Öz
Masallar, toplumsal değerleri, korkuları ve idealleri semboller Masallar, toplumsal değerleri, idealleri ve temel insan duygularını sembolik bir dille aktaran evrensel anlatılardır. Korku, hayatta kalmak için gerekli bir duygu iken, korkaklık aşırı ve kontrolsüz korkunun yol açtığı bir zaaf olarak değerlendirilir. Masallarda bu durum, korkaklığın cesaretin karşıtı olarak işlenmesiyle yansıtılır ve hem bireysel bir zayıflık hem de toplumsal bir eleştiri unsuru olarak sunulur. Korkak karakterler genellikle çekingen ve eylemsizdir ancak zorluklarla yüzleşerek dönüşüm geçirirler. Bu süreç, kahramanın kendi gölgesiyle yüzleşmesiyle gerçekleşir. Kadın karakterler kahramanı harekete geçirirken devler, ejderhalar ve kırk kelleş gibi figürler, içsel çatışmaların ve toplumsal baskıların sembolüdür. Kahraman, fiziksel güce karşı zekâ ve stratejiyle üstünlük sağlar, bu da aklın kuvvetten üstün olduğunu vurgular. Kahramanın dönüşümü, toplum tarafından kabul görme ve ödüllendirilmeyle taçlanır. Korkuyla yüzleşmek, bireyin gerçek potansiyelini ortaya çıkarırken cesaret ve zekâ, toplumun ilerlemesini sağlar. Masallar, “korkuların üstesinden gelmenin değişimle mümkün olduğu” evrensel mesajını bireye ve topluma aktarır. Bu çalışma, korku ve korkaklığı psikolojik, toplumsal ve kültürel boyutlarıyla ele alarak masallardaki sembolik temsilleri arketipler ve Campbell’ın kahramanın yolculuğu teorisi ışığında inceler. Türkiye sahası halk masallarından seçilen örnekler nitel analiz yöntemiyle değerlendirilmiştir. Diğer kültürlerle karşılaştırmalı analiz yapılmaması ve teorik çerçevenin geniş bir literatürle desteklenmemesi çalışmanın sınırlılıklarını oluşturmaktadır.
Etik Beyan
Bu çalışmanın hazırlanma sürecinde bilimsel ve etik ilkelere uyulduğu ve yararlanılan tüm çalışmaların kaynakçada belirtildiği beyan olunur.
Kaynakça
- Baydemir, H. (2004). Özbek halk masalları: metin ve inceleme. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Atatürk Üniversitesi.
- Campbell J. (2017). Kahramanın Sonsuz Yolculuğu. İthaki Yayınları.
- Çetinkaya, G. (2017). Türk masallarında korkunun sembolik kodları. International Journal of Language Academy, 5(8). DOI Number:http://dx.doi.org/10.18033/ijla.3828.
- Eren, M. (2022). Türk ve Slav halk inanışlarında tuz simgeciliği. Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 7, 1-19. https://doi.org/10.51531/korkutataturkiyat.1062027.
- Erşahin, İ. (2011). Kahramanmaraş masalları üzerine tip ve motif araştırması. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Atatürk Üniversitesi.
- Güney, E. C. (1992). Masallar. Kültür Bakanlığı.
- Günay, U. (2011). Elâzığ masalları ve Propp metodu. Akçağ Yayınları.
- Helimoğlu Yavuz, M. (2009). Masallar ve eğitimsel işlevleri. Cumhuriyet Kitapları.
- Jung, C. G. (2009). Dört arketip. (Z. Aksu Yılmazer, Çev.). Metis Yayınları.Jung, C. G. (2009). Dört arketip. (Z. Aksu Yılmazer, Çev.). Metis Yayınları.
- Koçak, A. & Otyakmaz Aydın, H. (2023). Madde ve mana kabı olarak yumurtanın sembolik yorumları üzerine bir inceleme. Kültür Araştırmaları Dergisi, 16, 222-241. https://doi.org/10.46250/kulturder.1323094.
- Mish, F. C. (1998). Merriam webster’s colleigate Dictionary. Springfield, MA: Merriam Webster Press.
- Önal, M. N. (2011). Muğla masalları. Muğla Üniversitesi Yayınları.
- Özdemir, S. D. (2019). Türk Halk Anlatılarında Dev. [Yayınlanmamış doktora tezi]. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Pearson, C. (2010). İçimizdeki kahraman. (S. Ayanbaşı, Çev.). Akaşa Yayınları.
- Salman, A. (2017). Acının kaynakları: Korku, açgözlülük, suçluluk, kandırma, ihanet ve intikam. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
- Sakaoğlu, S. (2002). Gümüşhane ve Bayburt masalları. Akçağ Yayınları.
- Şimşek, E., ve Şenocak, E. (2009). İbn Sina hikâyelerinin arketipsel tahlili. Millî Folklor, 10 (82), 110-121.
- https://www.nevzattarhan.com/bazi-korkular-genetik.html [Erişim Tarihi: 27.11.2024].
Öz
Fairy tales are universal narratives that convey social values, ideals, and basic human emotions in a symbolic language. While fear is a necessary emotion for survival, cowardice is considered as a weakness caused by excessive and uncontrolled fear. In fairy tales, cowardice is treated as the opposite of courage and carries an element of social criticism as well as individual weakness. Cowardly characters are usually timid and inert, but they are transformed by the difficulties they face. This process takes place when the protagonist confronts his/her own ‘shadow’. While female characters mobilise the hero, figures such as giants, dragons, and forty bald heads are symbols of inner conflicts and social pressures. The protagonist outwits physical strength with intelligence and strategy, emphasising the superiority of intellect over strength. The transformation process is completed by being rewarded by the society. This study examines the concepts of fear and cowardice in their psychological, social, and cultural dimensions and analyses their symbolic representations in fairy tales in the light of archetypes and Campbell's theory of the hero's journey. Selected examples from Turkish folk tales were evaluated by qualitative analysis method. The most important limitation of the study is the lack of comparative analysis and limited literature review.
Etik Beyan
It is declared that scientific and ethical principles have been followed while carrying out and writing this study and that all the sources used have been properly cited.
Kaynakça
- Baydemir, H. (2004). Özbek halk masalları: metin ve inceleme. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Atatürk Üniversitesi.
- Campbell J. (2017). Kahramanın Sonsuz Yolculuğu. İthaki Yayınları.
- Çetinkaya, G. (2017). Türk masallarında korkunun sembolik kodları. International Journal of Language Academy, 5(8). DOI Number:http://dx.doi.org/10.18033/ijla.3828.
- Eren, M. (2022). Türk ve Slav halk inanışlarında tuz simgeciliği. Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 7, 1-19. https://doi.org/10.51531/korkutataturkiyat.1062027.
- Erşahin, İ. (2011). Kahramanmaraş masalları üzerine tip ve motif araştırması. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Atatürk Üniversitesi.
- Güney, E. C. (1992). Masallar. Kültür Bakanlığı.
- Günay, U. (2011). Elâzığ masalları ve Propp metodu. Akçağ Yayınları.
- Helimoğlu Yavuz, M. (2009). Masallar ve eğitimsel işlevleri. Cumhuriyet Kitapları.
- Jung, C. G. (2009). Dört arketip. (Z. Aksu Yılmazer, Çev.). Metis Yayınları.Jung, C. G. (2009). Dört arketip. (Z. Aksu Yılmazer, Çev.). Metis Yayınları.
- Koçak, A. & Otyakmaz Aydın, H. (2023). Madde ve mana kabı olarak yumurtanın sembolik yorumları üzerine bir inceleme. Kültür Araştırmaları Dergisi, 16, 222-241. https://doi.org/10.46250/kulturder.1323094.
- Mish, F. C. (1998). Merriam webster’s colleigate Dictionary. Springfield, MA: Merriam Webster Press.
- Önal, M. N. (2011). Muğla masalları. Muğla Üniversitesi Yayınları.
- Özdemir, S. D. (2019). Türk Halk Anlatılarında Dev. [Yayınlanmamış doktora tezi]. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Pearson, C. (2010). İçimizdeki kahraman. (S. Ayanbaşı, Çev.). Akaşa Yayınları.
- Salman, A. (2017). Acının kaynakları: Korku, açgözlülük, suçluluk, kandırma, ihanet ve intikam. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
- Sakaoğlu, S. (2002). Gümüşhane ve Bayburt masalları. Akçağ Yayınları.
- Şimşek, E., ve Şenocak, E. (2009). İbn Sina hikâyelerinin arketipsel tahlili. Millî Folklor, 10 (82), 110-121.
- https://www.nevzattarhan.com/bazi-korkular-genetik.html [Erişim Tarihi: 27.11.2024].
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Türkiye Sahası Türk Halk Bilimi |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 27 Mart 2025 |
| Yayımlanma Tarihi | 28 Mart 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 2 Şubat 2025 |
| Kabul Tarihi | 25 Mart 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 |
* Hakemlerimizin uzmanlık alanlarını detaylı olarak girmesi süreçte hakem ataması açısından önem arz etmektedir.
* Dergimize gönderilen makaleler sadece ön değerlendirme sürecinde gerekçe gösterilerek geri çekilebilir. Değerlendirme sürecine geçen makalelerin geri çekilmesi mümkün değildir. Anlayışınız için teşekkür eder iyi çalışmalar dileriz.