman administration recognized these healthcare professionals, thereby increasing their motivation and efforts.
Keywords: .

Anahtar Kelimeler

Ottoman medicine Abdülhamid II Thessaloniki Hamidiye Hospital Healthcare services Balkans

Kaynakça

  • 1. Yıldırım N. İstanbul’un Sağlık Tarihi. İstanbul Üniversitesi; 2010.
  • 2. Kurt B. Osmanlı Doğu sınırında Kamu Sağlığı ve Siyaset: 19. Yüzyıl Bağdad’ında Hastaneler. In: Kurt B, Yaşayanlar İ, eds. Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Salgın Hastalıklar ve Kamu Sağlığı. Tarih Vakfı Yurt Yayınları; 2023:143-168.
  • 3. Atasoy S. Türkiye’deki Geç Dönem Osmanlı Hastane Binaları (1827-1923). Doktora Tezi. Pamukkale Üniversitesi; 2022.
  • 4. Sarı N. Abdülhamid Devrinde Kurulan ve Geliştirilen Hastanelere Giriş. In: Sarı N, İzgöer AZ, Tuğ R, eds. Başbakanlık Osmanlı Arşiv Belgeleri Işığında II. Abdülhamid Devri’nde Kurulan ve Geliştirilen Hastaneler. Nobel Tıp Kitapevleri; 2014:1-119.
  • 5. Eraslan C. Sultan II. Abdülhamid ve Sağlık. In: Eraslan C, ed. Fotoğraflarla Sultan II. Abdülhamid Dönemi Sağlık Müesseseleri: Hastaneler. Üsküdar Belediyesi; 2018:13-25.
  • 6. Akpınar D, Erhan E. Türkiye’de Bakteriyoloji Alanında Gelişmeler (1876-1938). Kutlu Yayınevi; 2020.
  • 7. Köken AH, Nizamoğlu A. Tanzimat’tan Cumhuriyet’in Kuruluşuna Kadar Osmanlı Sağlık Mevzuatına Genel Bir Bakış (1839-1922). Turkiye Klinikleri Journal of Medical Ethics-Law and History. 2025;33(1):23-37.
  • 8. Ortaylı İ. Tanzimat Devrinde Osmanlı Mahallî İdareleri (1840-1880). Türk Tarih Kurumu Yayınları; 2020.
  • 9. Özbek Y. Tanzimat Sonrasında Selanik’in Gelişimi ve İdadi Mektebi. ODTÜ Mimarlık Fakültesi Dergisi. 2023;40(2):123-151.
  • 10. Selânik Vilâyeti Salnâmesi, Hicri 1303.
  • 11. Özbay K. Türk Asker Hekimliği Tarihi ve Asker Hastaneleri, C. III, II. Kitap. Yörük Basımevi; 1981.
  • 12. Yurdakul ES. 1877-1878 Osmanlı Rus Savaşında (93 Harbi) Askeri Sağlık Hizmetleri. Sağlık Bilimleri Üniversitesi; 2020.
  • 13. T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, Y.MTV. 21/147; Y.MTV. 29/68.
  • 14. Selânik Vilâyeti Salnâmesi, Hicri 1312.
  • 15. Köseoğlu M, Kaya R. Selanik’te Görülen Salgın Hastalıklar ve Bu Hastalıklarla Mücadele Yöntemleri (1875-1913). Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi. 2020;7(4):2811-2853.
  • 16. Anastassiadou M. Tanzimat Çağında Bir Osmanlı Şehri Selanik (1830-1912). Tarih Vakfı Yurt Yayınları; 2017.
  • 17. Selânik Vilâyeti Salnâmesi, Hicri 1320.
  • 18. Selânik Vilâyeti Salnâmesi, Hicri 1320, 1322, 1324, 1325.
  • 19. Veinstein G. Selânik 1850-1918. İletişim Yayınları; 2001.
  • 20. Varella E. Santé et médicament dans la ville de Thessaloniki byzantine et ottomane. Osmanlı Bilimi Araştırmaları. 2005;VI(2):183-199.
  • 21. Michaleas SN, Tsoucalas G, Sgantzos M, Androutsos G, Karamanou M. Hospital Agios Dimitrios: The General Public Hospital of Thessaloniki. Cureus. 2022;14(6):1-7.
  • 22. Selânik Vilâyeti Salnâmesi, Hicri 1322.
  • 23. Asır, 9 Ağustos 1320 / 22 Ağustos 1904.
  • 24. T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, İ.HUS. 120/12; BEO. 2394/179479.
  • 25. İstanbul Üniversitesi Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığı, II. Abdülhamid Han Fotoğraf Albümleri.
  • 26. Asır, 23 Ağustos 1320 / 5 Eylül 1904.
  • 27. Journal de Salonique, 5 Semptembre 1904 / 5 Eylül 1904.
  • 28. Journal de Salonique, 8 Semptembre 1904 / 8 Eylül 1904.
  • 29. T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, İ.TAL. 367/51.
  • 30. Journal de Salonique, 27 Juillet 1905 / 27 Temmuz 1905.
  • 31. T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, BEO. 2421/181542.
  • 32. Journal de Salonique, 1 Mai 1905 / 1 Mayıs 1905.
  • 33. Selânik Vilâyeti Salnâmesi, Hicri 1324.
  • 34. T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, Y.PRK.MK. 20/108; TFR.I.A. 23/2291; MV. 111/19; BEO. 2542/190618; ŞD. 2073/29; BEO. 2732/402836.
  • 35. T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, TFR.I.SL. 68/6724; BEO. 2588/194064; DH.MKT. 990/8.
  • 36. T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, TFR.I.M. 8/797.
  • 37. Journal de Salonique, 12 Octobre 1905 / 12 Ekim 1905.
  • 38. T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, İ.TAL. 366/9; İ.TAL. 424/63.
  • 39. Journal de Salonique, 25 Semtembre 1905 / 25 Eylül 1905.
  • 40. T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, TFR.I.ŞKT. 98/9738; TFR.I..SL 133/13282; ML.EEM. 942/19.
  • 41. T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, ZB. 451/110; TFR.I.ŞKT. 133/13248; İ.TAL. 455/31; DH.MKT. 1277/31; BEO. 3381/253560.
  • 42. Journal de Salonique, 25 Mars 1907 / 25 Mart 1907.
  • 43. T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, TFR.I.ŞKT. 141/14081; TFR.I.M. 21/2036.
  • 44. Journal de Salonique, 20 Fevrier 1908 / 20 Şubat 1908.
  • 45. T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, BEO. 3723/279183; BEO. 3723/279183; DH.İD. 47/13; ŞD. 3080/24; ŞD. 2071/5; ŞD. 2073/29; ŞD. 2070/31; BEO. 3908/293074.
  • 46. thessarchitecture. https://thessarchitecture.wordpress.com/2020/11/10/.
Toplam 46 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Osmanlı Taşra Teşkilatı, Osmanlı Kurumları ve Medeniyeti (Diğer)
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Ahmet Nizamoğlu 0000-0002-2792-3230

Erken Görünüm Tarihi 28 Mayıs 2025
Yayımlanma Tarihi 30 Mayıs 2025
Gönderilme Tarihi 21 Ocak 2025
Kabul Tarihi 12 Mart 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 15 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Nizamoğlu, A. (2025). Balkanlarda Bir Osmanlı Sağlık Müessesesi: Selanik Hamidiye Hastanesi (1904-1912). Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi Ve Folklorik Tıp Dergisi, 15(2), 559-571. https://doi.org/10.31020/mutftd.1624299
AMA Nizamoğlu A. Balkanlarda Bir Osmanlı Sağlık Müessesesi: Selanik Hamidiye Hastanesi (1904-1912). Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi. Mayıs 2025;15(2):559-571. doi:10.31020/mutftd.1624299
Chicago Nizamoğlu, Ahmet. “Balkanlarda Bir Osmanlı Sağlık Müessesesi: Selanik Hamidiye Hastanesi (1904-1912)”. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi Ve Folklorik Tıp Dergisi 15, sy. 2 (Mayıs 2025): 559-71. https://doi.org/10.31020/mutftd.1624299.
EndNote Nizamoğlu A (01 Mayıs 2025) Balkanlarda Bir Osmanlı Sağlık Müessesesi: Selanik Hamidiye Hastanesi (1904-1912). Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi 15 2 559–571.
IEEE A. Nizamoğlu, “Balkanlarda Bir Osmanlı Sağlık Müessesesi: Selanik Hamidiye Hastanesi (1904-1912)”, Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi, c. 15, sy. 2, ss. 559–571, 2025, doi: 10.31020/mutftd.1624299.
ISNAD Nizamoğlu, Ahmet. “Balkanlarda Bir Osmanlı Sağlık Müessesesi: Selanik Hamidiye Hastanesi (1904-1912)”. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi 15/2 (Mayıs 2025), 559-571. https://doi.org/10.31020/mutftd.1624299.
JAMA Nizamoğlu A. Balkanlarda Bir Osmanlı Sağlık Müessesesi: Selanik Hamidiye Hastanesi (1904-1912). Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi. 2025;15:559–571.
MLA Nizamoğlu, Ahmet. “Balkanlarda Bir Osmanlı Sağlık Müessesesi: Selanik Hamidiye Hastanesi (1904-1912)”. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi Ve Folklorik Tıp Dergisi, c. 15, sy. 2, 2025, ss. 559-71, doi:10.31020/mutftd.1624299.
Vancouver Nizamoğlu A. Balkanlarda Bir Osmanlı Sağlık Müessesesi: Selanik Hamidiye Hastanesi (1904-1912). Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi. 2025;15(2):559-71.
 Kapak Resmi İndir
Creative Commons Lisansı
                                                                            Bu Dergi Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.

Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi’nin süreli bilimsel yayınıdır. Kaynak gösterilmeden kullanılamaz.  Makalelerin sorumlulukları yazarlara aittir 

Kapak 

Ayşegül Tuğuz

İlter Uzel’in “Dioskorides ve Öğrencisi” adlı eserinden 

Adres

Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Tarihi ve Etik  Anabilim Dalı Çiftlikköy Kampüsü

Yenişehir/ Mersin