Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Dinî ve Hukuki Yönleriyle Eski Mezopotamya’da Yemin Uygulamaları ve Yeminin Bağlayıcılığı

Yıl 2025, Cilt: 8 Sayı: 1, 71 - 94, 29.06.2025

Hasan Özyurt , Muammer Ulutürk

Öz

Yazılı belgelere göre Eski Mezopotamya’da sözleşmeler, mahkeme kayıtları ve satış belgelerine ilişkin en eski kayıtlar ile yemin kelimesinin geçtiği en erken metinlerin Sümerlere ait olduğu görülmektedir. Tarihsel süreçte sayıları giderek artan ve içerik açısından çeşitlenen bu belgelerde yer alan yemin uygulamaları, dönemin dinî, hukuki, tıbbî ve siyasi anlayışlarına ilişkin önemli veriler sunmaktadır. Sümerlerden sonra da Eski Mezopotamya’nın çeşitli kültürlerinde yemin uygulamalarına dair örneklere rastlanması, bu pratiğin toplumsal ve kurumsal yapılar içindeki rolünü ortaya koymaktadır. Yeminlerin, tanrılara ve onların yeryüzündeki temsilcileri olarak kabul edilen krallara bağlılığı ifade eden bir nitelik taşıdığı görülmektedir. Yemin, yalnızca adli bir araç olmanın ötesinde, bir sadakat kanıtı olarak da kabul edilmekteydi. Sümerler dönemine ait yazılı kanunlar, mahkeme kayıtları ve yapılan anlaşmalarda şahit gösterme ve hâkim huzurunda yemin uygulamalarına başvurulduğunu göstermektedir. Bu durum, dönemin insanının kutsal ile kurduğu ilişkiyi ortaya koyarak, Eski Mezopotamya’da tanrılara hizmet etme anlayışını da yansıtmaktadır. Yemin uygulamalarının temel unsuru tanrılar olduğundan, bu ritüelin doğrudan tanrılar ve dinî inançlarla ilişkili olduğu ve dönemin tanrı anlayışına uygun bir biçimde icra edildiği anlaşılmaktadır. Yemin, çoğunlukla bir tapınakta ve rahiplerin huzurunda icra edilebildiği gibi, hukuki bağlamda bir hâkimin gözetiminde de uygulanabilmekteydi. Özellikle yasal sözleşmeler düzenlenirken yemin etme sırasında bir rahibin hazır bulunması gerekirdi. Mahkeme süreci tamamlandıktan sonra bu kaydın korunmasını garanti altına almak için tabletin bir kopyası yapılmaktaydı. Bu çalışmada Eski Mezopotamya’da yemin uygulamalarının hangi gerekçelerle ve nasıl yapıldığı örneklerle açıklanmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Eski Mezopotamya Din Hukuk Yemin

Etik Beyan

Etik beyan formu ektedir.

Destekleyen Kurum

Yoktur.

Kaynakça

  • Akpınarlı, Neyire/ Şatıroğlu, Hasan Utku. “Akbabalar Dikilitaşı: Sümer Şehir Devletlerinin Aralarındaki Hukuki İlişkilere Dair Çıkarımlar.” Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 71, S. 2, 2022, s. 820-884.
  • Akpınarlı, Neyire. “Narām-Sîn Antlaşması.” Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 67, S. 1, 2018, s. 1-22.
  • Altman, Amnon. Tracing the Earliest Recorded Concepts of International Law: The Ancient Near East. I. Edition, Martinus Nijhoff, Leiden, 2012.
  • Andersson, Jakob. Kingship in the Early Mesopotamian Onomasticon 2800 - 2200 BCE. I. Edition, Uppsala Universitet, Uppsala, 2012.
  • Bayram, Sebahattin/ Kahya, Ömer. “Asur Ticaret Kolonileri Çağı’nda Anadolu’daki Hukuki Uygulamalar Üzerine Bazı Değerlendirmeler.” Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi, C. 5, S. 17, 2018, s. 75-92.
  • Baysa, Hüseyin. “Güncel Örneklerle İctihadın Bağlamı Dışında Kullanılması Problemi.” Marife Dinî Araştırmalar Dergisi, C. 23, S. 2, 2023, s. 304-324.
  • Bricker, Daniel. “Innocent Suffering in Mesopotamia.” Tyndale Bulletin, Vol. 51, 2000, s. 193-214.
  • Cooper, Js. Reconstructing History from Ancient Inscriptions: The Lagash-Umma Border Conflict: 2, I. Edition,
  • Undena Publications, Malibu, 1983.
  • Démare-Lafont, Sophie. “Middle Assyrian Laws.” The Oxford Encyclopedia Of The Bible And Law, Ed. Brent A. Stawn, Oxford University Press, United Kingdom, 2015.
  • Demirci, Kürşat. Eski Mezopotamya Dinlerine Giriş Tanrılar Ritüel Tapınak. I. Baskı, Ayışığı Kitapları, İstanbul,
  • 2019. Driver, Godfrey Rolles/ Miles, John C. The Assyrian Laws. I. Edition, Scientia Verlag Aalen, Aalen, 1975.
  • Eliade, Mircea. Dinsel İnançlar ve Düşünceler Tarihi 1: Taş Devrinden Eleusis Mysterialarına, Çev. Ali Bektay, II. Baskı, Kabalcı Yayınevi, İstanbul, 2024.
  • Foster, Benjamin R. Before the Muses: An Anthology of Akkadian Literature. II. Edition, CDL Press, Bethesda, 2005.
  • Franke, Sabina. “Kings of Akkad: Sargon and Naram-Sin.” Civilizations of the Ancient Near East, Ed. John Baines vd, Charles Scribner’s Sons, New York, 1995, s. 831-841.
  • Genouillac, Henri de. Inventaire des Tablettes de Tello conservées au Musée Impérial Ottoman. I. Edition, Ernest Leroux Editeur, 1910.
  • Gossett, Bradley. “Mankind and Justice: An exploration of the Code of Ur Nammu, Hammurabi, and the Ten Commandments.” Southeastern Baptist Theological, Undergraduate Seminary, 2020.
  • Gökçek, L. Gürkan/ Akyüz, Faruk. “Sümer Kanunları” Fırat Üniversitesi Orta Doğu Araştırmaları Dergisi, C. 9, S. 1,
  • 2013, s. 1-9.
  • Grayson, Albert Kirk. Assyrian rulers of the third and second millennia BC (to 1115 BC). I. Edition, University of Toronto Press, Toronto, 1987.
  • Gündoğdu, Ayşe Eda/ Duman, Mehmet Akif. “Kutsal” Düğüm Sözcüğünün Anlambilimsel Profili Derlem Temelli Bir Çözümleme.” Medeniyet ve Toplum Dergisi, C. 6, S. 2, 2022, s. 160-171.
  • Gürbüz, Salih/ İnci, Berrin. “Bir Yazılı İletişim Aracı Olarak Mezar Taşı Kitabeleri.” Konya Sanat Dergisi, S. 6, 2023, s. 57-68.
  • Happer, Thomas. “Babylonian Procedure.” Notre Dame Law Review Vol. 3, No. 5, 1928, s. 158-161.
  • Hasdemir, Hülya Kaya. “Akadlı Sargon’un Mezopotamya Hâkimiyetinde Enḫeduanna’nın Rolü.” OANNES -
  • International Journal of Ancient History, Vol. 3, No. 2, 2021, s. 425-438.
  • Henkelman Wouter F. M. “Parnakka’s Feast: sip in Parsa and Elam.” Elam and Persia, Ed. Javier Álvarez-Mon vd, Penn State University Press, Pennsylvania, 2011, s. 89-166.
  • Hinz, Walther. “The Elamite God d.Gal.” Journal of Near Eastern Studies, Vol. 24, No.4, 1965, s. 351-354. Huehnergard, John. A Grammar of Akkadian. II. Edition, Brill, Leiden, 2018.
  • Johns, Claude Hermann Walter. Babylonian And Assyrian Laws, Contracts And Letters. I.Edition, C. Scribner’s sons, New York, 1904.
  • Koch, Heidemarie. “Theology and Worship in Elam and Achaemenid Iran.” Religion and Science, 1995, s. 1959- 1970.
  • Kolektif, Hammurabi’s Gesetz. I. Edition, Pfeiffer, Toronto, 1904.
  • Kovalev, S, Diakov, V. İlkçağ Tarihi Ortadoğu, Uzakdoğu, Eski Yunan. Çev: Özdemir İnce, V. Baskı, Yordam Kitap Yayınları, İstanbul, 2017.
  • Kramer, Samuel Noah. Sümerlerin Kurnaz Tanrısı Enki. Çev: Hamide Koyukan, I. Baskı, Kabalcı Yayınları, İstanbul, 2000.
  • Kramer, Samuel Noah. The Sumerians: their history, culture, and character. I. Edition, University of Chicago Press, Chicago, 1963.
  • Kramer, Samuel Noah. “Ur-Nammu Law Code” Orientalia. Nova Series, Vol. 23, No.1, 1954, s. 45-71.
  • Kuhrt, Amelie. Eski Çağ’da Yakındoğu M.Ö. 3000-330. Çev. Dilek Şendil, I. Baskı, İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul, 2024.
  • Lambert, Wilfred George. “Dingir. s̆à. dib. ba Incantations.” Journal of Near Eastern Studies, Vol. 33, No. 3, 1974, s. 267-322.
  • Larsen, Mogens Trolle. Kültepe Tabletleri 6-a: The Archive Of The Salim-Assur Family Volume 1: The First Two Generations. I. Baskı, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, 2018.
  • Liverani, Mario. “The Medes at Esarhaddon’s Court.” Journal of Cuneiform Studies, Vol. 47, 1995, p. 58.
  • Maine, Sir Henry James Sumner. Dissertations On Early Law and Custom. I. Edition, Legare Street Press, London, 1883. Mercer, Samuel A. B. “The Oath in Cuneiform Inscriptions III. The Oath in Inscriptions since the Time of the
  • Hammurabi Dynasty.” The American Journal of Semitic Languages and Literatures, Vol. 30, No. 3, 1913, s. 65- 94.
  • Mercer, Samuel A. B. The Oath in Babylonian and Assyrian Literature. I. Edition, Librairie Orientaliste Paul Geuthner, Toronto, 1912. (Babylonian and Assyrian Literature)
  • Mercer, Samuel A. B. “The Oath in Cuneiform Inscriptions.” Journal of the American Oriental Society, Vol. 33, 1913, s. 33-50.
  • Nakamura, Carolyn. “Dedicating Magic: Neo-Assyrian Apotropaic Figurines and the Protection of Assur.” World Archaeology, Vol. 36, No. 1, 2004, s. 11-25. Özgenç, Nuri Berkay. “Suç ile Soyut Ceza Arasındaki Orantılılık.” NEÜ Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 7, 2024, S. 1, s. 174.
  • Patterson, Daniel. Elements Of The Neo-Sumerian Military. Doctoral Dissertation in Philosophy at the University of Pennsylvania, 2018.
  • Postgate, John Nicholas. “Cuneiform Catalysis: The First Information Revolution.” Archaeological Review from Cambridge, Vol. 3, 1984, s. 4-18. Reynolds, Edward H./ Wilson, James V. Kinnier. “Neurology and psychiatry in Babylon.” Brain: A Journal of Neurology, Vol. 137, No. 9, 2014, s. 2611-2619.
  • Reynolds, Edward H./ Wilson, James V. Kinnier. “Obsessive compulsive disorder and psychopathic behaviour in Babylon.” Journal of Neurology, Neurosurgery, and Psychiatry, Vol. 83, No. 2, 2012, s. 199-201.
  • Roth, Martha Tobi. Law collections from Mesopotamia and Asia Minor, I. Edition, Scholars Press, Atalanta, 1995.
  • Saggs, Henry William Frederick. The Encounter with the Divine in Mesopotamia and Israel. II. Edition, Bloomsbury Academic, London, 2016.
  • Sasson, Jack M. “Ancestors Divine?” Veenhof Anniversary Volume, van Soldt, Wilfred Dercksen vd., Peeters Publishers, Leiden, 2001, s. 413-428.
  • Sasson, Jack M. “King Hammurabi of Babylon.” Civilizations of the ancient Near East, Ed. John Baines vd. Simon & Schuster and Prentice Hall International, New York, 1995, s. 901-915.
  • Sayce, Archibald. The Religions Of Ancient Egypt And Babylonia, I. Edition, T & T Clark 38 George Street, Edinburgh, 1903.
  • Saygılı, Tahsin. “Babil Hukuku ve Hamurabi Kanunları.” Sosyal Araştırmalar ve Davranış Bilimleri Dergisi, C. 2, S. 2, 2015, s. 1-22.
  • Schwemer, Daniel. “The Storm-Gods of the Ancient Near East: Summary, Synthesis, Recent Studies. Part I.” Journal of Ancient Near Eastern Religions, Vol. 7, No. 2, 2007, s. 140. Schorr, Moses. Altbabylonische Rechtsurkunden Aus Der Zeit Der I. Babylonischen Dynastie. (Ca. 2300-2000 V. Chr.), I. Auflage, Wien, In Kommission Bei A. Hölder, Germany, 1907.
  • Sever, Hüseyin. “Kültepe Metinlerinde Yemin Konusu.” IV. Kayseri ve Yöresi Tarih Sempozyumu Bildirileri, C. 6, 2003, s. 457-462.
  • Steinkeller. Joys of Cooking in Ur III Babylonia. Ed. Piotr Michalowski, I. Edition, American Schools of Oriental Research, Boston, 2008, s. 185-192.
  • Toptaş, Koray/ Kahya, Ömer. “Asurca ve Babilce Metinlerde Yemin.” Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, C. 23, S. 2, 2019, s. 315-330.
  • Tosun, Mebrure/ Yalvaç, Kadriye. Sümer, Babil, Assur Kanunları ve Ammi-Şaduqua Fermanı. Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara, 1988. Ur, Jason A. “Cycles of Civilization in Northern Mesopotamia, 4400—2000 BC.” Journal of Archaeological Research, Vol. 18, No. 4, 2010, s. 415.
  • Veenhof, Klaas R. “The Family God in Old Babylonian and Especially in Old Assyrian Sources.” Revue d’Assyriologie et d’archéologie orientale, Vol.112, No. 1, 2018, s. 49-90.
  • Westenholz, Aage. Old Sumerian and Old Akkadian Texts in Philadelphia, Chiefly from Nippur Part I: Literary and Lexical Texts, and the Earliest Administrative Documents from Nippur (Bibliotheca Mesopotamica): 1. I. Edition, Undena Publications,U.S., Malibu, 1975.
  • Winter, Irene. On Art in the Ancient Near East: From the Third Millennium B.C.E.. II. Edition, Brill Academic Pub, Leiden, 2009. Winter, Irene. “After the Battle Is Over: The “Stele of the Vultures” and the Beginning of Historical Narrative in the Art of the Ancient Near East.” Studies in the History of Art, Vol. 16, 1985, s. 11-32.
  • Yıldırım, Nurgül. “Bağlılık Emri/Yemini Metinlerine Yeni Asur Kralı Asarhaddon Döneminden Örnekler.” Tarih Araştırmaları Dergisi, C. 38, S. 66, 2019, s. 67-86.

Oath Practices and Binding Force in Ancient Mesopotamia with Religious and Legal Aspects

Yıl 2025, Cilt: 8 Sayı: 1, 71 - 94, 29.06.2025

Hasan Özyurt , Muammer Ulutürk

Öz

According to extant documents, the earliest records of contracts, court records, and sales documents in Ancient Mesopotamia, as well as the initial texts utilizing the term oath, can be attributed to the Sumerians. The practices surrounding oaths within these documents, which have proliferated in number and diversified in content throughout history, provide significant insights into the religious, legal, medical, and political paradigms of the period. The emergence of oath practices across various cultures of Ancient Mesopotamia subsequent to the Sumerians underscores the integral role of these practices within social and institutional frameworks. It is evident that oaths functioned as a manifestation of loyalty to the deities and the kings perceived as their earthly representatives. Thus, oaths transcended their judicial utility, serving also as affirmations of allegiance. Documentation from the Sumerian era, including written laws, court records, and agreements, indicates the presentation of witnesses and the taking of oaths in the presence of a judge. This practice elucidates the relationship established by the populace with the sacred and reflects the prevailing understanding of devotion to the gods within Ancient Mesopotamia. Given that the deities were the fundamental elements of oath practices, it is evident that such rituals were intrinsically linked to religious beliefs and conducted in accordance with the contemporary understanding of divinity. The oath was typically administered within a temple and in the presence of priests, although legal contexts permitted its administration under the supervision of a judge. Notably, during the formation of legal contracts, a priest's presence during the oath-taking was mandatory. Following the conclusion of court proceedings, a copy of the tablet was generated to ensure the preservation of this record. This study endeavors to explicate, through exemplification, the motivations and methodologies underlying the performance of oath practices in Ancient Mesopotamia.

Anahtar Kelimeler

Ancient Mesopotamia Religion Law Oath

Kaynakça

  • Akpınarlı, Neyire/ Şatıroğlu, Hasan Utku. “Akbabalar Dikilitaşı: Sümer Şehir Devletlerinin Aralarındaki Hukuki İlişkilere Dair Çıkarımlar.” Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 71, S. 2, 2022, s. 820-884.
  • Akpınarlı, Neyire. “Narām-Sîn Antlaşması.” Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 67, S. 1, 2018, s. 1-22.
  • Altman, Amnon. Tracing the Earliest Recorded Concepts of International Law: The Ancient Near East. I. Edition, Martinus Nijhoff, Leiden, 2012.
  • Andersson, Jakob. Kingship in the Early Mesopotamian Onomasticon 2800 - 2200 BCE. I. Edition, Uppsala Universitet, Uppsala, 2012.
  • Bayram, Sebahattin/ Kahya, Ömer. “Asur Ticaret Kolonileri Çağı’nda Anadolu’daki Hukuki Uygulamalar Üzerine Bazı Değerlendirmeler.” Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi, C. 5, S. 17, 2018, s. 75-92.
  • Baysa, Hüseyin. “Güncel Örneklerle İctihadın Bağlamı Dışında Kullanılması Problemi.” Marife Dinî Araştırmalar Dergisi, C. 23, S. 2, 2023, s. 304-324.
  • Bricker, Daniel. “Innocent Suffering in Mesopotamia.” Tyndale Bulletin, Vol. 51, 2000, s. 193-214.
  • Cooper, Js. Reconstructing History from Ancient Inscriptions: The Lagash-Umma Border Conflict: 2, I. Edition,
  • Undena Publications, Malibu, 1983.
  • Démare-Lafont, Sophie. “Middle Assyrian Laws.” The Oxford Encyclopedia Of The Bible And Law, Ed. Brent A. Stawn, Oxford University Press, United Kingdom, 2015.
  • Demirci, Kürşat. Eski Mezopotamya Dinlerine Giriş Tanrılar Ritüel Tapınak. I. Baskı, Ayışığı Kitapları, İstanbul,
  • 2019. Driver, Godfrey Rolles/ Miles, John C. The Assyrian Laws. I. Edition, Scientia Verlag Aalen, Aalen, 1975.
  • Eliade, Mircea. Dinsel İnançlar ve Düşünceler Tarihi 1: Taş Devrinden Eleusis Mysterialarına, Çev. Ali Bektay, II. Baskı, Kabalcı Yayınevi, İstanbul, 2024.
  • Foster, Benjamin R. Before the Muses: An Anthology of Akkadian Literature. II. Edition, CDL Press, Bethesda, 2005.
  • Franke, Sabina. “Kings of Akkad: Sargon and Naram-Sin.” Civilizations of the Ancient Near East, Ed. John Baines vd, Charles Scribner’s Sons, New York, 1995, s. 831-841.
  • Genouillac, Henri de. Inventaire des Tablettes de Tello conservées au Musée Impérial Ottoman. I. Edition, Ernest Leroux Editeur, 1910.
  • Gossett, Bradley. “Mankind and Justice: An exploration of the Code of Ur Nammu, Hammurabi, and the Ten Commandments.” Southeastern Baptist Theological, Undergraduate Seminary, 2020.
  • Gökçek, L. Gürkan/ Akyüz, Faruk. “Sümer Kanunları” Fırat Üniversitesi Orta Doğu Araştırmaları Dergisi, C. 9, S. 1,
  • 2013, s. 1-9.
  • Grayson, Albert Kirk. Assyrian rulers of the third and second millennia BC (to 1115 BC). I. Edition, University of Toronto Press, Toronto, 1987.
  • Gündoğdu, Ayşe Eda/ Duman, Mehmet Akif. “Kutsal” Düğüm Sözcüğünün Anlambilimsel Profili Derlem Temelli Bir Çözümleme.” Medeniyet ve Toplum Dergisi, C. 6, S. 2, 2022, s. 160-171.
  • Gürbüz, Salih/ İnci, Berrin. “Bir Yazılı İletişim Aracı Olarak Mezar Taşı Kitabeleri.” Konya Sanat Dergisi, S. 6, 2023, s. 57-68.
  • Happer, Thomas. “Babylonian Procedure.” Notre Dame Law Review Vol. 3, No. 5, 1928, s. 158-161.
  • Hasdemir, Hülya Kaya. “Akadlı Sargon’un Mezopotamya Hâkimiyetinde Enḫeduanna’nın Rolü.” OANNES -
  • International Journal of Ancient History, Vol. 3, No. 2, 2021, s. 425-438.
  • Henkelman Wouter F. M. “Parnakka’s Feast: sip in Parsa and Elam.” Elam and Persia, Ed. Javier Álvarez-Mon vd, Penn State University Press, Pennsylvania, 2011, s. 89-166.
  • Hinz, Walther. “The Elamite God d.Gal.” Journal of Near Eastern Studies, Vol. 24, No.4, 1965, s. 351-354. Huehnergard, John. A Grammar of Akkadian. II. Edition, Brill, Leiden, 2018.
  • Johns, Claude Hermann Walter. Babylonian And Assyrian Laws, Contracts And Letters. I.Edition, C. Scribner’s sons, New York, 1904.
  • Koch, Heidemarie. “Theology and Worship in Elam and Achaemenid Iran.” Religion and Science, 1995, s. 1959- 1970.
  • Kolektif, Hammurabi’s Gesetz. I. Edition, Pfeiffer, Toronto, 1904.
  • Kovalev, S, Diakov, V. İlkçağ Tarihi Ortadoğu, Uzakdoğu, Eski Yunan. Çev: Özdemir İnce, V. Baskı, Yordam Kitap Yayınları, İstanbul, 2017.
  • Kramer, Samuel Noah. Sümerlerin Kurnaz Tanrısı Enki. Çev: Hamide Koyukan, I. Baskı, Kabalcı Yayınları, İstanbul, 2000.
  • Kramer, Samuel Noah. The Sumerians: their history, culture, and character. I. Edition, University of Chicago Press, Chicago, 1963.
  • Kramer, Samuel Noah. “Ur-Nammu Law Code” Orientalia. Nova Series, Vol. 23, No.1, 1954, s. 45-71.
  • Kuhrt, Amelie. Eski Çağ’da Yakındoğu M.Ö. 3000-330. Çev. Dilek Şendil, I. Baskı, İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul, 2024.
  • Lambert, Wilfred George. “Dingir. s̆à. dib. ba Incantations.” Journal of Near Eastern Studies, Vol. 33, No. 3, 1974, s. 267-322.
  • Larsen, Mogens Trolle. Kültepe Tabletleri 6-a: The Archive Of The Salim-Assur Family Volume 1: The First Two Generations. I. Baskı, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, 2018.
  • Liverani, Mario. “The Medes at Esarhaddon’s Court.” Journal of Cuneiform Studies, Vol. 47, 1995, p. 58.
  • Maine, Sir Henry James Sumner. Dissertations On Early Law and Custom. I. Edition, Legare Street Press, London, 1883. Mercer, Samuel A. B. “The Oath in Cuneiform Inscriptions III. The Oath in Inscriptions since the Time of the
  • Hammurabi Dynasty.” The American Journal of Semitic Languages and Literatures, Vol. 30, No. 3, 1913, s. 65- 94.
  • Mercer, Samuel A. B. The Oath in Babylonian and Assyrian Literature. I. Edition, Librairie Orientaliste Paul Geuthner, Toronto, 1912. (Babylonian and Assyrian Literature)
  • Mercer, Samuel A. B. “The Oath in Cuneiform Inscriptions.” Journal of the American Oriental Society, Vol. 33, 1913, s. 33-50.
  • Nakamura, Carolyn. “Dedicating Magic: Neo-Assyrian Apotropaic Figurines and the Protection of Assur.” World Archaeology, Vol. 36, No. 1, 2004, s. 11-25. Özgenç, Nuri Berkay. “Suç ile Soyut Ceza Arasındaki Orantılılık.” NEÜ Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 7, 2024, S. 1, s. 174.
  • Patterson, Daniel. Elements Of The Neo-Sumerian Military. Doctoral Dissertation in Philosophy at the University of Pennsylvania, 2018.
  • Postgate, John Nicholas. “Cuneiform Catalysis: The First Information Revolution.” Archaeological Review from Cambridge, Vol. 3, 1984, s. 4-18. Reynolds, Edward H./ Wilson, James V. Kinnier. “Neurology and psychiatry in Babylon.” Brain: A Journal of Neurology, Vol. 137, No. 9, 2014, s. 2611-2619.
  • Reynolds, Edward H./ Wilson, James V. Kinnier. “Obsessive compulsive disorder and psychopathic behaviour in Babylon.” Journal of Neurology, Neurosurgery, and Psychiatry, Vol. 83, No. 2, 2012, s. 199-201.
  • Roth, Martha Tobi. Law collections from Mesopotamia and Asia Minor, I. Edition, Scholars Press, Atalanta, 1995.
  • Saggs, Henry William Frederick. The Encounter with the Divine in Mesopotamia and Israel. II. Edition, Bloomsbury Academic, London, 2016.
  • Sasson, Jack M. “Ancestors Divine?” Veenhof Anniversary Volume, van Soldt, Wilfred Dercksen vd., Peeters Publishers, Leiden, 2001, s. 413-428.
  • Sasson, Jack M. “King Hammurabi of Babylon.” Civilizations of the ancient Near East, Ed. John Baines vd. Simon & Schuster and Prentice Hall International, New York, 1995, s. 901-915.
  • Sayce, Archibald. The Religions Of Ancient Egypt And Babylonia, I. Edition, T & T Clark 38 George Street, Edinburgh, 1903.
  • Saygılı, Tahsin. “Babil Hukuku ve Hamurabi Kanunları.” Sosyal Araştırmalar ve Davranış Bilimleri Dergisi, C. 2, S. 2, 2015, s. 1-22.
  • Schwemer, Daniel. “The Storm-Gods of the Ancient Near East: Summary, Synthesis, Recent Studies. Part I.” Journal of Ancient Near Eastern Religions, Vol. 7, No. 2, 2007, s. 140. Schorr, Moses. Altbabylonische Rechtsurkunden Aus Der Zeit Der I. Babylonischen Dynastie. (Ca. 2300-2000 V. Chr.), I. Auflage, Wien, In Kommission Bei A. Hölder, Germany, 1907.
  • Sever, Hüseyin. “Kültepe Metinlerinde Yemin Konusu.” IV. Kayseri ve Yöresi Tarih Sempozyumu Bildirileri, C. 6, 2003, s. 457-462.
  • Steinkeller. Joys of Cooking in Ur III Babylonia. Ed. Piotr Michalowski, I. Edition, American Schools of Oriental Research, Boston, 2008, s. 185-192.
  • Toptaş, Koray/ Kahya, Ömer. “Asurca ve Babilce Metinlerde Yemin.” Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, C. 23, S. 2, 2019, s. 315-330.
  • Tosun, Mebrure/ Yalvaç, Kadriye. Sümer, Babil, Assur Kanunları ve Ammi-Şaduqua Fermanı. Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara, 1988. Ur, Jason A. “Cycles of Civilization in Northern Mesopotamia, 4400—2000 BC.” Journal of Archaeological Research, Vol. 18, No. 4, 2010, s. 415.
  • Veenhof, Klaas R. “The Family God in Old Babylonian and Especially in Old Assyrian Sources.” Revue d’Assyriologie et d’archéologie orientale, Vol.112, No. 1, 2018, s. 49-90.
  • Westenholz, Aage. Old Sumerian and Old Akkadian Texts in Philadelphia, Chiefly from Nippur Part I: Literary and Lexical Texts, and the Earliest Administrative Documents from Nippur (Bibliotheca Mesopotamica): 1. I. Edition, Undena Publications,U.S., Malibu, 1975.
  • Winter, Irene. On Art in the Ancient Near East: From the Third Millennium B.C.E.. II. Edition, Brill Academic Pub, Leiden, 2009. Winter, Irene. “After the Battle Is Over: The “Stele of the Vultures” and the Beginning of Historical Narrative in the Art of the Ancient Near East.” Studies in the History of Art, Vol. 16, 1985, s. 11-32.
  • Yıldırım, Nurgül. “Bağlılık Emri/Yemini Metinlerine Yeni Asur Kralı Asarhaddon Döneminden Örnekler.” Tarih Araştırmaları Dergisi, C. 38, S. 66, 2019, s. 67-86.
Toplam 61 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Hukuk ve Din
Bölüm Araştırma Makaleleri (Research Articles)
Yazarlar

Hasan Özyurt 0000-0002-5141-2414

Muammer Ulutürk 0000-0002-0255-0220

Erken Görünüm Tarihi 5 Haziran 2025
Yayımlanma Tarihi 29 Haziran 2025
Gönderilme Tarihi 10 Şubat 2025
Kabul Tarihi 10 Nisan 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 8 Sayı: 1

Kaynak Göster

MLA Özyurt, Hasan ve Muammer Ulutürk. “Dinî Ve Hukuki Yönleriyle Eski Mezopotamya’da Yemin Uygulamaları Ve Yeminin Bağlayıcılığı”. Necmettin Erbakan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, c. 8, sy. 1, 2025, ss. 71-94.
 Kapak Resmi İndir

17742

Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.