This study presents a comprehensive analysis of 795 articles on artificial intelligence (AI) in social sciences published in the Dergipark database between 2021 and 2024. Utilizing network analysis, Natural Language Processing (NLP), and fuzzy matching methods, the research aims to examine the prevalence of AI studies in the social sciences, the geographic distribution of researchers, and the networks and researchers conducting these studies. Additionally, the study seeks to classify these works thematically and identify research gaps by comparing them with the international literature. The findings reveal a significant decline in AI-related social science studies between 2021 and 2024. The studies demonstrate an interdisciplinary approach, associating 55 different concepts with various disciplines. Research is predominantly concentrated in metropolitan areas such as Istanbul, Ankara, and Izmir, and the majority of the literature is dominated by three major research networks.
Compared to international literature, three major thematic gaps have been identified. First, there is a need for studies on the sociological dimensions of AI, including social inequalities, gender, and aging. Second, topics such as trust issues, anxiety, psychological challenges, and emotional attachment related to AI remain underexplored. Third, gaps are evident in discussions on democratization and AI governance within the context of international relations and politics.
Artificial Intelligence Scoping Review Semantic Analysis Social Sciences
Bu çalışma, Türkiye'de yapay zekâ (YZ) üzerine yapılan sosyal bilimsel araştırmaların 2021-2024 yılları arasında Dergipark veri tabanında yayınlanan 795 makale üzerinden kapsamlı bir analizini sunmaktadır. Ağ analizi, Doğal Dil İşleme (NLP) ve bulanık eşleştirme yöntemleriyle yapılan bu araştırma, YZ üzerine sosyal bilimlerdeki çalışmaların yaygınlığını, araştırmacıların coğrafi dağılımını ve bu çalışmaların hangi araştırmacılar ve ağlar tarafından gerçekleştirildiğini analiz etmeyi amaçlamaktadır. Ayrıca, bu çalışmaların tematik olarak sınıflandırılması ve uluslararası literatürle kıyaslanarak araştırma boşluklarının tespit edilmesi hedeflenmiştir. Sonuçlar, 2021-2024 yılları arasında YZ üzerine Dergipark ’ta yayınlanan sosyal bilimsel çalışmaların belirgin bir düşüş yaşadığını göstermektedir. Çalışmaların disiplinler arası bir yaklaşımla ele alındığı ve 55 farklı kavramın çeşitli disiplinlerle ilişkilendirildiği tespit edilmiştir. Araştırmaların büyük ölçüde İstanbul, Ankara ve İzmir gibi metropollerde yoğunlaştığı ve literatürdeki çalışmalarıun büyük çoğunluğunun üç büyük araştırmacı ağı tarafından domine edildiği görülmüştür. Sonuçta, uluslararası literatür ile karşılaştırıldığında üç büyük temanın eksik olduğu tespit edilmiştir. Birincisi, yapay zekânın sosyolojik görünümlerini içeren sosyal eşitsizlikler, toplumsal cinsiyet, yaşlılık gibi konu başlıklarında çalışmalara ihtiyaç duyulduğu sonucuna varılmıştır. İkincisi, yapay zekânın oluşturduğu güven problemleri, anksiyete, psikolojik sorunlar ve duygusal bağlanma gibi konuların eksik olduğu görülmüştür. Üçüncüsü ise yapay zekânın uluslararası ilişkiler ve siyaset bağlamında demokratikleşme ve yapay zekânın yönetimi gibi tartışmalarda literatür boşluklarının bulunduğu saptanmıştır.
Derleme çalışması olduğu için Herhangi bir etik kurul onayına gerek yoktur.
Analizlerin kapsamı ve görselleştirilmesi noktasında, fikir ve önerilerinden dolayı Hazal Fatma Aydemir'e teşekkürlerimi bir borç bilirim.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | İletişim Teknolojisi ve Dijital Medya Çalışmaları |
Bölüm | Derlemeler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 30 Nisan 2025 |
Gönderilme Tarihi | 20 Ocak 2025 |
Kabul Tarihi | 29 Nisan 2025 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Sayı: 56 |