Öz
Prof. Dr. Mustafa Öztürk (1953-2024) was one of the closest representatives of the socio-economic history approach of the Annales School in Turkey. Öztürk's scientific approach was based on a document-centred approach to historiography, and he attracted attention especially with his original contributions to Ottoman urban and economic history. In addition, his interest in the philosophy of history and his multidisciplinary approach had a significant impact on the theoretical and methodological dimensions of historiography. Through his academic connections with the Middle East region, he paved the way for the exchange of knowledge between Turkish and Arab academic circles. This article aims to analyse Prof. Dr. Mustafa Öztürk's contributions to historiography and evaluate his academic legacy. By focusing on the generations he trained, the academic tradition he established and his institutional contributions, Öztürk's impact on Turkish academic historiography is analysed.
Anahtar Kelimeler
Prof. Dr. Mustafa Öztürk Document-Centred Historiography Philosophy of History Ottoman Social and Economic History
Kaynakça
- Aşan, M. B. (2021). Prof. Dr. Mustafa Öztürk’ün Fırat Üniversitesi Ortadoğu Araştırma Merkezi Çalışmaları, Işık Bostancı, I., Hüseyniklioğlu, A.G., Değerli A., Kılıç, O. (Ed.). Prof. Dr. Mustafa Öztürk Onuruna Tarih Yazıları I içinde (s. 69-91). İstanbul: İdeal Kültür Yayınları.
- Çakar, E. (1998). 16. Yüzyılda Halep Sancağı (1516-1566). (Doktora Tezi). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
- Demir, G. K. (2010) Türk Tarih Tezi İle Türk Dil Tezinin Kavşağında Güneş Dil Teorisi. U.Ü. Fen- Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19 (2), 385-396
- Iggers, G. G. (1997). Historiography in the Twentieth Century: From Scientific Objectivity to the Postmodern Challenge. Wesleyan University Press.
- Işık Bostancı, I. (2006). XIX. Yüzyılda Filistin (İdari ve Sosyo-Ekonomik Vaziyet). (Doktora Tezi). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
- Işık Bostancı, I., Hüseyniklioğlu, A.G., Değerli A., Kılıç, O. (Ed.). (2021). Prof. Dr. Mustafa Öztürk Onuruna Tarih Yazıları I. İstanbul: İdeal Kültür Yayınları.
- Kılıç, O. (1994). Van Sancağı. (Doktora Tezi). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
- Özçelik, F. (2021). İngiliz İşgalinden Lozan’a Mısır (1882-1923). (Doktora Tezi). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
- Özkaya, S. (2007). Osmanlı Devleti İdaresinde Mısır (1839-1882). (Doktora Tezi). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
- Öztürk, M. (2014). Tarih Felsefesi, Ankara: Akçağ Yayınları.
- Öztürk, M. (2015). Prof. Dr. Halil İnalcık’ın Tarih Felsefesi, Yusuf Oğuzoğlu, Selçuk Kırlı (Ed.). Her Yıl Bir Büyük Türk Bilgi Şölenleri 2 Tam Metin İçinde (s. 145-152). Bursa: Özsan Matbaacılık.
- Öztürk, M. (2018). 16. Yüzyılda Kilis Urfa Adıyaman ve Çevresinde Cemaatler Oymaklar, 2. Baskı, Ankara: Berikan Yayınları.
- Öztürk, Y. (1999). Osmanlı Hâkimiyetinde Kefe (1475-1600). (Doktora Tezi). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
- Öztürk Y. (2021). Fırat Üniversitesi Merkezinde Tarih Yazımına Bakış, Işık Bostancı, I., Hüseyniklioğlu, A.G., Değerli A., Kılıç, O. (Ed.). Prof. Dr. Mustafa Öztürk Onuruna Tarih Yazıları I içinde (s. 39-67). İstanbul: İdeal Kültür Yayınları.
- Uzundal, E. (2013). 19. Yüzyıl Tarih Yazıcılığı ve Ahmed Cevdet Paşa. Turkish History Education Journal, 2(2), 108- 128.
- Yetim, F. Söylemiş, A. (2023). Türkiyat Mecmuasına Göre Mehmet Fuat Köprülü’nün Tarih Anlayışı. ESOGÜ Tarih Dergisi, 6 (2), 60-97
- Yılmaz, K. (2013). Postmodernist Tarih Yaklaşımı: Postmodernizmin Tarih Eğitimi İçin Doğurguları. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34 (2), 197-209.
- Yılmazçelik, İ. (1991). XIX. Yüzyılın İlk Yarısında Diyarbakır (1790-1840) (Fiziki, İdari ve Sosyo-Ekonomik Yapı). (Doktora Tezi). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
Öz
Prof. Dr. Mustafa Öztürk (1953-2024), Türkiye'de Annales Okulu'nun sosyo-ekonomik tarih anlayışına en yakın temsilcilerden biridir. Öztürk’ün bilimsel yaklaşımı, belge merkezli tarihçilik anlayışına dayanmış, özellikle Osmanlı şehir ve iktisat tarihi konularındaki özgün katkılarıyla dikkat çekmiştir. Ayrıca, tarih felsefesine olan ilgisi ve çok disiplinli yaklaşımı, tarihçiliğin kuramsal ve metodolojik boyutlarında önemli etkiler yaratmıştır. Orta Doğu bölgesi ile kurduğu akademik bağlantılar sayesinde, Türk ve Arap akademik çevreleri arasında bilgi alışverişinin önünü açmıştır. Bu makalede, Prof. Dr. Mustafa Öztürk’ün tarih yazımına katkılarının analiz edilmesi ve akademik mirasını değerlendirmesi amaçlanmıştır. Yetiştirdiği kuşaklar, kurduğu akademik gelenek ve kurumsal katkılarına da odaklanılarak Öztürk’ün Türk akademik tarihçiliğine olan etkileri incelenmiştir.
Anahtar Kelimeler
Prof. Dr. Mustafa Öztürk Belge Merkezli Tarihçilik Tarih Felsefesi Osmanlı Sosyal ve İktisat Tarihi
Kaynakça
- Aşan, M. B. (2021). Prof. Dr. Mustafa Öztürk’ün Fırat Üniversitesi Ortadoğu Araştırma Merkezi Çalışmaları, Işık Bostancı, I., Hüseyniklioğlu, A.G., Değerli A., Kılıç, O. (Ed.). Prof. Dr. Mustafa Öztürk Onuruna Tarih Yazıları I içinde (s. 69-91). İstanbul: İdeal Kültür Yayınları.
- Çakar, E. (1998). 16. Yüzyılda Halep Sancağı (1516-1566). (Doktora Tezi). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
- Demir, G. K. (2010) Türk Tarih Tezi İle Türk Dil Tezinin Kavşağında Güneş Dil Teorisi. U.Ü. Fen- Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19 (2), 385-396
- Iggers, G. G. (1997). Historiography in the Twentieth Century: From Scientific Objectivity to the Postmodern Challenge. Wesleyan University Press.
- Işık Bostancı, I. (2006). XIX. Yüzyılda Filistin (İdari ve Sosyo-Ekonomik Vaziyet). (Doktora Tezi). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
- Işık Bostancı, I., Hüseyniklioğlu, A.G., Değerli A., Kılıç, O. (Ed.). (2021). Prof. Dr. Mustafa Öztürk Onuruna Tarih Yazıları I. İstanbul: İdeal Kültür Yayınları.
- Kılıç, O. (1994). Van Sancağı. (Doktora Tezi). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
- Özçelik, F. (2021). İngiliz İşgalinden Lozan’a Mısır (1882-1923). (Doktora Tezi). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
- Özkaya, S. (2007). Osmanlı Devleti İdaresinde Mısır (1839-1882). (Doktora Tezi). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
- Öztürk, M. (2014). Tarih Felsefesi, Ankara: Akçağ Yayınları.
- Öztürk, M. (2015). Prof. Dr. Halil İnalcık’ın Tarih Felsefesi, Yusuf Oğuzoğlu, Selçuk Kırlı (Ed.). Her Yıl Bir Büyük Türk Bilgi Şölenleri 2 Tam Metin İçinde (s. 145-152). Bursa: Özsan Matbaacılık.
- Öztürk, M. (2018). 16. Yüzyılda Kilis Urfa Adıyaman ve Çevresinde Cemaatler Oymaklar, 2. Baskı, Ankara: Berikan Yayınları.
- Öztürk, Y. (1999). Osmanlı Hâkimiyetinde Kefe (1475-1600). (Doktora Tezi). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
- Öztürk Y. (2021). Fırat Üniversitesi Merkezinde Tarih Yazımına Bakış, Işık Bostancı, I., Hüseyniklioğlu, A.G., Değerli A., Kılıç, O. (Ed.). Prof. Dr. Mustafa Öztürk Onuruna Tarih Yazıları I içinde (s. 39-67). İstanbul: İdeal Kültür Yayınları.
- Uzundal, E. (2013). 19. Yüzyıl Tarih Yazıcılığı ve Ahmed Cevdet Paşa. Turkish History Education Journal, 2(2), 108- 128.
- Yetim, F. Söylemiş, A. (2023). Türkiyat Mecmuasına Göre Mehmet Fuat Köprülü’nün Tarih Anlayışı. ESOGÜ Tarih Dergisi, 6 (2), 60-97
- Yılmaz, K. (2013). Postmodernist Tarih Yaklaşımı: Postmodernizmin Tarih Eğitimi İçin Doğurguları. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34 (2), 197-209.
- Yılmazçelik, İ. (1991). XIX. Yüzyılın İlk Yarısında Diyarbakır (1790-1840) (Fiziki, İdari ve Sosyo-Ekonomik Yapı). (Doktora Tezi). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Yakınçağ Tarihi (Diğer) |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 29 Haziran 2025 |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 19 Mayıs 2025 |
| Kabul Tarihi | 28 Haziran 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Sayı: 15 |
