Protected areas are an area-based conservation measure that is widely preferred in the world to prevent biodiversity loss. However, although protected areas have been the primary conservation strategy for nearly a century, it is becoming clear that biodiversity is decreasing and that these tools will not be sufficient to achieve the desired conservation goals. Therefore, efforts have been initiated to develop additional different conservation tools for these areas. Within the scope of these developments, countries that are party to the United Nations Convention on Biological Diversity have added OECMs (Other Effective Area-Based Conservation Measures-2010) to traditional protected areas applications as a tool to achieve the global goals and targets determined for the conservation and sustainable use of biodiversity. In this study, the definition, history, conservation values, current practices, role in biodiversity conservation and contributions of the OECMs concept, which has emerged as a new in-situ conservation approach in combating biodiversity loss, have been tried to be presented. OECMs, which include the concept of protecting nature together with people, create the opportunity to protect biodiversity in wider areas with wider participation. In addition, it is evaluated that OECMs areas will increase the overall effectiveness of global protection systems by providing connections not only among themselves but also between protected areas. It is revealed that OECMs are not a rival tool for “Protected Areas”, which are the cornerstone of protection, but on the contrary, they will make a significant contribution to the current protection system and create a complementary role. In terms of Turkey, it is evaluated that there may be many terrestrial and marine areas that can meet the OECM definition and criteria. However, there is a need for policies, guidance, financial support and research that will ensure the dissemination of this new protection tool at both global and local levels.
Area based conservation Biodiversity Protection policies Protected areas OECMs
Korunan alan uygulamaları, biyoçeşitlilik kaybının önlenmesi için dünyada yaygın olarak tercih edilen alan temelli bir koruma önlemidir. Ancak korunan alanların yaklaşık bir asırdır birincil koruma stratejisi olmasına rağmen, biyolojik çeşitliliğin azalmakta olduğu ve istenilen koruma hedeflerine ulaşılmasında bu araçların yeterli olamayacağı gerçeği ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle, bu alanlar için ek farklı koruma araçlarının geliştirilmesi çabaları başlatılmıştır. Bu gelişmeler kapsamında Birleşmiş Milletler Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesine taraf olan ülkeler, biyolojik çeşitliliğin korunması ve sürdürülebilir kullanımı için belirlenen küresel amaç ve hedeflere ulaşma aracı olarak geleneksel korunan uygulamalarının yanına “Diğer Etkili Alan Bazlı Koruma Önlemlerini (OECMs: Other Effective Area-Based Conservation Measures-2010) de eklemişlerdir. Bu çalışmada biyolojik çeşitlilik kaybı ile mücadelede yeni bir in-situ koruma yaklaşımı olarak ortaya çıkan OECMs kavramının; tanımı, tarihçesi, koruma değerleri, güncel uygulamalar, biyolojik çeşitliliği korumadaki rolü ve sağlayacağı katkılar ortaya konulmaya çalışılmıştır. Doğayı insanlarla birlikte koruma anlayışı içeren OECMs’ler, daha geniş katılımla daha geniş alanlarda biyoçeşitliliğin korunması fırsatını yaratmaktadır. Ayrıca OECMs alanlarının sadece kendi aralarında değil, korunan alanlar arasında da bağlantılar sağlayarak küresel koruma sistemlerinin genel etkinliğini artıracağı değerlendirilmektedir. OECMs’lerin, korumanın temel taşı olan “Korunan Alanlar” için rakip bir araç olmadığı aksine mevcut koruma sistemine önemli katkı sağlayacağı ve tamamlayıcı bir rol oluşturacağı ortaya çıkmaktadır. Türkiye açısından ise OECMs tanımı ve kriterlerini karşılayabilecek birçok karasal ve deniz alanının var olabileceği değerlendirilmektedir. Ancak, bu yeni koruma aracının hem küresel hem de yerel düzeyde yaygınlaşmasını sağlayacak politikalara, rehberliklere, finansal desteklere ve araştırmalara ihtiyaç vardır.
Alan bazlı koruma Biyoçeşitlilik Koruma politikaları Korunan alanlar OECMs
Bu çalışma, İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Orman Mühendisliği Anabilim Dalı’nda hazırlanan “Doğa Korumada Yeni Bir Paradigma Olan Diğer Etkili Alan Bazlı Koruma Önlemlerinin (OECMs) Türkiye İçin Değerlendirilmesi” başlıklı doktora tezinden üretilmiştir.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Ormancılık Politikası, Ekonomisi ve Hukuku |
Bölüm | Derleme |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2025 |
Gönderilme Tarihi | 7 Mart 2025 |
Kabul Tarihi | 29 Nisan 2025 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 26 Sayı: 2 |