Tasavvuf Araştırmaları Enstitüsü Dergisi'nde uygulanan yayın süreçleri, bilginin tarafsız ve saygın bir şekilde gelişimine ve dağıtımına temel teşkil etmektedir. Bu doğrultuda uygulanan süreçler, yazarların ve yazarları destekleyen kurumların çalışmalarının kalitesine doğrudan yansımaktadır. Hakemli çalışmalar bilimsel yöntemi somutlaştıran ve destekleyen çalışmalardır. Bu noktada sürecin bütün paydaşlarının (yazarlar, okuyucular ve araştırmacılar, yayıncı, hakemler ve editörler) etik ilkelere yönelik standartlara uyması önem taşımaktadır. cumhuriyet ilahiyat dergisi yayın etiği kapsamında tüm paydaşların aşağıdaki etik sorumlulukları taşımasını beklenmektedir.

Aşağıda yer alan etik görev ve sorumluluklar, açık erişim olarak Committee on Publication Ethics (COPE) tarafından yayınlanan rehberler ve politikalar dikkate alınarak hazırlanmıştır. 

Hakemli dergide bir makalenin yayımlanması uyumlu ve saygı duyulan bilgi ağının gelişmesinde gerekli bir temel yapı taşıdır. Bu, yazarların ve onları destekleyen enstitülerinin çalışmalarının kalitesinin doğrudan yansımasıdır. Hakemli makaleler bilimsel metotları destekler ve şekillendirir. Bu yüzden beklenen etik davranışların standartlarında anlaşmaya varmak yayımlama ile ilgili tüm taraflar, yazar, dergi editörü, hakem ve yayımcı kuruluşlar için önemlidir:

Editörler, yayınlanan makalede, bulguları, yorumları ve sonuçları etkilemeyen küçük hatalar tespit edilirse düzeltme yayınlamayı düşünebilirler. Editörler, bulguları ve sonuçları geçersiz kılan büyük hatalar / ihlaller söz konusu olduğunda, makaleyi geri çekmeyi düşünmelidir. Yazarlar tarafından araştırma veya yayını kötüye kullanmaya yönelik olasılık söz konusu ise; bulguların güvenilir olmadığına ve yazarların kurumlarının olayı soruşturmadığına dair kanıtlar var veya olası soruşturma haksız veya sonuçsuz görünüyor ise, editörler endişe ifadesi yayınlamayı düşünmelidir. Düzeltme, geri çekme veya endişe ifadesi ile ilgili olarak COPE yönergeleri dikkate alınır.

Dergi fikri mülkiyete saygı duyar ve yazarlarının özgün çalışmalarını korumayı ve teşvik etmeyi amaçlar. İntihal içerikli yazılar kalite, araştırma ve yenilik standartlarına aykırıdır. Bu nedenle, dergiye makale gönderen tüm yazarların etik standartlara uyması ve herhangi bir biçimde intihalden kaçınması beklenir. Gönderilen veya yayınlanan bir yazıda bir yazarın intihalden şüphelenilmesi durumunda, öncelikle çalışmayı derginin Editörü inceler. Sonrasında bu çalışma Editörler Kurulu'nda incelenir. Daha sonra Dergi iki hafta içinde açıklamalarını göndermek için yazar(lar)la iletişime geçer. Dergi, belirtilen süre içinde yazardan herhangi bir yanıt almazsa, yazarın bağlı olduğu üniversite ile iletişime geçerek iddianın araştırılmasını talep eder.

Dergi, intihal içerdiği tespit edilen yayınlanmış yazılara karşı aşağıda belirtilen ciddi önlemleri alacaktır:

1. Dergi, ilgili yazar hakkında kesin işlem yapılması için yazar(lar)ın bağlı olduğu üniversite ile derhal iletişime geçecektir.

2. Dergi, yayınlanan makalenin PDF kopyasını web sitesinden kaldıracak ve tam metin makaleye tüm bağlantıları devre dışı bırakacaktır. İntihal Edilmiş Makale ibaresi yayınlanan makalenin başlığına eklenecektir.

3. Dergi, yazar hesabını devre dışı bırakacak ve yazarın gelecekteki tüm gönderilerini 3 yıl süreyle reddedecektir.

Bu dergi, incelenmeye sunulan çalışmalarda intihal olup olmadığını kontrol eder: Ön kontrolden geçirilen makaleler, Turnitin yazılımı kullanılarak intihal için taranır. İntihal/kendi kendine intihal tespit edilirse yazarlar bilgilendirilir. Editörler, gerekli olması halinde makaleyi değerlendirme ya da üretim sürecinin çeşitli aşamalarında intihal kontrolüne tabi tutabilirler. Yüksek benzerlik oranları, bir makalenin kabul edilmeden önce ve hatta kabul edildikten sonra reddedilmesine neden olabilir. Bu oranın %30’dan az olması beklenir.

Yayımlanmak üzere dergiye gönderilen çalışma, referans (kaynakça) bölümü hariç, en fazla 8000 kelime içermelidir. Gönderilen çalışma öncelikle yayın kurallarına uygunluk açısından dergi sekretaryası tarafından incelenir. Ardından amaç, konu, içerik, sunuş ve redaksiyon bağlamında Yayın Kurulu tarafından değerlendirilir. Tüm çalışmaların aşağıda belirtilen temel kriterlere uygun olması beklenmektedir:

a) Özgün olması, daha önceden yapılmış bir çalışma olmaması

b) Güncel yöntemlerle hazırlanmış olması

b) Alanına kavram ve metot yönünden yenilikler sunarak katkı sağlaması

c) Bilimsel yeterliliğinin yüksek olması

d) Temellendirildiği nazarî dayanakları açık bir biçimde ifade etmesi

e) Farklı bakış açıları ve düşüncelere yer vermesi

f) Yazıldığı alan ve hususta başka çalışmaların önünü açacak verimlilikte olması

Özgün bir çalışmadan elde edilen verilerin ayrıntılı bir biçimde sunulduğu en yaygın makale türüdür. Hipotez, yöntem, sonuç, bulguların yorumlanması ve tartışılması gibi öğelerden oluşur. Çalışmanın, en az 5000 kelime civarında olması gerekmektedir. Çalışma, kör hakemlik süreciyle incelenir.

Belirli bir konu hakkında yeterli sayıda bilimsel çalışmanın taranıp özetlenmesini, değerlendirilmesini ve bulguların karşılaştırılarak yorumlanmasını içeren makalelerdir. Çalışmanın, en fazla 5000 kelimeden oluşması önerilir. Kör hakemlik süreciyle incelenir.

Alanında uzman kişilerin bir araya gelerek belirli akademik hususları farklı boyutlarıyla ele aldıkları ulusal veya uluslararası akademik toplantılarda sunmak üzere kaleme alınan çalışmalardır. Bunların özellikle Türkçe tercümelerine yer verilir. Çalışmanın, en fazla 4000 kelimeden oluşması önerilir. Başvurular Yayın Kurulu tarafından değerlendirilir.

Derleme veya telif bir eser, bilimsel toplantı ya da makalenin tanıtılmasının yanı sıra değerlendirmeye konu olan çalışmanın konusu ve bu konunun ele alınışı hakkında yapıcı nitelikte eleştirel bir yorum getiren yazılardır. Çalışmanın, 1500 kelimeden oluşması önerilir. Başvurular Yayın Kurulu tarafından değerlendirilir.

Daha önce başka bir yerde yayınlanmamış özgün veya derleme makaleler kör hakemlik sürecine tâbi tutulmadan Yayın Kurulu (Editörler Kurulu) değerlendirmesiyle dergide yayınlanabilir. Alanlarında tecrübeli araştırmacıların yazıları, spesifik konu başlıkları, Enstitünün ilgi alanları ve bilimsel etkinliklerinin tanıtıldığı yazılar bu kategoride yer alabilir.

Tasavvuf Araştırmaları Enstitüsü Dergisi (TAED) çift-kör hakemliğin uygulandığı bir bilimsel araştırma dergisi ve akademik yayındır.

Çalışmanın müellif veya müellifleri “yazar” olarak nitelendirilir. Birden fazla yazar tarafından kaleme alınmış çalışmalarda bir sorumlu yazar tayin edilerek yazarların isim sıralaması vb. konular, bu sorumlu yazarın başvuru esnasında belirttiği şekilde düzenlenir. Yüksek lisans ve doktora tezinden üretilen çalışmalarda tezin yazarı birincil, tezin danışmanı ikincil yazar olarak nitelendirilir. Bunun haricinde çalışmaya yazarlık haricinde teknik ve mâlî destek ve veri toplama gibi konularda destek sağlamış kişi veya kurumlar varsa çalışmanın son kısmında belirtilmelidir. Yazarların, dergiye ulaştırmış oldukları ilgili tüm çıkar çatışması hususlarını beyan etmeleri gerekmektedir.

Başvurular Yayın Kurulu tarafından değerlendirme sürecine alınır. Dergiye ulaşan çalışmanın ön değerlendirmesi 7 gün içerisinde tamamlanır. Bu ilk inceleme sonunda, gerekli görülmesi halinde, yazara düzeltmeleri yapabilmesi maksadıyla 15 gün ek süre verilir. Yayın kriterlerine uygun olduğu tespit edilen çalışmalar, ilgili kategoride değerlendirmeye alınır. Araştırma makaleleri ve derleme/literatür tarama makaleleri kör hakemlik sürecine tâbidir. Çalışma, ilgili alanda uzman iki hakeme iletilir. Hakemlerin görüşlerinde farklılık bulunmaması halinde, hakemler tarafından talep edilen olası düzeltmeler için yazara 21 gün süre verilir. Hakem görüşlerinde farklılık bulunması halinde ise üçüncü bir hakem görüşüne mürâcaat edilir. Hakemlerden gelebilecek ek süre talepleri de dikkate alınmaktadır. Yazar/yazarlar, mutlak suretle hakemlerin ve ilgili editörün düzeltme, öneri ve eleştiri taleplerini değerlendirmek zorundadır. İştirak etmediği hususları, gerekçeleriyle birlikte yazılı olarak îzah etmelidir.

Dergide yayınlanan herhangi bir çalışmanın yazarları, editörleri ve hakemlerinden oluşan tüm taraflarının, bağlayıcı bir biçimde bilimsel etik kurallarına riâyet etmeleri beklenir. Üsküdar Üniversitesi, etik standartları sağlamak amacıyla tüm süreçlerde COPE’un (Committee on Publication Ethics) belirlediği uluslararası standartları dikkate alır. Belirtilen etik değerler için: https://publicationethics.org/resources/guidelinesnew/principles-transparency-and-best-practice-scholarly-publishing.

Çalışmanın, Tasavvuf Araştırmaları Enstitüsü Dergisi’nde (TAED) yayımlanması amacıyla yazar tarafından dergiye iletilmesiyle başvuru süreci başlar. Bununla birlikte derginin yetkili organlarınca gönderilen yazı üzerinde düzeltme yapmak, yazıları yayımlamak veya yayımlamamak hakkı mevcuttur.

Yazarlık: Yazarlar, gönderilen çalışmanın düşüncesine, tasarımına ve yorumlanmasına belirgin bir katkı sağlamış olmalıdır. Belirtilen hususların dışında bir katkı sağlanması durumunda katkının mâhiyeti açıkça belirtilmelidir. Birden fazla yazarı olan bir çalışmada sorumlu yazar, diğer tüm yazarların çalışmanın son halini onayladıklarını ve yayımlanmak üzere dergiye gönderildiğini kabul ettiklerini doğrulamalıdır.

Orijinallik: Yazarlar dergiye mutlak suretle daha önce yayınlanmamış, orijinal çalışmalar göndermelidir. Bu çalışmalarda yararlanılan kaynak ve referansların titizlikle belirtilmiş olması gerekmektedir. Bu konuda sorumluluk tamamen yazara aittir.

Telif ve Çıkar Çatışması: Yazarlar, çalışma esnasında istifade etmiş oldukları finansal destekleri veya diğer olası çıkar çatışmalarını belirtmek zorundadırlar. Çalışma için sağlanmış tüm mâlî destek kaynakları açıkça belirtilmelidir. Yazarlar aynı çalışmayı birden fazla dergide yayınlamamalıdır.

Kör-hakemlik ve Editörlük Süreçlerine İştirak: Yazarların, kör-hakemlik ve editörlük süreçlerinde yazı işleri kurulu ile işbirliği içinde olmaları beklenir. Gerekli görüldüğü hallerde, kendilerine bildirilen düzeltmeleri zamanında yapmaları ve çalışmanın yayınlanmadan önceki son haline onay vermeleri gerekmektedir. Yazar, anonimliği sağlayabilmek adına, gövde metnin herhangi bir yerinde kendini tanıtmamalıdır.

Dürüstlük: Yazarlar, çalışmalarının tamamında doğruluğu temin etmek zorundadırlar. Yayımlanmış makalelerde dikkatten kaçan hataları düzeltmeleri beklenir. Bu düzeltmeler, ayrıca yayımlanır ve düzeltmelerin yapıldığı bilgisi, orijinal çalışmada not olarak verilir. Daha ciddi sorun ve sûistîmaller (örneğin intihal gibi) olması durumunda orijinal çalışma tamamen kaldırılacaktır.

Yeterlilik: Hakemler, kendi alanlarında uzman olmalıdır. En az doktora derecesine veya kıdemli bir akademik ünvana sahip olmaları gerekmektedir. Hakemlik yaptıkları alanda yayın çıkarmış olmaları beklenmektedir. Yazıyı değerlendirme hususunda yetersizlik hisseden veya görevi zamanında yerine getiremeyeceğini düşünen seçilmiş hakem, bu konuda editörü bilgilendirmeli ve hakemlik görevinden çekilmelidir.

Telif ve Çıkar Çatışması: Hakemler, olası çıkar çatışması durumlarını Yayın Kurulu’na bildirmelidir. Hakemlerin, son beş yılda dergiye başvuru yapan yazarlarla ortak bir çalışma yapmamış olması gerekmektedir.

Editoryal Değerlendirmelere Katkı: Hakemler, Yayın Kurulu’na destek verir ve yazarın çalışmasını geliştirmesine katkı sağlar. Hakemin bu konudaki sorumlulukları, çalışmanın, ilgili alandaki özgünlüğü ve önemini belirlemek ve yazar tarafından atıf yapılmamış ilgili yayınları belirtmektir.

Nesnellik İlkeleri: Hakemlik süreci, saygılı ve nesnel bir biçimde îfâ edilmelidir. Yazarın şahsen eleştirilmesine müsâade edilmez. Hakemler görüşlerini, gerekçeleriyle birlikte beyan etmelidir.

Gizlilik: Hakemin eline ulaşan çalışma, gizli belge niteliğindedir. Yayın Kurulu’nun yetkilendirmediği herhangi bir kişi veya kurumla paylaşılması kesinlikle yasaktır.

Yazı İşleri Müdürü (İdari Editör): Dergi faaliyetlerinin tamamından sorumludur.

Editörler: Derginin dört editörü ve iki editör yardımcısı bulunur. Tüm yayın süreçleri editörlerce yürütülür.

Editörler yılda iki kez dergiye ulaşan çalışmaları değerlendirmekle görevlidir. Kurul, kör-hakemlik ve değerlendirme süreci ile etik ilkeler gibi dergi yayın politikalarının yürütülmesini sağlar. Yanı sıra akademik dürüstlüğü teşvik ederek yayın öncesi olası intihal durumlarını denetim altına alır. Editör kurulu derginin yayın kuruludur; çift kör hakem süreçleri tamamlanan araştırıma makalelerinin ve derleme/literatür tarama makalelerinin yayınlanmasında hakem kararı esas alınır. Çift kör hakem sürecine tâbi olmayan diğer yazı kategorilerinde yapılan başvuruları Yayın Kurulu değerlendirir ve karar verir.

Sûistîmallerin Belirlenmesi: Yayın Kurulu, olası intihal ve sûistîmal iddialarını yayım öncesi, sırası veya sonrasında değerlendirmekle mükelleftir. Yayın Kurulu hiçbir şart altında sûistîmale göz yummaz, onu teşvik etmez yahut bilerek izin vermez. Sûistîmalin başvuru veya yayım süreci boyunca tespiti durumunda yazara bilgi verilir ve çalışma geri çekilir. Yalnızca küçük hataların tespiti durumunda ise düzeltmeler online dergide çevrimiçi olarak yapılacak, basılı yayında ise bir sonraki sayıda düzeltilmiş haliyle yayımlanacaktır.

Denetime iştirak: Editörler, teslim edilmiş veya yayımlanmış bir çalışma hakkında yapılan etik şikâyetleri ivedilikle değerlendirmek ve gerekli önlemleri almakla yükümlüdür.

Gizlilik: Yayın Kurulu, başvurusu tamamlanmış bir çalışmayla ilgili, çalışmanın yazarı, hakemler, olası hakemler, editör kurulu haricindeki editoryal danışmanlar ve yayıncılar hariç üçüncü şahıslarla bilgi paylaşımı yapamaz.

Telif ve Çıkar Çatışması: Gönderilen çalışmada kullanılan ve henüz yayımlanmamış materyaller, yazarın açık yazılı izni olmadan, herhangi bir editörün kendi çalışmasında kullanılamaz. Kör-hakem değerlendirme süreci sonunda elde edilen imtiyazlı bilgi veya fikirler gizli tutulmalı ve kişisel menfaat sağlamak amacıyla kullanılmamalıdır.

Danışma Kurulu: Alanlarında uzman üyelerden oluşturulur. Yayın Kurulu gerekli gördüğü durumlarda Danışma Kurulu üyelerinden yayım süreçlerinde bilimsel danışmanlık talep edebilir. Danışma Kurulu üyeleri uzmanlıklarına göre bu konuda gerekli desteği sağlar.