Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Dijital Medyada Ebeveynlik Temsilleri: Reklamlarda Ve Dijital Medya Ürün Tanıtımlarında ‘İdeal Aile’ Söyleminin Nitel Analizi

Yıl 2025, Cilt: 3 Sayı: 1, 99 - 121, 30.06.2025

Öz

Dijital çağda medya temsilleri, ebeveynlik ve aile yapıları üzerine güçlü bir etki yaratarak toplumsal algıları ve beklentileri şekillendirmektedir. Bu çalışma, reklamlarda ve dijital media ürün tanıtımlarında sunulan “ideal aile” söylemini nitel analiz yöntemleriyle incelemeyi amaçlamaktadır. Dijital medyada ebeveynlik rollerinin ve aile dinamiklerinin nasıl kurgulandığını ele alarak, bu temsillerin içerdiği örtük normları, toplumsal cinsiyet rollerini ve tüketim kültürünü nasıl yansıttığını ortaya koymayı hedeflemektedir. Çalışma kapsamında Tematik kodlama ile ideal ebeveynlik kavramı etrafında öne çıkan söylemler belirlenerek analiz edilmesi hedeflenmektedir. Ayrıca ebeveynlik rolleri, çocuk yetiştirme pratikleri ve aile içi sorumluluk dağılımı temel kategoriler olarak ele alınacaktır. Instagram fotoğrafları ve YouTube video sahneleri incelenerek ebeveynlik temsillerinin nasıl oluşturulduğu değerlendirilecektir. Bu bağlamda sosyal medyada renkler, mekân kullanımı, beden dili ve yüz ifadeleri üzerinden görsellerin taşıdığı mesajlar çözümlenerek, videolarda ve gönderi açıklamalarında kullanılan kelime ve metaforlar analiz edilecektir. Aile içi rollerin hangi kelimelerle çerçevelendiği değerlendirilecek (örneğin, “kahraman anne”, “ilgili baba”) ve toplumsal cinsiyet rollerine dair ipuçları bulunması hedeflenmektedir. Bu çalışma, medya ve kültürel çalışmalar alanına katkı sağlayarak, dijital pazarlama, toplumsal normlar ve aile kimliği arasındaki kesişim noktalarına dair analitik bir bakış sunmayı amaçlamaktadır. Dijital medyada idealize edilen aile imgelerinin bireyler üzerindeki etkilerini anlamak, modern ebeveynlik ve aile yaşamına yönelik eleştirel bir bakış açısı geliştirmek açısından önemlidir. Çalışma sonunda dijital medya içeriklerinin büyük çoğunluğunun bilgi temelli, uzmanlaşmış ve tüketimle bütünleşmiş annelik temsilleri üzerinden kurgulandığı ve içeriklerin girişlerinde yoğun biçimde “kanca” stratejileri uygulandığı vb. tespitler yapılmıştır. Bu sonuçlara göre dijital içerik üreticilerine yönelik medya okuryazarlığı odaklı farkındalık çalışmaları teşvik edilmesi; tüketici yönlendirmesini içeren içeriklerde açıklık ve etik sınırlar gözetilmesi, “kanca” söylemlerinin bilinçli izleyici üzerinde yaratabileceği baskının sınırlandırılması, bilgilendirme ile yönlendirme arasındaki ayrımın netleştirilmesi gerektiği gibi öneriler yapılmıştır.

Proje Numarası

Bu makale, Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi İAE-2025-242 Nolu “Sürdürülebilir Kalkınmada Kadim Aile Değerlerinin Medya Yoluyla Aktarımı (Disiplinlerarası)” başlıklı Bilimsel Araştırma Projesi kapsamında yazılmıştır.

Kaynakça

  • Abidin, C. (2016). “Aren’t these just young, rich women doing vain things online?”: Influencer selfies as subversive frivolity. Social Media + Society, 2(2), 1–17. https://doi.org/10.1177/2056305116641342
  • Banet-Weiser, S. (2012). Authentic™: The politics of ambivalence in a brand culture. New York University Press. Butler, J. (1990). Gender trouble: Feminism and the subversion of identity. Routledge.
  • Couldry, N., & Hepp, A. (2017). The mediated construction of reality. Polity Press.
  • Gill, R. (2007). Postfeminist media culture: Elements of a sensibility. European Journal of Cultural Studies, 10(2), 147–166. https://doi.org/10.1177/1367549407075898
  • Gill, R., & Orgad, S. (2018). The amazing bounce-backable woman: Resilience and the psychological turn in neoliberalism. Sociological Research Online, 23(2), 477–495. https://doi.org/10.1177/1360780418769673
  • Hall, S. (1980). Encoding/decoding. In S. Hall, D. Hobson, A. Lowe, & P. Willis (Eds.), Culture, media, language (pp. 128–138). Routledge.
  • Hall, S. (1997). Representation: Cultural representations and signifying practices. Sage.
  • Lazar, M. M. (2005). Politicizing gender in discourse: Feminist critical discourse analysis as political perspective and praxis. In M. M. Lazar (Ed.), Feminist critical discourse analysis: Gender, power and ideology in discourse (pp. 1–28). Palgrave Macmillan.
  • Morley, D., & Brunsdon, C. (1999). The Nationwide television studies. Routledge. Ouellette, L., & Hay, J. (2008). Better living through reality TV: Television and post-welfare citizenship. Blackwell Publishing.

REPRESENTATIONS OF PARENTING IN DIGITAL MEDIA: QUALITATIVE ANALYSIS OF THE ‘IDEAL FAMILY’ DISCOURSE IN ADVERTISEMENTS AND DIGITAL MEDIA PRODUCT PROMOTIONS

Yıl 2025, Cilt: 3 Sayı: 1, 99 - 121, 30.06.2025

Öz

In today’s digital age, media representations significantly shape public perceptions of parenting and family life, influencing societal norms and expectations. This study offers a qualitative analysis of the “ideal family” discourse as presented in advertisements and digital product promotions. It explores how parenting roles and family dynamics are constructed in digital media, with a focus on uncovering implicit norms, gender roles, and consumer culture embedded in these portrayals.Using thematic coding, the research identifies recurring narratives around ideal parenting. Key categories include parenting roles, child-rearing practices, and intra-family responsibility distribution. The analysis is based on Instagram visuals and YouTube videos, evaluating how elements like color, space, body language, and facial expressions convey meaning. It also considers verbal content, such as metaphors and keywords used in captions and scripts, particularly those that frame roles with phrases like “heroic mother” or “involved father.” The study situates these findings within broader discussions in media and cultural studies, highlighting how digital marketing intersects with family identity and social norms. Understanding these idealized representations is crucial for developing a critical approach to modern parenting images in digital spaces.Findings suggest that most content centers on expert-driven, consumption-oriented portrayals of motherhood, often using “hook” strategies to immediately engage viewers. The study recommends fostering media literacy among content creators, ensuring transparency in promotional messaging, and setting ethical boundaries. It also calls for reducing the pressure such persuasive techniques may place on audiences and for clearly distinguishing between informative and persuasive content. By analyzing how digital media constructs ideal family narratives, this study contributes to a deeper understanding of how visual and verbal cues in digital platforms influence perceptions of parenting and family roles

Proje Numarası

Bu makale, Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi İAE-2025-242 Nolu “Sürdürülebilir Kalkınmada Kadim Aile Değerlerinin Medya Yoluyla Aktarımı (Disiplinlerarası)” başlıklı Bilimsel Araştırma Projesi kapsamında yazılmıştır.

Kaynakça

  • Abidin, C. (2016). “Aren’t these just young, rich women doing vain things online?”: Influencer selfies as subversive frivolity. Social Media + Society, 2(2), 1–17. https://doi.org/10.1177/2056305116641342
  • Banet-Weiser, S. (2012). Authentic™: The politics of ambivalence in a brand culture. New York University Press. Butler, J. (1990). Gender trouble: Feminism and the subversion of identity. Routledge.
  • Couldry, N., & Hepp, A. (2017). The mediated construction of reality. Polity Press.
  • Gill, R. (2007). Postfeminist media culture: Elements of a sensibility. European Journal of Cultural Studies, 10(2), 147–166. https://doi.org/10.1177/1367549407075898
  • Gill, R., & Orgad, S. (2018). The amazing bounce-backable woman: Resilience and the psychological turn in neoliberalism. Sociological Research Online, 23(2), 477–495. https://doi.org/10.1177/1360780418769673
  • Hall, S. (1980). Encoding/decoding. In S. Hall, D. Hobson, A. Lowe, & P. Willis (Eds.), Culture, media, language (pp. 128–138). Routledge.
  • Hall, S. (1997). Representation: Cultural representations and signifying practices. Sage.
  • Lazar, M. M. (2005). Politicizing gender in discourse: Feminist critical discourse analysis as political perspective and praxis. In M. M. Lazar (Ed.), Feminist critical discourse analysis: Gender, power and ideology in discourse (pp. 1–28). Palgrave Macmillan.
  • Morley, D., & Brunsdon, C. (1999). The Nationwide television studies. Routledge. Ouellette, L., & Hay, J. (2008). Better living through reality TV: Television and post-welfare citizenship. Blackwell Publishing.
Toplam 9 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Sosyal ve Kültürel Antropoloji (Diğer)
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Rabia Çakıroğlu

Müzeyyen Özhavzalı 0000-0003-0518-3021

Proje Numarası Bu makale, Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi İAE-2025-242 Nolu “Sürdürülebilir Kalkınmada Kadim Aile Değerlerinin Medya Yoluyla Aktarımı (Disiplinlerarası)” başlıklı Bilimsel Araştırma Projesi kapsamında yazılmıştır.
Yayımlanma Tarihi 30 Haziran 2025
Gönderilme Tarihi 13 Haziran 2025
Kabul Tarihi 28 Haziran 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 3 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Çakıroğlu, R., & Özhavzalı, M. (2025). Dijital Medyada Ebeveynlik Temsilleri: Reklamlarda Ve Dijital Medya Ürün Tanıtımlarında ‘İdeal Aile’ Söyleminin Nitel Analizi. ASBÜ YUVA Uluslararası Aile Araştırmaları Dergisi, 3(1), 99-121.