Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Çal Camili Tabiat Parkı (Düzköy-Trabzon) ve çevresinin florası

Yıl 2025, Cilt: 12 Sayı: 1, 79 - 93, 21.06.2025
https://doi.org/10.17568/ogmoad.1653186

Öz

Çal Camili Tabiat Parkı Trabzon ili Düzköy ilçesi sınırlarında kalan korunan alanlardan biridir. Bu çalışma ile Çal Camili Tabiat Parkı’nın bitkisel tür çeşitliliği tespit edilmeye çalışılmıştır. A7 karesinde, Kolşik sektörde ve Doğu Karadeniz Bölümü (2c)’nde yer alan çalışma alanında 2016-2018 yılları arasında bitki örnekleri toplanarak teşhisleri yapılmıştır. Elde edilen verilerin değerlendirilmesiyle, 69 familya ve 199 cinse ait toplam 261 adet vasküler bitki taksonu tespit edilmiş olup 10’u Pteridophyta, 251’i ise Spermatophyta bölümüne aittir. Spermatophyta bölümüne ait taksonların 2’si Gymnospermae, 249’u Angiospermae alt bölümünde bulunmaktadır. Asteraceae 28 takson (%10,73), Rosaceae 26 takson (%9,97), Lamiaceae 17 takson (%6,52) ile en fazla takson içeren ailelerdir. Tespiti yapılan 126 adet taksonun (%48,28) fitocoğrafik bölgesi şöyle belirlenmiştir: 121’i (%46,36) Avrupa-Sibirya, 2’si (%0,77) İran-Turan ve 3’ü ise (%1,15) Akdeniz elementidir. Diğerleri ise ya çok bölgeli veya fitocoğrafik bölgesi bilinmemektedir. Araştırma alanında 5 endemik ve 5 nadir bitki taksonu tespit edilmiştir ve endemizm oranı %1,92’dir.

Kaynakça

  • Anşin, R., Özkan Z.C., 1996. Trabzon Yöresi Doğal Bitki Örtüsü, K.T.Ü Araştırma Fonu Projesi, Proje No: 92.113.001.3, Trab-zon
  • Baytop, A., 1998. İngilizce-Türkçe Botanik Kılavuzu. İstanbul Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Basımevi ve Film Merkezi, İstanbul
  • BERN, 2025. Avrupa’nın Yaban Hayatı ve Doğal Yaşama Ortamlarının Korunması Sözleşmesi. coe.int/en/web/conventions/fulllist//conventions/treaty/104 (Ziyaret tarihi: 15.01.2025)
  • Chase, M.W., Christenhusz, M.J.M., Fay, M.F., Byng, J.W., Judd, W.S., Soltis, D.E., Mabberley, D.J., Sennikov, A.N., Soltis, P. S., Stevens, P.F., 2016. An update of the angiosperm phylogeny group classification for the orders and families of flowering plants: APG IV. Botanical Journal of the Linnean Society, 181(1): 1-20, Doi.org/10.1111/boj.12385
  • Christenhusz, M.J.M., Reveal, J.L, Farjon, A., Gardner, M.F., Mill, R.R., Chase, M.W., 2011. A new classification and linear sequence of extant gymnosperms. Phytotaxa, 19:55-70, Doi.org/10.11646/phytotaxa.19.1.3
  • CITES, 2025. Nesli Tehlike Altında Olan Yabani Hayvan ve Bitki Türlerinin Uluslararası Ticaretine İlişkin Sözleşme. ci-tes.org/eng/disc/text.php (Ziyaret tarihi: 20.01.2025)
  • Davis, P.H., 1965-1985. Flora of Turkey and the East Aegean Islands: Vol. 1-9 (1nd ed.). Edinburgh University Press, Edinburgh
  • Davis, P.H., Mill, R.R., Tan, K., 1988. Flora of Turkey and the East Aegean Islands: Vol. X. Supplement (1nd ed.). Edinburgh University Press, Edinburgh
  • DKMP, 2014. Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü. Çal Camili Tabiat Parkı Ön Etüt Raporu, Trabzon
  • Dudley, N., Mulongoy, KJ., Cohen, S., Stolton, S., Barber, CV., Gidda, SB., 2005. Etkin Korunan Alan Sistemlerine Doğru. Biyo-lojik Çeşitlilik Sözleşmesi- Korunan Alanlar İş Programı Uygulama Kılavuzu (Çeviri: S. Kalem). WWF-Türkiye (Doğal Hayatı Koruma Vakfı) ve T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı
  • Ekim, T., Koyuncu, M., Vural, M., Duman, H., Aytaç, Z., Adıgüzel, N., 2000. Türkiye Bitkileri Kırmızı Kitabı: Eğrelti ve Tohumlu Bitkiler (Red Data Book of Turkish Plants, Pteridophyta and Spermatophyta). Barışcan Ofset, Ankara
  • Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M., Babaç, M.T. (Edlr.), 2012. Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler) (1. Baskı). Türki-ye Flora Araştırmaları Derneği Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi Yayınları, İstanbul
  • Güner, A.,Özhatay, N., Ekim, T., Başer, K.H.C., 2000. Flora of Turkey and the East Aegean Islands: Vol. XI. Supplement (1nd ed.). Edinburgh University Press, Edinburgh
  • Harris, J. G., Harris, M. W., 2007. Plant Identification Terminology (2nd ed.). Spring Lake Publishing, Utah
  • Karadeniz, Y., 1995. Trabzon ve Çevresinin İklimi. İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, İstanbul
  • Karaköse M., 2022. Vascular plant diversity of Eesenli (Giresun) forest planning unit. Forestist 72(2): 156-164, Doi: 10.5152/fo-restist.2021.21014
  • Karaköse, M., Terzioğlu, S., 2020. Finike (Antalya) orman planlama biriminin vasküler bitki florası. KSÜ Tarım ve Doğa Dergisi 23(5): 1144-1162, Doi: 10.18016/ksutarimdoga.vi.681247.
  • Karaköse, M., Terzioğlu, S., 2019. Flora and botanic tourism potential of Yaralıgöz (Kastamonu) education and observation forest. Kastamonu Univ., Journal of Forestry Faculty 19(1): 116-136, Doi:10.17475/kastorman.543547
  • Kavgacı, A., Karaköse, M., Keleş, E.S., Balpınar, N., Arslan, M., Yalçın, E., Novák, P., Čarni, A., 2024. Classification of forest and shrubland vegetation in central and Eastern Euxine Turkey and SW Georgia. Applied Vegetation Science 26, 1-30, Doi.org/10.1111/avsc.12753
  • Özhatay, N., Kültür Ş., Gürdal, B., 2013. Check-list of additional taxa to the Supplement Flora of Turkey VI. Journal of Faculty of Pharmacy of Istanbul University 43(1): 33-82
  • Özhatay, N., Kültür, Ş., Gürdal, B., 2015. Check-list of additional taxa to the Supplement Flora of Turkey VII. Journal of Faculty of Pharmacy of Istanbul University 45(1): 61-86
  • Özhatay, N., Kültür, Ş., Gürdal, B., 2017. Check-list of additional taxa to the supplement flora of Turkey VIII. Journal of Faculty of Pharmacy of Istanbul University 47(1): 30-44
  • Özhatay, N., Kültür, Ş., Gürdal, B., 2019. Check-list of additional taxa to the supplement flora of Turkey IX. Journal of the Faculty of Pharmacy of Istanbul University 49(2): 105-121
  • Özkan, K., Terzioğlu, S., 2020. Kuzey Doğu Anadolu’nun bitkisel biyoçeşitliliğine katkılar (BİYOD veri tabanı örneği). Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi 8(3): 2122- 2163, Doi: 10.29130/dubited.721931
  • Palabaş Uzun, S., Anşin, R., 2006. Subalpine and alpine flora of Altındere Valley (Maçka, Trabzon). Turkish Journal of Botany 30(5): 381-398
  • Palabaş-Uzun, S., Terzioğlu, S., 2019. Sisdağı (Şalpazarı/Trabzon) ve yöresinin florası. Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Der-gisi 7(3): 1523-1573, Doi.org/10.29130/dubited.538068
  • Schuettpelz, E., Schneider, H., Prado, J., 2016. A community‐derived classification for extant lycophytes and ferns. Journal of Sys-tematics and Evolution 54(6): 563-603, Doi.org/10.1111/jse.12229
  • Seki, N., Terzioğlu, S., 2023. Değirmendere havzası (Trabzon) pseudomaki vejetasyonu alanı forası. Anadolu Orman Araştırmaları Dergisi 9(1): 42-57, Doi.org/10.53516/ajfr.1269374
  • Terzioğlu, S., 1998. Uzungöl ve Çevresi (Trabzon-Çaykara) Flora ve Vejetasyonu. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Trabzon
  • Terzioğlu, S., Bilgili, E., Karaköse, M., 2009. Türkiye Ormanları. Orman Genel Müdürlüğü, Ankara
  • Terzioğlu, S., Tüfekçioğlu, A., Küçük, M., 2015. Vegetation and Plant Diversity of High-altitude Mountains in Eastern Karadeniz (Black Sea) Region of Turkey and Climate Change Interactions. Şu eserde In: Öztürk, M., Hakeem, K.R, Faridah-Hanum, I., Efe, R. (Eds.), Climate Change Impacts on High-Altitude Ecosystems. Springer International. p.383-408, Doi:10.1007/978-3-319-12859-7_15
  • Uzun, A., Terzioğlu, S., 2008. Vascular flora of forest vegetation in Altındere Valley (Maçka-Trabzon). Turkish Journal of Botany 32(2): 135-153.
  • WFO, 2025. The world flora online. http://www.worldfloraonline.org. (Ziyaret tarihi: 25 Nisan 2025)
  • Yaltırık, F., Efe, A., 1989. Otsu Bitkiler Sistematiği (1. Baskı). İstanbul Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yayın No: 3, İstanbul
  • Yazar, M., 2019. Çal Camili Tabiat Parkı (Düzköy-Trabzon) ve Çevresinin Florası. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans tezi, Trabzon
  • Yılmaz, E., Dölarslan, M., Gül, E., 2016. Vejetasyon çalışmalarının kökeni ve vejetasyon örnekleme yöntemleri. Türk Bilimsel Der-lemeler Dergisi 9 (2): 25-28
  • Yücel, M., Babuş, D., 2005. Doğa korumanın tarihçesi ve Türkiye’deki gelişmeler. Doğu Akdeniz Ormancılık Araştırma Müdürlü-ğü DOA Dergisi 11: 151-175
  • Zaman, M., Şahin, F., Birinci, S., 2011. Çal Mağarası (Düzköy-Trabzon) ve çevresinin ekoturizm potansiyeli açısından önemi. Eas-tern Geographical Review (16), 1-24.
  • Zencirkıran, M., Eraslan, E., Çetiner, S., Görür, A., Tanrıverdi, D., Çelik, B.H., 2017. Ballıkayalar ve Beşkayalar (Kocaeli) Tabiat Parkları peyzaj ve rekreasyon değerleri üzerine bir araştırma. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 31(2): 157-175

Flora of Çal Camili Nature Park (Düzköy-Trabzon) and its environs

Yıl 2025, Cilt: 12 Sayı: 1, 79 - 93, 21.06.2025
https://doi.org/10.17568/ogmoad.1653186

Öz

Çal Camili Nature Park is one of the protected areas within the borders of Düzköy district in Trabzon province. The study aimed to determine the plant species diversity in Çal Camili Nature Park. Plant samples were collected and identified between 2016 and 2018 in the study area located in the Eastern Black Sea Region (2c), A7 square, Colchis sector. As a result of the evaluation of the collected data, a total of 261 vascular plant taxa belonging to 69 families and 199 genera were identified. Of these, 10 taxa belong to the Pteridophyta division, and 251 belong to the Spermatophyta division. Among the Spermatophyta, 2 taxa belong to the subdivision Gymnospermae, and 249 to the subdivision Angiospermae. The families with the highest number of taxa were Asteraceae (28 taxa, 10.73%), Rosaceae (26 taxa, 9.97%), and Lamiaceae (17 taxa, 6.52%). The phytogeographic regions of the 126 identified taxa (48.28%) were as follows: 121 taxa (46.36%) are European-Siberian, 2 taxa (0.77%) are Iranian-Turanian, and 3 taxa (1.15%) are Mediterranean elements. Others are either multi-regional or their phytogeographic region is unknown. In the study area, a total of 5 endemic and 5 rare plant taxa were identified, with an endemism rate of 1.92%.

Kaynakça

  • Anşin, R., Özkan Z.C., 1996. Trabzon Yöresi Doğal Bitki Örtüsü, K.T.Ü Araştırma Fonu Projesi, Proje No: 92.113.001.3, Trab-zon
  • Baytop, A., 1998. İngilizce-Türkçe Botanik Kılavuzu. İstanbul Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Basımevi ve Film Merkezi, İstanbul
  • BERN, 2025. Avrupa’nın Yaban Hayatı ve Doğal Yaşama Ortamlarının Korunması Sözleşmesi. coe.int/en/web/conventions/fulllist//conventions/treaty/104 (Ziyaret tarihi: 15.01.2025)
  • Chase, M.W., Christenhusz, M.J.M., Fay, M.F., Byng, J.W., Judd, W.S., Soltis, D.E., Mabberley, D.J., Sennikov, A.N., Soltis, P. S., Stevens, P.F., 2016. An update of the angiosperm phylogeny group classification for the orders and families of flowering plants: APG IV. Botanical Journal of the Linnean Society, 181(1): 1-20, Doi.org/10.1111/boj.12385
  • Christenhusz, M.J.M., Reveal, J.L, Farjon, A., Gardner, M.F., Mill, R.R., Chase, M.W., 2011. A new classification and linear sequence of extant gymnosperms. Phytotaxa, 19:55-70, Doi.org/10.11646/phytotaxa.19.1.3
  • CITES, 2025. Nesli Tehlike Altında Olan Yabani Hayvan ve Bitki Türlerinin Uluslararası Ticaretine İlişkin Sözleşme. ci-tes.org/eng/disc/text.php (Ziyaret tarihi: 20.01.2025)
  • Davis, P.H., 1965-1985. Flora of Turkey and the East Aegean Islands: Vol. 1-9 (1nd ed.). Edinburgh University Press, Edinburgh
  • Davis, P.H., Mill, R.R., Tan, K., 1988. Flora of Turkey and the East Aegean Islands: Vol. X. Supplement (1nd ed.). Edinburgh University Press, Edinburgh
  • DKMP, 2014. Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü. Çal Camili Tabiat Parkı Ön Etüt Raporu, Trabzon
  • Dudley, N., Mulongoy, KJ., Cohen, S., Stolton, S., Barber, CV., Gidda, SB., 2005. Etkin Korunan Alan Sistemlerine Doğru. Biyo-lojik Çeşitlilik Sözleşmesi- Korunan Alanlar İş Programı Uygulama Kılavuzu (Çeviri: S. Kalem). WWF-Türkiye (Doğal Hayatı Koruma Vakfı) ve T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı
  • Ekim, T., Koyuncu, M., Vural, M., Duman, H., Aytaç, Z., Adıgüzel, N., 2000. Türkiye Bitkileri Kırmızı Kitabı: Eğrelti ve Tohumlu Bitkiler (Red Data Book of Turkish Plants, Pteridophyta and Spermatophyta). Barışcan Ofset, Ankara
  • Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M., Babaç, M.T. (Edlr.), 2012. Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler) (1. Baskı). Türki-ye Flora Araştırmaları Derneği Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi Yayınları, İstanbul
  • Güner, A.,Özhatay, N., Ekim, T., Başer, K.H.C., 2000. Flora of Turkey and the East Aegean Islands: Vol. XI. Supplement (1nd ed.). Edinburgh University Press, Edinburgh
  • Harris, J. G., Harris, M. W., 2007. Plant Identification Terminology (2nd ed.). Spring Lake Publishing, Utah
  • Karadeniz, Y., 1995. Trabzon ve Çevresinin İklimi. İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, İstanbul
  • Karaköse M., 2022. Vascular plant diversity of Eesenli (Giresun) forest planning unit. Forestist 72(2): 156-164, Doi: 10.5152/fo-restist.2021.21014
  • Karaköse, M., Terzioğlu, S., 2020. Finike (Antalya) orman planlama biriminin vasküler bitki florası. KSÜ Tarım ve Doğa Dergisi 23(5): 1144-1162, Doi: 10.18016/ksutarimdoga.vi.681247.
  • Karaköse, M., Terzioğlu, S., 2019. Flora and botanic tourism potential of Yaralıgöz (Kastamonu) education and observation forest. Kastamonu Univ., Journal of Forestry Faculty 19(1): 116-136, Doi:10.17475/kastorman.543547
  • Kavgacı, A., Karaköse, M., Keleş, E.S., Balpınar, N., Arslan, M., Yalçın, E., Novák, P., Čarni, A., 2024. Classification of forest and shrubland vegetation in central and Eastern Euxine Turkey and SW Georgia. Applied Vegetation Science 26, 1-30, Doi.org/10.1111/avsc.12753
  • Özhatay, N., Kültür Ş., Gürdal, B., 2013. Check-list of additional taxa to the Supplement Flora of Turkey VI. Journal of Faculty of Pharmacy of Istanbul University 43(1): 33-82
  • Özhatay, N., Kültür, Ş., Gürdal, B., 2015. Check-list of additional taxa to the Supplement Flora of Turkey VII. Journal of Faculty of Pharmacy of Istanbul University 45(1): 61-86
  • Özhatay, N., Kültür, Ş., Gürdal, B., 2017. Check-list of additional taxa to the supplement flora of Turkey VIII. Journal of Faculty of Pharmacy of Istanbul University 47(1): 30-44
  • Özhatay, N., Kültür, Ş., Gürdal, B., 2019. Check-list of additional taxa to the supplement flora of Turkey IX. Journal of the Faculty of Pharmacy of Istanbul University 49(2): 105-121
  • Özkan, K., Terzioğlu, S., 2020. Kuzey Doğu Anadolu’nun bitkisel biyoçeşitliliğine katkılar (BİYOD veri tabanı örneği). Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi 8(3): 2122- 2163, Doi: 10.29130/dubited.721931
  • Palabaş Uzun, S., Anşin, R., 2006. Subalpine and alpine flora of Altındere Valley (Maçka, Trabzon). Turkish Journal of Botany 30(5): 381-398
  • Palabaş-Uzun, S., Terzioğlu, S., 2019. Sisdağı (Şalpazarı/Trabzon) ve yöresinin florası. Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Der-gisi 7(3): 1523-1573, Doi.org/10.29130/dubited.538068
  • Schuettpelz, E., Schneider, H., Prado, J., 2016. A community‐derived classification for extant lycophytes and ferns. Journal of Sys-tematics and Evolution 54(6): 563-603, Doi.org/10.1111/jse.12229
  • Seki, N., Terzioğlu, S., 2023. Değirmendere havzası (Trabzon) pseudomaki vejetasyonu alanı forası. Anadolu Orman Araştırmaları Dergisi 9(1): 42-57, Doi.org/10.53516/ajfr.1269374
  • Terzioğlu, S., 1998. Uzungöl ve Çevresi (Trabzon-Çaykara) Flora ve Vejetasyonu. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Trabzon
  • Terzioğlu, S., Bilgili, E., Karaköse, M., 2009. Türkiye Ormanları. Orman Genel Müdürlüğü, Ankara
  • Terzioğlu, S., Tüfekçioğlu, A., Küçük, M., 2015. Vegetation and Plant Diversity of High-altitude Mountains in Eastern Karadeniz (Black Sea) Region of Turkey and Climate Change Interactions. Şu eserde In: Öztürk, M., Hakeem, K.R, Faridah-Hanum, I., Efe, R. (Eds.), Climate Change Impacts on High-Altitude Ecosystems. Springer International. p.383-408, Doi:10.1007/978-3-319-12859-7_15
  • Uzun, A., Terzioğlu, S., 2008. Vascular flora of forest vegetation in Altındere Valley (Maçka-Trabzon). Turkish Journal of Botany 32(2): 135-153.
  • WFO, 2025. The world flora online. http://www.worldfloraonline.org. (Ziyaret tarihi: 25 Nisan 2025)
  • Yaltırık, F., Efe, A., 1989. Otsu Bitkiler Sistematiği (1. Baskı). İstanbul Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yayın No: 3, İstanbul
  • Yazar, M., 2019. Çal Camili Tabiat Parkı (Düzköy-Trabzon) ve Çevresinin Florası. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans tezi, Trabzon
  • Yılmaz, E., Dölarslan, M., Gül, E., 2016. Vejetasyon çalışmalarının kökeni ve vejetasyon örnekleme yöntemleri. Türk Bilimsel Der-lemeler Dergisi 9 (2): 25-28
  • Yücel, M., Babuş, D., 2005. Doğa korumanın tarihçesi ve Türkiye’deki gelişmeler. Doğu Akdeniz Ormancılık Araştırma Müdürlü-ğü DOA Dergisi 11: 151-175
  • Zaman, M., Şahin, F., Birinci, S., 2011. Çal Mağarası (Düzköy-Trabzon) ve çevresinin ekoturizm potansiyeli açısından önemi. Eas-tern Geographical Review (16), 1-24.
  • Zencirkıran, M., Eraslan, E., Çetiner, S., Görür, A., Tanrıverdi, D., Çelik, B.H., 2017. Ballıkayalar ve Beşkayalar (Kocaeli) Tabiat Parkları peyzaj ve rekreasyon değerleri üzerine bir araştırma. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 31(2): 157-175
Toplam 39 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Orman Biyoçeşitliliği, Orman Botaniği
Bölüm Yetiştirme
Yazarlar

Melike Yazar 0000-0003-3659-9126

Salih Terzioğlu 0000-0003-4146-3514

Erken Görünüm Tarihi 21 Haziran 2025
Yayımlanma Tarihi 21 Haziran 2025
Gönderilme Tarihi 7 Mart 2025
Kabul Tarihi 13 Mayıs 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 12 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Yazar, M., & Terzioğlu, S. (2025). Çal Camili Tabiat Parkı (Düzköy-Trabzon) ve çevresinin florası. Ormancılık Araştırma Dergisi, 12(1), 79-93. https://doi.org/10.17568/ogmoad.1653186