Araştırma Notu
BibTex RIS Kaynak Göster

The Ḥanafī Influence on the Approach of Baghdad Uṣūlī Scholars to Khabar al-Wāḥid

Yıl 2025, Cilt: 7 Sayı: 1, 64 - 71, 30.06.2025

Öz

The central argument of this study is the identification of a notable similarity between the khabar theories employed by Ḥanafīs and Baghdad Uṣūlīs. It is evident that Ḥanafīs established the theoretical framework of their khabar theory at a comparatively earlier point in time than Imāmīs. Accordingly, it can be posited that Ḥanafīs had a notable impact on Baghdad uṣūlī Scholars with regard to their khabar theory. In order to establish this similarity, the primary sources consulted are the uṣūl al-fiqh works of two schools.

Kaynakça

  • Alshaar, Nuha. “Knowledge in the Buyid Period: Practices and Formation of Social Identity.” Knowledge and Education in Classical Islam: Religious Learning between Continuity and Change, ed. Sebastian Günther, 668–683. Leiden: Brill, 2020.
  • Ansari, Hassan – Sabine Schmidtke. “The Shīʿī Reception of Muʿtazilism (II): Twelver Shīʿīs.” The Oxford Handbook of Islamic Theology, ed. Sabine Schmidtke, 661–681. Oxford: Oxford University Press, 2016.
  • Arslan, Hulusi. İslam Düşünce Geleneğinde Şia-Muʿtezile Etkileşimi: Şerîf el-Murtazâ Örneği. İstanbul: Endülüs Yayınları, 2017.
  • Jaṣṣāṣ, Abū Bakr. al-Fuṣūl fī al-Uṣūl. Tahkik: ʿUjayl Jāsim al-Nashamī. 3 cilt. Kuwait: Wizārat al-Awqāf wa al-Shuʾūn al-Islāmiyya, 1994.
  • Mufīd. al-Tadhkira bi-Uṣūl al-Fiqh. Tahkik: Mahdī. Necef, 1993.
  • Murtaḍā. Rasāʾil al-Sharīf al-Murtaḍā. Kum: Dār al-Qurʾān al-Karīm, 1405.
  • Ṭūsī. al-Istibṣār. Necef, 1375.
  • al-Ṭūsī. ʿUddat al-Uṣūl. Tahkik: Muḥammad Riḍā al-Anṣārī. Kum: Muʾassasat Āl al-Bayt, 1417.
  • Kutluay, İbrahim. “Şîa’da Hadis Rivayeti ve İsnad Tenkidinde Ashâb-ı İcmâ Telakkisinin Rolü.” Marife Dini Araştırmalar Dergisi 17/1 (2017): 29–50.
  • Stewart, Devin J. Islamic Legal Orthodoxy: Twelve Shiite Responses to the Sunni Legal System. Salt Lake City: University of Utah Press, 1998.
  • Stewart, Devin J., Hassan Ansari, and Sabine Schmidtke. The Theology of al-ʿAllāma al-Ḥillī (d. 726/1325). Berlin: Klaus Schwarz Verlag, 1991.
  • Ünügür Tekin, Peyman. Şia’da Metin Tenkidi. Doktora Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. 2017.
  • Ünügür Tekin, Peyman. “İmâmiyye Şîası’nda Umûmu’l-Kur’an’ın Haber-i Vâhidle Tahsîsi (Usûlîlik Özelinde).” Hitit İlahiyat Dergisi 21/2 (2022): 1127–1160.
  • Ünal, İsmail Hakkı. İmam Ebû Hanîfe’nin Hadis Anlayışı ve Hanefî Mezhebinin Hadis Metodu. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı, 2012.

Bağdat Usulilerinin Haber-i Vahide Yaklaşımlarının Şekillenmesinde Hanefi Ekolünün Etkisi

Yıl 2025, Cilt: 7 Sayı: 1, 64 - 71, 30.06.2025

Öz

Bu çalışmanın temel argümanı, Hanefiler ve Bağdat Usulîleri tarafından kullanılan haber teorileri arasında dikkate değer bir benzerliğin tespit edilmesidir. Hanefilerin, İmamîlerden nispeten daha erken bir dönemde haber teorilerinin teorik çerçevesini oluşturdukları açıktır. Buna göre, Hanefilerin haber teorisi konusunda Bağdat usulî alimlerini etkilediği söylenebilir. Bu benzerliği ortaya koymak için, iki mezhebin usul al-fiqh eserleri başlıca kaynak olarak kullanılmıştır.

Kaynakça

  • Alshaar, Nuha. “Knowledge in the Buyid Period: Practices and Formation of Social Identity.” Knowledge and Education in Classical Islam: Religious Learning between Continuity and Change, ed. Sebastian Günther, 668–683. Leiden: Brill, 2020.
  • Ansari, Hassan – Sabine Schmidtke. “The Shīʿī Reception of Muʿtazilism (II): Twelver Shīʿīs.” The Oxford Handbook of Islamic Theology, ed. Sabine Schmidtke, 661–681. Oxford: Oxford University Press, 2016.
  • Arslan, Hulusi. İslam Düşünce Geleneğinde Şia-Muʿtezile Etkileşimi: Şerîf el-Murtazâ Örneği. İstanbul: Endülüs Yayınları, 2017.
  • Jaṣṣāṣ, Abū Bakr. al-Fuṣūl fī al-Uṣūl. Tahkik: ʿUjayl Jāsim al-Nashamī. 3 cilt. Kuwait: Wizārat al-Awqāf wa al-Shuʾūn al-Islāmiyya, 1994.
  • Mufīd. al-Tadhkira bi-Uṣūl al-Fiqh. Tahkik: Mahdī. Necef, 1993.
  • Murtaḍā. Rasāʾil al-Sharīf al-Murtaḍā. Kum: Dār al-Qurʾān al-Karīm, 1405.
  • Ṭūsī. al-Istibṣār. Necef, 1375.
  • al-Ṭūsī. ʿUddat al-Uṣūl. Tahkik: Muḥammad Riḍā al-Anṣārī. Kum: Muʾassasat Āl al-Bayt, 1417.
  • Kutluay, İbrahim. “Şîa’da Hadis Rivayeti ve İsnad Tenkidinde Ashâb-ı İcmâ Telakkisinin Rolü.” Marife Dini Araştırmalar Dergisi 17/1 (2017): 29–50.
  • Stewart, Devin J. Islamic Legal Orthodoxy: Twelve Shiite Responses to the Sunni Legal System. Salt Lake City: University of Utah Press, 1998.
  • Stewart, Devin J., Hassan Ansari, and Sabine Schmidtke. The Theology of al-ʿAllāma al-Ḥillī (d. 726/1325). Berlin: Klaus Schwarz Verlag, 1991.
  • Ünügür Tekin, Peyman. Şia’da Metin Tenkidi. Doktora Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. 2017.
  • Ünügür Tekin, Peyman. “İmâmiyye Şîası’nda Umûmu’l-Kur’an’ın Haber-i Vâhidle Tahsîsi (Usûlîlik Özelinde).” Hitit İlahiyat Dergisi 21/2 (2022): 1127–1160.
  • Ünal, İsmail Hakkı. İmam Ebû Hanîfe’nin Hadis Anlayışı ve Hanefî Mezhebinin Hadis Metodu. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı, 2012.
Toplam 14 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil İngilizce
Konular Karşılaştırmalı Dini Araştırmalar, Hadis
Bölüm Araştırma Notu
Yazarlar

Peyman Ünügür Tekin 0000-0001-6572-8770

Yayımlanma Tarihi 30 Haziran 2025
Gönderilme Tarihi 3 Haziran 2025
Kabul Tarihi 26 Haziran 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 7 Sayı: 1

Kaynak Göster

ISNAD Ünügür Tekin, Peyman. “The Ḥanafī Influence on the Approach of Baghdad Uṣūlī Scholars to Khabar Al-Wāḥid”. Turkish Journal of Shiite Studies 7/1 (Haziran 2025), 64-71.

Turkish Journal of Shiite Studies, Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY NC) ile lisanslanmıştır.