Derleme
BibTex RIS Kaynak Göster

Anatomi Terimlerinde Mitolojinin İzleri: Bir Etimolojik İnceleme

Yıl 2025, Cilt: 15 Sayı: 2, 430 - 437, 30.05.2025

Ozan Turamanlar

https://doi.org/10.31020/mutftd.1642842

Öz

Tıp terminolojisi, kökenlerini antik çağlara dayandıran zengin bir geçmişe sahiptir. Özellikle Latince ve Yunanca dillerinden türetilen terimler, tıbbi terminolojinin temelini oluşturur. Tıbbi terminolojideki eponimlerin büyük bir kısmı, anatomi alanında yer almaktadır. Anatomik eponimler, genellikle Yunan mitolojisindeki karakterlerin isimlerinden türetilmiştir. Anatomik terminolojide mitolojik kökenli isimlendirmelerin kullanılmasının çeşitli faydaları bulunmaktadır. Örneğin, bu isimlendirmeler hafızada kalıcılığı arttırabilir ya da mitolojik bir hikayeyle ilişkilendirilen bir anatomik yapı, öğrenciler için daha anlamlı hale gelebilir. Ayrıca mitolojik isimlendirmeler, anatomik yapılar arasındaki ilişkileri görselleştirmeye yardımcı olabilir. Anatomik terminolojideki bu mitolojik kökenler, bazı sorunlara da yol açabilir. Farklı kültürlerden gelen kişiler için bu terimlerin anlamları ve çağrışımları farklı olabilir. Bu nedenle, anatomik terminolojinin güncellenmesi ve daha nötr terimlerin kullanılması gerektiği yönünde görüşler bulunmaktadır. Bu çalışmada en sıklıkla kullanılan anatomik mitonimler (aşil tendonu (tendo calcanei), arachnoidea mater, atlas, cupid’s bow (aşk tanrısının yayı), hippocampus ve Ammon'un boynuzu (cornu ammonis), hymen (kızlık zarı), iris, lymph, pterion, thalamus ve pulvinar thalami)’in etimolojik incelemeleri yapılmıştır. Tıp terminolojisindeki mitolojik kökenlerin bilinmesi, tıbbın tarihsel ve kültürel bağlamını anlamak için ve aynı zamanda tıp eğitiminde eğitimi kolaylaştırıcı bir faktör olması açısından önemlidir.

Anahtar Kelimeler

Anatomi Mitoloji Etimoloji Tıbbi Terminoloji

Kaynakça

  • 1. Okten AI. Mythology and neurosurgery. World Neurosurgery 2016;90:315–321. doi:10.1016/j.wneu.2016.02.106
  • 2. Nanda A, Filis A, Kalakoti P. Mythological and prehistorical origins of neurosurgery. World Neurosurgery 2016;89:568-573.
  • 3. King KC, Hoffman JR. Myths and medicine. Western journal of medicine 2000;172(3):208.
  • 4. Kucharz EJ. Medical eponyms of mythological origin. Acta Neophilologica 2017;19:20-42.
  • 5. Karenberg A. The world of gods and the body of man: mythological origins of modern anatomical terms. Anatomy 2013;7(1):7-22
  • 6. Anagnostopoulou S, Mavridis I. Achilles’ death: anatomical consideration regarding the most famous trauma of the Trojan War. J Trauma Acute Care Surg 2013;74(3):946–947.
  • 7. Rakic VS. Using the Literature to Understand Achilles’ Fate. Ostomy Wound Management 2016;62(5):38-42.
  • 8. Klenerman L. The early history of tendo Achillis and its rupture. J Bone Joint Surg Br 2007;89:545–547.
  • 9. Federative International Programme for Anatomical Terminology (FIPAT). Terminologia Anatomica. 2nd ed. FIPAT.library.dal.ca. Federative International Programme for Anatomical Terminology, 2019.
  • 10. Sanan A, van Loveren HR. The arachnoid and the myth of Arachne. Neurosurgery 1999;45:152–155.
  • 11. Hakan T. Atlas: A unique vertebra that takes its name from a Hemitheos in Greek Mythology, Atlas. WScJ 2010;3:212-214.
  • 12. Laiho K, Kauppi M, Konttinen YT. Why Atlas, why not Heracles: reflections on the rheumatoid cervical spine. Semin Arthritis Rheum 2005;34(4):637–41.
  • 13. Davies K. Cupid's Bow and Arrow: The Plague of Love. Canta Aeide: Journal of Classical Studies 2022;3(01):1-14.
  • 14. Karakis I. Neuroscience and Greek mythology. Journal of the History of the Neurosciences 2019;28(1):1-22.
  • 15. Woo PYM, et al. Gods and monsters: Greek mythology and Christian references in the neurosurgical lexicon. Surg Neurol Int 2022;13:67.
  • 16. Iniesta I. On the origin of Ammon's horn. Neurología (English Edition) 2014; 29(8):490-496.
  • 17. Hegazy AA, Al-Rukban MO. Hymen: facts and conceptions. Health 2012; 3: 109–115.
  • 18. Britannica, The Editors of Encyclopaedia. "Hymen". Encyclopedia Britannica, 14 Feb. 2018, https://www.britannica.com/topic/Hymen-Greek-mythology. Accessed 2 May 2024.
  • 19. Altay T, Couldwell WT. The frontotemporal (pterional) approach: an historical perspective. Neurosurgery 2012;71(2):481-492.

Traces of Mythology in Anatomy Terms: An Etymological Review

Yıl 2025, Cilt: 15 Sayı: 2, 430 - 437, 30.05.2025

Ozan Turamanlar

https://doi.org/10.31020/mutftd.1642842

Öz

Medical terminology has a rich history, deeply rooted in antiquity. Latin and Greek languages have significantly contributed to the foundation of medical terminology. A substantial proportion of eponyms within medical terminology, particularly in the field of anatomy, are derived from figures and concepts within Greek mythology. The utilization of mythological references in anatomical nomenclature offers several advantages. For instance, these references can enhance memorability or render an anatomical structure more comprehensible to students by associating it with a mythological narrative. Additionally, mythological nomenclature can help visualize relationships between anatomical structures. However, the use of mythological origins in anatomical terminology can also present certain challenges. The meanings and connotations of these terms may vary across different cultural contexts. Therefore, perspectives advocate for modernizing anatomical terminology and adopting more neutral terms. This study delves into the etymological origins of frequently encountered anatomical mytonyms, including the Achilles tendon (calcaneal tendon), arachnoid mater, atlas, Cupid's bow, hippocampus, hymen, iris, lymph, pterion, thalamus, and pulvinar. Understanding the mythological roots of medical terminology is crucial for comprehending the historical and cultural context of medicine, and it can also serve as a valuable tool in facilitating medical education.

Anahtar Kelimeler

Anatomy Mythology Etymology Medical Terminology

Kaynakça

  • 1. Okten AI. Mythology and neurosurgery. World Neurosurgery 2016;90:315–321. doi:10.1016/j.wneu.2016.02.106
  • 2. Nanda A, Filis A, Kalakoti P. Mythological and prehistorical origins of neurosurgery. World Neurosurgery 2016;89:568-573.
  • 3. King KC, Hoffman JR. Myths and medicine. Western journal of medicine 2000;172(3):208.
  • 4. Kucharz EJ. Medical eponyms of mythological origin. Acta Neophilologica 2017;19:20-42.
  • 5. Karenberg A. The world of gods and the body of man: mythological origins of modern anatomical terms. Anatomy 2013;7(1):7-22
  • 6. Anagnostopoulou S, Mavridis I. Achilles’ death: anatomical consideration regarding the most famous trauma of the Trojan War. J Trauma Acute Care Surg 2013;74(3):946–947.
  • 7. Rakic VS. Using the Literature to Understand Achilles’ Fate. Ostomy Wound Management 2016;62(5):38-42.
  • 8. Klenerman L. The early history of tendo Achillis and its rupture. J Bone Joint Surg Br 2007;89:545–547.
  • 9. Federative International Programme for Anatomical Terminology (FIPAT). Terminologia Anatomica. 2nd ed. FIPAT.library.dal.ca. Federative International Programme for Anatomical Terminology, 2019.
  • 10. Sanan A, van Loveren HR. The arachnoid and the myth of Arachne. Neurosurgery 1999;45:152–155.
  • 11. Hakan T. Atlas: A unique vertebra that takes its name from a Hemitheos in Greek Mythology, Atlas. WScJ 2010;3:212-214.
  • 12. Laiho K, Kauppi M, Konttinen YT. Why Atlas, why not Heracles: reflections on the rheumatoid cervical spine. Semin Arthritis Rheum 2005;34(4):637–41.
  • 13. Davies K. Cupid's Bow and Arrow: The Plague of Love. Canta Aeide: Journal of Classical Studies 2022;3(01):1-14.
  • 14. Karakis I. Neuroscience and Greek mythology. Journal of the History of the Neurosciences 2019;28(1):1-22.
  • 15. Woo PYM, et al. Gods and monsters: Greek mythology and Christian references in the neurosurgical lexicon. Surg Neurol Int 2022;13:67.
  • 16. Iniesta I. On the origin of Ammon's horn. Neurología (English Edition) 2014; 29(8):490-496.
  • 17. Hegazy AA, Al-Rukban MO. Hymen: facts and conceptions. Health 2012; 3: 109–115.
  • 18. Britannica, The Editors of Encyclopaedia. "Hymen". Encyclopedia Britannica, 14 Feb. 2018, https://www.britannica.com/topic/Hymen-Greek-mythology. Accessed 2 May 2024.
  • 19. Altay T, Couldwell WT. The frontotemporal (pterional) approach: an historical perspective. Neurosurgery 2012;71(2):481-492.
Toplam 19 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Tıp Eğitimi
Bölüm Derleme
Yazarlar

Ozan Turamanlar 0000-0002-0785-483X

Erken Görünüm Tarihi 28 Mayıs 2025
Yayımlanma Tarihi 30 Mayıs 2025
Gönderilme Tarihi 19 Şubat 2025
Kabul Tarihi 26 Mart 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 15 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Turamanlar, O. (2025). Anatomi Terimlerinde Mitolojinin İzleri: Bir Etimolojik İnceleme. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi Ve Folklorik Tıp Dergisi, 15(2), 430-437. https://doi.org/10.31020/mutftd.1642842
AMA Turamanlar O. Anatomi Terimlerinde Mitolojinin İzleri: Bir Etimolojik İnceleme. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi. Mayıs 2025;15(2):430-437. doi:10.31020/mutftd.1642842
Chicago Turamanlar, Ozan. “Anatomi Terimlerinde Mitolojinin İzleri: Bir Etimolojik İnceleme”. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi Ve Folklorik Tıp Dergisi 15, sy. 2 (Mayıs 2025): 430-37. https://doi.org/10.31020/mutftd.1642842.
EndNote Turamanlar O (01 Mayıs 2025) Anatomi Terimlerinde Mitolojinin İzleri: Bir Etimolojik İnceleme. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi 15 2 430–437.
IEEE O. Turamanlar, “Anatomi Terimlerinde Mitolojinin İzleri: Bir Etimolojik İnceleme”, Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi, c. 15, sy. 2, ss. 430–437, 2025, doi: 10.31020/mutftd.1642842.
ISNAD Turamanlar, Ozan. “Anatomi Terimlerinde Mitolojinin İzleri: Bir Etimolojik İnceleme”. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi 15/2 (Mayıs 2025), 430-437. https://doi.org/10.31020/mutftd.1642842.
JAMA Turamanlar O. Anatomi Terimlerinde Mitolojinin İzleri: Bir Etimolojik İnceleme. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi. 2025;15:430–437.
MLA Turamanlar, Ozan. “Anatomi Terimlerinde Mitolojinin İzleri: Bir Etimolojik İnceleme”. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi Ve Folklorik Tıp Dergisi, c. 15, sy. 2, 2025, ss. 430-7, doi:10.31020/mutftd.1642842.
Vancouver Turamanlar O. Anatomi Terimlerinde Mitolojinin İzleri: Bir Etimolojik İnceleme. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi. 2025;15(2):430-7.
 Kapak Resmi İndir
Creative Commons Lisansı
                                                                            Bu Dergi Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.

Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi’nin süreli bilimsel yayınıdır. Kaynak gösterilmeden kullanılamaz.  Makalelerin sorumlulukları yazarlara aittir 

Kapak 

Ayşegül Tuğuz

İlter Uzel’in “Dioskorides ve Öğrencisi” adlı eserinden 

Adres

Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Tarihi ve Etik  Anabilim Dalı Çiftlikköy Kampüsü

Yenişehir/ Mersin