Öz
Kütleleri 1 ila 8 M⊙ arasında değişen ata yıldızlar olan Gezegenimsi Bulutsular (PNe), galaksilerin kimyasal evriminde önemli bir rol oynamaktadır. Bu çalışma, HASH veritabanından PNe’deki oksijene göre α-elementlerinin (C, N, O, Ne, S, Cl, Ar) bolluklarını araştırmakta ve bunları Samanyolu’nun bileşenleriyle karşılaştırmaktadır. Gaia EDR3’ten alınan Galaktik koordinatlar ve mesafeler analiz edilerek PNe’ler şişkinlik, ince disk, kalın disk ve halo olarak kategorize edildi. Sonuçlar, He ve Cl bolluklarının Güneş değerlerine daha yakın olduğunu, O, Ne, S ve Ar’ın ise özellikle halede daha düşük olduğunu göstermektedir. Bu bulgular, ISM’nin kimyasal zenginleşmesi ve Samanyolu’nun evrimsel süreçleri hakkında fikir vermektedir.
Anahtar Kelimeler
planetary nebulae: general methods: spectroscopic Milky Way: Components
Proje Numarası
122F122
Kaynakça
- Ak S., 2021, in Galaktik Astronomi Çalıştayı Bildiriler Kitabı / Galactic Astronomy Workshop Proceedings Book. İstanbul Üniversitesi Press, İstanbul, Türkiye, p. 95, doi:10.26650/PB/PS01.2021.001.012
- Asplund M., Grevesse N., Sauval A. J., Scott P., 2009, ARA&A, 47, 481
- Bailer-Jones C. A. L., Rybizki J., Fouesneau M., Demleitner M., Andrae R., 2021, AJ, 161, 147
- Delgado-Inglada G., Morisset C., Stasińska G., 2014, MNRAS, 440, 536
- Fitzpatrick E. L., Massa D., 1990, ApJS, 72, 163
- Frew D. J., Parker Q. A., Bojičić I. S., 2016, MNRAS, 455, 1459
- Gaia Collaboration ve diğ., 2021, A&A, 649, A1
- Kwitter K. B., Henry R. B. C., 2022, Publications of the Astronomical Society of the Pacific, 134, 022001
- Liu X., Stanghellini L., Karakas A., eds, 2017, Planetary Nebulae: Multi-Wavelength Probes of Stellar and Galactic Evolution, IAU Symposium Vol. 323, doi:10.1017/S1743921317003581
- Mollá M., Cavichia O., Costa R. D. D., Maciel W. J., 2017, in Liu X., Stanghellini L., Karakas A., eds, IAU Symposium Vol. 323, Planetary Nebulae: Multi-Wavelength Probes of Stellar and Galactic Evolution. pp. 339–340, doi:10.1017/S1743921317001685
- Parker Q. A., Bojičić I. S., Frew D. J., 2016, in Proceedings of the Journal of Physics Conference Series. p. 032008
- Reid M. J., ve diğ., 2014, ApJ, 783, 130
- Tunçel Güçtekin S., Bilir S., Karaali S., Plevne O., Ak S., 2019, Advances in Space Research, 63, 1360
- Wesson R., 2016, MNRAS, 456, 3774
- Wesson R., Stock D. J., Scicluna P., 2012, MNRAS, 422, 3516
- Yan Y., Du C., Liu S., Li H., Shi J., Chen Y., Ma J., Wu Z., 2019, The Astrophysical Journal, 880, 36
- Zijlstra A. A., Pottasch S. R., 1991, A&A, 243, 478, ADS
- Zoccali M., Valenti E., 2016, Publ. Astron. Soc. Australia, 33, e025
Öz
Planetary Nebulae (PNe), progenitor stars with masses between 1 and 8 M⊙, play a key role in the chemical evolution of galaxies. This study investigates the abundances of α-elements (C, N, O, Ne, S, Cl, Ar) relative to oxygen in PNe from the HASH database, comparing them with the components of the Milky Way. By analyzing the Galactic coordinates and distances from Gaia EDR3, PNe were categorized into the bulge, thin disk, thick disk, and halo. The results show that He and Cl abundances are closer to solar values, while O, Ne, S, and Ar are lower, particularly in the halo. These findings offer insights into the chemical enrichment of the ISM and the evolutionary processes of the Milky Way.
Anahtar Kelimeler
planetary nebulae: general methods: spectroscopic Milky Way: Components
Destekleyen Kurum
Çukurova Üniversitesi - TÜBİTAK 1001 Kuzey Gökkürede Yeni Gezegenimsi Bulutsuların Belirlenmesi
Proje Numarası
122F122
Teşekkür
Bu çalışma, yüksek lisans tezimde daha detaylı şekilde incelenmiş olup, ayrıca PASA’da yayımlanma sürecinde olan bir çalışmanın temel bulgularını içermektedir.
Kaynakça
- Ak S., 2021, in Galaktik Astronomi Çalıştayı Bildiriler Kitabı / Galactic Astronomy Workshop Proceedings Book. İstanbul Üniversitesi Press, İstanbul, Türkiye, p. 95, doi:10.26650/PB/PS01.2021.001.012
- Asplund M., Grevesse N., Sauval A. J., Scott P., 2009, ARA&A, 47, 481
- Bailer-Jones C. A. L., Rybizki J., Fouesneau M., Demleitner M., Andrae R., 2021, AJ, 161, 147
- Delgado-Inglada G., Morisset C., Stasińska G., 2014, MNRAS, 440, 536
- Fitzpatrick E. L., Massa D., 1990, ApJS, 72, 163
- Frew D. J., Parker Q. A., Bojičić I. S., 2016, MNRAS, 455, 1459
- Gaia Collaboration ve diğ., 2021, A&A, 649, A1
- Kwitter K. B., Henry R. B. C., 2022, Publications of the Astronomical Society of the Pacific, 134, 022001
- Liu X., Stanghellini L., Karakas A., eds, 2017, Planetary Nebulae: Multi-Wavelength Probes of Stellar and Galactic Evolution, IAU Symposium Vol. 323, doi:10.1017/S1743921317003581
- Mollá M., Cavichia O., Costa R. D. D., Maciel W. J., 2017, in Liu X., Stanghellini L., Karakas A., eds, IAU Symposium Vol. 323, Planetary Nebulae: Multi-Wavelength Probes of Stellar and Galactic Evolution. pp. 339–340, doi:10.1017/S1743921317001685
- Parker Q. A., Bojičić I. S., Frew D. J., 2016, in Proceedings of the Journal of Physics Conference Series. p. 032008
- Reid M. J., ve diğ., 2014, ApJ, 783, 130
- Tunçel Güçtekin S., Bilir S., Karaali S., Plevne O., Ak S., 2019, Advances in Space Research, 63, 1360
- Wesson R., 2016, MNRAS, 456, 3774
- Wesson R., Stock D. J., Scicluna P., 2012, MNRAS, 422, 3516
- Yan Y., Du C., Liu S., Li H., Shi J., Chen Y., Ma J., Wu Z., 2019, The Astrophysical Journal, 880, 36
- Zijlstra A. A., Pottasch S. R., 1991, A&A, 243, 478, ADS
- Zoccali M., Valenti E., 2016, Publ. Astron. Soc. Australia, 33, e025
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Galaktik Astronomi |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Proje Numarası | 122F122 |
| Erken Görünüm Tarihi | 22 Haziran 2025 |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Temmuz 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 5 Mart 2025 |
| Kabul Tarihi | 8 Nisan 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 6 Sayı: Special Issue: UAK2024 Proceedings of the 23rd National Astronomy Congress |
TJAA, Türk Astronomi Derneğinin (TAD) bir yayınıdır.