Ergen-Ebeveyn Kariyer Uyumunun Kariyer Farkındalığı Üzerindeki Yordayıcı Etkisi
Yıl 2025,
Cilt: 10 Sayı: 1, 31 - 46, 02.07.2025
Selma Akgül
,
Recep Tüysüzer
,
Hasan Ceylan
,
Semih Bütün
,
İlhan Aydın
,
Umut Kütevü
Öz
Bu araştırmada, ergen-ebeveyn kariyer uyumunun, kariyer farkındalığı üzerindeki yordayıcı etkisini incelemek amacıyla yordayıcı korelasyonel model kullanılmıştır. Araştırma verileri İstanbul ilinin Başakşehir, Küçükçekmece ve Bağcılar ilçesinde eğitim gören lise öğrencilerinden oluşan 170 kız (%64.2) ve 95 erkek (%35.8) öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama araçları olan ‘Kişisel Bilgi Formu’, ‘Ergen-Ebeveyn Kariyer Ölçeği’ ve ‘Kariyer Farkındalık Ölçeği’ kullanılmıştır. Araştırmada kariyer farkındalığı ile ergen ebeveyn kariyer uyumu arasındaki ilişkinin belirlenmesi için Pearson korelasyon analiz yapılmış ve pozitif yönlü orta düzeyde ilişki olduğu saptanmıştır. Ergen ebeveyn kariyer uyumu alt boyutlarından tamamlayıcı uyum ve benzerlik uyumu kariyer farkındalığındaki varyansın yaklaşık %26’sini açıkladığı saptanmıştır. Regresyon katsayılarının anlamlılığına ilişkin t-testi sonuçları incelendiğinde ise, sadece benzerlik uyumu alt boyutunun kariyer farkındalığı üzerinde anlamlı bir yordayıcı olduğu görülmüştür. Bunun yanı sıra tamamlayıcı uyumun ise kariyer farkındalığı üzerinde anlamlı bir yordayıcı olmadığı saptanmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgular alan yazında yer alan diğer çalışmalarla tartışılmış ve önerilerde bulunulmuştur.
Kaynakça
- Altan, F. ve Tarsuslu, S. (2019, 10 Eylül). Üniversite öğrencilerinin kariyer stresi düzeylerinin belirlenmesi [Conference presentation]. MENSEC V, Budapest. Retrieved from
- https://webyonetim.bandirma.edu.tr/Content/Web/Yuklemeler/DosyaYoneticisi/600/files/MENSEC%20Budapest%20Proceeding%20Book%20December%2018%20FINAL%20(1).pdf
- Atfield, G., & Purcell, K. (2010). Job search strategies and employment preferences of higher education students. Institute for Employment Research, University of Warwick. Retrieved from
https://warwick.ac.uk/fac/soc/ier/futuretrack/findings/ft3.1_wp2_job_search_and_motivations.pdf
Aytaç, S. (1997). Çalışma yaşamında kariyer yönetimi, planlaması, geliştirilmesi. İstanbul: Epsilon Yayıncılık
.
Bacanlı, F., Akyol, E.Y., Kaynak, S. ve Özhan, M.B. (2018). Ergen-Ebeveyn Kariyer Uyumu Ölçeği'ni Türkçeye uyarlama çalışması. Ege Eğitim Dergisi, 19(2), 389-407.
- Bronfenbrenner, U. (1986). Ecology of the family as a context for human development: Research perspectives. Developmental Psychology, 22(6), 723–742.
- Brown, S. D., & Lent, R. W. (2013). Career development and counseling. New Jersey: John Wiley & Sons Inc.
- Bozyiğit, E. ve Gökbaraz, N. (2020). Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinde kariyer stresinin belirleyicileri. Journal of Computer and Education Research, 8(15), 181-200.
- Büyüköztürk, Ş. (2018). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Yayınları.
- Can, A. (2018). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi (10. baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
- Cohen, C., & Patterson, D. G. (2012). Teaching strategies that promote science career awareness. Northwest Association for Biomedical Research, 1, 2-9.
- Colston, N., Thomas, J., Ley, M. T., Ivey, T., & Utley, J. (2017). Collaborating for early‐age career awareness: A comparison of three instructional formats. Journal of Engineering Education, 106(2), 326-344.
Creswell, J. W. (2017). Araştırma deseni nitel, nicel ve karma yöntem yaklaşımları. (S. B. Demir, Çev.). Ankara: Eğiten Kitap.
- Çepni, S. ve Ormancı, Ü. (2017). Geleceğin dünyası. S. Çepni (Ed.), Kuramdan uygulamaya STEM+A+E eğitimi içinde (s. 1-32). Ankara: Pegem Akademi.
- Dietrich, J., & Salmela-Aro, K. (2013). Parental involvement and adolescents' career goal pursuit during the post-school transition. Journal of Adolescence, 36(1), 121–128.