Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

İran ve Suudi Arabistan Rekabetinin İsrail ve Filistin Sorunu Üzerinden Analizi

Yıl 2020, , 233 - 263, 31.12.2020

Engin Koç

https://doi.org/10.26513/tocd.641494
Cited By: 5

Öz

İran ve Suudi Arabistan, Ortadoğu bölge politikasında Filistin Meselesi ve diğer birçok meseleye yönelik farklı bakış açısına sahiptir. Ortadoğu’da İsrail’in varlığı ve bazı bölge devletlerinin İsrail ile ilişkileri büyük tartışmalara yol açmıştır. Bir kısım devletler, İsrail’i bölgesel bir aktör olarak tanımlarken diğer devletler ise, meşru bir devlet olarak dahi kabul etmemişlerdir. 1979 İran Devrimi’ne kadar İran ve Suudi Arabistan’ın ABD liderliğinde müttefik olması ikili ilişkilerin istikrarlı devam etmesine katkı sağlamıştı. İran Devrimi sonrası yeni rejimin öncelikli hedefi İsrail ile ilişkileri sonlandırmak olmuş ve bu anlamda Filistin sorunu İran tarafından Ortadoğu’daki nüfuzunun yayılması için kullanılmıştır. İran ve Suudi Arabistan ilişkilerinin gittikçe karmaşıklaşarak devam ettiği son kırk yılda İsrail’e yönelik yaklaşım ve Filistin sorununa bakış farklılıkları ikili ilişkilerin analizinde önemli bir veri olmaktadır. Bu çalışmada İran ve Suudi Arabistan arasındaki istikrarsız ilişkiler İsrail ve Filistin sorunu üzerinden incelenmiştir. Çalışmanın temel argümanı, İran ve Suudi Arabistan’ın İsrail ve Filistin sorunu üzerinden sürdürdükleri rekabetin normatif ve ahlaki gerekçelerin yanında bölgesel güç ve nüfuz elde etme gibi gerçekçi yaklaşımlar ile ilgili olduğudur.

Anahtar Kelimeler

İsrail İran Suudi Arabistan Filistin Ortadoğu

Kaynakça

  • Amiri, Reze Ekhhtiari. “Security Cooperation of Iran and Saudi Arabia.”International Journal of Business and Social Science 2, no: 16 (Eylül 2011)
  • Arı, Tayyar. Geçmişten Günümüze Orta Doğu: Siyaset, Savaş ve Diplomasi. Bursa: Dora Yayınları, 2014.
  • Armaoğlu, Fahir. Filistin Meselesi ve Arap – İsrail Savaşları (1948-1988), 4b., İstanbul: Kronik Kitap, 2017.
  • Asl, Nasır Kashef “İran İslam cumhuriyeti Dış Politikasının Oluşumunu Etkileyen Etmeler: Bir İranlı Görüşü”, Ortadoğu Siyasetinde İran, Ed.Türal Yılmaz ve Mehmet Şahin, Ankara: Barış Kitap, 2011.
  • Avineri, Shlomo “Beyond Camp David.” Foreign Policy, no: 46 (İlkbahar, 1982): 28-30.
  • Bacık, Gökhan. “İran ve İsrail: Motivasyonel Yapılar ve Dış Politika (199-2008)”, Ortadoğu’da Güç Savaşları Hedef Neden İran?, Ed. Mehmet Tuncel, İstanbul: Etkileşim Yayınları, 2008.
  • Badeeb, Saeed M. Saudi -Iranian Relations: 1932-1982, London: Cener fo Arab and Iranian Studies, 1993.
  • Bakhash, Shaul. “Historical Settings”, Iran a Country Study, ed. Glenn E.Curtis and Eric Hooglund, Washington: Library of Congress Cataloging, 2008.
  • Baskan, Birol. Turkey and Qatar in the Tangled Geopolitics of the Middle East, New York, Palgrave Macmillian, 2016.
  • Biçen, Gürkan. “Ayetullah Humeyni’nin 1980 Öncesi Söyleminde İran İslam İnkılâbının Meşruiyet Temeli Olarak Siyonist Rejim Problemi,” İran Çalışmaları Dergisi 1, no. 1 (Bahar 2017).
  • Bin Huwaidin, Mohamed. “The Security Dilemma in Saudi-Iranian Relations,” Review of History and Political Science 3, no: 2 (Aralık 2015).
  • Bozarslan, Hamit. Ortadoğu’nun Siyasal Sosyolojisi. (Çeviren Melike Işık Durmaz), İstanbul: İletişim Yayınları, 2016.
  • Bozdağlıoğlu, Yücel. Turkish Foreign Policy and Turkish Identity, New York: Routledge, 2003.
  • Büyükkara, Mehmet Ali. Geçmişten Günümüze Kabe’nin İşgali. İstanbul: Rağbet Yayınları, 2015.
  • Cleveland, William. Modern Ortadoğu Tarihi. Çev. Mehmet Harmancı, İstanbul: Agora Yayınevi, 2008.
  • Dabashi, Hamid. İran: Ketlenmiş Halk. Çev. Emine Ayhan, İstanbul: Metis Yayınları, 2008.
  • Dağı, İhsan D. Orta Doğu’da İslam ve Siyaset. İstanbul: Boyut Kitapları 2002.
  • Dehghani, Hamidreza. “Iran’s Role in Opposition to the Partition of Palestine,”. The Iranian Journal of International Affairs XXI, no. 3 (Yaz 2009): 45-56.
  • Dilip, Hiro. Cold War in the Islamic World: Saudi Arabia, Iran and the Struggle for Supremacy. Londra: Hurst Publication, 2018.
  • Djalili, Mohammad-Reza ve Thierry Kellner. Arap Baharı Karşısında İran ve Türkiye. Çev. Hande Güreli, İstanbul: Bilge Kültür Sanat Yayınları, 2013.
  • Djalili, Mohammad-Reza ve Thierry Kellner. 100 Soruda İran. Çev. Reşat Üzmen, İstanbul: Bilge Kültür Sanat Yayınları, 2017.
  • Eilam, Ehud Israel. The Arabs and Iran: International Relations and Status Quo, 2011-2016. New York: Routledge, 2018.
  • Fraihat, Ibrahim. Iran and Saudi Arabia: Taming a Chaotic Conflict. Edinburgh: Edinburgh University Press, 2020.
  • Galbraith, Peter. Irak’ın Sonu Ulus Devletlerin Çöküşü mü?. Çev. Mehmet Murat İnceayan, İstanbul: Doğan Kitap, 2007.
  • Gause, Gregory. “Saudi Arabia: Iraq, Iran, the Regional Power Balance, and the Secterian Question,” Strategic Insight VI, no: 2 (Mart 2007).
  • Gawdat Bahgat. “The Islamic Republic and the Jewish State,” Israel Affairs 11, No.3, (2005): 521-524.
  • Gelvin, James L. Modern Ortadoğu Tarihi. İstanbul: Timaş Yayınları, 2016.
  • Halliday, Fred. “Iran and the Middle East: Foreign Policy and Domestic Change,” Middle East Report, no. 220 (Sonbahar, 2001): 220.
  • Hegghammer, Thomas. Jihad in Saudi Arabia Violence and Pan-Islamism Since 1979. New York: Cambridge University Press, 2010.
  • Hinnebusch, Raymond. The International Politics of Middle East. Manchester: Manchester University Press, 2003.
  • Hirst, David. Küçük Devletlerden Sakının: Lübnan Ortadoğu’nun Savaş Alanı. Çev. Timur Demirtaş ve diğerleri, İstanbul: Matbuat Yayınevi, 2015.
  • Jones, Toby, “The Iraq Effect in Saudi Arabia,” Middle East Report, no.237, (Kış 2005): 30. Kelkitli, Fatma Aslı. “İdealizm ve Realizm Sarkacında Soğuk savaş Sonrası İran Dış Politikası,” içinde Orta Doğu Analizi: İki Kutuplu Sistem Sonrası Orta Doğu ve Arap Baharı, Editörler: Hasret Çomak ve Caner Sancaktar, İstanbul: Beta Yayıncılık 2014.
  • Keskin, Arif. “Şii Jeopolitiği ve İran,” içinde Ortadoğu’da Güç Savaşları Hedef Neden İran? Editör: Mehmet Tuncel, İstanbul: Etkileşim Yayınları, 2008.
  • Keynoush, Banafsheh. Saudi Arabia and Iran Friends or Foes? Londra: Palgrave Macmillan, 2016.
  • Koç, Engin. “Relations Between U.S. and Northern Iraqi Kurds in Wake of Cold War,” içinde Kürdoloji 2 Editör: Hasan Karacan, Ankara: Yargı Yayınevi, 2016.
  • Kurt, Veysel. “Ortadoğu’da Güvenliğin Dönüşümü,” içinde Ortadoğu’da Ulusal Güvenlik Stratejileri, Editör: Veysel Kurt, İstanbul: Seta Yayınları, 2018.
  • Labelle, Maurice Jr. “The Only Thorn”: Early Saudi-American Relations and the Question of Palestine, 1945–1949,” The Journal of The Society for Historians of American Foreign Relations 35, no. 2 (2011), 257-258.
  • Lewis, Bernard. The Middle East. New York: Scribner Press, 1995. Mabon, Simon. Saudi Arabia and Iran: Soft Power and Rivaly in the Middle East. New York: I.B. Tauris, 2013.
  • Marschall, Christin. Iran’s Persıan Gulf Policy From Khomeini to Khatami. Londra: Rotledge Curzon, 2003.
  • Mason, Robert. Foreign Policy in Iran and Saudi Arabia: Economics and Diplomacy in the Middle East. Londra: I.B. Tauris Press, 2015.
  • Matthiesen, Toby. The Other Saudis. New York: Cambridge University Press, 2015.
  • Menashri, David. “Khomeini’s Vision: Nationalism or World Order?,” içinde The Iranian Revolution and the Muslim World, Editör: David Menashri, Boulder: Westview Press, 1990.
  • Nerguizian, Aram “The Struggle for the Levant: Geopolitical Battles and the Quest for Stability,” CSIS Report, 2014.
  • Parsi, Trita. Treacherous Alliance: The Secret Dealings of Israel, Iran and the United States. Londra: Yale University Press, 2007.
  • Parsi, Trita. “Israel-Iranian Relations Assessed: Strategic Competition from the Power Cycle Perspective,” Iranian Studies 38, no. 2 (2005): 247-269.
  • Pehlivan, Sibel Bülbül. “Suudi Arabistan’ın Ulusal Güvenlik Politikaları,” içinde Ortadoğu’da Ulusal Güvenlik Stratejileri. Editör: Veysel Kurt, İstanbul: Seta Yayınları, 2018.
  • Pollack, Kenneth. Unthinkable: Iran, the Bomb, and American Strategy (New York: Simon& Schuster Paperback, 2013).
  • Rabinovich, Itamar. Waging Peace: Israel and Arabs:1948-2003. New Jersey: Princeton University Press, 2004.
  • Ram, Haggai. “Between Homeland and Exile: Iranian Jewry in Zionist/ Israeli Political Thought,” British Journal of Middle Eastern Studies 35, no. 1 (2008): 1-20.
  • Ramazani, R.K. “Iran and the Arab-Israeli Conflict,” Middle East Journal 32, no. 4 (Sonbahar, 1978): 416-419.
  • Lewis, Bernard. The Middle East. New York: Scribner Press, 1995.
  • Mabon, Simon. Saudi Arabia and Iran: Soft Power and Rivaly in the Middle East. New York: I.B. Tauris, 2013.
  • Marschall, Christin. Iran’s Persıan Gulf Policy From Khomeini to Khatami. Londra: Rotledge Curzon, 2003.
  • Mason, Robert. Foreign Policy in Iran and Saudi Arabia: Economics and Diplomacy in the Middle East. Londra: I.B. Tauris Press, 2015.
  • Matthiesen, Toby. The Other Saudis. New York: Cambridge University Press, 2015.
  • Menashri, David. “Khomeini’s Vision: Nationalism or World Order?,” içinde The Iranian Revolution and the Muslim World, Editör: David Menashri, Boulder: Westview Press, 1990.
  • Nerguizian, Aram “The Struggle for the Levant: Geopolitical Battles and the Quest for Stability,” CSIS Report, 2014.
  • Parsi, Trita. Treacherous Alliance: The Secret Dealings of Israel, Iran and the United States. Londra: Yale University Press, 2007.
  • Parsi, Trita. “Israel-Iranian Relations Assessed: Strategic Competition from the Power Cycle Perspective,” Iranian Studies 38, no. 2 (2005): 247-269.
  • Pehlivan, Sibel Bülbül. “Suudi Arabistan’ın Ulusal Güvenlik Politikaları,” içinde Ortadoğu’da Ulusal Güvenlik Stratejileri. Editör: Veysel Kurt, İstanbul: Seta Yayınları, 2018.
  • Pollack, Kenneth. Unthinkable: Iran, the Bomb, and American Strategy (New York: Simon& Schuster Paperback, 2013).
  • Rabinovich, Itamar. Waging Peace: Israel and Arabs:1948-2003. New Jersey: Princeton University Press, 2004.
  • Ram, Haggai. “Between Homeland and Exile: Iranian Jewry in Zionist/ Israeli Political Thought,” British Journal of Middle Eastern Studies 35, no. 1 (2008): 1-20.
  • Ramazani, R.K. “Iran and the Arab-Israeli Conflict,” Middle East Journal 32, no. 4 (Sonbahar, 1978): 416-419.
  • Rieger, Rene. “Saudi Arabia’ Relations With Israel and Palestine,” içinde Saudi Arabian Foreign Policy. Editör: Neil Partrick, Londra: I. B.Tauris, 2016.
  • Sander, Oral. Siyasi Tarih: İlk Çağlardan 1918’e. İstanbul: İmge Yayınevi, 2009.
  • Stalinsky, Steven. “Saudi Royal Family’s Financial Support to the Palestinians 1993-2003: More than 15 Billion Riyals ($4Billion U.S.) Given to ‘Mujahideen Fighters and Families of Martyrs,’ ” MEMRI, 2 Haziran 2003.
  • Terrill, W.Andrew. “The Saudi-Iranian Rivalry and the Future of Middle East Security.” içinde Rivalry in the Middle East Saudi Arabia and Iran. Editörler: Mackenize Tyler and Anthony M.Boone. New York: Nove Publishers, 2012
  • Vassiliev, Alexei. The History of Saudi Arabia. Londra: Saqi Press, 1998.
  • Veliyev Cavid. “Suudi Arabistan-İran İlişkileri,” Kaosa Doğru İran. Editörler: Osman Metin Öztürk ve Yalçın Sarıkaya, Ankara: Fark Yayınları, 2006.
  • Warnaar, Waaike. Iranian Foreign Policy During Ahmadinejad Ideology and Actions. New York: Palgrave Macmillian, 2013.
  • Wehrey, Frederic ve diğerleri. Saudi Iranian Relations Since the Fall of Saddam. Pittsburgh: RAND Corporation, 2009.
  • Yerasimos, Stefanos. Milliyetler ve Sınırlar, Balkanlar, Kafkasya ve Ortadoğu. İstanbul: İletişim Yayınları, 2010.
  • “Camp David: Saudi Arabia secretly supported landmark negotiations,” Middle East Monitor, 3 Haziran 2018.
  • “In The Heart Of The Middle East, A Fledgling Synagogue Gets A Rabbi,” Religion News Cervice, 14 Mayıs 2019.
  • “İran: İsrail ile Komşu bir Ülke Bulutlarımızı Kısırlaştırıyor,” Sputnik, 3 Temmuz 2018.
  • “Israel Offers Help To The Saudis To Counter Iran’s Influence,” Muslim Press, 16 Kasım 2017.
  • “Middle East Tensions: What Lebanese Border Strikes Mean for Israel, Iran and Saudi Arabia,” The Conversation, 4 Eylül 2019.
  • “Saudi Policies in the Regional Landscape: Enhancing Opportunities and Reshaping Regional Alliances,” Arab Center for Research and Policy Studies Doha Institute, (Kasım 2017): 1-4.
  • “Suudi Kralından Trump’a: Barış Planında Doğu Kudüs Filistin’in Başkenti Olarak Kalmalı,” Sputnik, 30 Ağustos 2018.
  • “Suudi Veliaht Prensi: Filistinliler Ya Trump’ın Plannı Kabul Etsinler ya da Çenelerini Kapasın,” Sputnik, 30 Nisan 2018.
  • “UN Special Committee on Palestine, Recommendations to the General Assembly”, 3 Eylül 1947, https://unispal.un.org/UNISPAL.NSF/0/07175DE9FA2DE563852568D3006E10F3
  • “Understanding Iran-Contra Affairs,” 9 Eylül 2019.
  • Bar’el, Zvi. “As Iraqies Protest Corruption, Iran Pours Oil On The Flames,” Haaretz, 7 Ekim 2019.
  • Cafiero, Giorgio. “Trump’s Jerusalem Decision And TheSaudi-Iranain Rivalry”, LobeLog, 12 Aralık 2017.
  • Kermani, Taha. “Irak İsyanı ve İran’ın Erbain Kabusu,” Karar, 9 Ekim 2019.

Analyzing the Rivalry between Iran and Saudi Arabia over the Israel/ Palestine Issue

Yıl 2020, , 233 - 263, 31.12.2020

Engin Koç

https://doi.org/10.26513/tocd.641494
Cited By: 5

Öz

Iran and Saudi Arabia have different perspectives on the Palestine Issue and many other problems in regional policies in the Middle East. The existence of Israel in the Middle East and relations of some regional states with Israel have caused great controversy. Some states have described Israel regional actor, while others have not even considered it a legitimate state. Until the Iranian Revolution in 1979, the US-led alliance contributed to the stable bilateral relations between Iran and Saudi Arabia. After the Iranian Revolution, the primary objective of the new regime was to end relations with Israel, and in this context the Palestine Issue was used by Iran to spread its influence in the Middle East. In the last forty years, as the relations between Iran and Saudi Arabia have increasingly become complex, both states’ approach toward Israel and their different assessment of the Palestine Issue form an important data set for the analysis of bilateral relations. In this study, unstable relations between Iran and Saudi Arabia are examined through the Israel/ Palestine Conflict. The main argument of the study is that Iran and Saudi Arabia’s competition over the Israel/Palestine issue is related to realistic approaches such as gaining regional power and influence rather than pursuing normative and moral reasons.

Anahtar Kelimeler

Israel Iran Saudi Arabia Palestine Middle East

Kaynakça

  • Amiri, Reze Ekhhtiari. “Security Cooperation of Iran and Saudi Arabia.”International Journal of Business and Social Science 2, no: 16 (Eylül 2011)
  • Arı, Tayyar. Geçmişten Günümüze Orta Doğu: Siyaset, Savaş ve Diplomasi. Bursa: Dora Yayınları, 2014.
  • Armaoğlu, Fahir. Filistin Meselesi ve Arap – İsrail Savaşları (1948-1988), 4b., İstanbul: Kronik Kitap, 2017.
  • Asl, Nasır Kashef “İran İslam cumhuriyeti Dış Politikasının Oluşumunu Etkileyen Etmeler: Bir İranlı Görüşü”, Ortadoğu Siyasetinde İran, Ed.Türal Yılmaz ve Mehmet Şahin, Ankara: Barış Kitap, 2011.
  • Avineri, Shlomo “Beyond Camp David.” Foreign Policy, no: 46 (İlkbahar, 1982): 28-30.
  • Bacık, Gökhan. “İran ve İsrail: Motivasyonel Yapılar ve Dış Politika (199-2008)”, Ortadoğu’da Güç Savaşları Hedef Neden İran?, Ed. Mehmet Tuncel, İstanbul: Etkileşim Yayınları, 2008.
  • Badeeb, Saeed M. Saudi -Iranian Relations: 1932-1982, London: Cener fo Arab and Iranian Studies, 1993.
  • Bakhash, Shaul. “Historical Settings”, Iran a Country Study, ed. Glenn E.Curtis and Eric Hooglund, Washington: Library of Congress Cataloging, 2008.
  • Baskan, Birol. Turkey and Qatar in the Tangled Geopolitics of the Middle East, New York, Palgrave Macmillian, 2016.
  • Biçen, Gürkan. “Ayetullah Humeyni’nin 1980 Öncesi Söyleminde İran İslam İnkılâbının Meşruiyet Temeli Olarak Siyonist Rejim Problemi,” İran Çalışmaları Dergisi 1, no. 1 (Bahar 2017).
  • Bin Huwaidin, Mohamed. “The Security Dilemma in Saudi-Iranian Relations,” Review of History and Political Science 3, no: 2 (Aralık 2015).
  • Bozarslan, Hamit. Ortadoğu’nun Siyasal Sosyolojisi. (Çeviren Melike Işık Durmaz), İstanbul: İletişim Yayınları, 2016.
  • Bozdağlıoğlu, Yücel. Turkish Foreign Policy and Turkish Identity, New York: Routledge, 2003.
  • Büyükkara, Mehmet Ali. Geçmişten Günümüze Kabe’nin İşgali. İstanbul: Rağbet Yayınları, 2015.
  • Cleveland, William. Modern Ortadoğu Tarihi. Çev. Mehmet Harmancı, İstanbul: Agora Yayınevi, 2008.
  • Dabashi, Hamid. İran: Ketlenmiş Halk. Çev. Emine Ayhan, İstanbul: Metis Yayınları, 2008.
  • Dağı, İhsan D. Orta Doğu’da İslam ve Siyaset. İstanbul: Boyut Kitapları 2002.
  • Dehghani, Hamidreza. “Iran’s Role in Opposition to the Partition of Palestine,”. The Iranian Journal of International Affairs XXI, no. 3 (Yaz 2009): 45-56.
  • Dilip, Hiro. Cold War in the Islamic World: Saudi Arabia, Iran and the Struggle for Supremacy. Londra: Hurst Publication, 2018.
  • Djalili, Mohammad-Reza ve Thierry Kellner. Arap Baharı Karşısında İran ve Türkiye. Çev. Hande Güreli, İstanbul: Bilge Kültür Sanat Yayınları, 2013.
  • Djalili, Mohammad-Reza ve Thierry Kellner. 100 Soruda İran. Çev. Reşat Üzmen, İstanbul: Bilge Kültür Sanat Yayınları, 2017.
  • Eilam, Ehud Israel. The Arabs and Iran: International Relations and Status Quo, 2011-2016. New York: Routledge, 2018.
  • Fraihat, Ibrahim. Iran and Saudi Arabia: Taming a Chaotic Conflict. Edinburgh: Edinburgh University Press, 2020.
  • Galbraith, Peter. Irak’ın Sonu Ulus Devletlerin Çöküşü mü?. Çev. Mehmet Murat İnceayan, İstanbul: Doğan Kitap, 2007.
  • Gause, Gregory. “Saudi Arabia: Iraq, Iran, the Regional Power Balance, and the Secterian Question,” Strategic Insight VI, no: 2 (Mart 2007).
  • Gawdat Bahgat. “The Islamic Republic and the Jewish State,” Israel Affairs 11, No.3, (2005): 521-524.
  • Gelvin, James L. Modern Ortadoğu Tarihi. İstanbul: Timaş Yayınları, 2016.
  • Halliday, Fred. “Iran and the Middle East: Foreign Policy and Domestic Change,” Middle East Report, no. 220 (Sonbahar, 2001): 220.
  • Hegghammer, Thomas. Jihad in Saudi Arabia Violence and Pan-Islamism Since 1979. New York: Cambridge University Press, 2010.
  • Hinnebusch, Raymond. The International Politics of Middle East. Manchester: Manchester University Press, 2003.
  • Hirst, David. Küçük Devletlerden Sakının: Lübnan Ortadoğu’nun Savaş Alanı. Çev. Timur Demirtaş ve diğerleri, İstanbul: Matbuat Yayınevi, 2015.
  • Jones, Toby, “The Iraq Effect in Saudi Arabia,” Middle East Report, no.237, (Kış 2005): 30. Kelkitli, Fatma Aslı. “İdealizm ve Realizm Sarkacında Soğuk savaş Sonrası İran Dış Politikası,” içinde Orta Doğu Analizi: İki Kutuplu Sistem Sonrası Orta Doğu ve Arap Baharı, Editörler: Hasret Çomak ve Caner Sancaktar, İstanbul: Beta Yayıncılık 2014.
  • Keskin, Arif. “Şii Jeopolitiği ve İran,” içinde Ortadoğu’da Güç Savaşları Hedef Neden İran? Editör: Mehmet Tuncel, İstanbul: Etkileşim Yayınları, 2008.
  • Keynoush, Banafsheh. Saudi Arabia and Iran Friends or Foes? Londra: Palgrave Macmillan, 2016.
  • Koç, Engin. “Relations Between U.S. and Northern Iraqi Kurds in Wake of Cold War,” içinde Kürdoloji 2 Editör: Hasan Karacan, Ankara: Yargı Yayınevi, 2016.
  • Kurt, Veysel. “Ortadoğu’da Güvenliğin Dönüşümü,” içinde Ortadoğu’da Ulusal Güvenlik Stratejileri, Editör: Veysel Kurt, İstanbul: Seta Yayınları, 2018.
  • Labelle, Maurice Jr. “The Only Thorn”: Early Saudi-American Relations and the Question of Palestine, 1945–1949,” The Journal of The Society for Historians of American Foreign Relations 35, no. 2 (2011), 257-258.
  • Lewis, Bernard. The Middle East. New York: Scribner Press, 1995. Mabon, Simon. Saudi Arabia and Iran: Soft Power and Rivaly in the Middle East. New York: I.B. Tauris, 2013.
  • Marschall, Christin. Iran’s Persıan Gulf Policy From Khomeini to Khatami. Londra: Rotledge Curzon, 2003.
  • Mason, Robert. Foreign Policy in Iran and Saudi Arabia: Economics and Diplomacy in the Middle East. Londra: I.B. Tauris Press, 2015.
  • Matthiesen, Toby. The Other Saudis. New York: Cambridge University Press, 2015.
  • Menashri, David. “Khomeini’s Vision: Nationalism or World Order?,” içinde The Iranian Revolution and the Muslim World, Editör: David Menashri, Boulder: Westview Press, 1990.
  • Nerguizian, Aram “The Struggle for the Levant: Geopolitical Battles and the Quest for Stability,” CSIS Report, 2014.
  • Parsi, Trita. Treacherous Alliance: The Secret Dealings of Israel, Iran and the United States. Londra: Yale University Press, 2007.
  • Parsi, Trita. “Israel-Iranian Relations Assessed: Strategic Competition from the Power Cycle Perspective,” Iranian Studies 38, no. 2 (2005): 247-269.
  • Pehlivan, Sibel Bülbül. “Suudi Arabistan’ın Ulusal Güvenlik Politikaları,” içinde Ortadoğu’da Ulusal Güvenlik Stratejileri. Editör: Veysel Kurt, İstanbul: Seta Yayınları, 2018.
  • Pollack, Kenneth. Unthinkable: Iran, the Bomb, and American Strategy (New York: Simon& Schuster Paperback, 2013).
  • Rabinovich, Itamar. Waging Peace: Israel and Arabs:1948-2003. New Jersey: Princeton University Press, 2004.
  • Ram, Haggai. “Between Homeland and Exile: Iranian Jewry in Zionist/ Israeli Political Thought,” British Journal of Middle Eastern Studies 35, no. 1 (2008): 1-20.
  • Ramazani, R.K. “Iran and the Arab-Israeli Conflict,” Middle East Journal 32, no. 4 (Sonbahar, 1978): 416-419.
  • Lewis, Bernard. The Middle East. New York: Scribner Press, 1995.
  • Mabon, Simon. Saudi Arabia and Iran: Soft Power and Rivaly in the Middle East. New York: I.B. Tauris, 2013.
  • Marschall, Christin. Iran’s Persıan Gulf Policy From Khomeini to Khatami. Londra: Rotledge Curzon, 2003.
  • Mason, Robert. Foreign Policy in Iran and Saudi Arabia: Economics and Diplomacy in the Middle East. Londra: I.B. Tauris Press, 2015.
  • Matthiesen, Toby. The Other Saudis. New York: Cambridge University Press, 2015.
  • Menashri, David. “Khomeini’s Vision: Nationalism or World Order?,” içinde The Iranian Revolution and the Muslim World, Editör: David Menashri, Boulder: Westview Press, 1990.
  • Nerguizian, Aram “The Struggle for the Levant: Geopolitical Battles and the Quest for Stability,” CSIS Report, 2014.
  • Parsi, Trita. Treacherous Alliance: The Secret Dealings of Israel, Iran and the United States. Londra: Yale University Press, 2007.
  • Parsi, Trita. “Israel-Iranian Relations Assessed: Strategic Competition from the Power Cycle Perspective,” Iranian Studies 38, no. 2 (2005): 247-269.
  • Pehlivan, Sibel Bülbül. “Suudi Arabistan’ın Ulusal Güvenlik Politikaları,” içinde Ortadoğu’da Ulusal Güvenlik Stratejileri. Editör: Veysel Kurt, İstanbul: Seta Yayınları, 2018.
  • Pollack, Kenneth. Unthinkable: Iran, the Bomb, and American Strategy (New York: Simon& Schuster Paperback, 2013).
  • Rabinovich, Itamar. Waging Peace: Israel and Arabs:1948-2003. New Jersey: Princeton University Press, 2004.
  • Ram, Haggai. “Between Homeland and Exile: Iranian Jewry in Zionist/ Israeli Political Thought,” British Journal of Middle Eastern Studies 35, no. 1 (2008): 1-20.
  • Ramazani, R.K. “Iran and the Arab-Israeli Conflict,” Middle East Journal 32, no. 4 (Sonbahar, 1978): 416-419.
  • Rieger, Rene. “Saudi Arabia’ Relations With Israel and Palestine,” içinde Saudi Arabian Foreign Policy. Editör: Neil Partrick, Londra: I. B.Tauris, 2016.
  • Sander, Oral. Siyasi Tarih: İlk Çağlardan 1918’e. İstanbul: İmge Yayınevi, 2009.
  • Stalinsky, Steven. “Saudi Royal Family’s Financial Support to the Palestinians 1993-2003: More than 15 Billion Riyals ($4Billion U.S.) Given to ‘Mujahideen Fighters and Families of Martyrs,’ ” MEMRI, 2 Haziran 2003.
  • Terrill, W.Andrew. “The Saudi-Iranian Rivalry and the Future of Middle East Security.” içinde Rivalry in the Middle East Saudi Arabia and Iran. Editörler: Mackenize Tyler and Anthony M.Boone. New York: Nove Publishers, 2012
  • Vassiliev, Alexei. The History of Saudi Arabia. Londra: Saqi Press, 1998.
  • Veliyev Cavid. “Suudi Arabistan-İran İlişkileri,” Kaosa Doğru İran. Editörler: Osman Metin Öztürk ve Yalçın Sarıkaya, Ankara: Fark Yayınları, 2006.
  • Warnaar, Waaike. Iranian Foreign Policy During Ahmadinejad Ideology and Actions. New York: Palgrave Macmillian, 2013.
  • Wehrey, Frederic ve diğerleri. Saudi Iranian Relations Since the Fall of Saddam. Pittsburgh: RAND Corporation, 2009.
  • Yerasimos, Stefanos. Milliyetler ve Sınırlar, Balkanlar, Kafkasya ve Ortadoğu. İstanbul: İletişim Yayınları, 2010.
  • “Camp David: Saudi Arabia secretly supported landmark negotiations,” Middle East Monitor, 3 Haziran 2018.
  • “In The Heart Of The Middle East, A Fledgling Synagogue Gets A Rabbi,” Religion News Cervice, 14 Mayıs 2019.
  • “İran: İsrail ile Komşu bir Ülke Bulutlarımızı Kısırlaştırıyor,” Sputnik, 3 Temmuz 2018.
  • “Israel Offers Help To The Saudis To Counter Iran’s Influence,” Muslim Press, 16 Kasım 2017.
  • “Middle East Tensions: What Lebanese Border Strikes Mean for Israel, Iran and Saudi Arabia,” The Conversation, 4 Eylül 2019.
  • “Saudi Policies in the Regional Landscape: Enhancing Opportunities and Reshaping Regional Alliances,” Arab Center for Research and Policy Studies Doha Institute, (Kasım 2017): 1-4.
  • “Suudi Kralından Trump’a: Barış Planında Doğu Kudüs Filistin’in Başkenti Olarak Kalmalı,” Sputnik, 30 Ağustos 2018.
  • “Suudi Veliaht Prensi: Filistinliler Ya Trump’ın Plannı Kabul Etsinler ya da Çenelerini Kapasın,” Sputnik, 30 Nisan 2018.
  • “UN Special Committee on Palestine, Recommendations to the General Assembly”, 3 Eylül 1947, https://unispal.un.org/UNISPAL.NSF/0/07175DE9FA2DE563852568D3006E10F3
  • “Understanding Iran-Contra Affairs,” 9 Eylül 2019.
  • Bar’el, Zvi. “As Iraqies Protest Corruption, Iran Pours Oil On The Flames,” Haaretz, 7 Ekim 2019.
  • Cafiero, Giorgio. “Trump’s Jerusalem Decision And TheSaudi-Iranain Rivalry”, LobeLog, 12 Aralık 2017.
  • Kermani, Taha. “Irak İsyanı ve İran’ın Erbain Kabusu,” Karar, 9 Ekim 2019.
Toplam 86 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Bölgesel Çalışmalar
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Engin Koç 0000-0003-3682-8718

Yayımlanma Tarihi 31 Aralık 2020
Kabul Tarihi 12 Mayıs 2020
Yayımlandığı Sayı Yıl 2020

Kaynak Göster

APA Koç, E. (2020). İran ve Suudi Arabistan Rekabetinin İsrail ve Filistin Sorunu Üzerinden Analizi. Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi, 7(2), 233-263. https://doi.org/10.26513/tocd.641494

Cited By

Aksa Tufanı Sonrası Filistin Meselesi: Küresel Üstünlük Mücadelesinin Yansımaları
İletişim ve Diplomasi
https://doi.org/10.54722/iletisimvediplomasi.1631725
Postkolonyal Çeviri ve Algı Yönetimi: Filistin Sorunu Örneği
Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
https://doi.org/10.31592/aeusbed.1600568
İran ve Suudi Arabistan İlişkilerindeki Çatışma Dinamikleri: Bölgesel Güç Mücadelesinin Kimlik Perspektifinden İncelenmesi
Savunma Bilimleri Dergisi
https://doi.org/10.17134/khosbd.1082767
Suudi Arabistan’ın İran’ı Dengeleme Politikasının Değişimi
İran Çalışmaları Dergisi
https://doi.org/10.33201/iranian.1199897
İsrail-Filistin Sorununda İki Devletli Çözüm Arayışları
OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi
Yusuf YILDIRIM
https://doi.org/10.26466/opus.874933

Creative Commons Lisansı

TOÇD'nde yayınlanan makaleler Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.