Öz
Dil, kullanım alanına göre anlamsal farklılıklar taşıyabilir. Dil kullanıcısı bu anlamsal farklılığı sözlü iletişim esnasında vurgu, jest ve mimik ile gösterebilirken yazılı metinlerde bu anlamsal farklılık bağlam üzerinden takip edebilmektedir. Edimbilim, anlamı dil ve bağlam ilişkisi üzerinden inceleyen bir bilim dalıdır. Türk dilinin tarihî dönemlerinden seçilen eserlerin, bir erk-belirtici olan uyarı edimi açısından incelendiği bu çalışmada, yalnızca seslenmeli uyarı edimine yer verilmiştir. Çalışmada; Eski Türkçe metinlerin taranmasıyla elde edilen seslenme yoluyla kurulmuş uyarı edimi cümleleri sınıflandırılmış ve dönemin seslenmeli uyarı edimi kullanımına dair incelemelerde bulunulmuştur.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Alyılmaz, C. (1998). Ünlemlerin seslenmeleri kuvvetlendirici işlevleri, Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, C: 0, S. 10.
- Alyılmaz, S. (2015). Türkçenin söz diziminde seslenmeler ve seslenme öbekleri. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, C: 0, S. 54.
- Arat, R. R. (1959). Kutadgu Bilig II tercüme. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
- Arat, R. R. (2007). Kutadgu Bilig I metin. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Ata, A. (2019) Karahanlı Türkçesi: Türkçe ilk Kurʿan tercümesi (Ryland nüshası, giriş-metin-notlar-dizin). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Austin, J. L. (2009). Söylemek ve yapmak. (Çev. Levent Aysever). İstanbul: Metis Yayınları.
- Doğan, G. (1994). Ama bağlacına edimbilimsel bir bakış. Dilbilim Araştırmaları Dergisi, 5, 195-205.
- Hirik, S. (2019). Dede Korkut Hikâyeleri’nde söz edim yapıları. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8 (1), 751-768
- İmer, K., Kocaman, A. & Özsoy A. S. (2019). Dilbilim sözlüğü. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
- Levinson, S. C. (1987). Pragmatics. Cambridge University Press.
- Onursal Ayırır, İ. (2023). Edimbilim ve dil öğretimi. E. Korkut ve İ. Onursal Ayırır. (Ed.), Dil Bilimleri ve Dil Öğretimi (3.baskı) içinde (143-164). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Tekin, Ş. (2019). Uygurca metinler II Maytrısimit Burkancıların mehdîsi Maitreya ile buluşma Uygurca iptidaî bir dram. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Tekin, T. (2020). Orhon Yazıtları. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Türkçe Sözlük. (2019). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Üstünel Yaylagül, Ö. (2020). Edim Bilimi bakış açısıyla Kutadgu Bilig. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Vardar, B. (2002). Dilbilim terimleri sözlüğü. İstanbul: Multilingual Yayınları.
- Yule, G. (1996). Pragmatics. Oxford University Press.
Öz
Language may have meaning differences depending on its area of use. While user of the language can show this difference with emphasis, gestures and facial expressions during verbal communication, this meaning difference can be followed through context in written texts. Pragmatics is a branch of science that examines meaning through the relationship between language and context. In this study, in which works selected from the historical periods of the Turkish language are examined in terms of the warning act, which is a exercitives, only the addressing warning act is included. In the study; Information about addressing expressions, pragmatics was given and addressing warning actions were analyzed.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Alyılmaz, C. (1998). Ünlemlerin seslenmeleri kuvvetlendirici işlevleri, Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, C: 0, S. 10.
- Alyılmaz, S. (2015). Türkçenin söz diziminde seslenmeler ve seslenme öbekleri. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, C: 0, S. 54.
- Arat, R. R. (1959). Kutadgu Bilig II tercüme. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
- Arat, R. R. (2007). Kutadgu Bilig I metin. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Ata, A. (2019) Karahanlı Türkçesi: Türkçe ilk Kurʿan tercümesi (Ryland nüshası, giriş-metin-notlar-dizin). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Austin, J. L. (2009). Söylemek ve yapmak. (Çev. Levent Aysever). İstanbul: Metis Yayınları.
- Doğan, G. (1994). Ama bağlacına edimbilimsel bir bakış. Dilbilim Araştırmaları Dergisi, 5, 195-205.
- Hirik, S. (2019). Dede Korkut Hikâyeleri’nde söz edim yapıları. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8 (1), 751-768
- İmer, K., Kocaman, A. & Özsoy A. S. (2019). Dilbilim sözlüğü. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
- Levinson, S. C. (1987). Pragmatics. Cambridge University Press.
- Onursal Ayırır, İ. (2023). Edimbilim ve dil öğretimi. E. Korkut ve İ. Onursal Ayırır. (Ed.), Dil Bilimleri ve Dil Öğretimi (3.baskı) içinde (143-164). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Tekin, Ş. (2019). Uygurca metinler II Maytrısimit Burkancıların mehdîsi Maitreya ile buluşma Uygurca iptidaî bir dram. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Tekin, T. (2020). Orhon Yazıtları. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Türkçe Sözlük. (2019). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Üstünel Yaylagül, Ö. (2020). Edim Bilimi bakış açısıyla Kutadgu Bilig. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Vardar, B. (2002). Dilbilim terimleri sözlüğü. İstanbul: Multilingual Yayınları.
- Yule, G. (1996). Pragmatics. Oxford University Press.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Dilbilim (Diğer), Eski Türk Dili (Orhun, Uygur, Karahanlı) |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 26 Haziran 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 11 Ocak 2024 |
| Kabul Tarihi | 15 Eylül 2024 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 2025 Sayı: 49 |
