Kentsel ve Arkeolojik Sit Alanlarının Bir Arada Bulunduğu Bölgelerde Ortaya Çıkan Sorunlar: Seyitgazi Örneği
Öz
Bu çalışma, çok katmanlı Seyitgazi ilçesinde kentsel ve arkeolojik sit alanlarının örtüşmesinden kaynaklanan sorunlara odaklanmakta ve sürdürülebilir çözümler sunmayı amaçlamaktadır. Seyitgazi, sınırları içerisinde hem arkeolojik hem de kentsel mirası bir arada barındırması nedeniyle önemli bir değere sahiptir ve bu durum çeşitli idari, mülkiyet ve kullanıcı temelli zorluklara yol açmaktadır. Bu sorunları ele almak için çalışma, ulusal mevzuat doğrultusunda literatür araştırması, saha çalışması ve arşiv analizini içermektedir. Analiz, yerel yönetimlerin koruma ve planlama süreçlerine katılımını, bölge sakinlerinin karşılaştığı zorlukları ve sivil mimari yapıların korunmasındaki eksiklikleri incelemektedir. Tarihi fotoğraflar, imar planları ve sosyo-ekonomik raporları içeren arşiv materyalleri, bölgedeki değişimleri incelemek için güncel verilerle birlikte analiz edilmiştir. Saha gözlemleriyle desteklenen bu analizler bulgular bölümünde detaylandırılmıştır. Bulgular, bürokratik engellerin, arkeolojik alanların ihmal edilmesinin ve koruma alanlarındaki konut sorunlarının yaşam standartlarını olumsuz etkilediğini vurgulamaktadır. Çalışma, bu görüşlere dayanarak, Seyitgazi ve benzeri yerleşimlerde bu zorlukların üstesinden gelmek ve sürdürülebilir bir koruma modelini teşvik etmek için öneriler sunmaktadır.
Anahtar Kelimeler
Çakışan sit alanları Kentsel arkeolojik sit Tarihi çevre Seyitgazi.
Kaynakça
- 506 Sayılı Karar. (2012). Seyitgazi İlçe Merkezinde Nakoleia Antik Kenti Arkeolojik Sit Sınırları. Kültür Varlıkları Koruma Bölge Kurulu, Eskişehir.
- 5638 Sayılı Karar. (2017). Merkezinde Nakoleia Antik Kenti Arkeolojik Sit Sınırları Son Hali. Kültür Varlıkları Koruma Bölge Kurulu, Eskişehir.
- ADNKS Sonuçları. (2008). Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Eskişehir. Bursa: Başbakanlık Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı Bursa Bölge Müdürlüğü.
- Ahunbay, Z. (1999). Tarihi Çevre Koruma ve Restorasyon. Yapı Endüstri Merkezi Yayınları.
- Ahunbay, Z. (2010). Arkeolojik Alanlarda Koruma Sorunları Kuramsal ve Yasal Açılardan Değerlendirme. TÜBA KED(8), (103) 103-118.
- Altınsoy, A. (2020). Seyitgazi'de Kırsal Mimari Miras Örneği: Ünal Şen Evi Restorasyon Projesi. Eskişehir: Y.Lisans Tezi Anadolu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Mimarlık Anabilim Dalı.
- Amsterdam Bildirgesi. (1975). (Mim. Odası Çev.).
- Elmas, H. (2020). Seyitgazi’de Geleneksel Kent Dokusunun İncelenmesi: Çarşıiçi Hamamyolu ve Eskişehir Caddeleri İçin Sokak Sağlıklaştırma Önerisi. Eskişehir: Y.Lisans Tezi Anadolu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Mimarlık Anabilim Dalı.
- Genel Nüfus Sayımı. (1935). 20 İlk Teşrin Genel Nüfus Sayımı Türkiye Nüfusu. Ankara: Başvekâlet İstatistik Genel Müdürlüğü.
- GNS. (1940). 20 İlk Teşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı Türkiye Nüfusu. Başbakanlık İstatistik Genel Müdürlüğü.
- GNS. (1950). 22 Ekim 1950 Genel Nüfus Sayımı Türkiye Nüfusu. Ankara: Başbakanlık İstatistik Genel Müdürlüğü.
- GNS. (1960). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı Türkiye Nüfusu. Ankara: Devlet İstatistik Enstitüsü.
- Kalak, M., & Sağıroğlu Demirci, Ö. (2023). Karma Sit Alanlarında Koruma Sorunları. International Refereed Journal of Design and Architecture, (61) 47-71.
- Mutlu, E., & Tanrıverdi Kaya, A. (2021). Kentsel Arkeolojik Alanların Korunma Sorunları: Konuralp Örneği. Turkish Studies, 261.
- Sağıroğlu Demirci, Ö., Şenyurt, s., Demir, E., Atik, A., & Atik, C. (2020). Eskişehir İli Seyitgazi İlçesi Nakoleia Antik Kenti Koruma Amaçlı İmar Planı Plan Açıklama Raporu. Ankara: TC. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kültür Varlıkları ve müzeler Genel Müdürlüğü.
- Seyitgazi Belediyesi Arşivi. (tarih yok). Arşivi 1952-1980 İmar planı izahat raporları.
- Seyitgazi İlçe Kaymakamlığı Arşivi. (2018). 2. Altı Ay Brifing Raporu, Seyitgazi.
- Tuik Veri Tabanı. (tarih yok). Genel Nüfus Sayımları. 06 20, 2022 tarihinde Tuik Veri Tabanı: https://biruni.tuik.gov.tr/nufusmenuapp/menu.zul adresinden alındı.
Öz
This study focuses on the problems arising from the overlapping of urban and archaeological protected areas in the multi-layered Seyitgazi district and seeks to offer sustainable solutions. Seyitgazi holds significant value as it combines both archaeological and urban heritage within its boundaries, leading to various administrative, ownership, and user-based challenges. To address these issues, the study incorporates literature research, fieldwork, and archive analysis in line with national legislation. The analysis examines the participation of local governments in conservation and planning processes, the challenges faced by residents, and the shortcomings in the protection of civil architectural structures. Archival materials, including historical photographs, zoning plans, and socio-economic reports, were analysed alongside current data to examine changes in the region. These analyses, supported by field observations, are detailed in the findings section. The findings highlight that bureaucratic hurdles, neglect of archaeological sites, and housing challenges within protected areas adversely impact living standards. Based on these insights, the study provides recommendations to address these challenges in Seyitgazi and similar settlements while promoting a sustainable conservation model.
Anahtar Kelimeler
Overlapping protected areas Urban-arcaeological site Historical environment Seyitgazi
Kaynakça
- 506 Sayılı Karar. (2012). Seyitgazi İlçe Merkezinde Nakoleia Antik Kenti Arkeolojik Sit Sınırları. Kültür Varlıkları Koruma Bölge Kurulu, Eskişehir.
- 5638 Sayılı Karar. (2017). Merkezinde Nakoleia Antik Kenti Arkeolojik Sit Sınırları Son Hali. Kültür Varlıkları Koruma Bölge Kurulu, Eskişehir.
- ADNKS Sonuçları. (2008). Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Eskişehir. Bursa: Başbakanlık Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı Bursa Bölge Müdürlüğü.
- Ahunbay, Z. (1999). Tarihi Çevre Koruma ve Restorasyon. Yapı Endüstri Merkezi Yayınları.
- Ahunbay, Z. (2010). Arkeolojik Alanlarda Koruma Sorunları Kuramsal ve Yasal Açılardan Değerlendirme. TÜBA KED(8), (103) 103-118.
- Altınsoy, A. (2020). Seyitgazi'de Kırsal Mimari Miras Örneği: Ünal Şen Evi Restorasyon Projesi. Eskişehir: Y.Lisans Tezi Anadolu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Mimarlık Anabilim Dalı.
- Amsterdam Bildirgesi. (1975). (Mim. Odası Çev.).
- Elmas, H. (2020). Seyitgazi’de Geleneksel Kent Dokusunun İncelenmesi: Çarşıiçi Hamamyolu ve Eskişehir Caddeleri İçin Sokak Sağlıklaştırma Önerisi. Eskişehir: Y.Lisans Tezi Anadolu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Mimarlık Anabilim Dalı.
- Genel Nüfus Sayımı. (1935). 20 İlk Teşrin Genel Nüfus Sayımı Türkiye Nüfusu. Ankara: Başvekâlet İstatistik Genel Müdürlüğü.
- GNS. (1940). 20 İlk Teşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı Türkiye Nüfusu. Başbakanlık İstatistik Genel Müdürlüğü.
- GNS. (1950). 22 Ekim 1950 Genel Nüfus Sayımı Türkiye Nüfusu. Ankara: Başbakanlık İstatistik Genel Müdürlüğü.
- GNS. (1960). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı Türkiye Nüfusu. Ankara: Devlet İstatistik Enstitüsü.
- Kalak, M., & Sağıroğlu Demirci, Ö. (2023). Karma Sit Alanlarında Koruma Sorunları. International Refereed Journal of Design and Architecture, (61) 47-71.
- Mutlu, E., & Tanrıverdi Kaya, A. (2021). Kentsel Arkeolojik Alanların Korunma Sorunları: Konuralp Örneği. Turkish Studies, 261.
- Sağıroğlu Demirci, Ö., Şenyurt, s., Demir, E., Atik, A., & Atik, C. (2020). Eskişehir İli Seyitgazi İlçesi Nakoleia Antik Kenti Koruma Amaçlı İmar Planı Plan Açıklama Raporu. Ankara: TC. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kültür Varlıkları ve müzeler Genel Müdürlüğü.
- Seyitgazi Belediyesi Arşivi. (tarih yok). Arşivi 1952-1980 İmar planı izahat raporları.
- Seyitgazi İlçe Kaymakamlığı Arşivi. (2018). 2. Altı Ay Brifing Raporu, Seyitgazi.
- Tuik Veri Tabanı. (tarih yok). Genel Nüfus Sayımları. 06 20, 2022 tarihinde Tuik Veri Tabanı: https://biruni.tuik.gov.tr/nufusmenuapp/menu.zul adresinden alındı.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | İngilizce |
|---|---|
| Konular | Mimari Miras ve Koruma |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 27 Haziran 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 5 Eylül 2024 |
| Kabul Tarihi | 24 Ocak 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 6 Sayı: 10 |
