Öz
This article examines the use of music as an instrument of resistance within the framework of gender theories and explores the role of music in the formation, expression, and reconstruction of gender identities. Drawing on the perspectives of leading theorists such as Judith Butler, R.W. Connell, bell hooks, Simone de Beauvoir, and Susan McClary, the article highlights that gender identities are not fixed but are continuously reproduced through social, cultural, and historical factors. Butler’s theory of performativity suggests that gender is not a stable identity but rather a process constructed through social actions, while Connell’s concept of hegemonic masculinity reveals how patriarchal power structures reinforce gender norms. The article also emphasizes the rise of music as a powerful medium of expression against social norms in the digital age, analyzing recent events such as the Mahsa Amini protests. In such acts of resistance, music functions to reach large audiences through social media and digital platforms, making gender and freedom demands more visible. Furthermore, examples are provided of Western music being used in non-Western cultural contexts, illustrating its divergence in meaning and context. In a study highlighting music’s significance in resisting societal gender norms, bolstered by contributions from feminist musicology, it is argued that music transcends mere aesthetic expression to become a significant tool for identity construction and resistance. This netnographic analysis demonstrates that music provides a dynamic space for individuals to express their gender identities and challenge social norms. In conclusion, music emerges as a tool of freedom where individuals can manifest their identities and resistance, occupying a significant place at the intersection of gender and culture.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Aristoteles. (1993a). Poetika (İ. Tunalı, Çev.). Remzi Kitabevi.
- Aristoteles. (1993b). Politika (M. Tuncay, Çev.). Remzi Kitabevi.
- Asa, A. N. (2022). Yeni toplumsal hareketlerde sosyal medyanın rolü: Mahsa Amini örneği. SDÜ İFADE Dergisi, 4(2), 40-63. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2788041
- Askar, E. [@emmasworld.101]. (2022, 1 Ekim). Mahsa’s song. This one is for Mahsa and for the men and women of Iran on their fight for freedom [Video]. Instagram. 20 Haziran 2023 tarihinde https://www.instagram.com/p/CjKpWVUD_6D/ adresinden erişildi.
- Beauvoir, S. (2019). İkinci cinsiyet (G. Savran, Çev.; 1. bs.). Koç Üniversitesi.
- Bohlman, P. V. (1993). Musicology as a political act. The Journal of Musicology, 11(4), 411-436. https://www.jstor.org/stable/764020
- Butler, J. (1990). Gender trouble: Feminism and the subversion of identity. Routledge.
- Connell, R. W. (1998). Toplumsal cinsiyet ve iktidar (C. Soydemir, Çev.). Ayrıntı.
- Connell, R. W. (2005). Masculinities. University of California Press.
- Cook, N. (1999). Müziğin ABC’si (T. Doğan, Çev.). Kabalcı Yayınevi.
- Coşkun Tuna, P. ve Türkölmez, O. (2023). Yeni toplumsal hareketler ve dijital aktivizm. Kamu Yönetimi ve Politikaları Dergisi, 4(2), 211-240. http://doi.org/10.58658/kaypod.1314396
- Cusick, S. G. (1994). Feminist theory, music theory, and the mind/body problem. Perspectives of New Music, 32(1), 8-27. https://www.jstor.org/stable/833149
- Çalhan, M. (2023). Amini protests: Vowing for a new commitment between society and state. The Journal of Iranian Studies, 7(1), 101-126. https://doi.org/10.33201/iranian.1231791
- Eflatun. (1971). Devlet (S. Eyüboğlu ve M. A. Cimcoz, Çev.; 2. bs.). Remzi Kitabevi.
- Ersoy, Ş. (2009). Kimlik, cinsiyet, toplumsal cinsiyet kavramları ve müziğe yansımaları. Folklor/Edebiyat, 60, 111–124.
- Erten, Y. (2013). Cinsellik, cinsiyet, granit ve gökkuşağı. D. Arduman (Ed.), Cinsiyet, cinsel kimlik ve cinsellik içinde (s. 75-84). İstanbul Bilgi Üniversitesi.
- Evans, N. (2021a, 24 Şubat). Wellerman (Sea of thieves lyrics) [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=RSx1xWn0RJ0 adresinden 27 Ekim 2024 tarihinde erişildi.
- Evans, N. (2021b, 9 Nisan). Wellerman (Sea Shanty). [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=qP-7GNoDJ5c adresinden 27 Ekim 2024 tarihinde erişildi.
- Finkelstein, S. (1995). Besteci ve ulus (müzikte halk mirası) (M. H. Spatar, Çev.). Pencere Yayın.
- Finkelstein, S. (2000). Müzik neyi anlatır (M. H. Spatar, Çev.; 3. bs.). Kaynak Yayınları.
- Genç, H. N. (2018). Atasözlerinde toplumsal cinsiyet algısı olarak kadın. Folklor/Edebiyat, 24(94), 13-34.
- Giddens, A. (2012). Sosyoloji (1. bs.). Kırmızı Yayınları.
- Greff, F. [@franckgreff]. (2023, 17 Eylül). 20 Haziran 2024 tarihinde https://www.instagram.com/p/CxTkAWcLGCE/ adresinden erişildi.
- Hergianasari, P. ve Wijanarka, T. (2023). Reigniting the flame of change: The resurgence of Iran’s radical feminist movement in the aftermath of Mahsa Ahmini’s death. Journal Of Middle East and Islamic Studies, 10(2), 7. https://scholarhub.ui.ac.id/meis/vol10/iss2/7/
- Higgins, P. (1993). Women in music, feminist criticism, and guerrilla musicology: Reflections on recent polemics. 19th-Century Music, 17(2), 174-192. https://www.jstor.org/stable/746332
- Hobsbawm, E. ve Ranger, T. (Ed.). (2006). Geleneğin icadı (M. M. Şahin, Çev.; 1. bs.). Agora Kitaplığı.
- Hooks, B. (2014). Feminizm herkes içindir: Tutkulu politika (E. Aydın, B. Kurt, Ş. Özgün, A. Yıldırım, Çev.; 3. bs.). Bgst Yayınları.
- Kaemmer. J. E. (1993). Music in human life-anthropological perspectives on music (1. bs.). University of Texas Press.
- Kazaz, M. ve Görgülü, Y. (2024). İran’da Mahsa Amini protestoları: Al Alam (İr) ve Bakü (Az) televizyonunda protestoların temsili. TİRAD Tirebolu İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 1(2), 110-137. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4039924
- Kılınç, İ. ve Topuksuzoğlu, Ü. (2023). İran protestolarının Türk basınındaki temsili: Mahsa Amini olayları üzerine gazete haberlerinin söylem analizi. Kastamonu İletişim Araştırmaları Dergisi, 11, 124-156. https://doi.org/10.56676/kiad.1360699
- Koskoff, E. (2014). A feminist ethnomusicology: Writings on music and gender. University of Illinois Press.
- Kozinets, R. V. (1997). I want to believe: A netnography of the X-Philes’ subculture of consumption. M. Brucks ve D. J. MacInnis (Ed.), Advances in consumer research içinde (s. 470-475). Association for Consumer Research.
- Kozinets, R. V. (1998). On netnography: Initial reflections on consumer research investigations of cyberculture. J. Alba ve W. Hutchinson (Ed.), Advances in consumer research içinde (s. 366-371). Association for Consumer Research.
- Kutluk, F. (1997a). Müziğin tarihsel evrimi. Çiviyazıları.
- Kutluk, F. (1997b). Müzik ve politika. Doruk.
- Kutluk, F. (2016). Müzikte cinsellik ve toplumsal cinsiyet. H2o Yayıncılık.
- Kutluk, F. (2018). Müzik ve politika. H2o Yayıncılık.
- Lara. [@iran.updates]. (2023, 17 Haziran). For pride month and all those who can’t be their true self [Fotoğraf]. Instagram. 21 Haziran 2023 tarihinde https://www.instagram.com/p/Ctl_cBAKtd3/?img_index=1 adresinden erişildi.
- McClary, S. (1991). Feminine endings: Music, gender, and sexuality. University of Minnesota Press.
- McClary, S. (1993). Reshaping a discipline: Musicology and feminism in the 1990s. Feminist Studies, 19(2), 399-423. https://www.jstor.org/stable/3178376
- McClary, S. (1994). Of Patriarchs... and Matriarchs, too. The Musical Times, 135(1816), 364-369 https://www.jstor.org/stable/1003224
- Michels, U. ve Vogel, G. (2013). Müzik atlası (S. Uçar, Çev.). Alfa Yayın.
- Mimaroğlu, İ. (1990). Müzik tarihi (4. bs.). Varlık Yayınları.
- Odell, T. (2012, 5 Kasım). Another love [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=MwpMEbgC7DA
- Ostadi, N. [@nina_ostadi]. (2022, 9 Ekim). Zan Zengedi, Azadi. It’s all about woman, life, freedom [Fotoğraf]. Instagram. https://www.instagram.com/p/Cjf56IFvGob/ adresinden 20 Haziran 2023 tarihinde erişildi.
- Özbölük, T. ve Dursun, Y. (2015). Pazarlama araştırmalarında paradigmal dönüşüm ve etnografinin dijitale evrimi: Netnografi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 46, 227-247. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/66684
- Özdemir, M. ve Akdağ, M. (2024). Sokak siyaseti ve toplumsal hareketlilik: Mahsa Amini protestolarının medyadaki sunumu. İletişim ve Toplum Araştırmaları Dergisi, 4(1), 17-40. https://doi.org/10.59534/jcss.1357139
- Ranjbarian, A. [@armanranjbarian]. (2022, 21 Eylül). How Iranian Women Fight. Our power is our women [Video]. Instagram. 20 Haziran 2023 tarihinde https://z-p15.www.instagram.com/reel/CiwnDKhDwVK/ adresinden erişildi.
- Rare Historical Photos. (2021a). Women being arrested for wearing one piece bathing suits, 1920s. https://rarehistoricalphotos.com/women-arrested-bathing-suits-1920s/ adresinden 21 Haziran 2023 tarihinde erişildi.
- Rare Historical Photos. (2021b). A police officer issuing a woman a ticket for wearing a bikini on an Italian beach, 1957. https://rarehistoricalphotos.com/woman-ticket-wearing-bikini-1957/ adresinden 21 Haziran 2023 tarihinde erişildi.
- Sheetmusicdirect. (t.y.). Nathan Evans Wellerman (arr. Henrique F Mangoni) Trumpet solo [Müzik notası]. https://www.sheetmusicdirect.com/se/ID_No/1045947/Product.aspx?srsltid=AfmBOooixg44NlyGhCSdldE6PynstjExSyKpVlniPZn9m3kt4eO3jgQ4 adresinden 28 Ekim 2024 tarihinden erişildi.
- Slusser, R. M. (1956). Soviet music since the death of Stalin. The Annals of the American Academy of Political and Social Science, 303, 116-125. https://www.jstor.org/stable/1032296
- Solie, R. A. (1991). What do feminists want? A reply to Pieter van den Toorn. The Journal of Musicology, 9(4), 399-410. https://www.jstor.org/stable/763868
- Thomson, K. (1994). Mozart’ın yapıtlarındaki masonik örgü (M. H. Spatar, Çev.). Pencere Yayın.
- Tiryaki, S. (2023). Sosyal medya araştırmalarında yeni bir bakış açısı: Netnografi. SDÜ İfade Dergisi, 5(1), 54-62. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3162490
- Uğurlu, N. (2012). Tarihte ve günümüzde masonik tören müzikleri (A. Yazıcı ve N. Uğurlu, Çev.). Örgün.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (12. bs.). Seçkin.
- Yıldız, D. (2001). Ulusal müzik ve Musorgski. Sevda Cenap And Müzik Vakfı Yayınları.
- #mashaamini. (t.y.). https://www.instagram.com/explore/tags/mashaamini/ adresinden 20 Haziran 2023 tarihinde erişildi.
Öz
Bu makale, toplumsal cinsiyet teorileri bağlamında müziğin bir direniş unsuru olarak kullanımını ele almakta ve müziğin toplumsal cinsiyet kimliklerinin oluşumu, ifadesi ve yeniden inşasındaki rolünü incelemektedir. Judith Butler, R.W. Connell, bell hooks, Simone de Beauvoir ve Susan McClary gibi önde gelen teorisyenlerin yaklaşımlarına yer verilerek cinsiyet kimliklerinin sabit olmadığını, toplumsal, kültürel ve tarihsel etmenlerle sürekli olarak yeniden üretildiğini vurgular. Butler’ın performativite teorisi, cinsiyetin sabit bir kimlik yerine toplumsal eylemlerle inşa edilen bir süreç olduğunu öne sürerken, Connell’in hegemonik erkeklik kavramı, ataerkil güç yapılarının toplumsal cinsiyet normlarını pekiştirdiğini açığa çıkarır. Makale, özellikle dijital çağda müziğin toplumsal normlara karşı güçlü bir ifade aracı olarak yükselmesine değinmekte ve Mahsa Amini protestoları gibi güncel olayları analiz etmektedir. Bu tür direnişlerde müziğin, sosyal medya ve dijital platformlar aracılığıyla geniş kitlelere ulaşıp toplumsal cinsiyet eşitliği ve özgürlük taleplerini görünür hale getirme işlevi vurgulanmaktadır. Ayrıca, Batı müziğinin batı dışı kültürel bağlamlarda anlam ve bağlamdan farklılaştırılarak kullanımı örneklenmektedir. Müziğin toplumsal cinsiyet normlarına karşı direnişteki önemini ortaya koyan çalışmada, feminist müzikolojinin katkılarıyla, müziğin estetik bir ifade aracının ötesine geçerek kimlik inşası ve direnişin önemli bir aracı olduğu savunulmaktadır. Netnografik yöntemle yapılan bu incelemeler, müziğin bireylerin toplumsal cinsiyet kimliklerini ifade etme ve toplumsal normlara karşı çıkma yolunda dinamik bir alan sunduğunu gözler önüne serer. Sonuç olarak, müzik, bireylerin kimliklerini ve direnişlerini sergileyebileceği bir özgürlük aracı olarak ortaya çıkar; toplumsal cinsiyet ve kültürün kesişiminde önemli bir yer edinir.
Anahtar Kelimeler
toplumsal cinsiyet müzik politika Mahsa Amini feminizm direniş
Kaynakça
- Aristoteles. (1993a). Poetika (İ. Tunalı, Çev.). Remzi Kitabevi.
- Aristoteles. (1993b). Politika (M. Tuncay, Çev.). Remzi Kitabevi.
- Asa, A. N. (2022). Yeni toplumsal hareketlerde sosyal medyanın rolü: Mahsa Amini örneği. SDÜ İFADE Dergisi, 4(2), 40-63. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2788041
- Askar, E. [@emmasworld.101]. (2022, 1 Ekim). Mahsa’s song. This one is for Mahsa and for the men and women of Iran on their fight for freedom [Video]. Instagram. 20 Haziran 2023 tarihinde https://www.instagram.com/p/CjKpWVUD_6D/ adresinden erişildi.
- Beauvoir, S. (2019). İkinci cinsiyet (G. Savran, Çev.; 1. bs.). Koç Üniversitesi.
- Bohlman, P. V. (1993). Musicology as a political act. The Journal of Musicology, 11(4), 411-436. https://www.jstor.org/stable/764020
- Butler, J. (1990). Gender trouble: Feminism and the subversion of identity. Routledge.
- Connell, R. W. (1998). Toplumsal cinsiyet ve iktidar (C. Soydemir, Çev.). Ayrıntı.
- Connell, R. W. (2005). Masculinities. University of California Press.
- Cook, N. (1999). Müziğin ABC’si (T. Doğan, Çev.). Kabalcı Yayınevi.
- Coşkun Tuna, P. ve Türkölmez, O. (2023). Yeni toplumsal hareketler ve dijital aktivizm. Kamu Yönetimi ve Politikaları Dergisi, 4(2), 211-240. http://doi.org/10.58658/kaypod.1314396
- Cusick, S. G. (1994). Feminist theory, music theory, and the mind/body problem. Perspectives of New Music, 32(1), 8-27. https://www.jstor.org/stable/833149
- Çalhan, M. (2023). Amini protests: Vowing for a new commitment between society and state. The Journal of Iranian Studies, 7(1), 101-126. https://doi.org/10.33201/iranian.1231791
- Eflatun. (1971). Devlet (S. Eyüboğlu ve M. A. Cimcoz, Çev.; 2. bs.). Remzi Kitabevi.
- Ersoy, Ş. (2009). Kimlik, cinsiyet, toplumsal cinsiyet kavramları ve müziğe yansımaları. Folklor/Edebiyat, 60, 111–124.
- Erten, Y. (2013). Cinsellik, cinsiyet, granit ve gökkuşağı. D. Arduman (Ed.), Cinsiyet, cinsel kimlik ve cinsellik içinde (s. 75-84). İstanbul Bilgi Üniversitesi.
- Evans, N. (2021a, 24 Şubat). Wellerman (Sea of thieves lyrics) [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=RSx1xWn0RJ0 adresinden 27 Ekim 2024 tarihinde erişildi.
- Evans, N. (2021b, 9 Nisan). Wellerman (Sea Shanty). [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=qP-7GNoDJ5c adresinden 27 Ekim 2024 tarihinde erişildi.
- Finkelstein, S. (1995). Besteci ve ulus (müzikte halk mirası) (M. H. Spatar, Çev.). Pencere Yayın.
- Finkelstein, S. (2000). Müzik neyi anlatır (M. H. Spatar, Çev.; 3. bs.). Kaynak Yayınları.
- Genç, H. N. (2018). Atasözlerinde toplumsal cinsiyet algısı olarak kadın. Folklor/Edebiyat, 24(94), 13-34.
- Giddens, A. (2012). Sosyoloji (1. bs.). Kırmızı Yayınları.
- Greff, F. [@franckgreff]. (2023, 17 Eylül). 20 Haziran 2024 tarihinde https://www.instagram.com/p/CxTkAWcLGCE/ adresinden erişildi.
- Hergianasari, P. ve Wijanarka, T. (2023). Reigniting the flame of change: The resurgence of Iran’s radical feminist movement in the aftermath of Mahsa Ahmini’s death. Journal Of Middle East and Islamic Studies, 10(2), 7. https://scholarhub.ui.ac.id/meis/vol10/iss2/7/
- Higgins, P. (1993). Women in music, feminist criticism, and guerrilla musicology: Reflections on recent polemics. 19th-Century Music, 17(2), 174-192. https://www.jstor.org/stable/746332
- Hobsbawm, E. ve Ranger, T. (Ed.). (2006). Geleneğin icadı (M. M. Şahin, Çev.; 1. bs.). Agora Kitaplığı.
- Hooks, B. (2014). Feminizm herkes içindir: Tutkulu politika (E. Aydın, B. Kurt, Ş. Özgün, A. Yıldırım, Çev.; 3. bs.). Bgst Yayınları.
- Kaemmer. J. E. (1993). Music in human life-anthropological perspectives on music (1. bs.). University of Texas Press.
- Kazaz, M. ve Görgülü, Y. (2024). İran’da Mahsa Amini protestoları: Al Alam (İr) ve Bakü (Az) televizyonunda protestoların temsili. TİRAD Tirebolu İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 1(2), 110-137. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4039924
- Kılınç, İ. ve Topuksuzoğlu, Ü. (2023). İran protestolarının Türk basınındaki temsili: Mahsa Amini olayları üzerine gazete haberlerinin söylem analizi. Kastamonu İletişim Araştırmaları Dergisi, 11, 124-156. https://doi.org/10.56676/kiad.1360699
- Koskoff, E. (2014). A feminist ethnomusicology: Writings on music and gender. University of Illinois Press.
- Kozinets, R. V. (1997). I want to believe: A netnography of the X-Philes’ subculture of consumption. M. Brucks ve D. J. MacInnis (Ed.), Advances in consumer research içinde (s. 470-475). Association for Consumer Research.
- Kozinets, R. V. (1998). On netnography: Initial reflections on consumer research investigations of cyberculture. J. Alba ve W. Hutchinson (Ed.), Advances in consumer research içinde (s. 366-371). Association for Consumer Research.
- Kutluk, F. (1997a). Müziğin tarihsel evrimi. Çiviyazıları.
- Kutluk, F. (1997b). Müzik ve politika. Doruk.
- Kutluk, F. (2016). Müzikte cinsellik ve toplumsal cinsiyet. H2o Yayıncılık.
- Kutluk, F. (2018). Müzik ve politika. H2o Yayıncılık.
- Lara. [@iran.updates]. (2023, 17 Haziran). For pride month and all those who can’t be their true self [Fotoğraf]. Instagram. 21 Haziran 2023 tarihinde https://www.instagram.com/p/Ctl_cBAKtd3/?img_index=1 adresinden erişildi.
- McClary, S. (1991). Feminine endings: Music, gender, and sexuality. University of Minnesota Press.
- McClary, S. (1993). Reshaping a discipline: Musicology and feminism in the 1990s. Feminist Studies, 19(2), 399-423. https://www.jstor.org/stable/3178376
- McClary, S. (1994). Of Patriarchs... and Matriarchs, too. The Musical Times, 135(1816), 364-369 https://www.jstor.org/stable/1003224
- Michels, U. ve Vogel, G. (2013). Müzik atlası (S. Uçar, Çev.). Alfa Yayın.
- Mimaroğlu, İ. (1990). Müzik tarihi (4. bs.). Varlık Yayınları.
- Odell, T. (2012, 5 Kasım). Another love [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=MwpMEbgC7DA
- Ostadi, N. [@nina_ostadi]. (2022, 9 Ekim). Zan Zengedi, Azadi. It’s all about woman, life, freedom [Fotoğraf]. Instagram. https://www.instagram.com/p/Cjf56IFvGob/ adresinden 20 Haziran 2023 tarihinde erişildi.
- Özbölük, T. ve Dursun, Y. (2015). Pazarlama araştırmalarında paradigmal dönüşüm ve etnografinin dijitale evrimi: Netnografi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 46, 227-247. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/66684
- Özdemir, M. ve Akdağ, M. (2024). Sokak siyaseti ve toplumsal hareketlilik: Mahsa Amini protestolarının medyadaki sunumu. İletişim ve Toplum Araştırmaları Dergisi, 4(1), 17-40. https://doi.org/10.59534/jcss.1357139
- Ranjbarian, A. [@armanranjbarian]. (2022, 21 Eylül). How Iranian Women Fight. Our power is our women [Video]. Instagram. 20 Haziran 2023 tarihinde https://z-p15.www.instagram.com/reel/CiwnDKhDwVK/ adresinden erişildi.
- Rare Historical Photos. (2021a). Women being arrested for wearing one piece bathing suits, 1920s. https://rarehistoricalphotos.com/women-arrested-bathing-suits-1920s/ adresinden 21 Haziran 2023 tarihinde erişildi.
- Rare Historical Photos. (2021b). A police officer issuing a woman a ticket for wearing a bikini on an Italian beach, 1957. https://rarehistoricalphotos.com/woman-ticket-wearing-bikini-1957/ adresinden 21 Haziran 2023 tarihinde erişildi.
- Sheetmusicdirect. (t.y.). Nathan Evans Wellerman (arr. Henrique F Mangoni) Trumpet solo [Müzik notası]. https://www.sheetmusicdirect.com/se/ID_No/1045947/Product.aspx?srsltid=AfmBOooixg44NlyGhCSdldE6PynstjExSyKpVlniPZn9m3kt4eO3jgQ4 adresinden 28 Ekim 2024 tarihinden erişildi.
- Slusser, R. M. (1956). Soviet music since the death of Stalin. The Annals of the American Academy of Political and Social Science, 303, 116-125. https://www.jstor.org/stable/1032296
- Solie, R. A. (1991). What do feminists want? A reply to Pieter van den Toorn. The Journal of Musicology, 9(4), 399-410. https://www.jstor.org/stable/763868
- Thomson, K. (1994). Mozart’ın yapıtlarındaki masonik örgü (M. H. Spatar, Çev.). Pencere Yayın.
- Tiryaki, S. (2023). Sosyal medya araştırmalarında yeni bir bakış açısı: Netnografi. SDÜ İfade Dergisi, 5(1), 54-62. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3162490
- Uğurlu, N. (2012). Tarihte ve günümüzde masonik tören müzikleri (A. Yazıcı ve N. Uğurlu, Çev.). Örgün.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (12. bs.). Seçkin.
- Yıldız, D. (2001). Ulusal müzik ve Musorgski. Sevda Cenap And Müzik Vakfı Yayınları.
- #mashaamini. (t.y.). https://www.instagram.com/explore/tags/mashaamini/ adresinden 20 Haziran 2023 tarihinde erişildi.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Müzik Sosyolojisi, Müzikoloji ve Etnomüzikoloji |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Nisan 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 3 Kasım 2024 |
| Kabul Tarihi | 17 Şubat 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 10 Sayı: 2 |
