Abstract
Anlatısal söylem, çeşitli sözce oluşumlarının kompleks örgüleriyle yapılandırılan dilbilgisel bir operasyondur. Bu dolaşık dilsel kurguyu hareketlendiren üretici sözce mekaniğine eğilmek, bütüncül bir anlatısal söylemin yapısal karakterini, yani anlam çekirdeklerini, mikro bir gramerle keşfetmeyi gerektirir. Bu anlamda üretici anlambilimi, bir anlatı gramerine uyarlamak ve çözümleyici dilbilgisel setler ortaya koymak mümkündür. Bu çalışmada üretici anlambilim aracılığıyla yazınsal söylemin anlam üniteleri generatif bir önermenin, argümanın deneysel hacminde ele alınır. Böylelikle, yazınsal söylemin içerik çekimlerini merceğe alan stratejik bir anlatı grameri teşekkül eder. Bu anlatı gramerinin paralel soruşturma hattını ise tekil anlam oluşumlarını söylemsel yapıya dağıtan izotopik sistem oluşturur. Bunun haricinde semantik yapı ayrıca, kurmaca dünyaya özgü hakikat ve sahicilik değerlerini ön plana çıkaran muhtemel dünyalar semantiği aracılığıyla çözümlenir. Bu çalışmanın amacı, Leylâ Erbil’in eserlerinde yer alan tahkiye formasyonunu semantik yapı aracılığıyla çözümlemek ve stratejik bir anlatı gramerinin teşekkülüne imkân tanımaktır.
References
- Chomsky, N. (1976). Studies on Semantics in Generative Grammar. The Hague, Paris: Mouton.
- Culler, J. (2004). Structuralist Poetics: Structuralism, Linguistics and Study of Literature. Londra, New York: Routledge.
- Deleuze, G. (2015). Anlamın Mantığı. İstanbul: Norgunk.
- Doležel, L. (1980). Truth and Authenticity in Narrative. Poetics Today, 1(3), 7–25.
- Eco, U. (1980). Two Problems in Textual Interpretation. Poetics Today, 2(1a), 145–161.
- Erbil, L. (2011). Tuhaf Bir Kadın. İstanbul: Türkiye iş Bankası Kültür Yayınları.
- Erbil, L. (2015). Cüce. İstanbul: Türkiye iş Bankası Kültür Yayınları.
- Erbil, L. (2019a). Üç Başlı Ejderha. İstanbul: Türkiye iş Bankası Kültür Yayınları.
- Erbil, L. (2019b). Hallaç. İstanbul: Türkiye iş Bankası Kültür Yayınları.
- Erbil, L. (2020a). Karanlığın Günü. İstanbul: Türkiye iş Bankası Kültür Yayınları.
- Erbil, L. (2020b). Kalan. İstanbul: Türkiye iş Bankası Kültür Yayınları.
- Erbil, L. (2020c). Tuhaf Bir Erkek. İstanbul: Türkiye iş Bankası Kültür Yayınları.
- Frawley, W. (2009). Linguistic Semantic. New York, Londra: Routledge.
- Greimas, A. J. (1971). Narrative Grammar: Units and Levels. MLN, 86(6), 793–806.
- Greimas, A. J. (1989). On Meaning. New Literary History, 20(3), 539–550.
- Greimas, A. J., Courtès, J. (1976). The Cognitive Dimension of Narrative Discourse. New Literary History, 7(3), 433–447.
- Guiraud, P. (1999). Anlambilim. İstanbul: Multilingual.
- Katz, J. J. (1971). Generative Semantics is Interpretive Semantics. Linguistic Inquiry, 2(3), 313–331.
- Katz, J. J., ve Fodor, J. A. (1963). The Structure of a Semantic Theory. Language, 39(2), 170-210.
- Kearns, K. (2011). Semantics. Londra, New York: Palgrave Macmillan
- Lakoff, G. (1971). On Generative Semantics. (Danny D. Steinberg, Leon A. Jakobovits (Ed.), Semantics: An Interdisciplinary Reader in Philosophy, Linguistics and Psychology içinde (s. 232- 296). Londra, New York: Cambridge University Press.
- Nef, F. (1977). Introduction to The Reading of Greimas: Toward a discursive linguistics. Diacritics, 7(1), 18–22.
- Pavel, T. G. (1975). ‘Possible Worlds’ in Literary Semantics. The Journal of Aesthetics and Art Criticism, 34(2), 165–176.
- Proudfoot, D. (2006). Possible Worlds Semantics and Fiction. Journal of Philosophical Logic, 35(1), 9– 40.
- Rapoport, A. (1952). What is Semantics? ETC: A Review of General Semantics, 10(1), 12–24.
- Rifat, M. (2013). Açıklamalı Göstergebilim Sözlüğü. İstanbul: Türkiye iş Bankası Kültür Yayınları.
- Ryan, M. L. (1979). Linguistic Models in Narratology: From Structuralism to Generative Semantics. Semiotica, 28(1/2), 127-155.
- Ryan, M.-L. (1995). Introduction: From Possible Worlds to Virtual reality. Style, 29(2), 173–183.
- Van Holk, A. G. F. (1986). On The Semantics and Syntax of Discourse: A Text-Linguistic Approach. Studies in Slavic and General Linguistics, 8, 201–233.
- Yivli, O. (2015). Anlatı Grameri. A. Azmi Bilgin (Haz.) Xl. Milli Türkoloji Kongresi Bildiri Kitabı içinde (629-644). İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür Daire Başkanlığı.
- Yivli, O. (2019). Öykü Nasıl Okunur Modern Öykü ve Yöntem. Ankara: Günce Yayınları.
Abstract
Narrative discourse is a grammatical operation performed by complex patterns of generated utterances. The generative mechanisms of these utterances need to be addressed in a discourse-centric particular approach. To launch this sort of literary linguistic investigation and to define grammatical contours requires to delve into narrative discourse in order to explore an integrative contexture, that is, a semantic core. In this sense, generative semantics could be employed to establish a narrative grammar and introduce discursive apparatuses which scrutinize semantic configuration. Therefore, this paper aims to probe into narrative discourse via generative semantics to discover generative arguments, propositions in an experimental, almost sentential grammatical scale. In this way, a strategic narrative grammar, which focuses on derivational contexture and architectural nucleus of meaning, becomes apparent. Semantic-based narrative grammar also correlates with isotopic system of fictional universe. Because narrative isotopy encircles meaning clusters and tracks their discursive course. The paper also surveys the semantic structure of Leylâ Erbil’s works through possible world semantics which tackles with truth values and authenticity of narrative discourse in quasi-grammatical way.
References
- Chomsky, N. (1976). Studies on Semantics in Generative Grammar. The Hague, Paris: Mouton.
- Culler, J. (2004). Structuralist Poetics: Structuralism, Linguistics and Study of Literature. Londra, New York: Routledge.
- Deleuze, G. (2015). Anlamın Mantığı. İstanbul: Norgunk.
- Doležel, L. (1980). Truth and Authenticity in Narrative. Poetics Today, 1(3), 7–25.
- Eco, U. (1980). Two Problems in Textual Interpretation. Poetics Today, 2(1a), 145–161.
- Erbil, L. (2011). Tuhaf Bir Kadın. İstanbul: Türkiye iş Bankası Kültür Yayınları.
- Erbil, L. (2015). Cüce. İstanbul: Türkiye iş Bankası Kültür Yayınları.
- Erbil, L. (2019a). Üç Başlı Ejderha. İstanbul: Türkiye iş Bankası Kültür Yayınları.
- Erbil, L. (2019b). Hallaç. İstanbul: Türkiye iş Bankası Kültür Yayınları.
- Erbil, L. (2020a). Karanlığın Günü. İstanbul: Türkiye iş Bankası Kültür Yayınları.
- Erbil, L. (2020b). Kalan. İstanbul: Türkiye iş Bankası Kültür Yayınları.
- Erbil, L. (2020c). Tuhaf Bir Erkek. İstanbul: Türkiye iş Bankası Kültür Yayınları.
- Frawley, W. (2009). Linguistic Semantic. New York, Londra: Routledge.
- Greimas, A. J. (1971). Narrative Grammar: Units and Levels. MLN, 86(6), 793–806.
- Greimas, A. J. (1989). On Meaning. New Literary History, 20(3), 539–550.
- Greimas, A. J., Courtès, J. (1976). The Cognitive Dimension of Narrative Discourse. New Literary History, 7(3), 433–447.
- Guiraud, P. (1999). Anlambilim. İstanbul: Multilingual.
- Katz, J. J. (1971). Generative Semantics is Interpretive Semantics. Linguistic Inquiry, 2(3), 313–331.
- Katz, J. J., ve Fodor, J. A. (1963). The Structure of a Semantic Theory. Language, 39(2), 170-210.
- Kearns, K. (2011). Semantics. Londra, New York: Palgrave Macmillan
- Lakoff, G. (1971). On Generative Semantics. (Danny D. Steinberg, Leon A. Jakobovits (Ed.), Semantics: An Interdisciplinary Reader in Philosophy, Linguistics and Psychology içinde (s. 232- 296). Londra, New York: Cambridge University Press.
- Nef, F. (1977). Introduction to The Reading of Greimas: Toward a discursive linguistics. Diacritics, 7(1), 18–22.
- Pavel, T. G. (1975). ‘Possible Worlds’ in Literary Semantics. The Journal of Aesthetics and Art Criticism, 34(2), 165–176.
- Proudfoot, D. (2006). Possible Worlds Semantics and Fiction. Journal of Philosophical Logic, 35(1), 9– 40.
- Rapoport, A. (1952). What is Semantics? ETC: A Review of General Semantics, 10(1), 12–24.
- Rifat, M. (2013). Açıklamalı Göstergebilim Sözlüğü. İstanbul: Türkiye iş Bankası Kültür Yayınları.
- Ryan, M. L. (1979). Linguistic Models in Narratology: From Structuralism to Generative Semantics. Semiotica, 28(1/2), 127-155.
- Ryan, M.-L. (1995). Introduction: From Possible Worlds to Virtual reality. Style, 29(2), 173–183.
- Van Holk, A. G. F. (1986). On The Semantics and Syntax of Discourse: A Text-Linguistic Approach. Studies in Slavic and General Linguistics, 8, 201–233.
- Yivli, O. (2015). Anlatı Grameri. A. Azmi Bilgin (Haz.) Xl. Milli Türkoloji Kongresi Bildiri Kitabı içinde (629-644). İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür Daire Başkanlığı.
- Yivli, O. (2019). Öykü Nasıl Okunur Modern Öykü ve Yöntem. Ankara: Günce Yayınları.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Modern Turkish Literature in Turkiye Field |
| Journal Section | Research Article |
| Authors | |
| Publication Date | June 25, 2025 |
| Submission Date | October 24, 2024 |
| Acceptance Date | June 2, 2025 |
| Published in Issue | Year 2025 Volume: 65 Issue: 1 |
Ankara University Journal of the Faculty of Languages and History-Geography is licensed under Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0).