Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

OSMANLI ARŞİV BELGELERİ İLE FLÜTİST MUSTAFA SAFFET ATABİNEN’İN MÜZİKAL YAŞAMI: BİR BİYOGRAFİ ANALİZİ

Yıl 2025, Cilt: 8 Sayı: 2, 339 - 373
https://doi.org/10.51576/ymd.1661604

Öz

Çalışma Osmanlı Dönemi’nde yaşamış Muzika-i Hümayun’da yetişmiş flütist Mustafa Saffet Atabinen’in müzikal yolculuğu, bu yolculuk içinde aldığı rütbe terfiler ile manevi ödüller ve bestelediği eserlerini incelemek amacıyla yapılmıştır. Bu amaç doğrultusunda nitel araştırma yöntemleri altında yer alan biyografi deseni kullanılmıştır. Veri toplama aracı olarak dokümanlar incelenmiştir. Osmanlı arşivlerinden elde edilen belgelerle çalışma desteklenmiştir. Veriler betimsel bir şekilde bulgular bölümünde incelenmiştir. Biyografi analizinden elde edilen bilgilere göre Mustafa Saffet Atabinen, eğitim alması için yurtdışına ilk gönderilen flütist ünvanını alan, flüt virtüözü olarak nitelendirilen müzisyendir. Muzika-i Hümayun’un ilk Türk yöneticisidir v aynı kurumda bando ve orkestra şefliği yapmıştır. Yurtdışında aldığı eğitimleri çalıştığı kurumu daha ileri götürmek için kullanan, sanatsal ve biçimsel pek çok yeniliğe öncülük eden bir sanatçıdır. Emekli olduğu zaman miralaylık rütbesine sahip olan Atabinen, aynı zamanda manevi ödüllere de layık görülen bir sanatçı olmuştur. Bale zeybek, Letafet, Ertuğrul, Chopin’in impromptü üzerine flüt düzenlemesi ve Solfej yahud nazariyat-ı musiki adlı bir solfej kitabı en bilinen eserlerindendir.

Etik Beyan

etik beyan ek dosyada ve makale içinde belirtilmiştir. makale için arşiv belgeleri ve dokümanlar üzerinden çalışılmıştır.

Destekleyen Kurum

YOK

Proje Numarası

YOK

Kaynakça

  • Akca, S. B. (2021). Osmanlı dönemi batılılaşma sürecinde iki önemli flütçü: Giuseppe Donizetti ve Mustafa Saffet Atabinen. Turkish Studies - Social, 16(1), 281-301. http://dx.doi.org/10.47356/TurkishStudies.48948.
  • Aksoy, B. (2003). Avrupalı gezginlerin gözüyle Osmanlılarda musiki. İstanbul:Pan Yayıncılık.
  • Alimdar, S. (2016). Osmanlı'da batı müziği. İstanbul: Matsis Matbaa.
  • Antep, E. (2017). Cumhurbaşkanlığı senfoni orkestrası-çoksesliliğin belgesel tarihi. Ankara: Elma Yayınevi.
  • Atabinen, S. (1890). Solfej yahud nazariyat-ı musiki. İstanbul: Mahmut Bey Matbaası.
  • Baydar, K. E. (2011). 19. yüzyıl Osmanlı padişahlarının müzik politikalarından kesitler. Sosyal Bilimler Dergisi, 4 (1), 92-110.
  • Berker, E. (1985). Türk musikisinde dönemler. ERDEM Dergisi. 1 (1), 147-168.
  • Creswell, J. W. (2016). Qualitative ınquiry and research design: choosing among five approaches. (Trans. M. Bütün, S. B. Demir). Ankara: Siyasal Kitabevi.
  • Çerkez, B. (1995). Muzıka-yı Humayun. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, Türkiye.
  • Dilber M. C. ve Karabaşoğlu, C. (2023). Mehterhâne-i Hümâyun’dan Mûzikâ-yı Hümâyun’a Osmanlı müzik kurumlarında batılılaşma temâyülü. Sinop Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (1), 461-478. https://doi.org/10.30561/sinopusd.1282026.
  • Karaağaç, E. (2013). On the establishment of the 20th century Ottoman and republican periods musical ınstitutions and symphony orchestras. Journal of Education and Future, 3, 105-119.
  • Ergüder, N., Özdemir, N. ve Yılmaz M.A. (2014). Türk ve batı müziği çalgıları flüt 9. sınıf ders kitabı. Ankara: Devlet Kitapları.
  • Ergüder, N. ve Yılmaz, M.A. (2014). Türk ve batı müziği çalgıları flüt 10. sınıf ders kitabı. Ankara: Devlet Kitapları.
  • Gazimihal, M.R. (1955). Türk askeri muzıkaları tarihi. İstanbul: Maarif Basımevi.
  • İrtem, S. K. (2018). Osmanlı sarayı ve haremin içyüzü. İstanbul: Temel Yayınları.
  • Kasapoğlu, A. (2013). Nitel araştırma gelenekleri. Ankara: Ankara Üniversitesi DTCF Sosyoloji Bölümü Yayını.
  • Kosal, V. (2001). Osmanlı’da klasik batı müziği. İstanbul: EKO Basım Yayıncılık ve Organizasyon Ltd.Şti.
  • Kösemihal, M.R. (1939). Türkiye-avrupa musiki münasebetleri. İstanbul: Nümune Matbaası.
  • Merriam, S. B., (2015). Nitel araştırma: desen ve uygulama için bir rehber. Çev.Ed. Selahattin Turan, Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Oransay, G. (1965). Batı tekniğiyle yazan 60 Türk bağdar. Ankara: Küğ Yayını.
  • Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı, Osmanlı Arşivleri. (Erişim adresi: https://www.devletarsivleri.gov.tr/), (Erişim tarihi: 10.12.2024).
  • Özasker, A. (1997). Müzika-i Hümayun’dan cumhurbaşkanlığı senfoni orkestrasına. İstanbul: Boyut Yayıncılık.
  • Öztuna, Y. (1969). Türk musikisi ansiklopedisi I içinde (1. bs., Cilt 1, 77-78. ss.) İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
  • Paçacı, G. (Ed.). (1999). Cumhuriyet’in sesleri, Cumhuriyet’in sesli serüveni. İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları.
  • Toker, H. (2024). 19. Yüzyılda Osmanlı Devleti’nin kapsayıcı müzik politikası ve müzikteki değişim. Meshk Journal of Religious Music, 1(1), 19-33. https://doi.org/10.26650/meshk.2024.0002
  • Tuğlacı, P. (1986). Mehterhan’den bandoya. İstanbul: Cem Yayınevi.
  • Uçan, A. (2005). Geçmişten günümüze günümüzden geleceğe Türk müzik kültürü. Ankara: Önder Matbaacılık Ltd.Şti.
  • Uslu, R. (1999). Osmanlılarda batı musikisi teorisi kitapları. Orkestra Dergisi, 307, 41- 53.
  • Yalçın, G. ve İde, A. (2019). Osmanlı dönemi mesleki müzik eğitiminde iki solfej kitabı: solfej ve talim-i kırâat-ı musiki, türkiyat mecmuası, türkiyat mecmuası. Journal of Turkology, 29 (2) 645-662.
  • Yapalı Y., ve Şeker, F. (2021). Tarihöncesi çağların kemik flütlerinden günümüzün modern flütüne flütün tarihçesi. Arapgirlioğlu, H., Yazıcı, T. ve Doç. Dr. Uysal, E. (Ed.), Güzel Sanatlarda Araştırma ve Değerlendirmeler I içinde (115-131. ss.). Ankara: Gece Kitaplığı.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık

THE MUSICAL LIFE OF FLUTIST MUSTAFA SAFFET ATABİNEN WITH THE DOCUMENTS OF THE OTTOMAN ARCHIVE: A BIOGRAPHICAL ANALYSIS

Yıl 2025, Cilt: 8 Sayı: 2, 339 - 373
https://doi.org/10.51576/ymd.1661604

Öz

The study was conducted to examine the musical journey of Mustafa Saffet Atabinen, a flutist trained in the Muzika-i Hümayun who lived in the Ottoman Period, the rank promotions and moral awards he received during this journey, and the works he composed. For this purpose, the biography design under qualitative research methods was used. Documents were analyzed as data collection tools. The study was supported by documents obtained from the Ottoman archives. The data were analyzed descriptively in the findings section. According to the information obtained from the biographical analysis, Mustafa Saffet Atabinen was the first flutist to be sent abroad for education and was described as a flute virtuoso. He was the first Turkish director of the Muzika-i Hümayun and worked as a band and orchestra conductor in the same institution. He was an artist who used his education abroad to further the institution he worked for and pioneered many artistic and stylistic innovations. Atabinen, who held the rank of miralay when he retired, was also an artist who was deemed worthy of moral awards. Ballet zeybek, Letafet, Ertuğrul, his flute arrangement on Chopin's impromptu and a solfege book titled Solfej yahud nazariyat-ı musiki are among his most well-known works.

Proje Numarası

YOK

Kaynakça

  • Akca, S. B. (2021). Osmanlı dönemi batılılaşma sürecinde iki önemli flütçü: Giuseppe Donizetti ve Mustafa Saffet Atabinen. Turkish Studies - Social, 16(1), 281-301. http://dx.doi.org/10.47356/TurkishStudies.48948.
  • Aksoy, B. (2003). Avrupalı gezginlerin gözüyle Osmanlılarda musiki. İstanbul:Pan Yayıncılık.
  • Alimdar, S. (2016). Osmanlı'da batı müziği. İstanbul: Matsis Matbaa.
  • Antep, E. (2017). Cumhurbaşkanlığı senfoni orkestrası-çoksesliliğin belgesel tarihi. Ankara: Elma Yayınevi.
  • Atabinen, S. (1890). Solfej yahud nazariyat-ı musiki. İstanbul: Mahmut Bey Matbaası.
  • Baydar, K. E. (2011). 19. yüzyıl Osmanlı padişahlarının müzik politikalarından kesitler. Sosyal Bilimler Dergisi, 4 (1), 92-110.
  • Berker, E. (1985). Türk musikisinde dönemler. ERDEM Dergisi. 1 (1), 147-168.
  • Creswell, J. W. (2016). Qualitative ınquiry and research design: choosing among five approaches. (Trans. M. Bütün, S. B. Demir). Ankara: Siyasal Kitabevi.
  • Çerkez, B. (1995). Muzıka-yı Humayun. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, Türkiye.
  • Dilber M. C. ve Karabaşoğlu, C. (2023). Mehterhâne-i Hümâyun’dan Mûzikâ-yı Hümâyun’a Osmanlı müzik kurumlarında batılılaşma temâyülü. Sinop Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (1), 461-478. https://doi.org/10.30561/sinopusd.1282026.
  • Karaağaç, E. (2013). On the establishment of the 20th century Ottoman and republican periods musical ınstitutions and symphony orchestras. Journal of Education and Future, 3, 105-119.
  • Ergüder, N., Özdemir, N. ve Yılmaz M.A. (2014). Türk ve batı müziği çalgıları flüt 9. sınıf ders kitabı. Ankara: Devlet Kitapları.
  • Ergüder, N. ve Yılmaz, M.A. (2014). Türk ve batı müziği çalgıları flüt 10. sınıf ders kitabı. Ankara: Devlet Kitapları.
  • Gazimihal, M.R. (1955). Türk askeri muzıkaları tarihi. İstanbul: Maarif Basımevi.
  • İrtem, S. K. (2018). Osmanlı sarayı ve haremin içyüzü. İstanbul: Temel Yayınları.
  • Kasapoğlu, A. (2013). Nitel araştırma gelenekleri. Ankara: Ankara Üniversitesi DTCF Sosyoloji Bölümü Yayını.
  • Kosal, V. (2001). Osmanlı’da klasik batı müziği. İstanbul: EKO Basım Yayıncılık ve Organizasyon Ltd.Şti.
  • Kösemihal, M.R. (1939). Türkiye-avrupa musiki münasebetleri. İstanbul: Nümune Matbaası.
  • Merriam, S. B., (2015). Nitel araştırma: desen ve uygulama için bir rehber. Çev.Ed. Selahattin Turan, Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Oransay, G. (1965). Batı tekniğiyle yazan 60 Türk bağdar. Ankara: Küğ Yayını.
  • Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı, Osmanlı Arşivleri. (Erişim adresi: https://www.devletarsivleri.gov.tr/), (Erişim tarihi: 10.12.2024).
  • Özasker, A. (1997). Müzika-i Hümayun’dan cumhurbaşkanlığı senfoni orkestrasına. İstanbul: Boyut Yayıncılık.
  • Öztuna, Y. (1969). Türk musikisi ansiklopedisi I içinde (1. bs., Cilt 1, 77-78. ss.) İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
  • Paçacı, G. (Ed.). (1999). Cumhuriyet’in sesleri, Cumhuriyet’in sesli serüveni. İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları.
  • Toker, H. (2024). 19. Yüzyılda Osmanlı Devleti’nin kapsayıcı müzik politikası ve müzikteki değişim. Meshk Journal of Religious Music, 1(1), 19-33. https://doi.org/10.26650/meshk.2024.0002
  • Tuğlacı, P. (1986). Mehterhan’den bandoya. İstanbul: Cem Yayınevi.
  • Uçan, A. (2005). Geçmişten günümüze günümüzden geleceğe Türk müzik kültürü. Ankara: Önder Matbaacılık Ltd.Şti.
  • Uslu, R. (1999). Osmanlılarda batı musikisi teorisi kitapları. Orkestra Dergisi, 307, 41- 53.
  • Yalçın, G. ve İde, A. (2019). Osmanlı dönemi mesleki müzik eğitiminde iki solfej kitabı: solfej ve talim-i kırâat-ı musiki, türkiyat mecmuası, türkiyat mecmuası. Journal of Turkology, 29 (2) 645-662.
  • Yapalı Y., ve Şeker, F. (2021). Tarihöncesi çağların kemik flütlerinden günümüzün modern flütüne flütün tarihçesi. Arapgirlioğlu, H., Yazıcı, T. ve Doç. Dr. Uysal, E. (Ed.), Güzel Sanatlarda Araştırma ve Değerlendirmeler I içinde (115-131. ss.). Ankara: Gece Kitaplığı.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık
Toplam 31 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Müzik Performansı, Müzikoloji ve Etnomüzikoloji, Müzik (Diğer)
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Hazan Kurtaslan 0000-0002-1216-6142

Proje Numarası YOK
Erken Görünüm Tarihi 23 Mayıs 2025
Yayımlanma Tarihi
Gönderilme Tarihi 26 Mart 2025
Kabul Tarihi 10 Mayıs 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 8 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Kurtaslan, H. (2025). OSMANLI ARŞİV BELGELERİ İLE FLÜTİST MUSTAFA SAFFET ATABİNEN’İN MÜZİKAL YAŞAMI: BİR BİYOGRAFİ ANALİZİ. Yegah Müzikoloji Dergisi, 8(2), 339-373. https://doi.org/10.51576/ymd.1661604


     SCImago Journal & Country Rank