Tuzlu alanlardaki bitki örtüsü ekstrem koşullar altında gelişir. İç Anadolu'nun tuzlu bitki örtüsü, yüksek habitat ve tür çeşitliliği ile İran-Anadolu Biyoçeşitlilik Sıcak Noktası' nın öne çıkan habitatlarındandır. Ancak, bu alanların tür çeşitliliğine yönelik nicel çalışma yapılmamıştır. Bu çalışmada 1) tuzlu alanlarda gelişen beş alyansın yerel tür çeşitliliği (alfa ölçeği), 2) her alyansın bölgesel çeşitliliği (gama ölçeği) ve 3) her alyansa ait parsellerde çeşitlilik farkları (beta çeşitlilik) hesaplanmıştır. Bu amaçla, bugüne kadar Burdur Gölü, Acıgöl, Tuz Gölü, Seyfe Gölü ve Sultan Sazlığı’ nda yapılan çalışmalarda tespit edilen beş alyansa ait 101 parselin verileri kullanılmıştır. Her alansal ölçekte tür çeşitliliğinin yüksek çıktığı alyanslar tuz oranı ya da nemlilik açısından geçiş özelliğindeki yerlerde gözlenir. Çeşitlilik tuza dayanıklı bozkırlar (Achilleo wilhelmsii-Artemision santonici) ve tuzluluk oranı düşük, yazın kuruyan bataklıklarda (Lepidio caespitosi-Limonion iconici ve Inulo aucheranae-Elymion salsi) yüksek çıkmıştır. Tuzcul alan temsiliyeti düşük, jipsli bozkırları temsil eden kurak bozkırlarda (Astragalo karamasici-Gypsophilion eriocalysis) ve tuz oranı yüksek topraklarda gelişen topululuklarda (Salicornion fruticosae) çeşitlilik düşük çıkmıştır. Genel anlamda beta çeşitlilik değerleri yüksektir ve bunun nedeni yüksek tür devridir. Bu bulgu, tuzlu alanlarda bitki örtüsünün kısa mesafelerde ciddi değişimler gösterdiğini belirten literatür bilgisini sayısal olarak desteklemektedir. Bulgular toprak özellikleri açısından geçiş özelliğinde, ekoton oluşturan tuzcul alanların koruma açısından öncelikli olduğunu ortaya koymaktadır.
beta çeşitlilik biyolojik çeşitlilik bozkır halofit vejetasyon
Vegetation on saline soils thrives under extreme conditions. The saline vegetation of Central Anatolia is a key component of the Irano-Anatolian Biodiversity Hotspot, notable for its high habitat and species diversity. However, there has been a lack of quantitative assessments of plant diversity in these areas. To address this gap, this study aims to calculate and compare: 1) local species diversity (alpha diversity) across five vegetation alliances, 2) regional diversity (gamma diversity) for each alliance, and 3) the variation in species diversity within alliances (beta diversity). Data from 101 plots representing five alliances collected from Burdur Lake, Acıgöl, Salt Lake, Seyfe Lake, and Sultansazlığı were compiled from relevant publications. The results showed high species diversity in areas with high variation in salinity or humidity due to ecotone characteristics, at all spatial scales. Notably, diversity was highest in salt steppes (Achilleo wilhelmsii-Artemision santonici) and in slightly-saline summer-dry marshes (Lepidio caespitosi-Limonion iconici and Inulo aucheranae-Elymion salsi). Conversely, diversity was lower in non-saline steppes typical for gypsum soils (Astragalo karamasici-Gypsophilion eriocalysis) and in communities found on hypersaline soils (Salicornion fruticosae). Overall, beta diversity was high, reflecting significant species turnover. These findings numerically support existing literature, which suggests that plant community composition can change drastically over short distances. The results highlight the conservation priority of saline areas with ecotone characteristics.
Birincil Dil | İngilizce |
---|---|
Konular | Sistem Biyolojisi |
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 27 Haziran 2025 |
Gönderilme Tarihi | 28 Mart 2025 |
Kabul Tarihi | 16 Haziran 2025 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 14 Sayı: 2 |
Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.