Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Türkiye’de Yaşlıların Dijital Teknoloji Kullanımı: Nicel Bir İnceleme

Yıl 2025, Cilt: 3 Sayı: 1, 129 - 153, 21.04.2025

Selin Dizbay

https://doi.org/10.26650/senectus.2025.3.1.0772

Öz

Bu çalışma, Türkiye’de 65 yaş ve üzeri bireylerin dijital teknolojilere erişim, kullanım, dijital beceri düzeylerini inceleyerek dijital bölünmenin yaşlı bireyler üzerindeki etkilerini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Araştırma, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 2023 yılında gerçekleştirilen Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması (HBTKA) mikro verileri kullanılarak yürütülmüş; 2.623 katılımcı verisi betimsel analiz ve Ki-kare testi yöntemleriyle değerlendirilmiştir. Bulgular, yaşlı bireylerin dijital cihazlara erişimlerinin ve internet kullanım oranlarının genç yaş gruplarına kıyasla belirgin şekilde düşük olduğunu göstermektedir. Dijital beceri düzeyleri yaş, cinsiyet ve eğitim gibi değişkenlere göre anlamlı farklılık göstermekte; özellikle eğitim düzeyi yükseldikçe dijital yetkinlik de artmaktadır. Dijital ortamda gerçekleştirilen alışveriş ve kamu hizmeti işlemlerinden faydalanma düzeyleri oldukça sınırlıdır. Sonuç olarak, dijital bölünmenin yalnızca erişim değil; kullanım ve dijital fayda boyutlarıyla derinleştiği ve yaşlı bireylerin dijital dışlanma riskiyle karşı karşıya olduğu görülmektedir. Bulgular, dijital kapsayıcılığı artırmaya yönelik bütüncül politika geliştirme ihtiyacını ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

Yaşlılık Bilgi ve iletişim teknolojileri Dijital teknoloji kullanımı Dijital bölünme Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması (HBTKA)

Kaynakça

  • Açıkdilli, G., Atalay, K. D., Işın, F. B., & Çıdam, E. (2018). Yaşlı pazarının sosyal medya kullanımlarının satın alma davranışları üzerindeki etkisinin teknoloji kabul modeli kapsamında incelenmesi: 55 yaş üstü kadınlara yönelik bir çalışma. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(2), 317-336.
  • Ağaoğlu, E., Önen, N., & Tokatlı, P. (2020). Yaşlıların dijital teknoloji eğitimleriyle ilişkilenme biçimleri: Ankara Büyükşehir Belediyesi Yaşlılar ve Gençler Bilgi Erişim Merkezi örneği. İçinde Y. Özdemir & M. Fiğan (Ed.), Dijital kültür, dijital eşitsizlik ve yaşlanma. Ankara: Alternatif Bilişim Derneği.
  • Akyazı, A. (2018). Dijitalleşen ticaret: yaşlı dostu e-ticaret siteleri üzerine bir araştırma. Turkish Online Journal of Design Art and Communication, 8(4), 602-614.
  • Alkan, Ö., & Ünver, Ş. (2020). Türkiye’de e-devlet hizmetlerinin kullanımını etkileyen faktörlerin analizi. Atatürk Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, 34(4), 1431-1453. https://doi.org/10.16951/atauniiibd.757571
  • Anıl, B., & Köksal, E. (2016). Türkiye’de interneti kimler, ne için kullanıyor?. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 38(1), 1-13. https://doi.org/10.14780/iibd.61602
  • Arıcıgil Çilan, Ç., & Kuzu, S. (2013). Kişisel e-ticaret uygulamalarının kategorik veri analizi yöntemleri ile değerlendirilmesi. Alphanumeric Journal, 1(1), 27-32.
  • Atakişi, B., & Orhan, Ş. F. (2020). Orta yaş ve üstü yetişkinlerin günlük yaşamda internet kullanma durumlarının incelenmesi. Yıldız Journal of Educational Research, 5(1), 1-26.
  • Ay, S., & Kılıç, T. (2023). Coğrafi Dijital Uçurum: Türkiye’de dijital dönüşümün kentsel-kırsal bölgesel ve cinsiyet eşitsizlikleri. Journala of Geography, 46, 111-122. https://doi.org/10.26650/JGEOG2023-1169477
  • Baştürk Akça, E., & Kaya, B. (2016). Toplumsal cinsiyet eşitliği perspektifinden dijital bölünme ve farklı yaklaşımlar. Intermedia International e-Journal, 3(5), 301-319.
  • Binark, M., Arun, Ö., Özsoy, D., Kandemir, B., Şahinkaya, G. (2020). Covid-19 sürecinde yaşlıların enformasyon arayışı ve enformasyon değerlendirmesi: TÜBİTAK SOBAG 120k613 no’lu araştırma projesi. Yaşlanma Çalışmaları Derneği Yayınları.
  • Chopik, W. J., Edelstein, R. S., & Grimm, K. J. (2017). Longitudinal changes in attachment orientation over a 59-year period. J Pers Soc Psychol. 116(4), 598-611.h ttps://10.1037/pspp0000167
  • Cooper, J. (2006). The digital divide: the special case of gender. Journal of Computer Assisted learning 22(5), 320-334. https://100.1111/j.1365-2729.2006.00185.x
  • Coşkun, A., & Bülbül, H. (2019). Hanehalkı bilişim teknolojileri kullanımının veri madenciliği teknikleri ile analizi. TÜBAV Bilim Dergisi, 12(2), 1–17.
  • Davari, S., Choudrie, J., & Pheeraphuttranghkoon , S. (2020). The digital divide and older adult population adoption, use and diffusion of mobile phones: A quantitative study. Information Systems Frontiers, 22, 673-695. https://doi.org/10.1007/s10796-018-9875-2
  • Demir, O. (2018). E-devlet kullanımına etki eden faktörler ve vatandaşların e - devlet algısı. Uluslararası Politik Araştırmalar Dergisi, 4(1), 1-25. https://doi.org/10.25272/j.2149-8539.2018.4.1.01
  • Demir Erbil, D., & Hazer, O. (2021). Kuşaklararası dayanışma açısından yaşlıların dijital okuryazarlık deneyimleri üzerine nitel bir çalışma. Abant Sosyal Bilimler Dergisi, 21(2), 271-297. https://doi.org/10.1616/basbed.vi.897599
  • DiMaggio, P., & Hargittai, E. (2001). From the ‘digital divide to digital in equality’: Studying internet use as penetration increases. Princeton University Center for Arts and Cultural Policy google scholar
  • Görgün Baran, A., & Erdem, A. (2017). Bilgi toplumunda dijital bölünme: Bilişim ve iletişim teknolojileri kullanım yetenekleri üzerinden bir tartışma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(Kayfor 15 Özel Sayısı), 1505-1518.
  • Görgün Baran, A. ve Öztekin Alpaydın, M. (2020). A qualitative study on skills of elders to use digital technology products from digital divide perspective. Elderly Issues Research Journal (EIRJ), 13(2), 107-122.
  • Hargittai, E. (2010). Digital na(t)ives? Variation in internet skills and uses among members of the “net generation”. Sociological Inquiry, 80(1), 92–113. https://doi.org/10.1111/j.1475-682X.2009.00317.x
  • Helsper, E. J. (2010). Gendered internet use across generations and life stages. Communication Research, 37(3), 352–374.
  • Helsper, E. J., & Reisdorf, B. C. (2017). The emergence of a “digital underclass” in Great Britain and Sweden Changing reasons for digital exclusion. New Media & Society, 19(8), 1253-1270. https://doi.org/10.1177/1461444816634676
  • İştar Işıklı, E. (2024). Dijitalleşme sürecinde yaşlı Bireylerin karşılaştığı zorluklar ve çözüm önerileri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 23(92), 1773-1788. https://doi.org/10.17755/esosder.1537052
  • Kalınkara, V., Tunç, G. I., & Demir, A. (2016). Yaşlıların geronteknolojik ürünleri kabule yönelik tutumları. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi (YSAD), 9(2), 1–9.
  • Atakişi, B., & Orhan, Ş. F. (2020). Orta yaş ve üstü yetişkinlerin günlük yaşamda internet kullanma durumlarının incelenmesi. Yıldız Journal of Educational Research, 5(1), 1-26.
  • Ay, S., & Kılıç, T. (2023). Coğrafi Dijital Uçurum: Türkiye’de dijital dönüşümün kentsel-kırsal bölgesel ve cinsiyet eşitsizlikleri. Journala of Geography, 46, 111-122. https://doi.org/10.26650/JGEOG2023-1169477
  • Baştürk Akça, E., & Kaya, B. (2016). Toplumsal cinsiyet eşitliği perspektifinden dijital bölünme ve farklı yaklaşımlar. Intermedia International e-Journal, 3(5), 301-319.
  • Binark, M., Arun, Ö., Özsoy, D., Kandemir, B., Şahinkaya, G. (2020). Covid-19 sürecinde yaşlıların enformasyon arayışı ve enformasyon değerlendirmesi: TÜBİTAK SOBAG 120k613 no’lu araştırma projesi. Yaşlanma Çalışmaları Derneği Yayınları.
  • Chopik, W. J., Edelstein, R. S., & Grimm, K. J. (2017). Longitudinal changes in attachment orientation over a 59-year period. J Pers Soc Psychol. 116(4), 598-611.h ttps://10.1037/pspp0000167
  • Cooper, J. (2006). The digital divide: the special case of gender. Journal of Computer Assisted learning 22(5), 320-334. https://100.1111/j.1365-2729.2006.00185.x
  • Coşkun, A., & Bülbül, H. (2019). Hanehalkı bilişim teknolojileri kullanımının veri madenciliği teknikleri ile analizi. TÜBAV Bilim Dergisi, 12(2), 1–17.
  • Davari, S., Choudrie, J., & Pheeraphuttranghkoon , S. (2020). The digital divide and older adult population adoption, use and diffusion of mobile phones: A quantitative study. Information Systems Frontiers, 22, 673-695. https://doi.org/10.1007/s10796-018-9875-2
  • Demir, O. (2018). E-devlet kullanımına etki eden faktörler ve vatandaşların e - devlet algısı. Uluslararası Politik Araştırmalar Dergisi, 4(1), 1-25. https://doi.org/10.25272/j.2149-8539.2018.4.1.01
  • Demir Erbil, D., & Hazer, O. (2021). Kuşaklararası dayanışma açısından yaşlıların dijital okuryazarlık deneyimleri üzerine nitel bir çalışma. Abant Sosyal Bilimler Dergisi, 21(2), 271-297. https://doi.org/10.1616/basbed.vi.897599
  • DiMaggio, P., & Hargittai, E. (2001). From the ‘digital divide to digital in equality’: Studying internet use as penetration increases. Princeton University Center for Arts and Cultural Policy Studies, Working Paper Series, 15.
  • Görgün Baran, A., & Erdem, A. (2017). Bilgi toplumunda dijital bölünme: Bilişim ve iletişim teknolojileri kullanım yetenekleri üzerinden bir tartışma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(Kayfor 15 Özel Sayısı), 1505-1518.
  • Görgün Baran, A. ve Öztekin Alpaydın, M. (2020). A qualitative study on skills of elders to use digital technology products from digital divide perspective. Elderly Issues Research Journal (EIRJ), 13(2), 107-122.
  • Hargittai, E. (2010). Digital na(t)ives? Variation in internet skills and uses among members of the “net generation”. Sociological Inquiry, 80(1), 92–113. https://doi.org/10.1111/j.1475-682X.2009.00317.x
  • Helsper, E. J. (2010). Gendered internet use across generations and life stages. Communication Research, 37(3), 352–374.
  • Helsper, E. J., & Reisdorf, B. C. (2017). The emergence of a “digital underclass” in Great Britain and Sweden Changing reasons for digital exclusion. New Media & Society, 19(8), 1253-1270. https://doi.org/10.1177/1461444816634676
  • İştar Işıklı, E. (2024). Dijitalleşme sürecinde yaşlı Bireylerin karşılaştığı zorluklar ve çözüm önerileri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 23(92), 1773-1788. https://doi.org/10.17755/esosder.1537052
  • Kalınkara, V., Tunç, G. I., & Demir, A. (2016). Yaşlıların geronteknolojik ürünleri kabule yönelik tutumları. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi (YSAD), 9(2), 1–9.
  • Kampfen, F., & Maurer, J. (2018). Does education help “old dogs” learn “new tricks”? The lasting impact of early-life education on technology use among older adults. Research Policy, 47(6), 1125-1138.
  • König, R., Seifert, A., & Doh, M. (2018). Internet use among older Europeans: An analysis based on SHARE data. Universal Access in the Information Society, 17(3), 621–633.
  • Li Y, Liu C, Sun J, Zhang J, Li X, & Zhang Z. (2024). The digital divide and cognitive disparities among older adults: community-based cohort study in China. J Med Internet Res., 26, e59684.https://10.2196/59684.
  • Macedo, I. M. (2017). Predicting the acceptance and use of information and communication technology Behavior, 75, 935–948.
  • Millward, P. (2003). The ’grey digital divide’: Perception, exclusion and barriers of access to the Internet for older people. First Monday, 8(7). https://doi.org/10.5210/fm.v8i7.1066
  • Mossberger, K., Tolbert, C. J., & Stansbury, M. (2004). Virtual inequality: Beyond the digital divide. Online Information Review 28(4). https://10.1108/14684520410553886
  • Niehaves, B., & Plattfaut, R. (2014). Internet adoption by the elderly: Employing IS technology acceptance theories for understanding the age-related digital divide. European Journal of Information Systems, 23, 708–726.
  • Nimrod, G. (2018). Technophobia among older Internet users. Educational Gerontology, 44(2–3), 148–162.
  • Öztürk, A. (2005). Türkiye’de dijital eşitsizlik: Tübitak-Bilten anketleri üzerine bir değerlendirme. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24, 111-132.
  • Paul, G., & Stegbauer, C. (2005). Is the digital divide between young and elderly people increasing? First Monday, 10(10). https://doi.org/10.5210/fm.v10i10.1286
  • Reddick, A., Boucher, A., & Groseilliers, C. (2000). The dual digital divide: The information highway in Canada. Ottawa: Public Interest Advocacy Centre.
  • Schehl, B., Leukel, J., & Sugumaran, V. (2019). Understanding differentiated internet use in older adults: A study of informational, social, and instrumental online activities. Computers in Human Behavior, 97, 222-230.
  • Selim, S., & Balyaner, İ. (2017). Türkiye’de hanehalkının sahip olduğu bilişim teknolojileri ürünleri sayısını belirleyen faktörlerin araştırılması: Bir sayma veri modeli. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(22), 428-454.
  • Tekedere, H., & Arpacı, F. (2016). Orta yaş ve yaşlı bireylerin internet ve sosyal medyaya yönelik görüşleri. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 20(2), 377–392.
  • van Deursen, A. J. A. M., & van Dijk, J. A. G. M. (2011). Internet skills and the digital divide. New Media & Society, 13(6), 893–911. https://doi.org/10.1177/1461444810386774
  • van Dijk, J. A. G. M. (2013). A theory of the digital divide. In M. Ragnedda & G. W. Muschert (Eds.), The digital divide: The internet and social inequality in international perspective (pp.29–51). Routledge.
  • Xie, B. (2011). Experimenting on the impact of learning methods and information presentation channels on older adults’ e-health literacy. Journal of the American Society for Information Science and Technology, 62(9), 1797–1807.
  • Yıldırım Becerikli, S. (2013). Kuşaklararası iletişim açısından yeni iletişim teknolojilerinin kullanımı: İleri yaş grubu üzerine bir değerlendirme. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi / Istanbul University Faculty of Communication Journal, 44, 19-31. https://doi.org/10.17064/iüifhd.85167

Digital Technology Use of the Elderly in Türkiye: A Quantitative Study

Yıl 2025, Cilt: 3 Sayı: 1, 129 - 153, 21.04.2025

Selin Dizbay

https://doi.org/10.26650/senectus.2025.3.1.0772

Öz

This study aims to reveal the effects of the digital divide on older adults by examining the access to, frequency of use, and digital skills related to information and communication technologies (ICT), as well as their engagement with e-government services in Türkiye. The research is based on the Information and Communication Technology (ICT) Usage Survey in Households and by Individuals microdata conducted by the Turkish Statistical Institute (TURKSTAT), analyzing responses from 2,623 participants using descriptive statistics and chi-square tests. The findings indicate that older adults have significantly lower levels of access to digital devices and internet use compared to younger age groups. Digital skills vary significantly by age, gender, and education level, with higher education correlating with increased digital competence. Participation in utilization of digital platforms for commercial transactions and access to public services are notably limited. In conclusion, the digital divide among the elderly deepens not only in terms of access but also in use and the benefits derived from digital technologies. The findings underline the necessity of developing inclusive digital policies to enhance participation and reduce digital exclusion among older populations.

Anahtar Kelimeler

Elderly Information and communication technologies Digital technology use Digital divide Household Information Technologies Usage Survey (HBTKA)

Kaynakça

  • Açıkdilli, G., Atalay, K. D., Işın, F. B., & Çıdam, E. (2018). Yaşlı pazarının sosyal medya kullanımlarının satın alma davranışları üzerindeki etkisinin teknoloji kabul modeli kapsamında incelenmesi: 55 yaş üstü kadınlara yönelik bir çalışma. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(2), 317-336.
  • Ağaoğlu, E., Önen, N., & Tokatlı, P. (2020). Yaşlıların dijital teknoloji eğitimleriyle ilişkilenme biçimleri: Ankara Büyükşehir Belediyesi Yaşlılar ve Gençler Bilgi Erişim Merkezi örneği. İçinde Y. Özdemir & M. Fiğan (Ed.), Dijital kültür, dijital eşitsizlik ve yaşlanma. Ankara: Alternatif Bilişim Derneği.
  • Akyazı, A. (2018). Dijitalleşen ticaret: yaşlı dostu e-ticaret siteleri üzerine bir araştırma. Turkish Online Journal of Design Art and Communication, 8(4), 602-614.
  • Alkan, Ö., & Ünver, Ş. (2020). Türkiye’de e-devlet hizmetlerinin kullanımını etkileyen faktörlerin analizi. Atatürk Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, 34(4), 1431-1453. https://doi.org/10.16951/atauniiibd.757571
  • Anıl, B., & Köksal, E. (2016). Türkiye’de interneti kimler, ne için kullanıyor?. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 38(1), 1-13. https://doi.org/10.14780/iibd.61602
  • Arıcıgil Çilan, Ç., & Kuzu, S. (2013). Kişisel e-ticaret uygulamalarının kategorik veri analizi yöntemleri ile değerlendirilmesi. Alphanumeric Journal, 1(1), 27-32.
  • Atakişi, B., & Orhan, Ş. F. (2020). Orta yaş ve üstü yetişkinlerin günlük yaşamda internet kullanma durumlarının incelenmesi. Yıldız Journal of Educational Research, 5(1), 1-26.
  • Ay, S., & Kılıç, T. (2023). Coğrafi Dijital Uçurum: Türkiye’de dijital dönüşümün kentsel-kırsal bölgesel ve cinsiyet eşitsizlikleri. Journala of Geography, 46, 111-122. https://doi.org/10.26650/JGEOG2023-1169477
  • Baştürk Akça, E., & Kaya, B. (2016). Toplumsal cinsiyet eşitliği perspektifinden dijital bölünme ve farklı yaklaşımlar. Intermedia International e-Journal, 3(5), 301-319.
  • Binark, M., Arun, Ö., Özsoy, D., Kandemir, B., Şahinkaya, G. (2020). Covid-19 sürecinde yaşlıların enformasyon arayışı ve enformasyon değerlendirmesi: TÜBİTAK SOBAG 120k613 no’lu araştırma projesi. Yaşlanma Çalışmaları Derneği Yayınları.
  • Chopik, W. J., Edelstein, R. S., & Grimm, K. J. (2017). Longitudinal changes in attachment orientation over a 59-year period. J Pers Soc Psychol. 116(4), 598-611.h ttps://10.1037/pspp0000167
  • Cooper, J. (2006). The digital divide: the special case of gender. Journal of Computer Assisted learning 22(5), 320-334. https://100.1111/j.1365-2729.2006.00185.x
  • Coşkun, A., & Bülbül, H. (2019). Hanehalkı bilişim teknolojileri kullanımının veri madenciliği teknikleri ile analizi. TÜBAV Bilim Dergisi, 12(2), 1–17.
  • Davari, S., Choudrie, J., & Pheeraphuttranghkoon , S. (2020). The digital divide and older adult population adoption, use and diffusion of mobile phones: A quantitative study. Information Systems Frontiers, 22, 673-695. https://doi.org/10.1007/s10796-018-9875-2
  • Demir, O. (2018). E-devlet kullanımına etki eden faktörler ve vatandaşların e - devlet algısı. Uluslararası Politik Araştırmalar Dergisi, 4(1), 1-25. https://doi.org/10.25272/j.2149-8539.2018.4.1.01
  • Demir Erbil, D., & Hazer, O. (2021). Kuşaklararası dayanışma açısından yaşlıların dijital okuryazarlık deneyimleri üzerine nitel bir çalışma. Abant Sosyal Bilimler Dergisi, 21(2), 271-297. https://doi.org/10.1616/basbed.vi.897599
  • DiMaggio, P., & Hargittai, E. (2001). From the ‘digital divide to digital in equality’: Studying internet use as penetration increases. Princeton University Center for Arts and Cultural Policy google scholar
  • Görgün Baran, A., & Erdem, A. (2017). Bilgi toplumunda dijital bölünme: Bilişim ve iletişim teknolojileri kullanım yetenekleri üzerinden bir tartışma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(Kayfor 15 Özel Sayısı), 1505-1518.
  • Görgün Baran, A. ve Öztekin Alpaydın, M. (2020). A qualitative study on skills of elders to use digital technology products from digital divide perspective. Elderly Issues Research Journal (EIRJ), 13(2), 107-122.
  • Hargittai, E. (2010). Digital na(t)ives? Variation in internet skills and uses among members of the “net generation”. Sociological Inquiry, 80(1), 92–113. https://doi.org/10.1111/j.1475-682X.2009.00317.x
  • Helsper, E. J. (2010). Gendered internet use across generations and life stages. Communication Research, 37(3), 352–374.
  • Helsper, E. J., & Reisdorf, B. C. (2017). The emergence of a “digital underclass” in Great Britain and Sweden Changing reasons for digital exclusion. New Media & Society, 19(8), 1253-1270. https://doi.org/10.1177/1461444816634676
  • İştar Işıklı, E. (2024). Dijitalleşme sürecinde yaşlı Bireylerin karşılaştığı zorluklar ve çözüm önerileri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 23(92), 1773-1788. https://doi.org/10.17755/esosder.1537052
  • Kalınkara, V., Tunç, G. I., & Demir, A. (2016). Yaşlıların geronteknolojik ürünleri kabule yönelik tutumları. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi (YSAD), 9(2), 1–9.
  • Atakişi, B., & Orhan, Ş. F. (2020). Orta yaş ve üstü yetişkinlerin günlük yaşamda internet kullanma durumlarının incelenmesi. Yıldız Journal of Educational Research, 5(1), 1-26.
  • Ay, S., & Kılıç, T. (2023). Coğrafi Dijital Uçurum: Türkiye’de dijital dönüşümün kentsel-kırsal bölgesel ve cinsiyet eşitsizlikleri. Journala of Geography, 46, 111-122. https://doi.org/10.26650/JGEOG2023-1169477
  • Baştürk Akça, E., & Kaya, B. (2016). Toplumsal cinsiyet eşitliği perspektifinden dijital bölünme ve farklı yaklaşımlar. Intermedia International e-Journal, 3(5), 301-319.
  • Binark, M., Arun, Ö., Özsoy, D., Kandemir, B., Şahinkaya, G. (2020). Covid-19 sürecinde yaşlıların enformasyon arayışı ve enformasyon değerlendirmesi: TÜBİTAK SOBAG 120k613 no’lu araştırma projesi. Yaşlanma Çalışmaları Derneği Yayınları.
  • Chopik, W. J., Edelstein, R. S., & Grimm, K. J. (2017). Longitudinal changes in attachment orientation over a 59-year period. J Pers Soc Psychol. 116(4), 598-611.h ttps://10.1037/pspp0000167
  • Cooper, J. (2006). The digital divide: the special case of gender. Journal of Computer Assisted learning 22(5), 320-334. https://100.1111/j.1365-2729.2006.00185.x
  • Coşkun, A., & Bülbül, H. (2019). Hanehalkı bilişim teknolojileri kullanımının veri madenciliği teknikleri ile analizi. TÜBAV Bilim Dergisi, 12(2), 1–17.
  • Davari, S., Choudrie, J., & Pheeraphuttranghkoon , S. (2020). The digital divide and older adult population adoption, use and diffusion of mobile phones: A quantitative study. Information Systems Frontiers, 22, 673-695. https://doi.org/10.1007/s10796-018-9875-2
  • Demir, O. (2018). E-devlet kullanımına etki eden faktörler ve vatandaşların e - devlet algısı. Uluslararası Politik Araştırmalar Dergisi, 4(1), 1-25. https://doi.org/10.25272/j.2149-8539.2018.4.1.01
  • Demir Erbil, D., & Hazer, O. (2021). Kuşaklararası dayanışma açısından yaşlıların dijital okuryazarlık deneyimleri üzerine nitel bir çalışma. Abant Sosyal Bilimler Dergisi, 21(2), 271-297. https://doi.org/10.1616/basbed.vi.897599
  • DiMaggio, P., & Hargittai, E. (2001). From the ‘digital divide to digital in equality’: Studying internet use as penetration increases. Princeton University Center for Arts and Cultural Policy Studies, Working Paper Series, 15.
  • Görgün Baran, A., & Erdem, A. (2017). Bilgi toplumunda dijital bölünme: Bilişim ve iletişim teknolojileri kullanım yetenekleri üzerinden bir tartışma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(Kayfor 15 Özel Sayısı), 1505-1518.
  • Görgün Baran, A. ve Öztekin Alpaydın, M. (2020). A qualitative study on skills of elders to use digital technology products from digital divide perspective. Elderly Issues Research Journal (EIRJ), 13(2), 107-122.
  • Hargittai, E. (2010). Digital na(t)ives? Variation in internet skills and uses among members of the “net generation”. Sociological Inquiry, 80(1), 92–113. https://doi.org/10.1111/j.1475-682X.2009.00317.x
  • Helsper, E. J. (2010). Gendered internet use across generations and life stages. Communication Research, 37(3), 352–374.
  • Helsper, E. J., & Reisdorf, B. C. (2017). The emergence of a “digital underclass” in Great Britain and Sweden Changing reasons for digital exclusion. New Media & Society, 19(8), 1253-1270. https://doi.org/10.1177/1461444816634676
  • İştar Işıklı, E. (2024). Dijitalleşme sürecinde yaşlı Bireylerin karşılaştığı zorluklar ve çözüm önerileri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 23(92), 1773-1788. https://doi.org/10.17755/esosder.1537052
  • Kalınkara, V., Tunç, G. I., & Demir, A. (2016). Yaşlıların geronteknolojik ürünleri kabule yönelik tutumları. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi (YSAD), 9(2), 1–9.
  • Kampfen, F., & Maurer, J. (2018). Does education help “old dogs” learn “new tricks”? The lasting impact of early-life education on technology use among older adults. Research Policy, 47(6), 1125-1138.
  • König, R., Seifert, A., & Doh, M. (2018). Internet use among older Europeans: An analysis based on SHARE data. Universal Access in the Information Society, 17(3), 621–633.
  • Li Y, Liu C, Sun J, Zhang J, Li X, & Zhang Z. (2024). The digital divide and cognitive disparities among older adults: community-based cohort study in China. J Med Internet Res., 26, e59684.https://10.2196/59684.
  • Macedo, I. M. (2017). Predicting the acceptance and use of information and communication technology Behavior, 75, 935–948.
  • Millward, P. (2003). The ’grey digital divide’: Perception, exclusion and barriers of access to the Internet for older people. First Monday, 8(7). https://doi.org/10.5210/fm.v8i7.1066
  • Mossberger, K., Tolbert, C. J., & Stansbury, M. (2004). Virtual inequality: Beyond the digital divide. Online Information Review 28(4). https://10.1108/14684520410553886
  • Niehaves, B., & Plattfaut, R. (2014). Internet adoption by the elderly: Employing IS technology acceptance theories for understanding the age-related digital divide. European Journal of Information Systems, 23, 708–726.
  • Nimrod, G. (2018). Technophobia among older Internet users. Educational Gerontology, 44(2–3), 148–162.
  • Öztürk, A. (2005). Türkiye’de dijital eşitsizlik: Tübitak-Bilten anketleri üzerine bir değerlendirme. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24, 111-132.
  • Paul, G., & Stegbauer, C. (2005). Is the digital divide between young and elderly people increasing? First Monday, 10(10). https://doi.org/10.5210/fm.v10i10.1286
  • Reddick, A., Boucher, A., & Groseilliers, C. (2000). The dual digital divide: The information highway in Canada. Ottawa: Public Interest Advocacy Centre.
  • Schehl, B., Leukel, J., & Sugumaran, V. (2019). Understanding differentiated internet use in older adults: A study of informational, social, and instrumental online activities. Computers in Human Behavior, 97, 222-230.
  • Selim, S., & Balyaner, İ. (2017). Türkiye’de hanehalkının sahip olduğu bilişim teknolojileri ürünleri sayısını belirleyen faktörlerin araştırılması: Bir sayma veri modeli. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(22), 428-454.
  • Tekedere, H., & Arpacı, F. (2016). Orta yaş ve yaşlı bireylerin internet ve sosyal medyaya yönelik görüşleri. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 20(2), 377–392.
  • van Deursen, A. J. A. M., & van Dijk, J. A. G. M. (2011). Internet skills and the digital divide. New Media & Society, 13(6), 893–911. https://doi.org/10.1177/1461444810386774
  • van Dijk, J. A. G. M. (2013). A theory of the digital divide. In M. Ragnedda & G. W. Muschert (Eds.), The digital divide: The internet and social inequality in international perspective (pp.29–51). Routledge.
  • Xie, B. (2011). Experimenting on the impact of learning methods and information presentation channels on older adults’ e-health literacy. Journal of the American Society for Information Science and Technology, 62(9), 1797–1807.
  • Yıldırım Becerikli, S. (2013). Kuşaklararası iletişim açısından yeni iletişim teknolojilerinin kullanımı: İleri yaş grubu üzerine bir değerlendirme. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi / Istanbul University Faculty of Communication Journal, 44, 19-31. https://doi.org/10.17064/iüifhd.85167
Toplam 60 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Yaşlılık Sosyolojisi
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Selin Dizbay

Yayımlanma Tarihi 21 Nisan 2025
Gönderilme Tarihi 12 Ocak 2025
Kabul Tarihi 31 Mart 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 3 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Dizbay, S. (2025). Türkiye’de Yaşlıların Dijital Teknoloji Kullanımı: Nicel Bir İnceleme. Senectus, 3(1), 129-153. https://doi.org/10.26650/senectus.2025.3.1.0772
 Kapak Resmi İndir