Öz
Astronomi, insanlık tarihinin en eski bilim dallarından biri olarak Mezopotamya ve Mısır gibi eski uygarlıkların kültürel ve bilimsel hayatında önemli bir yere sahiptir. Bu çalışmada, Mezopotamya’nın astronomi tarihindeki rolü ve Mezopotamya uygarlıklarının astronomiyle olan ilişkileri incelenmiştir. Mezopotamya’da Sümerler, Akadlar, Babilliler, Asurlular ve Selökidler gibi çeşitli medeniyetler, astronomiyi hem zaman ölçümü amacıyla hem de dini ve ritüel işlevler doğrultusunda kullanmışlardır. Bu medeniyetler, Astroloji’ye olan derin ilgileri nedeniyle gökyüzündeki olayları gözlemleyerek, sistematik bir bilgi birikimi oluşturmuş ve bilimsel gelişmelerin temellerini atmışlardır. Özellikle gezegen hareketleri, Ay ve Güneş’in döngüleri üzerine yapılan gözlemler, bilimsel yöntemlerin gelişimine katkı sağlamıştır. Mezopotamya uygarlıklarının bu bilimsel mirası, modern astronominin şekillenmesinde önemli bir temel oluşturmuştur. Bu çalışmada, Mezopotamya’nın astronomiye yaptığı katkılar ve bu katkıların günümüz astronomi bilgisine olan etkileri ele alınmıştır.
Anahtar Kelimeler
history and philosophy of astronomy sociology of astronomy miscellaneous
Kaynakça
- Aydın A., 2019, Master’s thesis, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kadın Çalışmaları Anabilim Dalı, İzmir
- Baştopuz M., 2011, Tarih ve Arkeoloji Dergisi, 5, 123
- Baysal A. S., 2018, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6, 461
- Bilhan S., 2019, in 3. Mezopotamya ve Sümerler Konferansı. pp 303–339
- Demirci Karaoğlu G., 2018, Master’s thesis, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli
- Duman H., 2022, Kültürel Miras Araştırmaları, 3, 37–43
- Kantar M., 2019, Master’s thesis, Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü, İstanbul
- Kırbıyık H., 2001, Babillerden Günümüze Kozmoloji, 1. baskı edn. İmge Kitabevi
- Rochberg F., 2001, Department of History, University of California at Riverside
- Rochberg F., 2010, In the Path of the Moon: Babylonian Celestial Divination and Its Legacy. Leiden • Boston
- Sayılı A., 1991, Mısırlılarda ve Mezopotamyalılarda Matematik, Astronomi ve Tıp, 3. baskı edn. Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara
- Unal I., Gungor H., Gulseven E., San S., 2021, Tarih Okulu Dergisi (TOD), 14, 4114
- Unat Y., 2013, İlk Çağlardan Günümüze Astronomi Tarihi, 2. baskı edn. Nobel Akademik Yayıncılık
- Yörükoğulları E., 2013, Bilim ve Teknoloji Tarihi, 1. baskı edn. Anadolu Üniversitesi Yayını, Eskişehir
- Çığ I. M., 1995, Bilim ve Utopya Dergisi
Öz
Astronomy, one of the oldest sciences in human history, held a significant place in the cultural and scientific life of ancient civilizations such as Mesopotamia and Egypt. This study examines the role of Mesopotamia in the history of astronomy and the relationship between Mesopotamian civilizations and Astronomy. In Mesopotamia, various civilizations including the Sumerians, Akkadians, Babylonians, Assyrians, and Seleucids used astronomy both for timekeeping and for religious and ritual functions. These civilizations developed a systematic accumulation of knowledge by observing celestial events, driven by their profound interest in Astrology, laying the foundations for scientific advancements. Observations, especially of planetary movements and the cycles of the Moon and the Sun, contributed significantly to the development of scientific methods. This scientific heritage of Mesopotamian civilizations formed an important foundation for the shaping of modern astronomy. This study addresses Mesopotamia’s contributions to Astronomy and the impact of these contributions on contemporary astronomical knowledge.
Anahtar Kelimeler
history and philosophy of astronomy sociology of astronomy miscellaneous
Kaynakça
- Aydın A., 2019, Master’s thesis, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kadın Çalışmaları Anabilim Dalı, İzmir
- Baştopuz M., 2011, Tarih ve Arkeoloji Dergisi, 5, 123
- Baysal A. S., 2018, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6, 461
- Bilhan S., 2019, in 3. Mezopotamya ve Sümerler Konferansı. pp 303–339
- Demirci Karaoğlu G., 2018, Master’s thesis, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli
- Duman H., 2022, Kültürel Miras Araştırmaları, 3, 37–43
- Kantar M., 2019, Master’s thesis, Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü, İstanbul
- Kırbıyık H., 2001, Babillerden Günümüze Kozmoloji, 1. baskı edn. İmge Kitabevi
- Rochberg F., 2001, Department of History, University of California at Riverside
- Rochberg F., 2010, In the Path of the Moon: Babylonian Celestial Divination and Its Legacy. Leiden • Boston
- Sayılı A., 1991, Mısırlılarda ve Mezopotamyalılarda Matematik, Astronomi ve Tıp, 3. baskı edn. Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara
- Unal I., Gungor H., Gulseven E., San S., 2021, Tarih Okulu Dergisi (TOD), 14, 4114
- Unat Y., 2013, İlk Çağlardan Günümüze Astronomi Tarihi, 2. baskı edn. Nobel Akademik Yayıncılık
- Yörükoğulları E., 2013, Bilim ve Teknoloji Tarihi, 1. baskı edn. Anadolu Üniversitesi Yayını, Eskişehir
- Çığ I. M., 1995, Bilim ve Utopya Dergisi
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Astronomik Bilimler (Diğer) |
| Bölüm | Bildiri |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 22 Haziran 2025 |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Temmuz 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 27 Kasım 2024 |
| Kabul Tarihi | 17 Mart 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 6 Sayı: Special Issue: UAK2024 Proceedings of the 23rd National Astronomy Congress |
TJAA, Türk Astronomi Derneğinin (TAD) bir yayınıdır.