Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

LİMON AĞACI ROMANINDA FOUCAULTCU BİR BAKIŞ: ÖZNELLİK, İKTİDAR VE SÖYLEM

Yıl 2025, Cilt: 14 Sayı: 1, 102 - 120, 15.03.2025
https://doi.org/10.7884/teke.1603404

Öz

İsrail ve Filistin arasındaki ilişki, uzun yıllardır yoğun akademik ve politik tartışmaların konusu olmuştur. Sandy Tolan’ın (2009) Limon Ağacı adlı eseri, İsrail-Filistin çatışmasının tarihsel ve kültürel bağlamını, iki ailenin hikâyesi üzerinden kimlik, aidiyet ve toprak gibi temalar etrafında ele alan bir kurguya sahiptir. Söylem çözümlemesi, romandaki dil kullanımını inceleyerek karakterlerin kimliklerinin nasıl inşa edildiğini, tarihsel olayların nasıl yorumlandığını ve kültürel değerlerin nasıl aktarıldığını ortaya koyabilir.
Bu çalışma, Sandy Tolan’ın Limon Ağacı romanını Foucaultcu söylem analizi yaklaşımıyla inceleyerek, eserdeki belirli temaların (zil, ev, göç, sürgün gibi) öznellik, iktidar ve söylemsel yapı kavramlarıyla nasıl ilişkilendirildiğini ve hangi söylemsel stratejileri ortaya koyduğunu analiz etmeyi amaçlamaktadır. Çalışmanın genelinde yer alan temel söylemler “toprak ve aidiyet”, “hafıza ve tarih”, “kimlik ve ötekileştirme”, “güç ve adaletsizlik” gibi temalar etrafında şekillenmiştir.

Kaynakça

  • Altınörs, A. (2020). Dil felsefesi tartışmaları -Platon’dan Chomsky’ye-. İstanbul: Bilge Kültür Sanat Yayınları.
  • Aydemir, Ö. K. (2010). Gencine-i adalet üzerine dil bilgisi incelemesi ve iktidar felsefesi bakımından söylem çözümlemesi. Basılmamış Doktora Tezi, Denizli: Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Çiçek, O. (2022). Yusuf Akçura’nın “Suriye ve Filistin Mektupları” adlı eseri üzerine söylem çözümlemesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Denizli: Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Çağbayır, Y. (2007). Ötüken Türkçe sözlük. İstanbul: Ötüken Yayınları.
  • Foucault, M. (1987). Söylemin düzeni, (çev. Turhan Ilgaz). İstanbul: Hil Yayın.
  • Foucault, M. (2000). Özne ve iktidar, (çev. Işık Ergüden, Osman Akınhay). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Foucault, M. (2006). Sonsuza giden dil, (çev. Işık Ergüden). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Gül, S. S. & Nizam, Ö. K. (2021). Sosyal bilimlerde içerik ve söylem analizi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (42), 181-198.
  • Hengirmen, M. (1999). Dil bilgisi ve dilbilim terimleri sözlüğü. Ankara: Engin Yayınevi.
  • Keskin, F. (2011). Söylem, arkeoloji, iktidar. Doğu Batı Yayınları, S 9, s. 15-23.
  • Kocaman, A. (1996). Söylem üzerine. Ankara: Hitit Yayınevi.
  • Tolan, S. (2018). Limon ağacı, (çev. Özkan Özdem), 27. Baskı. İstanbul: Pegasus Yayınları.
  • Sözen, E. (2017). Söylem belirsizlik, mübadele, bilgi / güç ve refleksivite. İstanbul: Profil Kitap.
  • Utku, A. (2014). Ludwig Wittgenstein erken döneminde dilin sınırları ve felsefe. Ankara: Doğu Batı Yayınları.

A FOUCAULDIAN PERSPECTIVE ON THE NOVEL THE LEMON TREE: SUBJECTIVITY, POWER AND DISCOURSE

Yıl 2025, Cilt: 14 Sayı: 1, 102 - 120, 15.03.2025
https://doi.org/10.7884/teke.1603404

Öz

The relationship between Israel and Palestine has been the subject of intense academic and political debate for many years. Sandy Tolan’s (2009) The Lemon Tree explores the historical and cultural context of the Israeli-Palestinian conflict through the story of two families and the themes of identity, belonging and land. By examining the use of language in the novel, discourse analysis can reveal how characters’ identities are constructed, how historical events are interpreted and how cultural values are transmitted. The novel Lemon Tree is an important example for understanding the complex relationship of discourse with culture, identity and history.
This study aims to examine Sandy Tolan’s novel The Lemon Tree through a Foucauldian discourse analysis approach to analyze how certain themes in the novel (such as bell, house, migration, exile) are associated with the concepts of subjectivity, power and discursive structure and what discursive strategies they reveal. Throughout the study, the main discourses are shaped around themes such as “land and belonging”, “memory and history”, “identity and othering”, “power and injustice”.

Kaynakça

  • Altınörs, A. (2020). Dil felsefesi tartışmaları -Platon’dan Chomsky’ye-. İstanbul: Bilge Kültür Sanat Yayınları.
  • Aydemir, Ö. K. (2010). Gencine-i adalet üzerine dil bilgisi incelemesi ve iktidar felsefesi bakımından söylem çözümlemesi. Basılmamış Doktora Tezi, Denizli: Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Çiçek, O. (2022). Yusuf Akçura’nın “Suriye ve Filistin Mektupları” adlı eseri üzerine söylem çözümlemesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Denizli: Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Çağbayır, Y. (2007). Ötüken Türkçe sözlük. İstanbul: Ötüken Yayınları.
  • Foucault, M. (1987). Söylemin düzeni, (çev. Turhan Ilgaz). İstanbul: Hil Yayın.
  • Foucault, M. (2000). Özne ve iktidar, (çev. Işık Ergüden, Osman Akınhay). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Foucault, M. (2006). Sonsuza giden dil, (çev. Işık Ergüden). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Gül, S. S. & Nizam, Ö. K. (2021). Sosyal bilimlerde içerik ve söylem analizi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (42), 181-198.
  • Hengirmen, M. (1999). Dil bilgisi ve dilbilim terimleri sözlüğü. Ankara: Engin Yayınevi.
  • Keskin, F. (2011). Söylem, arkeoloji, iktidar. Doğu Batı Yayınları, S 9, s. 15-23.
  • Kocaman, A. (1996). Söylem üzerine. Ankara: Hitit Yayınevi.
  • Tolan, S. (2018). Limon ağacı, (çev. Özkan Özdem), 27. Baskı. İstanbul: Pegasus Yayınları.
  • Sözen, E. (2017). Söylem belirsizlik, mübadele, bilgi / güç ve refleksivite. İstanbul: Profil Kitap.
  • Utku, A. (2014). Ludwig Wittgenstein erken döneminde dilin sınırları ve felsefe. Ankara: Doğu Batı Yayınları.
Toplam 14 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Dilbilim (Diğer), Türk Dili ve Edebiyatı (Diğer)
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Alev Öztürk Merdin 0000-0002-6957-4913

Yayımlanma Tarihi 15 Mart 2025
Gönderilme Tarihi 18 Aralık 2024
Kabul Tarihi 16 Şubat 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 14 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Öztürk Merdin, A. (2025). LİMON AĞACI ROMANINDA FOUCAULTCU BİR BAKIŞ: ÖZNELLİK, İKTİDAR VE SÖYLEM. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 14(1), 102-120. https://doi.org/10.7884/teke.1603404

27712  27714 27715