Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Do Risky Sexual Behaviors in Women Affect the Level of Knowledge on Sexually Transmitted Diseases?

Yıl 2025, Cilt: 5 Sayı: 1, 1 - 15

Figen Kazankaya , Selin Ahsun , Sezer Er Güneri , Neslihan Gözükara

Öz

Abstract: Objective: The aim of the study was to determine women's level of knowledge about STDs, their risky sexual behaviors and the effect of risky sexual behaviors on their level of knowledge about STDs. Methods: The population of this descriptive and cross-sectional study consisted of all women who applied to the gynecology outpatient clinic of a tertiary hospital in Izmir in one year (N=30233). It was determined that at least 380 women should be included in the sample group with the sampling formula with known population and the study was completed with 400 women. Data was collected by face-to-face/individual questionnaire filling method using the Individual Identification Form and Sexually Transmitted Diseases Knowledge Scale (STD-SQ) and analyzed with SPSS 25.0 package program. Results: When the STD knowledge levels of the participants were analyzed, it was found that the highest scores were obtained from the "general knowledge" sub-dimension, the lowest scores were obtained from the "cause and effect" sub-dimension and the total mean score of the test was 7.94±5.89. The mean age of the women was 40.41±12.07 years and the mean age at first sexual intercourse was 22.09±4.14 years. The mean STD knowledge test scores of women who had a history of STD, who had received information on this subject before, who had received this information from health professionals, and who wanted to access this information through health professionals or mass media were found to be statistically significantly higher. It was found that the STD knowledge levels of women who started sexual intercourse at an early age, had more than one partner, had more than one partner, had one-night sexual intercourse, did not use condoms during intercourse, and used alcohol and illicit drugs before intercourse were lower. Conclusions: As a result, it was found that women's knowledge of STDs was low and risky sexual behaviors affected the level of knowledge.

Anahtar Kelimeler

Sexually transmitted diseases Sexual behavior Knowledge

Kaynakça

  • Akalpler, Ö., & Eroğlu, K. (2015). Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde üniversite öğrencilerinin sık görülen cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlara ilişkin bilgileri ve cinsel davranışları. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 2(2), 1-19.
  • Akça, D., & Türk, R. (2021). Kadınların genital hijyene ilişkin davranışlarının belirlenmesi. Kafkas Tıp Bilimleri Dergisi, 11(1), 1-9. http://doi.org/10.5505/kjms.2021.30633
  • Akçay, D., & Akçay, B. D. (2019). Madde kullanım bozukluğu olan gençlerin cinsel yolla bulaşan hastalık bilgi düzeyleri. Genel Tıp Dergisi, 29(1), 24-28.
  • Ayaz, Ç. M., & Zarakol, P. (2021). Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunma stratejileri. Turkiye Klinikleri Internal Medicine-Special Topics, 1(1), 48-54.
  • Balakrishnan, V., Yong, K. K., Tiong, C. K., Ng, N. J. S., & Ni, Z. (2023). A Scoping review of knowledge, awareness, perceptions, attitudes, and risky behaviors of sexually transmitted infections in southeast asia. Healthcare, 11(8), 1093. https://doi.org/10.3390/healthcare11081093
  • Barriuso-Ortega, S., Fernández-Hawrylak, M., & Heras-Sevilla, D. (2024). Sex education in adolescence: A systematic review of programmes and meta-analysis. Child Youth Serv Rev, 166, 107926. https://doi.org/10.1016/j.childyouth.2024.107926
  • Cho, H. S., & Yang, Y. (2023). Relationship between alcohol consumption and risky sexual behaviors among adolescents and young adults: A meta-analysis. Int J Public Health, 68, 1605669. http://doi.org/110.3389/ijph.2023.1605669
  • Çalım, S. İ., Ulaş, S. C., Demirci, H., & Durgun, S. K. (2021). Cinsel temasla bulaşan hastalıklarla ilgili akran eğitiminin üniversite öğrencilerinin bilgi düzeyine etkisi. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi, 10(3), 342-347. https://doi.org/10.53424/balikesirsbd.987210
  • Diadhiou, M., Ba Diallo, A., Barry, M. S., Alavo, S. C., Mall, I., Gassama, O., … Moreau, J. C. (2019). Prevalence and risk factors of lower reproductive tract infections in symptomatic women in Dakar, Senegal. Infect Dis (Auckl), 12, 1178633719851825. https://doi.org/10.1177/1178633719851825
  • Dilcen, H. Y., Bulut, E., Bozkurt, F. D., & Dolu, İ. (2023). Cinsel yolla bulaşan hastalıklar bilgi ölçeği Türkçe formunun psikometrik özelliklerinin incelenmesi: Geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi, 8(1), 47-56. https://doi.org/10.5336/healthsci.2022-92933
  • Emül, T.G., Börekçi, G., & Uzel, A. (2020). Suriye’den göçle gelen kadınların cinsel yolla bulaşan hastalıklar hakkında bilgi durumlarının değerlendirilmesi. The Journal of Social Sciences, 34(34), 393-401. http://doi.org/10.16990/SOBIDER.4822
  • Green, J., & Tones, K. (2018). Health promotion: Planning and strategies. London: SAGE Publications. Jaworski, B. C., & Michael M. C. (2007). Development and psychometric evaluation of a self-administered questionnaire to measure knowledge of sexually transmitted diseases. AIDS Behav, 11(4), 557-574. http://doi.org/10.1007/s10461-006-9168-5
  • Kalaycıoğlu, O., & Akhanlı, S. E. (2020). Sağlık araştırmalarında güç analizinin önemi ve temel prensipleri: Tıbbi çalışmalar üzerinde uygulamalı örnekler. Turkish Journal of Public Health, 18(1), 103-112. https://doi.org/10.20518/tjph.602400
  • Karakaya, E. M. (2019). Karatay/Konya bölgesinde yaşayan kadınların cinsel yolla bulaşan hastalıklarla ilgili bilgi düzeyleri. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Konya.
  • Karkın, P. Ö., Sezer, G., Şen, S., & Duran, M. (2021). Kırsalda yaşayan kadınların cinsel yolla bulaşan hastalıklar hakkındaki bilgi düzeylerinin değerlendirilmesi. OMÜ Tıp Dergisi, 1(1), 15-20.
  • Kısa, S., Zeyneloğlu, S., Yılmaz, D., & Verim, E. (2013). Evlilik hazırlığı yapan çiftlerin cinsellikle ilgili bilgi ve inanışları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 12(3), 297-306. http://doi.org/10.5455/pmb.1-1341926050
  • Lyons, A., Heywood, W., Fileborn, B., Minichiello, V., Barrett, C., Brown, G., … Crameri, P. (2017). Sexually active older Australian's knowledge of sexually transmitted infections and safer sexual practices. Aust N Z J Public Health, 41(3), 259-261. https://doi.org/10.1111/1753-6405.12655
  • Nguyen, S. H., Dang, A. K., Vu, G. T., Nguyen, C. T., Le, T. H. T., Truong, N. T., ... Ho, R. C. (2019). Lack of knowledge about sexually transmitted diseases (STDs): Implications for STDs prevention and care among dermatology patients in an urban city in Vietnam. Int J Environ Res Public Health, 16(6), 1080. https://doi.org/10.3390/ijerph16061080
  • Osuafor, G. N., & Okoli, C. E. (2021). Factors associated with multiple sexual partners among first-year students in a South African university. Afr J Reprod Health, 25(4), 69-78. http://doi.org/10.29063/ajrh2021/v25i5.7
  • Özcan, S. (2022). Çukurova Tıp Öğrencilerinin Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonlar Konusundaki Davranışsal Danışmanlık Gereksinimlerinin Belirlenmesi. (Tıpta Uzmanlık Tezi). Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı, Adana.
  • Sayar, S., & Yarar, S. (2021). Üniversite öğrencilerinin cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunmaya ilişkin bilgi ve tutumlarının incelenmesi. İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dergisi, 9(2), 732-745. https://doi.org/10.33715/inonusaglik.831799
  • Sullivan, M. C., Cruess, D. G., Huedo-Medina, T. B., & Kalichman, S. C. (2020). Substance use, HIV serostatus disclosure, and sexual risk behavior in people living with HIV: An event-level analysis. Archives of sexual behavior, 49, 2005-2018. https://doi.org/10.1007/s10508-019-01531-x
  • Testa, M. (2023). Understanding and preventing alcohol-related sexual assault. Alcohol and sexual violence. Springer Nature, 7-36. https://doi.org/10.1007/978-3-031-24426-1_2
  • Tounkara, F. K., Téguété, I., Guédou, F. A., Keita, B., & Alary, M. (2020). Prevalence and factors associated with HIV and sexually transmitted infections among female sex workers in Bamako, Mali. Sexually transmitted diseases, 47(10), 679-685. http://doi.org/10.1097/OLQ.0000000000001231
  • Ulu, N. K., Demir, H., Ayşin Taşar, M., & Dallar, Y. B. (2015). Ankara’da düşük sosyoekonomik düzeyi olan bir bölgede ergenlerin cinsel yolla bulaşan hastalıklar hakkındaki bilgi düzeyleri. Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi, 9(1), 32-38. http://doi.org/10.12956/tjpd.2014.100
  • Vural, P. İ., Bakır, N., & Oskay, Ü. (2015). Meslek Yüksekokulu öğrencilerinin cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar konusundaki bilgi düzeyleri. Kadın Sağlığı Hemşireliği Dergisi, 2(2), 58-70.
  • Weller, S. C., & Davis, K. (2002). Condom effectiveness in reducing heterosexual HIV transmission. Cochrane Database Syst Rev, 4(1), CD003255. http://doi.org/10.1002/14651858.CD003255
  • WHO. (2018). Report on global sexually transmitted infection surveillance. Retrieved from https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/277258/9789241565691-eng.pdf
  • Yıldırım, F., & Erbil, N. (2021). Türkiye’de üniversite öğrencilerinin cinsel yolla bulaşan hastalıklar konusunda bilgi düzeyi: Sistematik derleme. Androloji Bülteni, 23(3), 179-186. https://doi.org/10.24898/tandro.2021.70893

Kadınlarda Riskli Cinsel Davranışlar Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar Bilgi Düzeyini Etkiler mi?

Yıl 2025, Cilt: 5 Sayı: 1, 1 - 15

Figen Kazankaya , Selin Ahsun , Sezer Er Güneri , Neslihan Gözükara

Öz

Öz: Amaç: Bu çalışma, kadınların cinsel yolla bulaşan hastalıklar (CYBH) bilgi düzeyleri ve riskli cinsel davranışları arasındaki ilişkinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel tipte yapılan çalışmanın evrenini İzmir ilinde üçüncü basamak bir hastanenin kadın hastalıkları polikliniğine bir yılda başvuran tüm kadınlar oluşturmuştur (N=30233). Evreni bilinen örneklem formülü ile en az 380 kadının örneklem grubuna dahil edilmesi gerektiği belirlenmiş ve 400 kadın ile araştırma tamamlanmıştır. Veriler, Birey Tanıtım Formu ve Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar Bilgi Ölçeği (CYBHB-Ö) kullanılarak yüz yüze/bireysel anket doldurma yöntemi ile toplanmış ve SPSS 25.0 paket programı ile analiz edilmiştir. Bulgular: Katılımcıların CYBH bilgi düzeylerine bakıldığında; “genel bilgi” alt boyutundan en yüksek, “neden sonuç” alt boyutundan en düşük puanların aldıkları ve testin toplam puan ortalamasının 7.94±5.89 olduğu saptanmıştır. Kadınların yaş ortalamasının 40.41±12.07, ilk cinsel ilişki yaş ortalamasının ise 22.09±4.14 olduğu belirlenmiştir. CYBH öyküsü olan, bu konuda daha önce bilgi almış olan, bu bilgiyi sağlık profesyonellerinden almış olan, bu bilgiye sağlık profesyonelleri veya kitle iletişim araçlarıyla erişmek isteyen kadınların CYBH bilgi testi puan ortalamaları istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur. Erken yaşta cinsel ilişkiye başlama, birden fazla partner varlığı, eşin birden fazla partnerinin olması, tek gecelik cinsel ilişkide bulunma, ilişkide kondom kullanmama, ilişki öncesi alkol ve yasadışı uyuşturucu madde kullanımı olanların CYBH bilgi düzeylerinin daha düşük olduğu saptanmıştır. Sonuç: Sonuç olarak kadınların CYBH bilgilerinin düşük olduğu; riskli cinsel davranışların bilgi düzeyini etkilediği saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Cinsel yolla bulaşan hastalıklar Cinsel davranış Bilgi

Kaynakça

  • Akalpler, Ö., & Eroğlu, K. (2015). Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde üniversite öğrencilerinin sık görülen cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlara ilişkin bilgileri ve cinsel davranışları. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 2(2), 1-19.
  • Akça, D., & Türk, R. (2021). Kadınların genital hijyene ilişkin davranışlarının belirlenmesi. Kafkas Tıp Bilimleri Dergisi, 11(1), 1-9. http://doi.org/10.5505/kjms.2021.30633
  • Akçay, D., & Akçay, B. D. (2019). Madde kullanım bozukluğu olan gençlerin cinsel yolla bulaşan hastalık bilgi düzeyleri. Genel Tıp Dergisi, 29(1), 24-28.
  • Ayaz, Ç. M., & Zarakol, P. (2021). Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunma stratejileri. Turkiye Klinikleri Internal Medicine-Special Topics, 1(1), 48-54.
  • Balakrishnan, V., Yong, K. K., Tiong, C. K., Ng, N. J. S., & Ni, Z. (2023). A Scoping review of knowledge, awareness, perceptions, attitudes, and risky behaviors of sexually transmitted infections in southeast asia. Healthcare, 11(8), 1093. https://doi.org/10.3390/healthcare11081093
  • Barriuso-Ortega, S., Fernández-Hawrylak, M., & Heras-Sevilla, D. (2024). Sex education in adolescence: A systematic review of programmes and meta-analysis. Child Youth Serv Rev, 166, 107926. https://doi.org/10.1016/j.childyouth.2024.107926
  • Cho, H. S., & Yang, Y. (2023). Relationship between alcohol consumption and risky sexual behaviors among adolescents and young adults: A meta-analysis. Int J Public Health, 68, 1605669. http://doi.org/110.3389/ijph.2023.1605669
  • Çalım, S. İ., Ulaş, S. C., Demirci, H., & Durgun, S. K. (2021). Cinsel temasla bulaşan hastalıklarla ilgili akran eğitiminin üniversite öğrencilerinin bilgi düzeyine etkisi. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi, 10(3), 342-347. https://doi.org/10.53424/balikesirsbd.987210
  • Diadhiou, M., Ba Diallo, A., Barry, M. S., Alavo, S. C., Mall, I., Gassama, O., … Moreau, J. C. (2019). Prevalence and risk factors of lower reproductive tract infections in symptomatic women in Dakar, Senegal. Infect Dis (Auckl), 12, 1178633719851825. https://doi.org/10.1177/1178633719851825
  • Dilcen, H. Y., Bulut, E., Bozkurt, F. D., & Dolu, İ. (2023). Cinsel yolla bulaşan hastalıklar bilgi ölçeği Türkçe formunun psikometrik özelliklerinin incelenmesi: Geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi, 8(1), 47-56. https://doi.org/10.5336/healthsci.2022-92933
  • Emül, T.G., Börekçi, G., & Uzel, A. (2020). Suriye’den göçle gelen kadınların cinsel yolla bulaşan hastalıklar hakkında bilgi durumlarının değerlendirilmesi. The Journal of Social Sciences, 34(34), 393-401. http://doi.org/10.16990/SOBIDER.4822
  • Green, J., & Tones, K. (2018). Health promotion: Planning and strategies. London: SAGE Publications. Jaworski, B. C., & Michael M. C. (2007). Development and psychometric evaluation of a self-administered questionnaire to measure knowledge of sexually transmitted diseases. AIDS Behav, 11(4), 557-574. http://doi.org/10.1007/s10461-006-9168-5
  • Kalaycıoğlu, O., & Akhanlı, S. E. (2020). Sağlık araştırmalarında güç analizinin önemi ve temel prensipleri: Tıbbi çalışmalar üzerinde uygulamalı örnekler. Turkish Journal of Public Health, 18(1), 103-112. https://doi.org/10.20518/tjph.602400
  • Karakaya, E. M. (2019). Karatay/Konya bölgesinde yaşayan kadınların cinsel yolla bulaşan hastalıklarla ilgili bilgi düzeyleri. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Konya.
  • Karkın, P. Ö., Sezer, G., Şen, S., & Duran, M. (2021). Kırsalda yaşayan kadınların cinsel yolla bulaşan hastalıklar hakkındaki bilgi düzeylerinin değerlendirilmesi. OMÜ Tıp Dergisi, 1(1), 15-20.
  • Kısa, S., Zeyneloğlu, S., Yılmaz, D., & Verim, E. (2013). Evlilik hazırlığı yapan çiftlerin cinsellikle ilgili bilgi ve inanışları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 12(3), 297-306. http://doi.org/10.5455/pmb.1-1341926050
  • Lyons, A., Heywood, W., Fileborn, B., Minichiello, V., Barrett, C., Brown, G., … Crameri, P. (2017). Sexually active older Australian's knowledge of sexually transmitted infections and safer sexual practices. Aust N Z J Public Health, 41(3), 259-261. https://doi.org/10.1111/1753-6405.12655
  • Nguyen, S. H., Dang, A. K., Vu, G. T., Nguyen, C. T., Le, T. H. T., Truong, N. T., ... Ho, R. C. (2019). Lack of knowledge about sexually transmitted diseases (STDs): Implications for STDs prevention and care among dermatology patients in an urban city in Vietnam. Int J Environ Res Public Health, 16(6), 1080. https://doi.org/10.3390/ijerph16061080
  • Osuafor, G. N., & Okoli, C. E. (2021). Factors associated with multiple sexual partners among first-year students in a South African university. Afr J Reprod Health, 25(4), 69-78. http://doi.org/10.29063/ajrh2021/v25i5.7
  • Özcan, S. (2022). Çukurova Tıp Öğrencilerinin Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonlar Konusundaki Davranışsal Danışmanlık Gereksinimlerinin Belirlenmesi. (Tıpta Uzmanlık Tezi). Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı, Adana.
  • Sayar, S., & Yarar, S. (2021). Üniversite öğrencilerinin cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunmaya ilişkin bilgi ve tutumlarının incelenmesi. İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dergisi, 9(2), 732-745. https://doi.org/10.33715/inonusaglik.831799
  • Sullivan, M. C., Cruess, D. G., Huedo-Medina, T. B., & Kalichman, S. C. (2020). Substance use, HIV serostatus disclosure, and sexual risk behavior in people living with HIV: An event-level analysis. Archives of sexual behavior, 49, 2005-2018. https://doi.org/10.1007/s10508-019-01531-x
  • Testa, M. (2023). Understanding and preventing alcohol-related sexual assault. Alcohol and sexual violence. Springer Nature, 7-36. https://doi.org/10.1007/978-3-031-24426-1_2
  • Tounkara, F. K., Téguété, I., Guédou, F. A., Keita, B., & Alary, M. (2020). Prevalence and factors associated with HIV and sexually transmitted infections among female sex workers in Bamako, Mali. Sexually transmitted diseases, 47(10), 679-685. http://doi.org/10.1097/OLQ.0000000000001231
  • Ulu, N. K., Demir, H., Ayşin Taşar, M., & Dallar, Y. B. (2015). Ankara’da düşük sosyoekonomik düzeyi olan bir bölgede ergenlerin cinsel yolla bulaşan hastalıklar hakkındaki bilgi düzeyleri. Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi, 9(1), 32-38. http://doi.org/10.12956/tjpd.2014.100
  • Vural, P. İ., Bakır, N., & Oskay, Ü. (2015). Meslek Yüksekokulu öğrencilerinin cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar konusundaki bilgi düzeyleri. Kadın Sağlığı Hemşireliği Dergisi, 2(2), 58-70.
  • Weller, S. C., & Davis, K. (2002). Condom effectiveness in reducing heterosexual HIV transmission. Cochrane Database Syst Rev, 4(1), CD003255. http://doi.org/10.1002/14651858.CD003255
  • WHO. (2018). Report on global sexually transmitted infection surveillance. Retrieved from https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/277258/9789241565691-eng.pdf
  • Yıldırım, F., & Erbil, N. (2021). Türkiye’de üniversite öğrencilerinin cinsel yolla bulaşan hastalıklar konusunda bilgi düzeyi: Sistematik derleme. Androloji Bülteni, 23(3), 179-186. https://doi.org/10.24898/tandro.2021.70893
Toplam 29 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil İngilizce
Konular Hemşirelik (Diğer)
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Figen Kazankaya 0000-0001-5028-0563

Selin Ahsun 0000-0003-1342-1077

Sezer Er Güneri 0000-0002-6097-841X

Neslihan Gözükara 0000-0002-3331-4925

Erken Görünüm Tarihi 30 Nisan 2025
Yayımlanma Tarihi
Gönderilme Tarihi 22 Kasım 2024
Kabul Tarihi 3 Şubat 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 5 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Kazankaya, F., Ahsun, S., Er Güneri, S., Gözükara, N. (2025). Do Risky Sexual Behaviors in Women Affect the Level of Knowledge on Sexually Transmitted Diseases?. Unika Sağlık Bilimleri Dergisi, 5(1), 1-15.
 Kapak Resmi İndir