Öz
Since the 1970s, Islamic finance has rapidly developed, gaining significant momentum, particularly in oil-rich countries, which have become pioneers of non-interest-based banking systems. Over time, the Islamic finance sector has made considerable progress globally, contributing to both local economies and international financial markets.The purpose of this study is to develop a new Islamic Finance Country Index- IFCI that evaluates the prevalence, effectiveness, and scale of Islamic finance in 29 of the 57 member countries of the OIC. This index aims to analyze the state of Islamic financial infrastructures in these countries, the depth of developments in the sector, and the impact of this system on economic growth. The developed index objectively weights the variables that make up the Islamic finance index using the CRITIC method, ranks and compares countries through the Promethee-II method, and performs econometric analysis using Python programming. The study concludes that while OIC countries are increasing their potential in Islamic finance, they need to implement more comprehensive strategies and country-specific improvements targeting the diversification of variables within the index to ensure the sustainability of this growth.
Anahtar Kelimeler
ISLAMIC FINANCE IFCI INDEX OIC CRITIC METHOD PROMETHEE-II METHOD.
Kaynakça
- Akkaş, E. (2017). Körfez Ülkelerinde İslam İktisadı ve Finansının Güncel Durumu. İKAM, 1-39.
- Akin, T., Iqbal, Z., and Mirakhor, A. (2016), “The composite risk-sharing finance index: Implications for Islamic finance”, Review of Financial Economics, pp.18-25.
- Alaabed; Askari; Iqbal and Adam Ng (2016), "Benchmarking objectives of Shari'ah (Islamic law): index and its performance in select OIC countries", International Journal of Pluralism and Economics Education (IJPEE),Vol. 7, No. 3.
- Arslankaya, S., & Göraltay, K. (2019). Çok Kriterli Karar Verme Yöntemlerinde Güncel Yaklaşımlar. İksad.
- Brans, J. P., & Mareschal, V. B. (2003). How to select and how to rank projects: The PROMETHEE method. Europan Journal of Operational Research , 228-238.
- Brans, J. P., Mareschal, B., & Vincke, P. (1984). Promethee: A new family of outranking methods in multicriteria analysis. Operational Research, 477-490.
- Biancone, P. P., & Shakhatreh, M. Z. (2023). Using Islamic finance for infrastructure projects in non-Muslim countries. European Journal of Islamic Finance, 2023(22), 1-13.
- Cumhurbaşkanlığı Finans Ofisi Katılım Finans Strateji Belgesi, 2022. https://www.cbfo.gov.tr/
- Demircioğlu, M., & Coşkun, İ. T. (2018). CRITIC-MOOSRA yöntemi ve UPS seçimi üzerine bir uygulama. Çukurova Üniv. S.B.E. Dergisi, 27(1), 183-195.
- Diakoulaki, D., Mavrotas, G., & Papayannakis, L. (1995). Determining Objective Weights in Multiple Criteria Problems: The Critic Method. Computers Ops. Res., 22(7).
- Goumos, M., & Lygerou, V. (2000). An extension of the PROMETHEE method for decision making in fuzzy environment: Ranking of alternative energy exploitation Projects. European Journal of Operational Research , 606-613.
- Grassa, R., & Gazdar, K. (2013). Financial development and economic growth in GCC countries. International Journal of Social Economics, 493-513.
- Grassa, R., & Hassan, M. K. (2015). Islamic finance in France: Current state, challenges, and opportunities. International Journal of Islamic Economics and Finance Research, 1(1), 1-17.
- IFCI Report, 2010-2024.
- İslami Finansal Hizmetler Endüstrisi (IFSI), 2024.
- Keskin, Z. B., & Delice, E. K. (2022). Nesnel, Öznel ve Bütünleşik Kriter Ağırlıklandırma Yöntemlerinin Karşılaştırılması: COVID-19 Uygulaması. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi.
- Monk, A. H. (2011). Sovereignty in the era of global capitalism: the rise ofe sovereign wealth funds and the power of finance. Environment and Planning A, 43(8).
- Roszkowska, E. (2013). Rank Ordering Criteria Weighting Methods A Comparative Overview. Optimum Studia Ekonomiczne.
- SESRIC, 2020-2024.
- The Banker, The Banker’s Top Islamic Financial Institutions 2023, by John Everington, https://www.thebanker.com/The-Banker-s-Top-Islamic-Financial-Institutions-2023-1698828332
- Yüksel, S., Koyuncu, G. and Özdurak, C. (2023), “Constructing an index for participation finance”, Borsa Istanbul Review, 23-4, pp. 895-905.
Öz
1970'li yıllardan itibaren hızla gelişen İslami finans, özellikle petrol zengini ülkelerde büyük bir ivme kazanmış, bu ülkeler, faize dayalı olmayan bankacılık sistemlerinin öncüsü olmuştur. İslami finans sektörü süreç içinde dünya çapında belirli bir mesafe kat ederek hem yerel ekonomilere hem de küresel finansal piyasalara katkı sağlamaktadır. Bu çalışmanın amacı, İİT üyesi 57 ülkeden 29 ülkede İslami finansın yaygınlığı, etkinliği ve büyüklüğünü değerlendiren yeni bir bir İslami Finansal Ülke Endeksi- IFCI geliştirmektir. Bu endeks, ilgili ülkelerin İslami finansal altyapılarının durumunu, sektördeki gelişmelerin derinliğini ve bu sistemin ekonomik büyümeye olan etkisini analiz etmeyi hedeflemektedir. Geliştirilen endeks, CRITIC yöntemi ile objektif olarak İslami finans endeksini oluşturan değişkenleri ağırlıklandırmakta, Promethee-II yöntemi ile ülkeleri sıralamakta, karşılaştırmakta ve Python programlama diliyle ekonometrik bir analiz yapmaktadır. Çalışma sonunda, İİT ülkelerinin İslami finansta potansiyelinin arttığı, ancak bu büyümenin sürdürülebilirliği için endeksteki değişkenlerin çeşitliliğine yönelik ülke bazlı iyileşme ile daha kapsamlı stratejiler geliştirmeleri gerektiği sonucuna varılmaktadır.
Anahtar Kelimeler
İSLAMİ FİNANS IFCI İNDEKS İİT CRITIC YÖNTEM PROMETHEE-II YÖNTEM.
Kaynakça
- Akkaş, E. (2017). Körfez Ülkelerinde İslam İktisadı ve Finansının Güncel Durumu. İKAM, 1-39.
- Akin, T., Iqbal, Z., and Mirakhor, A. (2016), “The composite risk-sharing finance index: Implications for Islamic finance”, Review of Financial Economics, pp.18-25.
- Alaabed; Askari; Iqbal and Adam Ng (2016), "Benchmarking objectives of Shari'ah (Islamic law): index and its performance in select OIC countries", International Journal of Pluralism and Economics Education (IJPEE),Vol. 7, No. 3.
- Arslankaya, S., & Göraltay, K. (2019). Çok Kriterli Karar Verme Yöntemlerinde Güncel Yaklaşımlar. İksad.
- Brans, J. P., & Mareschal, V. B. (2003). How to select and how to rank projects: The PROMETHEE method. Europan Journal of Operational Research , 228-238.
- Brans, J. P., Mareschal, B., & Vincke, P. (1984). Promethee: A new family of outranking methods in multicriteria analysis. Operational Research, 477-490.
- Biancone, P. P., & Shakhatreh, M. Z. (2023). Using Islamic finance for infrastructure projects in non-Muslim countries. European Journal of Islamic Finance, 2023(22), 1-13.
- Cumhurbaşkanlığı Finans Ofisi Katılım Finans Strateji Belgesi, 2022. https://www.cbfo.gov.tr/
- Demircioğlu, M., & Coşkun, İ. T. (2018). CRITIC-MOOSRA yöntemi ve UPS seçimi üzerine bir uygulama. Çukurova Üniv. S.B.E. Dergisi, 27(1), 183-195.
- Diakoulaki, D., Mavrotas, G., & Papayannakis, L. (1995). Determining Objective Weights in Multiple Criteria Problems: The Critic Method. Computers Ops. Res., 22(7).
- Goumos, M., & Lygerou, V. (2000). An extension of the PROMETHEE method for decision making in fuzzy environment: Ranking of alternative energy exploitation Projects. European Journal of Operational Research , 606-613.
- Grassa, R., & Gazdar, K. (2013). Financial development and economic growth in GCC countries. International Journal of Social Economics, 493-513.
- Grassa, R., & Hassan, M. K. (2015). Islamic finance in France: Current state, challenges, and opportunities. International Journal of Islamic Economics and Finance Research, 1(1), 1-17.
- IFCI Report, 2010-2024.
- İslami Finansal Hizmetler Endüstrisi (IFSI), 2024.
- Keskin, Z. B., & Delice, E. K. (2022). Nesnel, Öznel ve Bütünleşik Kriter Ağırlıklandırma Yöntemlerinin Karşılaştırılması: COVID-19 Uygulaması. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi.
- Monk, A. H. (2011). Sovereignty in the era of global capitalism: the rise ofe sovereign wealth funds and the power of finance. Environment and Planning A, 43(8).
- Roszkowska, E. (2013). Rank Ordering Criteria Weighting Methods A Comparative Overview. Optimum Studia Ekonomiczne.
- SESRIC, 2020-2024.
- The Banker, The Banker’s Top Islamic Financial Institutions 2023, by John Everington, https://www.thebanker.com/The-Banker-s-Top-Islamic-Financial-Institutions-2023-1698828332
- Yüksel, S., Koyuncu, G. and Özdurak, C. (2023), “Constructing an index for participation finance”, Borsa Istanbul Review, 23-4, pp. 895-905.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Ekonometrik ve İstatistiksel Yöntemler, Para-Bankacılık |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 30 Haziran 2025 |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 1 Ocak 2025 |
| Kabul Tarihi | 14 Haziran 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 8 Sayı: 1 |