Analysis of Television Series in the Context of Popular Culture and Commodity Fetishism: Adını Feriha Koydum, Fazilet Hanım and Daughters, Şahane Hayatım
Öz
Strong relations between mass media and popular culture are effective in accelerating cultural transformation. In the background of the relationship between popular culture and mass media are interest groups that want to make profit from cultural products. The social effects of the economic relations network, which has economic reasons at its core, also include cultural dimensions. The cultural dimension is related to television content from popular mass media. The false consciousness and false needs created in individuals by mass media direct individuals to a consumption-oriented world. In the consumption-oriented world, commodities are turned into fetishes and the status of individuals is determined by their consumption. For this reason, television series, which are among the most watched productions in terms of their content and are the locomotive of popular culture, present consumption-related elements through certain symbols, commodify women and objects in particular, and help ensure the continuity of popular consumption patterns. The aim of this study is to examine television series in the context of popular culture and commodity fetishism. In this context, the series “Adını Feriha Koydum” (The Girl Named Feriha), “Fazilet Hanım ve Kızları” (Lady Fazilet and her Daughters) and “Şahane Hayatım” (My Wonderful Life) were determined through the purposeful sampling technique. These series were examined using the descriptive content analysis method. Linguistic, visual, cultural and spatial indicators were analyzed along with the main characters in the series. As a result of the analysis, it was determined that the series emphasized the importance of class differences and made references to the Marxist cultural structure, and it was seen that conspicuous consumption practices were reflected through the female body and the female body was commodified.
Anahtar Kelimeler
Commodity Fetishism consumption culture mass media tools popular culture television series
Kaynakça
- Adorno, T. W. (2011). Kültür Endüstrisi Kültür Yönetimi. İstanbul: İletişim Yayınları.
- Antonetti, P., & Maklan, S. (2014). Feelings That Make A Difference: How Guiltand Pride Convince Consumers Of The Effectiveness Of Sustainable Consumption Choices. Journal Of Business Ethics, 124(1), 117-134.
- Avcı, C. (2021). Kent ve İmge: Televizyon Dizilerinde Gaziantep Simülasyonu. Milli Folklor, 130, 96-109.
- Babekoğlu, Y. (2000). Tüketicilerin Demografik Özellikleri Ve Bireysel Tutumlarının Sorumlu Tüketim Davranışları Üzerindeki Etkisi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Bahar, H. İ. (2009). Sosyoloji. Uşak: Uşak Books.
- Baudrillard, J. (2014). Simülkarlar ve Simülasyon. Çev. Oğuz Adanır. Ankara: Doğu Batı Yayınları.
- Debord, G. (1967). Gösteri Toplumu. (Okşan Taşkent, Ayşen Ekmekçi Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Dellaloğlu, B. F. (2014). Bir Giriş – Adorno Yüz Yaşında, Adorno: Kitle, Melankoli. Felsefe / Cogito Dergisi, S.36,ss.13-36, Yapı Kredi Yayınları(36), 13-36.
- Demirel, S., & Yegen, C. (2015). Tüketim, Postmodernizm ve Kapitalizm Örgüsü. Ankara Üniversitesi İlef Dergisi, 2(1), 115-138.
- Demirkaya Güler, B. (2015). Köy Enstitüleri Bağlamında Eğitim Ve Ideolojinin Toplumsal Değişme Etkisinin Incelenmesi. Köy Enstitüleri Dergisi (1945-1947).
- Duman, Z. (2016). Tüketimci Kapitalizmin Ve Tüketim Kültürünün Eleştirisi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyoloji Dergisi(33), 15-36.
- Durak Batıgün, A., & Büyükşahin Sunal, A. (2017). TV Dizilerinde Yer Alan Karakterlerle Kurulan Parasosyal Etkileşim: Evlilik Doyumu, Psikolojik Belirtiler Ve Bazı Sosyo-Demografik Değişkenler Açısından Değerlendirme. Türk Psikoloji Dergisi, 32(79), 52-62.
- Erdoğan, E., & Hülür, A. B. (2022). Televizyon Dizilerinde Gösterişçi Tüketim Anlatısında Kadın. İnternational Journal of Social Humanities and Administrative Science, 8(56), 1135-1150.
- Gürer, M., & Varlı Gürer, S. Z. (2020). Toplumsal Cinsiyet Rolleri Bağlamında Türkiye'deki Televizyon Dizilerinde Sunulan Kadın Stereotipi. Akademik Bakış, 4(3), 631-650.
- Hatipler, M. (2017). Postmodernizm, Tüketim, Popüler Kültür Ve Medya. Bilgi Sosyal Bilimler Dergisi(1), 32-50.
- Kaplan, R. (2012). Between mass society and revolutionary praxis: The contradictions of Guy Debord’s Society of the Spectacle. European Journal of Cultural, 15(4), 457-478.
- Kaplan, Y. (1992). Öykü Anlatma ve Mit Üretme Aracı Olarak Televizyon. İstanbul: Ağaç Yayıncılık.
- Kırca, S. (2012). Medya Ürünlerinin Küresel Yayılımı Yerleştirilmesi: Ulusaşırı Kimliklerin Yaratılması. Doğu Batı Düşünce Dergisi. , 4(15), 77-188.
- Kulak, Ö. (2016). Theodor Adorno: Kültür Endüstrisi Kıskacında Kültür. İstanbul: İttihaki Yayınları.
- Mandaloğlu, M. (2022). Eski Türklerde Aile ve Evlilik Anlayışı. Genel Türk Tarihi Araştırmaları Dergisi, 481-498.
- Metin, O., & Karakaya, Ş. (2017). Jean Baudrillard Perspektifinden Sosyal Medya Analizi Denemesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(2), 109-121.
- Mutlu, E. (2008). Televizyonu Anlamak. Ankara: Ayraç Yayınları.
- Özcan, B. (2015). Hedonizm Ve Kimlik Temeline Dayalı Postmodern Tüketim Yaklaşımı. Istanbul Journal of Sociological Studies(35), 119-130.
- Özkantar, M. Ö. (2019). Meta Fetişizminin Gölgesinde Eriyen Hayatlar: Türk TV’lerinde Otomobil Reklamları ve Tüketim Toplumu. Medya ve Kültürel Çalışmalar Dergisi, 1(1), 17-35.
- Rowe, D. (1996). Popüler Kültürler Rock ve Sporda Haz Politikası. (M. Küçük, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Sarıyıldız, G., & Uslu Circir, H. (2024). Guy Debord’un “Gösteri Toplumu” Bağlamında Coca Cola İçin Oluşturulan Youtube Videolarının Betimsel Analizi. Galatasaray Üniversitesi Journal of Communication(40), 181-207.
- Senemoğlu, O. (2017). Tüketim, Tüketim Toplumu Ve Tüketim Kültürü: Karşılaştırmalı Bir Analiz. İnsan ve İnsan, 4(12), 66-86.
- Tan, M. (2019). Tüketim Kültürü Bağlamında İstek Ve İhtiyaçların Oluşumu: Kavramsal Bir Analiz. Fırat Üniversitesi Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 3(2), 193-218.
- Tanrıöver, U. H. (2015). Bizim Hayatımız Dizi. National Geographic, 60-80.
- Yalçın, M. (2016). Popüler Kültür Ürünü Olarak Türk Televizyon Dizilerinde Etnografik İletişim Kodların Kullanımı: Diriliş “Ertuğrul” Dizisi Örneği. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 5(7), 2332-2341.
- Zorlu, Y. (2016). Türkiye’de Bir Popüler Kültür Aracı Olarak Televizyon. Erciyes İletişim Dergisi “akademia”, 4(3), 84-98.
- Aksoy, F. (Yapımcı). (2011-2012). Adını Feriha Koydum [TV dizisi]. Medyapım.
- Avşar, Ş. (Yapımcı). (2017-2018). Fazilet Hanım ve Kızları [TV dizisi]. Avşar Film.
- Çatay, K. (Yapımcı). (2023-2024). Şahane Hayatım [TV dizisi]. Ay Yapım
Popüler Kültür ve Meta Fetişizmi Bağlamında Televizyon Dizilerinin İncelenmesi: Adını Feriha Koydum, Fazilet Hanım ve Kızları, Şahane Hayatım
Öz
Kültürel dönüşümün hız kazanmasında kitle iletişim araçlarıyla popüler kültür arasındaki güçlü ilişki etkilidir. Popüler kültür ile kitle iletişim araçları arasındaki ilişkinin arka planında kültür ürünlerinden kâr elde etmek isteyen çıkar grupları yer almaktadır. Temelinde ekonomik gerekçeler olan ekonomik ilişkiler ağının toplumsal etkileri, kültürel boyutları da içine alır. Kültürel boyut, popüler kitle iletişim araçlarından televizyon içerikleri ile ilişkilidir. Kitle iletişim araçlarıyla bireylerde oluşturulan sahte bilinç ve yaratılan sahte ihtiyaçlar bireyleri tüketim odaklı bir dünyaya yönlendirmektedir. Tüketim odaklı dünyada metalar fetiş haline getirilmekte ve bireylerin statüleri tüketimleriyle belirlenmektedir. Bu nedenle içerikleri açısından en fazla izlenen yapımlar arasında yer alan, popüler kültürün lokomotifi olan televizyon dizileri tüketimle ilgili unsurları belirli simgeler vasıtasıyla sunarken özellikle kadın ve nesneleri metalaştırmakta ve popüler tüketim kalıplarının sürekliliğini sağlamaya yardımcı olmaktadır. Bu çalışmanın amacı popüler kültür ve meta fetişizmi bağlamında televizyon dizilerinin incelenmesidir. Bu bağlamda “Adını Feriha Koydum”, “Fazilet Hanım ve Kızları” ve “Şahane Hayatım” dizileri amaçlı örneklem tekniği aracılığı ile belirlenmiştir. Bu diziler, betimsel içerik analizi yöntemi kullanılarak incelenmiştir. Dizilerde yer alan ana karakterlerle birlikte dilsel, görsel, kültürel ve mekânsal göstergeler analiz edilmiştir. Analiz sonucunda dizilerde, sınıfsal farkın önemli olduğu vurgulanarak Marksist kültür yapısına atıf yapıldığı belirlenmiş ve gösterişçi tüketim pratiklerinin kadın bedeni üzerinden yansıtıldığı, kadın bedenin metalaştırıldığı görülmüştür.
Anahtar Kelimeler
meta fetişizmi tüketim kültürü kitle iletişim araçları popüler kültür televizyon dizileri
Kaynakça
- Adorno, T. W. (2011). Kültür Endüstrisi Kültür Yönetimi. İstanbul: İletişim Yayınları.
- Antonetti, P., & Maklan, S. (2014). Feelings That Make A Difference: How Guiltand Pride Convince Consumers Of The Effectiveness Of Sustainable Consumption Choices. Journal Of Business Ethics, 124(1), 117-134.
- Avcı, C. (2021). Kent ve İmge: Televizyon Dizilerinde Gaziantep Simülasyonu. Milli Folklor, 130, 96-109.
- Babekoğlu, Y. (2000). Tüketicilerin Demografik Özellikleri Ve Bireysel Tutumlarının Sorumlu Tüketim Davranışları Üzerindeki Etkisi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Bahar, H. İ. (2009). Sosyoloji. Uşak: Uşak Books.
- Baudrillard, J. (2014). Simülkarlar ve Simülasyon. Çev. Oğuz Adanır. Ankara: Doğu Batı Yayınları.
- Debord, G. (1967). Gösteri Toplumu. (Okşan Taşkent, Ayşen Ekmekçi Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Dellaloğlu, B. F. (2014). Bir Giriş – Adorno Yüz Yaşında, Adorno: Kitle, Melankoli. Felsefe / Cogito Dergisi, S.36,ss.13-36, Yapı Kredi Yayınları(36), 13-36.
- Demirel, S., & Yegen, C. (2015). Tüketim, Postmodernizm ve Kapitalizm Örgüsü. Ankara Üniversitesi İlef Dergisi, 2(1), 115-138.
- Demirkaya Güler, B. (2015). Köy Enstitüleri Bağlamında Eğitim Ve Ideolojinin Toplumsal Değişme Etkisinin Incelenmesi. Köy Enstitüleri Dergisi (1945-1947).
- Duman, Z. (2016). Tüketimci Kapitalizmin Ve Tüketim Kültürünün Eleştirisi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyoloji Dergisi(33), 15-36.
- Durak Batıgün, A., & Büyükşahin Sunal, A. (2017). TV Dizilerinde Yer Alan Karakterlerle Kurulan Parasosyal Etkileşim: Evlilik Doyumu, Psikolojik Belirtiler Ve Bazı Sosyo-Demografik Değişkenler Açısından Değerlendirme. Türk Psikoloji Dergisi, 32(79), 52-62.
- Erdoğan, E., & Hülür, A. B. (2022). Televizyon Dizilerinde Gösterişçi Tüketim Anlatısında Kadın. İnternational Journal of Social Humanities and Administrative Science, 8(56), 1135-1150.
- Gürer, M., & Varlı Gürer, S. Z. (2020). Toplumsal Cinsiyet Rolleri Bağlamında Türkiye'deki Televizyon Dizilerinde Sunulan Kadın Stereotipi. Akademik Bakış, 4(3), 631-650.
- Hatipler, M. (2017). Postmodernizm, Tüketim, Popüler Kültür Ve Medya. Bilgi Sosyal Bilimler Dergisi(1), 32-50.
- Kaplan, R. (2012). Between mass society and revolutionary praxis: The contradictions of Guy Debord’s Society of the Spectacle. European Journal of Cultural, 15(4), 457-478.
- Kaplan, Y. (1992). Öykü Anlatma ve Mit Üretme Aracı Olarak Televizyon. İstanbul: Ağaç Yayıncılık.
- Kırca, S. (2012). Medya Ürünlerinin Küresel Yayılımı Yerleştirilmesi: Ulusaşırı Kimliklerin Yaratılması. Doğu Batı Düşünce Dergisi. , 4(15), 77-188.
- Kulak, Ö. (2016). Theodor Adorno: Kültür Endüstrisi Kıskacında Kültür. İstanbul: İttihaki Yayınları.
- Mandaloğlu, M. (2022). Eski Türklerde Aile ve Evlilik Anlayışı. Genel Türk Tarihi Araştırmaları Dergisi, 481-498.
- Metin, O., & Karakaya, Ş. (2017). Jean Baudrillard Perspektifinden Sosyal Medya Analizi Denemesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(2), 109-121.
- Mutlu, E. (2008). Televizyonu Anlamak. Ankara: Ayraç Yayınları.
- Özcan, B. (2015). Hedonizm Ve Kimlik Temeline Dayalı Postmodern Tüketim Yaklaşımı. Istanbul Journal of Sociological Studies(35), 119-130.
- Özkantar, M. Ö. (2019). Meta Fetişizminin Gölgesinde Eriyen Hayatlar: Türk TV’lerinde Otomobil Reklamları ve Tüketim Toplumu. Medya ve Kültürel Çalışmalar Dergisi, 1(1), 17-35.
- Rowe, D. (1996). Popüler Kültürler Rock ve Sporda Haz Politikası. (M. Küçük, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Sarıyıldız, G., & Uslu Circir, H. (2024). Guy Debord’un “Gösteri Toplumu” Bağlamında Coca Cola İçin Oluşturulan Youtube Videolarının Betimsel Analizi. Galatasaray Üniversitesi Journal of Communication(40), 181-207.
- Senemoğlu, O. (2017). Tüketim, Tüketim Toplumu Ve Tüketim Kültürü: Karşılaştırmalı Bir Analiz. İnsan ve İnsan, 4(12), 66-86.
- Tan, M. (2019). Tüketim Kültürü Bağlamında İstek Ve İhtiyaçların Oluşumu: Kavramsal Bir Analiz. Fırat Üniversitesi Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 3(2), 193-218.
- Tanrıöver, U. H. (2015). Bizim Hayatımız Dizi. National Geographic, 60-80.
- Yalçın, M. (2016). Popüler Kültür Ürünü Olarak Türk Televizyon Dizilerinde Etnografik İletişim Kodların Kullanımı: Diriliş “Ertuğrul” Dizisi Örneği. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 5(7), 2332-2341.
- Zorlu, Y. (2016). Türkiye’de Bir Popüler Kültür Aracı Olarak Televizyon. Erciyes İletişim Dergisi “akademia”, 4(3), 84-98.
- Aksoy, F. (Yapımcı). (2011-2012). Adını Feriha Koydum [TV dizisi]. Medyapım.
- Avşar, Ş. (Yapımcı). (2017-2018). Fazilet Hanım ve Kızları [TV dizisi]. Avşar Film.
- Çatay, K. (Yapımcı). (2023-2024). Şahane Hayatım [TV dizisi]. Ay Yapım
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Türk Dili ve Edebiyatı (Diğer) |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 28 Mayıs 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 7 Nisan 2025 |
| Kabul Tarihi | 14 Mayıs 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 5 Sayı: 1 |
Kaynak Göster
Uluslararası Filoloji Bengü Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY NC) ile lisanslanmıştır.