Abstract
Bu çalışma, Samuel Beckett’in “Oyun Sonu” adlı oyununu Varoluşçuluk, Absürt, Ekoeleştiri, Antroposen gibi farklı perspektifleri bir araya getirerek Posthümanizm vizyonu çerçevesinde değerlendirme amacı gütmektedir. Çalışmanın giriş bölümünde Samuel Beckett’in oyunlarının sıklıkla ilişkilendirildiği bağlamlar olarak Varoluşçuluk ve Absürt Tiyatronun dinamikleri incelenmiştir. Çalışmannın birinci bölümünde ve insanın evrendeki yerini ve Aydınlanmanın öne sürdüğü insan merkezli rasyonalizmi sorgulayan çağdaş bir düşünce akımı olarak Posthümanizm ile Varoluşçuluk felsefesi arasındaki ilişki değerlendirilmiş ve Posthümanizm ile ilişkili çağdaş kuramlar ele alınmıştır. Çalışmanın ikinci bölümünde Oyun Sonu adlı oyunun dramatik örgüsü ve karakterleri ele alınmıştır. Son olarak, Samuel Beckett’in “Oyun Sonu” adlı oyunu Posthümanizm çerçevesinde ele alınabilecek farklı perspektifler üzerinden analiz edilmiştir. Kurulan diyalog yapısıyla rasyonalitenin eleştirildiği oyunda, sahne üzerinde var olan insan bedenlerinin işlevselliği azaltılarak insanın fiziksel merkeziliği ironik bir biçimde ele alınmaktadır. Oyunun çorak ve distopik ortamı Antroposen çağda yaşanmakta olan çevre felaketlerini ekoeleştirel bir bakışla ele almayı mümkün kılmakta, karakterler arasında yer alan efendi-köle diyalektiği güç dinamiklerini sahneye taşımaktadır. Modernitenin ilerleme vaadinin bir sembolü olarak oyunda yer alan bisiklet, bu vaadin başarısızlığını işaret etmektedir. Bu doğrultuda çalışma, “Oyun Sonu” adlı oyun üzerinden yapılan analizlerle tiyatroda Posthümanizm kavramının daha görünür hale gelmesine katkıda bulunmayı hedeflemektedir.
References
- Beckett, S. (1974). Mercier and Camier. Grove Press.
- Beckett, S. (2014). Oyun sonu (G. Erkal, Çev.). Mitos Boyut.
- Braidotti, R. (2019). Kadın oluş (E. Durmuş & M. Çelik, Çev.). Otonom Yayıncılık.
- Camus, A. (1997). Sisifos söylemi. (Çev.T. Yücel). Can Yayınları.
- Cevizci, A. (1999). Felsefe sözlüğü. Paradigma Yayınları.
- Çetin, F. (2019). Tiyatroda namevcudiyet estetiği: Heiner Goebbels oyunları [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Üniversitesi.
- Esslin, M. (1988). Saçma Tiyatrosu. (Çev. L. Mollamustafaoğlu). Metis Çeviri Dergisi, 1998 Kış, 108-118.
- Fanon, F. (2007). Yeryüzünün lanetlileri (Çev. Ş. Süer). Versus Kitap.
- Güçbilmez, B. (2003). Tragedya oyunun(un) sonu: Oidipus’un tahtında kör Hamm(let) tragedya ve “geç kalma” ontolojik ve epistemolojik bir yaklaşım. Tiyatro Araştırmaları Dergisi, 17, 33-45.
- Haraway, D. (2006). Siborg manifestosu (Çev. O. Akınhay). Agora Kitaplığı.
- Lee, R. H. (2018). A posthuman vision: Transhuman characters between humans and posthumans from Samuel Beckett’s Endgame. Journal of English and Comparative Studies, 11(2), 63-79. https://doi.org/10.15732/jecs.11.2.2018.8.63
- Lyotard, J. F. (1994). Postmodern Durum (Çev. A. Çiğdem). Vadi Yayınları.
- Merchant, C. (2005). Radical ecology: The search for a livable world. (2nd ed.). Routledge. https://doi.org/10.4324/9780203084212
- Ortega y Gasset, J. (2017). Sanatın insansızlaşması ve roman üzerine düşünceler. (Çev. N. G. Işık). Yapı Kredi Yayınları.
- Polat, E., & Kahraman, S. (2021). Antroposen Çağı’nda pandemi ve kentlerin durumu. Antropoloji, (41), 21-31.
- Said, E. (1998). Oryantalizm (Doğubilim): Sömürgeciliğin keşif yolu. (Çev. N. Uzel). İrfan Yayınevi.
- Sartre, J. P. (1965). Gizli oturum. (Çev. B. Onaran). De Yayınevi.
- Şener, S. (2012). Dünden bugüne tiyatro düşüncesi. Dost Kitabevi.
- Tezcan, Z. S. (2010). Samuel Beckett’in Godot’yu beklerken, Oyun sonu, Mutlu günler ve Krapp’ın son bandı adlı oyunlarında zaman kavramının işlenişi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi].. Atatürk Üniversitesi.
- Vint, S. (2020). Sunuş. in S. Buran (Ed.), Edebiyatta posthümanizm. (pp. 1-13). Transnational Press London.
- Yeşilyurt, Y. (2017). Posthümanizm ve bilimkurgu sineması [Doktora tezi, Maltepe Üniversitesi]. Yök Tez.
- Yüksel, A. (2014). Samuel Beckett 100 yaşında. in S. Beckett, Oyun sonu (Çev. G. Erkal). (pp. 1-5). Mitos Boyut.
Abstract
This study aims to evaluate Samuel Beckett's play ‘Endgame’ within the framework of Posthumanism vision by bringing together different perspectives such as Existentialism, Theatre of the Absurd, Ecocriticism, Anthropocene. In the introductory part of the study, the dynamics of Existentialism and Theatre of the Absurd are examined as the contexts with which Samuel Beckett's plays are frequently associated. In the first part of the study, the relationship between Posthumanism and Existentialism philosophy as a contemporary movement of thought that questions the place of man in the universe and the human-centred rationalism put forward by the Enlightenment is evaluated and contemporary theories related to Posthumanism are discussed. In the second part of the study, the dramatic plot and characters of the play ‘The End of the Game’ are discussed. Finally, Samuel Beckett's play ‘Endgame’ is analysed through different perspectives that can be considered within the framework of Posthumanism. In the play, where rationality is criticized with the dialogue structure, the physical centrality of the human being is ironically addressed by reducing the functionality of the human bodies on the stage. The barren and dystopian environment of the play makes it possible to address the environmental disasters in the Anthropocene era with an ecocritical perspective, and the master-slave dialectic between the characters brings the power dynamics to the stage. The bicycle in the play as a symbol of modernity's promise of progress signifies the failure of this promise. In this direction, the study aims to contribute to making the concept of Posthumanism in theatre more visible through the analysis of the play ‘Game End’.
References
- Beckett, S. (1974). Mercier and Camier. Grove Press.
- Beckett, S. (2014). Oyun sonu (G. Erkal, Çev.). Mitos Boyut.
- Braidotti, R. (2019). Kadın oluş (E. Durmuş & M. Çelik, Çev.). Otonom Yayıncılık.
- Camus, A. (1997). Sisifos söylemi. (Çev.T. Yücel). Can Yayınları.
- Cevizci, A. (1999). Felsefe sözlüğü. Paradigma Yayınları.
- Çetin, F. (2019). Tiyatroda namevcudiyet estetiği: Heiner Goebbels oyunları [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Üniversitesi.
- Esslin, M. (1988). Saçma Tiyatrosu. (Çev. L. Mollamustafaoğlu). Metis Çeviri Dergisi, 1998 Kış, 108-118.
- Fanon, F. (2007). Yeryüzünün lanetlileri (Çev. Ş. Süer). Versus Kitap.
- Güçbilmez, B. (2003). Tragedya oyunun(un) sonu: Oidipus’un tahtında kör Hamm(let) tragedya ve “geç kalma” ontolojik ve epistemolojik bir yaklaşım. Tiyatro Araştırmaları Dergisi, 17, 33-45.
- Haraway, D. (2006). Siborg manifestosu (Çev. O. Akınhay). Agora Kitaplığı.
- Lee, R. H. (2018). A posthuman vision: Transhuman characters between humans and posthumans from Samuel Beckett’s Endgame. Journal of English and Comparative Studies, 11(2), 63-79. https://doi.org/10.15732/jecs.11.2.2018.8.63
- Lyotard, J. F. (1994). Postmodern Durum (Çev. A. Çiğdem). Vadi Yayınları.
- Merchant, C. (2005). Radical ecology: The search for a livable world. (2nd ed.). Routledge. https://doi.org/10.4324/9780203084212
- Ortega y Gasset, J. (2017). Sanatın insansızlaşması ve roman üzerine düşünceler. (Çev. N. G. Işık). Yapı Kredi Yayınları.
- Polat, E., & Kahraman, S. (2021). Antroposen Çağı’nda pandemi ve kentlerin durumu. Antropoloji, (41), 21-31.
- Said, E. (1998). Oryantalizm (Doğubilim): Sömürgeciliğin keşif yolu. (Çev. N. Uzel). İrfan Yayınevi.
- Sartre, J. P. (1965). Gizli oturum. (Çev. B. Onaran). De Yayınevi.
- Şener, S. (2012). Dünden bugüne tiyatro düşüncesi. Dost Kitabevi.
- Tezcan, Z. S. (2010). Samuel Beckett’in Godot’yu beklerken, Oyun sonu, Mutlu günler ve Krapp’ın son bandı adlı oyunlarında zaman kavramının işlenişi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi].. Atatürk Üniversitesi.
- Vint, S. (2020). Sunuş. in S. Buran (Ed.), Edebiyatta posthümanizm. (pp. 1-13). Transnational Press London.
- Yeşilyurt, Y. (2017). Posthümanizm ve bilimkurgu sineması [Doktora tezi, Maltepe Üniversitesi]. Yök Tez.
- Yüksel, A. (2014). Samuel Beckett 100 yaşında. in S. Beckett, Oyun sonu (Çev. G. Erkal). (pp. 1-5). Mitos Boyut.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | British and Irish Language, Literature and Culture, 21st Century Philosophy , Contemporary Philosophy |
| Journal Section | Articles |
| Authors | |
| Early Pub Date | March 13, 2025 |
| Publication Date | |
| Submission Date | December 20, 2024 |
| Acceptance Date | March 13, 2025 |
| Published in Issue | Year 2025 Volume: 12 Issue: 1 |
По всем вопросам приема статей и выпуска очередных номеров обращаться в редакцию соответствующего журнала