Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Alâeddin Keykubad’ın Abbâsî Halifeleri ile İlişkileri: Siyasi, Askeri ve Manevi Bağlar.

Yıl 2025, Cilt: 10 Sayı: 1, 17 - 26, 26.06.2025
https://doi.org/10.56252/turktarars.1625896

Öz

Öz: Alâeddin Keykubad ve Abbâsî Hilafeti arasındaki ilişkiler, karşılıklı saygı ve işbirliği temelinde şekillenmiştir. Halife Nasır Lidinillah, Alâeddin Keykubad’ın tahta geçişini onaylamak için Şeyh Sühreverdi’yi Konya’ya göndererek, padişah menşuru ve hil’at ile birlikte Sultan’a manevi destek sunmuştur. Keykubad, Şeyh Sühreverdi’yi büyük bir özenle karşılamış ve Abbâsî hilafetinin manevi değerlerine olan saygısını göstermiştir. Bu süreçte, Keykubad’ın hükümet tarzı, adaletli ve insaflı bir yönetim anlayışına dayalıdır. Halife Nasır’ın ölümünün ardından, Alâeddin Keykubad’ın yönetimindeki Selçuklu Devleti, Moğol tehdidine karşı büyük bir savunma hazırlığı yapmıştır. Halife Nasır, Moğolların ilerlemesi karşısında Keykubad’dan askeri destek istemiş ve Sultan, barışçıl bir çözüm önererek Halife’nin talep ettiği askerî yardımı sağlamıştır. Ayrıca, Abbâsî Hilafeti ile ilişkileri, Alâeddin Keykubad’ın Halife el-Muntansır döneminde de devam etmiştir. Halife, Keykubad’a “Sultan-ı A’zam” gibi unvanlar vererek onu onurlandırmıştır. Keykubad, Halife’nin desteğiyle başarılı bir dış politika izlemiş, ancak 1237’deki ölümünden sonra Abbâsî Hilafeti ile ilişkiler sonlanmıştır. Makalede, Alâeddin Keykubad ile Abbâsî Hilafeti arasındaki ilişkilerin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu ilişkilerin, karşılıklı saygı ve işbirliği temelinde şekillendiği, Keykubad’ın yönetim tarzı ve Abbâsî Hilafeti ile olan güçlü bağlarının Selçuklu Devleti’nin dış politikasındaki rolü ele alınmaktadır. Ayrıca, Halife Nasır ve Keykubad’ın birbirlerine verdikleri desteğin, siyasi ve dini açıdan nasıl bir denge oluşturduğu vurgulanmaktadır.

Destekleyen Kurum

TÜBİTAK 2219

Teşekkür

Bilimsel üretimi teşvik eden vizyoner yaklaşımı ve sunduğu destek sayesinde bu çalışmanın gerçekleşmesine olanak tanıyan Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu’na (TÜBİTAK) en içten şükranlarımı sunarım.

Kaynakça

  • Abu’l-Farac, Abu’l-Farac Tarihi, çev. Ömer Rıza Doğrul, I-II, TTK, Ankara 1999.
  • Bingöl, Galip, Moğol/İlhanlı Hâkimiyeti Altındaki Anadolu’da Çıkan İsyanlar (1243–1335). Yayımlanmamış doktora tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta 2023.
  • Cahen, Claude, Osmanlılardan Önce Anadolu’da Türkler, çev. Erol Üyepazarcı, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul 2002.
  • Çağatay, Neşet, Bir Türk Kurumu Olan Ahilik, TTK, Ankara 1997.
  • Çopur, Hasan, "Sultan I. Alâeddin Keykubad’ın Komşu Devletlerle İlişkileri", Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Manisa 2012.
  • Eflâki, Ahmed, Ariflerin Menkıbeleri, çev. T. Yazıcı, I, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul 1986.
  • Erdoğan, Merçil, Selçuklular’da Hükümdarlık Alametleri, TTK, Ankara 2007.
  • İbn Bibi, el-Evâmirü’l-Alâiyye fi’l-Umûri’l-Alaiyye, Selçukname, çev. Mürsel Öztürk, I, T.C. Kültür Bakanlığı 1000 Temel Eser, Ankara 1996.
  • İbnü’l-Esir, el-Kâmil fi’t-Tarih, çev. Ahmet Ağırakça-Abdülkerim Özaydın, XII, İstanbul 1987.
  • Hulvî, Cemâleddin Mahmud. Lemezât-ı Hulviyye. Hazırlayan M. S. Tayşi. Tercüman Yayınları, İstanbul 1999.
  • Çelik, Rıfat İlhan. Türkiye Selçukluları Zamanında Anadolu’da Ahilik Müessesesi. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 2014.
  • Kafesoğlu, İbrahim, Harezmşahlar Devleti Tarihi, TTK, Ankara 2000.
  • Kamer-ul Hudâ, Şihabeddîn Ömer Sühreverdî, çev. Tahir Uluç, İnsan Yayınları, İstanbul 2004.
  • Koca, Salim, Sultan I. İzzeddin Keykâvus (1211-1220), TTK, Ankara 1997.
  • Konyalı, İbrahim Hakkı, Konya Tarihi, Yeni Kitap Basımevi, Konya 1964.
  • Köymen, M. Altay, Selçuklu Devri Türk Tarihi, TTK, Ankara 1998.
  • Müstevfî Kazvinî, Hamdullah b. Ebu Bekir b. Ahmed b. Nasır. Tarih-i Güzîde. Müessese-i İntişârât-ı Emir-i Kebir, Tahran 1387.
  • Müneccimbaşı, Câmiü’d-Düvel, Selçuklular Tarihi, yay. ve çev. A. Öngül, I-II, İzmir 2000/2001.
  • Şen, Mehmet Emin, "Bilim Tarihçisi Subki’ye Göre Cengiz Han", Gazi Akademik Bakış, Cilt 6, Sayı 11, Ankara, Kış 2012, ss. 237-265.
  • Şen, Mehmet Emin-Bingöl, Galip, “Anadolu’da Moğol Tahakkümüne Karşı Aykırı Bir Ses: Beylerbeyi Hatiroğlu Şerafeddin.” Ortaçağ Araştırmaları Dergisi, 5, no. 2 (December 2022): 381–392.
  • Sühreverdî, Şeyh Şihâbeddîn, Avârifü’l-Meârif. Farsçaya çeviren Ebu Mansur b. Abdulmumin İsfehânî, Şirket-i İntişârât-ı İlm-i Ferhengî, Tahran 1374.
  • Sühreverdî, Ebu’n Necip, Nehcü’s-Sülûk fî Siyâsetü’l-Mülûk. Çeviren Nahifî Mehmet Efendi, Tercüman Yayınları, İstanbul tarihsiz.
  • Taeschner, F. Nâsır Lidinillâh. İ.A. C. XI. Milli Eğitim Bakanlığı, İstanbul 1964.
  • Turan, Osman, Selçuklular Zamanında Türkiye, Turan Neşriyat, İstanbul 2010.
  • Uyumaz, Emine, Sultan I. Alâeddin Keykubad Devri Türkiye Selçuklu Devleti Siyasi Tarihi (1220-1237), TTK, Ankara 2003.
  • Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, Osmanlı Devleti Teşkilâtına Medhal, TTK, Ankara 1988.
Toplam 26 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Genel Türk Tarihi (Diğer)
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Galip Bingöl 0000-0002-3664-345X

Hasan Çopur 0000-0002-1458-4946

Yayımlanma Tarihi 26 Haziran 2025
Gönderilme Tarihi 23 Ocak 2025
Kabul Tarihi 22 Mayıs 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 10 Sayı: 1

Kaynak Göster

Chicago Bingöl, Galip, ve Hasan Çopur. “ Askeri Ve Manevi Bağlar”. Türk Tarihi Araştırmaları Dergisi 10, sy. 1 (Haziran 2025): 17-26. https://doi.org/10.56252/turktarars.1625896.