Öz
Göç, mekân değişikliklerine bağlı gerçekleştirilen bir hareketliliktir. Ancak hem göç alan hem de göç veren ülkenin bireylerini doğrudan etkilerken toplumların kültürel dokusunda değişiklikler meydana getirir. Göç, göç eylemini gerçekleştirenler için bir yandan yeni fırsatlar sunarken, diğer taraftan yabancılaşma, dışlanma gibi sorunları beraberinde getirir. Kimlik ve aidiyet ekseninde gelişen, kompleks yapıya sahip olan bu kavram farklı nitelikleri ile edebî eserlerin konusunu oluşturabilir ve tematik düzleminde yer alabilir. Müge İplikçi eserlerinde yalnızlık, yabancılaşma, bunaltı, ölüm gibi evrensel temaları toplumsal cinsiyet, göç, kimlik kavramları bağlamında kurgulayan yazarlardandır. Göç olgusu etrafında kaleme aldığı Kömür Karası Çocuk adlı kitabında uluslararası ve yönlendirici nitelik taşıyan göçlerin bireyler üzerinde bıraktığı etkiyi anlatır. Eserde Mali’den Fransa’ya gitmek isterken Türkiye’yi transit ülke olarak kullanan başkişi Salif’in yaşadıkları özelinde göçmenlerin baş etmek zorunda kaldığı sorunlar yazın dünyasına taşınır. Çalışmada eserin yapı özellikleri hakkında bilgi verilecek, doküman analizi yöntemiyle Salif’in geçici olarak kaldığı, yabancısı olduğu ülkede yaşadıkları yalnızlık, yabancılaşma, sosyal dışlanma ekseninde değerlendirilecektir.
Anahtar Kelimeler
Kömür Karası Çocuk Göç yalnızlık yabancılaşma sosyaldışlanma
Kaynakça
- Abadan-Unat, Nermin. Bitmeyen Göç. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2002.
- Adıgüzel, Yusuf. Göç Sosyolojisi. Nobel Akademik Yayıncılık, 2016.
- Alarçin, Kübra. Uluslararası Göç Hareketlerinde Türkiye’nin Konumu; Uluslararası Göç ve İç Göçün Karşılaşması, Kentsel Gerilim: Şanlıurfa ve Gaziantep Örneği. Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, 2019.
- Arseven, Tülin. “‘Kömür Karası Çocuk’ Adlı Romanda Göç Olgusu.” III. Uluslararası Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu, 21-22 Ekim 2016, Editör Melike Günyüz, Bican Veysel Yıldız, Tacettin Şimşek, Step Matbaacılık, 2016, ss. 47-54.
- Bozkurt, Oğuzhan. Türkiye’de Mültecilik Olgusunun Sosyolojik Açıdan İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Kırıkkale Üniversitesi, 2017.
- Çağlayan, Savaş. “Göç Kuramları, Göç ve Göçmen İlişkisi.” Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, s. 17, 2006, ss. 67-91.
- Çetin, Nurullah. Roman Çözümleme Yöntemi. Akçağ Yayınları, 2019.
- Eagleton, Terry. Edebiyat Olayı. Çeviren Başak Yüce, Sel Yayıncılık, 2012.
- Eliuz, Ülkü. “Yoldaki Yolculuk: Anlatıda Zaman.” Route Educational & Social Science Journal, c. 7, s. 6, 2020, ss. 170-195.
- Eşiyok, Serhat. Modern Kentlerde Yabancılık Duygusu: Kayseri’ye Yerleşen Suriyeli Göçmenlerin “Yabancılık” Halleri. Yüksek Lisans Tezi. Erciyes Üniversitesi, 2019.
- Göç Terimleri Sözlüğü. Editörler Richard Perruchoud ve Jillyanne Redpath-Cross. Uluslararası Göç Örgütü. chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://publications.iom.int/system/files/pdf/iml31 _ turkish _ 2ndedition.pdf.
- İpek, Esat. “Göç Kuramları.” Dezavantajlı Göçmenlerin Uyumuna Yönelik İstihdam Politikaları: OECD Ülkeleri Karşılaştırması, Editör Abdulkadir Develi ve Nihat Altuntepe, Gazi Kitabevi, 2021. ss. 199-220.
- İplikçi, Müge. Kömür Karası Çocuk. Günışığı Kitaplık, 2022.
- Karpat, Kemal Haşim. Osmanlı’dan Günümüze Etnik Yapılanma ve Göçler. Timaş Yayınları, 2013.
- Karpat, Kemal. “Önsöz.” T ürkiye’nin G öç T arihi, Derleyen M. Murat Erdoğan, Ayhan Kaya. Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2015. ss. XXIII-XL
- Korkmaz, Ramazan. “Romanda Dramatik Aksiyonu Sağlayan Değerlerin Görüntü Seviyeleri Üzerine Bazı Öneriler.” Yazınsal Okumalar, Kesit Yayınları, 2015. ss. 100-114.
- Korkmaz, Ramazan. “Romanda Mekânın Poetiği.” Romanda Mekân, Editör Ramazan Korkmaz ve Veysel Şahin. Akçağ Yayınları, 2021. ss. 9-26.
- Namdar, Aytak. Türkiye’de Yaşayan İranlı Sığınmacı ve Mülteci Kadınlarda Kaygı Düzeyi ve Kaygıyı Etkileyen Faktörler. Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi, 2019.
- Orallı, Levent Ersin ve Atasever Bülent. “Modern Göç Teorileri.” Tesam Strateji Dergisi Göç Dosyası, s. 5, 2023, ss. 33-35.
- Öztekin, Sıddıka. Zorunlu Göçmenlerin Yeni Mekâna yerleşme Stratejileri Suriye İç Savaşı’ndan Kaçan Göçmenlerin Şanlıurfa’da Kentsel Mekâna Yerleşme Deneyimleri. Doktora Tezi. İnönü Üniversitesi, 2023.
- Süleymanlı, Ebulfez ve diğerleri. “Göçmen Yalnızlığının Sosyo-Psikoloijk Açıdan Değerlendirilmesi.” Sosyologca Dergisi, c. 10, s. 19. 2020, ss. 269- 291.
- Temur, Murat ve Ertem, İhsan Seyit. “Çocuk Edebiyatında Göç ve Göçmenlik.” Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, s. 2, 2019, ss. 451-466.
- Türkçe Sözlük. Türk Dil Kurumu Yayınları, 2005.
- Türkyılmaz, Ümran. “Müge İplikçi’nin Kömür Karası Çocuk Adlı Yapıtında Göç Olgusunun Çocuk Boyutu.” IX. Ulusal Sosyoloji Kongresi Toplum 4.0. Bildiriler Kitabı, 19-21 Eylül 2019, Editör Akın Bakioğlu, Sosyoloji Derneği Yayınları, 2019, ss. 693-702.
- Yeşilyurt, Halime ve Kurt, Gökhan. “Müge İplikçi’nin Kömür Karası Çocuk Adlı Eserinde Sosyal Dışlanma ve Göç.” Söylem Filoloji Dergisi, s. 3, 2024, ss. 1223-1240.
- Yılmaz Yüksek, Yasemin. “Müge İplikçi’nin Çocuk ve İlk Gençlik Romanlarında Altkültür ve Dışavurumcu Sanat.” Nesir: Edebiyat Araştırmaları Dergisi, s. 2, 2022, ss. 109-130.
- Yolasığmazoğlu, Hülya. “Göç ve Göçün Beraberinde Getirdiği Sıkıntılar Karşısında Bir Çocuk: Kömür Karası Çocuk.” III. Uluslararası Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu, 21-22 Ekim 2016, Editör Melike Günyüz, Bican Veysel Yıldız, Tacettin Şimşek, Step Matbaacılık, 2016, ss. 55-62.
Öz
Migration is a mobility due to changes in space. However, while it directly affects the individuals of both the receiving and the sending countries, it brings about changes in the cultural fabric of societies. While migration offers new opportunities for those who migrate, it also brings problems such as alienation and exclusion. This concept, which develops on the axis of identity and belonging and has a complex structure, constitutes the subject of literary works with its different qualities and takes place on the thematic plane. Müge İplikçi is one of the writers who construct universal themes such as loneliness, alienation, depression, death in the context of gender, migration and identity. In her book Coal Black Child, which she wrote around the phenomenon of migration, she describes the effects of international and directive migration on individuals. In the work, the problems that immigrants have to cope with are brought to the literary world with the experiences of the protagonist Salif, who uses Turkey as a transit country when he wants to go to France from Mali. In this study, after giving information about the structural features of the work, Salif’s experiences in the country where he temporarily stays and where he is a stranger will be evaluated on the axis of loneliness, alienation and social exclusion through document analysis method.
Anahtar Kelimeler
Kömür Karası Çocuk Migration loneliness alienation social exclusion
Kaynakça
- Abadan-Unat, Nermin. Bitmeyen Göç. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2002.
- Adıgüzel, Yusuf. Göç Sosyolojisi. Nobel Akademik Yayıncılık, 2016.
- Alarçin, Kübra. Uluslararası Göç Hareketlerinde Türkiye’nin Konumu; Uluslararası Göç ve İç Göçün Karşılaşması, Kentsel Gerilim: Şanlıurfa ve Gaziantep Örneği. Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, 2019.
- Arseven, Tülin. “‘Kömür Karası Çocuk’ Adlı Romanda Göç Olgusu.” III. Uluslararası Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu, 21-22 Ekim 2016, Editör Melike Günyüz, Bican Veysel Yıldız, Tacettin Şimşek, Step Matbaacılık, 2016, ss. 47-54.
- Bozkurt, Oğuzhan. Türkiye’de Mültecilik Olgusunun Sosyolojik Açıdan İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Kırıkkale Üniversitesi, 2017.
- Çağlayan, Savaş. “Göç Kuramları, Göç ve Göçmen İlişkisi.” Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, s. 17, 2006, ss. 67-91.
- Çetin, Nurullah. Roman Çözümleme Yöntemi. Akçağ Yayınları, 2019.
- Eagleton, Terry. Edebiyat Olayı. Çeviren Başak Yüce, Sel Yayıncılık, 2012.
- Eliuz, Ülkü. “Yoldaki Yolculuk: Anlatıda Zaman.” Route Educational & Social Science Journal, c. 7, s. 6, 2020, ss. 170-195.
- Eşiyok, Serhat. Modern Kentlerde Yabancılık Duygusu: Kayseri’ye Yerleşen Suriyeli Göçmenlerin “Yabancılık” Halleri. Yüksek Lisans Tezi. Erciyes Üniversitesi, 2019.
- Göç Terimleri Sözlüğü. Editörler Richard Perruchoud ve Jillyanne Redpath-Cross. Uluslararası Göç Örgütü. chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://publications.iom.int/system/files/pdf/iml31 _ turkish _ 2ndedition.pdf.
- İpek, Esat. “Göç Kuramları.” Dezavantajlı Göçmenlerin Uyumuna Yönelik İstihdam Politikaları: OECD Ülkeleri Karşılaştırması, Editör Abdulkadir Develi ve Nihat Altuntepe, Gazi Kitabevi, 2021. ss. 199-220.
- İplikçi, Müge. Kömür Karası Çocuk. Günışığı Kitaplık, 2022.
- Karpat, Kemal Haşim. Osmanlı’dan Günümüze Etnik Yapılanma ve Göçler. Timaş Yayınları, 2013.
- Karpat, Kemal. “Önsöz.” T ürkiye’nin G öç T arihi, Derleyen M. Murat Erdoğan, Ayhan Kaya. Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2015. ss. XXIII-XL
- Korkmaz, Ramazan. “Romanda Dramatik Aksiyonu Sağlayan Değerlerin Görüntü Seviyeleri Üzerine Bazı Öneriler.” Yazınsal Okumalar, Kesit Yayınları, 2015. ss. 100-114.
- Korkmaz, Ramazan. “Romanda Mekânın Poetiği.” Romanda Mekân, Editör Ramazan Korkmaz ve Veysel Şahin. Akçağ Yayınları, 2021. ss. 9-26.
- Namdar, Aytak. Türkiye’de Yaşayan İranlı Sığınmacı ve Mülteci Kadınlarda Kaygı Düzeyi ve Kaygıyı Etkileyen Faktörler. Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi, 2019.
- Orallı, Levent Ersin ve Atasever Bülent. “Modern Göç Teorileri.” Tesam Strateji Dergisi Göç Dosyası, s. 5, 2023, ss. 33-35.
- Öztekin, Sıddıka. Zorunlu Göçmenlerin Yeni Mekâna yerleşme Stratejileri Suriye İç Savaşı’ndan Kaçan Göçmenlerin Şanlıurfa’da Kentsel Mekâna Yerleşme Deneyimleri. Doktora Tezi. İnönü Üniversitesi, 2023.
- Süleymanlı, Ebulfez ve diğerleri. “Göçmen Yalnızlığının Sosyo-Psikoloijk Açıdan Değerlendirilmesi.” Sosyologca Dergisi, c. 10, s. 19. 2020, ss. 269- 291.
- Temur, Murat ve Ertem, İhsan Seyit. “Çocuk Edebiyatında Göç ve Göçmenlik.” Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, s. 2, 2019, ss. 451-466.
- Türkçe Sözlük. Türk Dil Kurumu Yayınları, 2005.
- Türkyılmaz, Ümran. “Müge İplikçi’nin Kömür Karası Çocuk Adlı Yapıtında Göç Olgusunun Çocuk Boyutu.” IX. Ulusal Sosyoloji Kongresi Toplum 4.0. Bildiriler Kitabı, 19-21 Eylül 2019, Editör Akın Bakioğlu, Sosyoloji Derneği Yayınları, 2019, ss. 693-702.
- Yeşilyurt, Halime ve Kurt, Gökhan. “Müge İplikçi’nin Kömür Karası Çocuk Adlı Eserinde Sosyal Dışlanma ve Göç.” Söylem Filoloji Dergisi, s. 3, 2024, ss. 1223-1240.
- Yılmaz Yüksek, Yasemin. “Müge İplikçi’nin Çocuk ve İlk Gençlik Romanlarında Altkültür ve Dışavurumcu Sanat.” Nesir: Edebiyat Araştırmaları Dergisi, s. 2, 2022, ss. 109-130.
- Yolasığmazoğlu, Hülya. “Göç ve Göçün Beraberinde Getirdiği Sıkıntılar Karşısında Bir Çocuk: Kömür Karası Çocuk.” III. Uluslararası Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu, 21-22 Ekim 2016, Editör Melike Günyüz, Bican Veysel Yıldız, Tacettin Şimşek, Step Matbaacılık, 2016, ss. 55-62.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Türkiye Sahası Yeni Türk Edebiyatı |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Haziran 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 14 Nisan 2025 |
| Kabul Tarihi | 10 Mayıs 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 17 Sayı: 33 |
www.ytearastirmalari.com bağlantısındaki esere dayalı olarak.