Turistlerin farklı kültürleri, yeme-içme alışkanlıkları üzerinden öğrenmeye çalıştıkları gastronomi turizmi her ne kadar son yılların önemli bir eğilim olarak görülse de kökeni binlerce yıl öncesine dayanan bir olaydır. Varlığını Naucratisli Athenaious’un “Deipnosophistai (Δειπνοσοφισταί) (Bilgelerin Şöleni)” isimli eserinden öğrendiğimiz, M.Ö 4.yy. ortalarında yaşayan ve hayatının önemli bir kısmını Antik Yunan Dünyası’nın mutfak kültürünü öğrenmek için seyahat ederek geçiren Gelalı Archestratus, bu çalışmanın ana öznesi konumundadır. Araştırmada, Gelalı Archestratus’un Anadolu’ya yaptığı seyahatlerin günümüzde gastronomi turizmi kapsamında nasıl değerlendirilebileceği üzerinde durulmuştur. Bu kapsamda 1951 yılında Charles Burton Gulick tarafından yapılan ilk İngilizce çevirisinden yararlanılarak, Athenaious’un eserinde yer alan ve Archestratus’a ait olan 62 fragmana içerik analizi uygulanmıştır. Buna göre fragmanlarında toplam 60 tane yer adından bahsettiği ve bunların konumları göz önünde bulundurulduğunda şair/gezginin Antik Yunan Dünyasının neredeyse tamamını gezdiği ortaya çıkmış ve gittiği yerlerin deniz ürünleri ekseninde gelişen mutfak kültürleri hakkında çeşitli bilgiler verdiği belirlenmiştir. Bunun yanında Archestratus’un ziyaret ettiği yerlerin 16 tanesi Anadolu’nun kuzey ve batı kıyılarında yer aldığı görülmüştür. Araştırmanın amacına uygun olarak, Anadoludaki ziyaret noktalarını kapsayacak şekilde Anadolu Gastronomi Rotası, Marmara Gastronomi Rotası ve Ege Gastronomi Rotası olmak üzere üç tane güzergah belirlenmiştir. Bu araştırmayla, turistik ürün geliştirmede tarihsel kişiliklerin ve Antik kaynakların birer araç olarak kullanılabileceği ortaya çıkmakta ve yapılan çalışmayla gastronomi turizminin kültür tarihindeki gelişimiyle ilgili alan yazında önemli bir boşluğun doldurulması hedeflenmektedir. Araştırma sonuçlarının gastronomi turizmi alanında faaliyet gösteren paydaşlara özellikle ürün geliştirme gibi konularda fikirler verebileceği düşünülmektedir.
Bu araştırma etik kurul kararı gerektirmeyen araştırmalar arasında yer almaktadır.
Although gastronomy tourism, where tourists try to learn about different cultures through eating and drinking habits, is seen as an important trend of recent years, it is an event that dates back thousands of years. The main subject of this study is Archestratus of Gela, who lived in the middle of the 4th century BC and spent a significant part of his life travelling to learn about the culinary culture of the Ancient Greek World, whose existence we learn from Athenaious of Naucratis' “Δειπνοσοφισταί-Deipnosophistai (Feast of the Sages)”. The study focuses on how Archestratus of Gela's travels to Anatolia can be evaluated within the scope of gastronomy tourism today. In this context, content analysis was applied to 62 fragments of Athenaious' work belonging to Archestratus, using the first English translation made by Charles Burton Gulick in 1951. Accordingly, it has been determined that he mentions a total of 60 place names in his fragments and when their locations are taken into consideration, it has been revealed that the poet/traveller travelled almost all of the Ancient Greek World and gave various information about the culinary cultures of the places he visited, which developed on the axis of seafood. In addition, 16 of the places visited by Archestratus were located on the northern and western coasts of Anatolia. In accordance with the purpose of the research, three routes, namely Anatolian Gastronomy Route, Marmara Gastronomy Route and Aegean Gastronomy Route, were determined to cover the visit points in Anatolia. With this research, it is revealed that historical personalities and ancient resources can be used as a tool in touristic product development and it is aimed to fill an important gap in the literature on the development of gastronomy tourism in cultural history. It is thought that the results of the research can give ideas to stakeholders operating in the field of gastronomy tourism, especially on issues such as product development.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Gastronomi |
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 17 Haziran 2025 |
Gönderilme Tarihi | 4 Ekim 2024 |
Kabul Tarihi | 19 Şubat 2025 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 12 Sayı: 1 |