Öz
Kızarmış Yeşil Domatesler kitabı 1991 yılında Jon Avnet tarafından sinemaya uyarlanarak daha geniş bir kesime yayılmıştır ve büyük ses getirmiştir. Film; toplumsal cinsiyet rolleri, kamusal ve özel alanda kadının konumu ve kadın dayanışması gibi önemli temalara odaklanmıştır. 1920 ve 1980 yılları arasında geçen dönemde kadının konumu Idgie Thread-goode, Ruth Jamison, Evelyn Couch ve Ninny Threadgoode karakterleri aracılığıyla top-lumsal cinsiyet rolleri bağlamında incelenmiştir. Filmde kadın kahramanlara yüklenen sıfatlar ve bu sıfatların beraberinde getirdiği sorumluluklar ve kadınların bu sorumluluklar çerçevesinde toplum tarafından nasıl algılandıkları aktarılmıştır. Toplumsal cinsiyet rollerini eleştirel bir bakış açısıyla 1920’ler ve 1980’ler olarak iki dönemde inceleyen filmde kadın temsilleri irdelenmiştir. Feminist eleştiri bağlamında içerik analizi yöntemi ile film-de toplumsal cinsiyetin ideolojik işlevleri, kadın erkek eşitliği, toplumsal cinsiyet rolleri ve cinsellik, kamusal alan ve özel alan kavramları incelenmiştir.
Anahtar Kelimeler
Toplumsal Cinsiyet Kızarmış Yeşil Domatesler Filmi Kadın Çalışmaları Feminizm Sinema
Kaynakça
- Arat, N. (2010). Feminizm’in ABC’si. İstanbul: Say Yayınları.
- Baltacı, A. (2019). “Nitel Araştırma Süreci: Nitel Bir Araştırma Nasıl Yapılır?”, Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (AEÜSBED), 5(2), 368-388. https://doi.org/10.31592/aeusbed.598299
- Beauvoir, S. (2019). İkinci Cinsiyet Olgular ve Efsaneler, (G. Acar Savran, Çev.) İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.
- Bebel, A. (1996). Kadın ve Sosyalizm, (S. N. Kaya, Çev) İstanbul: İnter Yayınları.
- Bhasin, K. (2024). Toplumsal Cinsiyet Bize Yüklenen Roller. İstanbul: Kadınlarla Dayanışma Vakfı.
- Budgeon, S. (2011). Third-Wave Feminism and the Politics of Gender in Late Modernit. Houndmills: Palgrave macmillan.
- Butler, J. (2010). Cinsiyet Belası. (B. Ertür, Çev.) İstanbul: Metis Yayınları.
- Connell, R. W. (1998). Toplumsal Cinsiyet ve İktidar-Toplum, Kişi ve Cinsel Politika. (C. Soydemir, Çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Çakır, S. (2007). Feminizm: Ataerkil İktidarın Eleştirisi. B. Örs (Ed.), Modern Siyasal İdeolojiler içinde (s. 412-475). İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
- Demir, Z. (1997). Modern ve Post-modern Feminizm. İstanbul: İz Yayıncılık.
- Fine, C. (2010). Toplumsal Cinsiyet Yanılsaması. (K. Tanrıyar, Çev.) İstanbul: Sel Yayıncılık.
- Hook, B. (2000). Feminism is for Everybody Passionate Politics. Cambridge: South End Press.: South End Press.
- Karataş, Z. (2017). “Sosyal Bilim Araştırmalarında Paradigma Değişimi: Nitel Yaklaşımın Yükselişi”, Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 1(1), 68-86.
- Kılıç, Z. (1998). Cumhuriyet Türkiye'sinde Kadın Hareketlerine Genel Bakış. A. B. Hacımirzaoğlu (Ed.), 75 Yılda Kadınlar ve Erkekler içinde İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları.
- Knappe, H., & Lang, S. (2014). Between Whisper and Voice: Online Womens’s Movement Outreach in the UK and Germany. European Journal of Women’s Studies, 21(4), 361-381.
- Mulvey, L. (. (1997). Görsel Haz ve Anlatı Sineması. 25.Kare: Sinema Kültür Dergisi, 35-46.
- Özsöz, C. (2008). Kültürel feminist teori ve feminist teorilere giriş. Sosyoloji Notları, 6, 41–55.
- Öztürk, S. R. (2000). Sinemada Kadın Olmak. İstanbul: Alan Yayınları.
- Ritzer, G. (2012). Modern Sosyoloji Kuramları. (H. Hülür, Çev.) Ankara: Deki Yayınları.
- Sancar, S. (2009). Erkeklik: imkânsız iktidar: ailede, piyasada ve sokakta erkekler. İstanbul: Metis Yayınları.
- Şahin, M. (2019). Kültür Aktarımında Toplumsal Cinsiyetin Rolü. Akademik Hassasiyetler, 6(11), 233-249.
- Tür, Ö., & Aydın Koyuncu, Ç. (2010). Feminist Uluslararası İlişkiler Yaklaşımı Temelleri, Gelişimi ve Sorunları. Uluslararası İlişkiler Dergisi, 26, 3-24.
- Taş, G. (2016). Feminizm Üzerine Genel Bir Değerlendirme: Kavramsal Analizi, Tarihsel Süreçleri ve Dönüşümleri. Akademik Hassasiyetler, 163-175.
- Tekvar, S. O. (2017). Türkiye’de Feminist Alternatif Medyanın İşlevselliği: Bir Alternatif Medya Örneği “Kadınların Postası” Projesinin İncelenmesi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6(1), 426-436.
- Uluocak, Ş., Gökulu G., Bilir, O., E. Karacık, N., Özbay, D., (2014). Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği ve Kadına Yönelik Şiddet. Ankara: Paradigma Akademi Yayınları.
- Williams, L. (1992). When the Women Looks”, Introductory Readings. G. Mats, L. Braud, & M. Cohen (Ed.), Film Theory and Criticism içinde (s. 17-36). Oxford: Oxford University Prees.
- Wollstonecraft, M. (2012). Kadın Haklarının Gerçekleştirilmesi. (D. Hakyemez, Çev.) İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Öz
The book Fried Green Tomatoes was adapted for the big screen in 1991 by Jon Avnet, which made it more widely available and popular. The film focuses on important themes such as gender roles, the position of women in public and private spheres, and women's solidarity. The position of women in the period between 1920 and 1980 is examined in the context of gender roles through the characters Idgie Threadgoode, Ruth Jamison, Evelyn Couch and Ninny Threadgoode. The distinct attributes assigned to the protagonists in this work, the responsibilities brought by these attributes, and how these responsibilities shape the way individuals are perceived in society are conveyed to the audience. The film examines gender roles from a critical perspective in two periods, the 1920s and the 1980s, and examines women's representations. In the context of feminist criticism, the ideological functions of gender in the film, gender equality, gender roles and sexuality, public sphere and private sphere concepts were examined using the content analysis method.
Anahtar Kelimeler
Gender Roles Fried Green Tomatoes Film Woman Studies Femizim Cinema
Kaynakça
- Arat, N. (2010). Feminizm’in ABC’si. İstanbul: Say Yayınları.
- Baltacı, A. (2019). “Nitel Araştırma Süreci: Nitel Bir Araştırma Nasıl Yapılır?”, Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (AEÜSBED), 5(2), 368-388. https://doi.org/10.31592/aeusbed.598299
- Beauvoir, S. (2019). İkinci Cinsiyet Olgular ve Efsaneler, (G. Acar Savran, Çev.) İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.
- Bebel, A. (1996). Kadın ve Sosyalizm, (S. N. Kaya, Çev) İstanbul: İnter Yayınları.
- Bhasin, K. (2024). Toplumsal Cinsiyet Bize Yüklenen Roller. İstanbul: Kadınlarla Dayanışma Vakfı.
- Budgeon, S. (2011). Third-Wave Feminism and the Politics of Gender in Late Modernit. Houndmills: Palgrave macmillan.
- Butler, J. (2010). Cinsiyet Belası. (B. Ertür, Çev.) İstanbul: Metis Yayınları.
- Connell, R. W. (1998). Toplumsal Cinsiyet ve İktidar-Toplum, Kişi ve Cinsel Politika. (C. Soydemir, Çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Çakır, S. (2007). Feminizm: Ataerkil İktidarın Eleştirisi. B. Örs (Ed.), Modern Siyasal İdeolojiler içinde (s. 412-475). İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
- Demir, Z. (1997). Modern ve Post-modern Feminizm. İstanbul: İz Yayıncılık.
- Fine, C. (2010). Toplumsal Cinsiyet Yanılsaması. (K. Tanrıyar, Çev.) İstanbul: Sel Yayıncılık.
- Hook, B. (2000). Feminism is for Everybody Passionate Politics. Cambridge: South End Press.: South End Press.
- Karataş, Z. (2017). “Sosyal Bilim Araştırmalarında Paradigma Değişimi: Nitel Yaklaşımın Yükselişi”, Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 1(1), 68-86.
- Kılıç, Z. (1998). Cumhuriyet Türkiye'sinde Kadın Hareketlerine Genel Bakış. A. B. Hacımirzaoğlu (Ed.), 75 Yılda Kadınlar ve Erkekler içinde İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları.
- Knappe, H., & Lang, S. (2014). Between Whisper and Voice: Online Womens’s Movement Outreach in the UK and Germany. European Journal of Women’s Studies, 21(4), 361-381.
- Mulvey, L. (. (1997). Görsel Haz ve Anlatı Sineması. 25.Kare: Sinema Kültür Dergisi, 35-46.
- Özsöz, C. (2008). Kültürel feminist teori ve feminist teorilere giriş. Sosyoloji Notları, 6, 41–55.
- Öztürk, S. R. (2000). Sinemada Kadın Olmak. İstanbul: Alan Yayınları.
- Ritzer, G. (2012). Modern Sosyoloji Kuramları. (H. Hülür, Çev.) Ankara: Deki Yayınları.
- Sancar, S. (2009). Erkeklik: imkânsız iktidar: ailede, piyasada ve sokakta erkekler. İstanbul: Metis Yayınları.
- Şahin, M. (2019). Kültür Aktarımında Toplumsal Cinsiyetin Rolü. Akademik Hassasiyetler, 6(11), 233-249.
- Tür, Ö., & Aydın Koyuncu, Ç. (2010). Feminist Uluslararası İlişkiler Yaklaşımı Temelleri, Gelişimi ve Sorunları. Uluslararası İlişkiler Dergisi, 26, 3-24.
- Taş, G. (2016). Feminizm Üzerine Genel Bir Değerlendirme: Kavramsal Analizi, Tarihsel Süreçleri ve Dönüşümleri. Akademik Hassasiyetler, 163-175.
- Tekvar, S. O. (2017). Türkiye’de Feminist Alternatif Medyanın İşlevselliği: Bir Alternatif Medya Örneği “Kadınların Postası” Projesinin İncelenmesi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6(1), 426-436.
- Uluocak, Ş., Gökulu G., Bilir, O., E. Karacık, N., Özbay, D., (2014). Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği ve Kadına Yönelik Şiddet. Ankara: Paradigma Akademi Yayınları.
- Williams, L. (1992). When the Women Looks”, Introductory Readings. G. Mats, L. Braud, & M. Cohen (Ed.), Film Theory and Criticism içinde (s. 17-36). Oxford: Oxford University Prees.
- Wollstonecraft, M. (2012). Kadın Haklarının Gerçekleştirilmesi. (D. Hakyemez, Çev.) İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | İletişim Sosyolojisi, Kadın Araştırmaları, Sinema Sosyolojisi |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Mayıs 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 23 Ocak 2025 |
| Kabul Tarihi | 22 Mart 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 9 Sayı: 1 |
