Abstract
Each event that constitutes the subject of history is carried out by an individual or individuals with different temperaments and character structures. Of course, even though there are similarities between historical events and their perpetrators due to their character structure, each historical event and its perpetrator goes down in history in a unique way, acting directly in accordance with its own unique temperament and character structure. For this reason, in order to understand historical events, it is important that we first know/try to know the person who is the subject of history. The characteristic features of the Mamluk sultans undoubtedly had an impact on the political history of the state. In other words, the signature of the characteristic features of the sultans can be seen in the political, social and economic policies and events of the state. In this study, to the extent we can benefit from the resources, we will discuss the characteristic features of the Mamluk sultans and the impact of these features on the power of the sultans, based on the temperament structures that constitute the real nature of people. In this study, where we discuss the characters of the Mamluk sultans, we see that the character and temperament of the sultans had a “positive” or “negative” impact on the political, military and socio-economic structure of the sultans during their periods of power. In the study, the periods of Bahri and Burci Mamluk Sultans are evaluated, without distinguishing from each other, through the power of the Sultans in the context of the subject of the study, by considering the relevant parts that constitute the main subject of the study.
Keywords
References
- Abdulbâsıt el-Malatî. (2002). Neylü’l emel fî zeyli’d düvel. I-III-V-VI. (Ömer A. Tedmurî, Neş.). y.y.
- Âşûr, S. A. (1992). El-Eyyubiyyıın ve’l-memâlîk fi Misr ve’ş-Şam. Beyrut: Dâru’n-Nehdati’l-Arabiyye.
- Çubukcu, A. (1993). Çakmak el-Melikü’z-Zâhir. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (C. 8, ss. 192-193). Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
- Çubukcu, A. (1995). Ferec. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (C. 12, ss. 370-371). Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
- Gazzî. (1997). El-Kevâkibü’s-Sâʾire bi-Menâḳıbi Aʿyâni’l-Miʾeti’l-ʿÂşire. I. y.y.
- Hökelekli, H. (2010). Şahsiyet. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (C. 38, ss. 297-298). Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
- İbn Haldun. (2000). Kitâbu’l İber ve Divânü’l Mübtede ve’l Haber fî Eyyâmi’l Arab ve’l Acem ve’l Berber ve men A’sarahum min Zevi’s Sultâni’l Ekber. V. y.y.
- İbn İyâs. (1960). Bedâi’u’z- Zuhûr fî Vekâ,’i’d- Duhûr. I. y.y.
- İbn Tağrıberdî. (1956). En-Nücûmu’z-Zâhire fî Mülûkî Mısr ve’l Kahire. VI-VIII-IX. (Fehim M. Şeltût, Neş.). y.y.
- İbn Tağrıberdî. (1998). Ed-Delîlü’ş-Şâfî ale’l-Menhelî’s-Sâfî. I-II. (Fehim M. Şeltût, Neş.). y.y.
- İbnü’l İmâd. (1991). Şezerâtü’z-Zeheb fî Ahbâri men Zeheb. VII-VIII, X. (Abdulkadir el-Arnaûd-Mahmud el-Arnaûd, Neş.). y.y.
- Kalkaşendî. (1941). Subhu’l A’şâ fî Sınâ’atil-İnşâ. III. y.y.
- Kanat, C. (2012). Tomanbay. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (C.41, ss. 236-237). Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
- Kanat, C. (2019). Ketboğa. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (C. EK-2, ss. 47-49). Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
- Kanburoğlu Ergün, Ü. B. (2020). Gazzali düşüncesinde eğitimin fıtrat ve mizaç ile ilişkisi. Afyon Kocatepe Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi Dergisi, 3(1), 23-38.
- Kâsım, K. A. (2005). Muhammed b. Kalavun. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (C. 30, 547-548). Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
- Kopraman, K. Y. (1992). Baybars II. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (C. 5, 224). Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
- Kopraman, K. Y. (2005). Mısır Memlûkleri Tarihi. S. Yalçın & A. Çetin (Ed.), Prof. Dr. Kazım Yaşar Kopraman Makaleler (s. 545-676) içinde. Berikan.
- Machiavelli, N. (2020). Hükümdar (G. Demircioğlu, Çev.). Dergâh Yayınları.
- Makrizî, Takıyyüddin Ahmed b. Ali. (1997). Kitâbu’s-sülûk li-ma’rifeti düveli’l mülûk. I-II. (Muhammed Abdulkadir Ata, Tah.). y.y.
- Mufaddal b. Ebi’l-Fedâil. (2017). En-Nehc es-Sedîd ve ed-Durr el-Ferîd fimâ ba’d Tarih ibn Amid. I-II. Daru Sa’deddin.
- Özaydın, A. (1997). Halîl b. Kalavun. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (C. 15, 319-320). Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
- Özbek, S. (2018). Moğolları Durduran Türk Sultan Baybars. Berikan Yayınevi.
- Özcan, A. (1998). Hoşkadem. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (C. 18, 249-250). Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
- Özkan, S. H. (2020). Sultan Kalavun ve Hanedanı Dönemi Memlûk Devleti’nin Dış Politikası ve Afrika’da Memlûkler. Uluslararası Afrika’da Türkler Sempozyumu. Türk Tarih Kurumu.
- Russell, B. (2013). İktidar (M. Ergin, Çev.). Cem Yayınevi.
- Sağlam, A. (2017). Hüsameddin Lâçîn ve Saltanat Dönemi (696-698/1296-1299): Memlûkler’de Meşrutî Bir Sultan Teşebbüsü Ve Akâmeti. Tarih İncelemeleri Dergisi, 32(1), 155-190.
- Sobernheim, M. (2012). Čaḳmaḳ. Brill. https://doi.org/10.1163/1573-3912_islam_SIM_1584.
- Tekindağ, Ş. (1992). Berkuk. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. (C. 5, 511-512). Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
- Tomar, C. (2004). el-Melikü’l-Eşref, İnal. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. (C. 29, 63-64). Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
- Yâfiî. (1997). Mir’âtü’l-Cenân ve İbretü’l Yakzân fî Ma’rifeti Havâdisi’z-Zamân. IV. Darü’l-Kütübi’l-İlmiyye.
- Yiğit, İ. (2002). Kayıtbay. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (C. 25, 80-81). Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
- Yiğit, İ. (2015). Memlûkler: 648-923 / 1250-1517. Kayıhan Yayınları.
Abstract
Tarihe konu teşkil eden her bir hadise, kendisine özgü farklı mizaç ve karakter yapılarına sahip birey yahut bireyler tarafından gerçekleştirilmektedir. Elbette ki tarihi olaylar ve bu olayların failleri arasında karakter yapısı gereği benzerlikler bulunsa dahi her bir tarihi olay ve faili, doğrudan kendi benliğine özgü mizaç ve karakter yapısı gereği hareket ederek eşsiz bir şekilde tarihe geçmektedir. Bu sebepten dolayı tarihi olayları anlamak adına öncelikli olarak tarihin öznesi konumunda olan insanı tanımamız/tanımaya çalışmamız önem arz etmektedir. Memlûk sultanlarının karakteristik özellikleri şüphesiz devletin siyasi tarihi üzerine tesir etmekteydi. Başka bir deyişle devletin siyasi, sosyal ve ekonomik politikalarında ve hadiselerinde sultanların karakteristik özelliklerinin imzası görülmektedir. Bu çalışmada kaynaklardan istifade edebildiğimiz ölçüde, insanların asıl tabiatlarını oluşturan mizaç yapıları üzerinden Memlûk sultanlarının karakteristik özelliklerini ve bu özelliklerin, sultanların iktidarları üzerindeki tesirini ele alacağız. Memlûk sultanlarının karakterlerini ele aldığımız bu çalışmada, sultanların karakter ve mizaç yapılarının, sultanların kendi iktidar dönemlerindeki siyasi, askeri ve sosyo-ekonomik yapıya “olumlu” veya “olumsuz” anlamda etki ettiğini görmekteyiz. Çalışmada Bahri ve Burci Memlûk sultanları dönemleri, birbirinden ayırt edilmeksizin çalışmanın konusu bağlamında sultanların iktidarları üzerinden, çalışmanın asıl konusunu oluşturan ilgili kısımlar ele alınarak değerlendirilerektir.
Keywords
References
- Abdulbâsıt el-Malatî. (2002). Neylü’l emel fî zeyli’d düvel. I-III-V-VI. (Ömer A. Tedmurî, Neş.). y.y.
- Âşûr, S. A. (1992). El-Eyyubiyyıın ve’l-memâlîk fi Misr ve’ş-Şam. Beyrut: Dâru’n-Nehdati’l-Arabiyye.
- Çubukcu, A. (1993). Çakmak el-Melikü’z-Zâhir. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (C. 8, ss. 192-193). Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
- Çubukcu, A. (1995). Ferec. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (C. 12, ss. 370-371). Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
- Gazzî. (1997). El-Kevâkibü’s-Sâʾire bi-Menâḳıbi Aʿyâni’l-Miʾeti’l-ʿÂşire. I. y.y.
- Hökelekli, H. (2010). Şahsiyet. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (C. 38, ss. 297-298). Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
- İbn Haldun. (2000). Kitâbu’l İber ve Divânü’l Mübtede ve’l Haber fî Eyyâmi’l Arab ve’l Acem ve’l Berber ve men A’sarahum min Zevi’s Sultâni’l Ekber. V. y.y.
- İbn İyâs. (1960). Bedâi’u’z- Zuhûr fî Vekâ,’i’d- Duhûr. I. y.y.
- İbn Tağrıberdî. (1956). En-Nücûmu’z-Zâhire fî Mülûkî Mısr ve’l Kahire. VI-VIII-IX. (Fehim M. Şeltût, Neş.). y.y.
- İbn Tağrıberdî. (1998). Ed-Delîlü’ş-Şâfî ale’l-Menhelî’s-Sâfî. I-II. (Fehim M. Şeltût, Neş.). y.y.
- İbnü’l İmâd. (1991). Şezerâtü’z-Zeheb fî Ahbâri men Zeheb. VII-VIII, X. (Abdulkadir el-Arnaûd-Mahmud el-Arnaûd, Neş.). y.y.
- Kalkaşendî. (1941). Subhu’l A’şâ fî Sınâ’atil-İnşâ. III. y.y.
- Kanat, C. (2012). Tomanbay. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (C.41, ss. 236-237). Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
- Kanat, C. (2019). Ketboğa. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (C. EK-2, ss. 47-49). Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
- Kanburoğlu Ergün, Ü. B. (2020). Gazzali düşüncesinde eğitimin fıtrat ve mizaç ile ilişkisi. Afyon Kocatepe Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi Dergisi, 3(1), 23-38.
- Kâsım, K. A. (2005). Muhammed b. Kalavun. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (C. 30, 547-548). Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
- Kopraman, K. Y. (1992). Baybars II. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (C. 5, 224). Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
- Kopraman, K. Y. (2005). Mısır Memlûkleri Tarihi. S. Yalçın & A. Çetin (Ed.), Prof. Dr. Kazım Yaşar Kopraman Makaleler (s. 545-676) içinde. Berikan.
- Machiavelli, N. (2020). Hükümdar (G. Demircioğlu, Çev.). Dergâh Yayınları.
- Makrizî, Takıyyüddin Ahmed b. Ali. (1997). Kitâbu’s-sülûk li-ma’rifeti düveli’l mülûk. I-II. (Muhammed Abdulkadir Ata, Tah.). y.y.
- Mufaddal b. Ebi’l-Fedâil. (2017). En-Nehc es-Sedîd ve ed-Durr el-Ferîd fimâ ba’d Tarih ibn Amid. I-II. Daru Sa’deddin.
- Özaydın, A. (1997). Halîl b. Kalavun. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (C. 15, 319-320). Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
- Özbek, S. (2018). Moğolları Durduran Türk Sultan Baybars. Berikan Yayınevi.
- Özcan, A. (1998). Hoşkadem. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (C. 18, 249-250). Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
- Özkan, S. H. (2020). Sultan Kalavun ve Hanedanı Dönemi Memlûk Devleti’nin Dış Politikası ve Afrika’da Memlûkler. Uluslararası Afrika’da Türkler Sempozyumu. Türk Tarih Kurumu.
- Russell, B. (2013). İktidar (M. Ergin, Çev.). Cem Yayınevi.
- Sağlam, A. (2017). Hüsameddin Lâçîn ve Saltanat Dönemi (696-698/1296-1299): Memlûkler’de Meşrutî Bir Sultan Teşebbüsü Ve Akâmeti. Tarih İncelemeleri Dergisi, 32(1), 155-190.
- Sobernheim, M. (2012). Čaḳmaḳ. Brill. https://doi.org/10.1163/1573-3912_islam_SIM_1584.
- Tekindağ, Ş. (1992). Berkuk. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. (C. 5, 511-512). Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
- Tomar, C. (2004). el-Melikü’l-Eşref, İnal. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. (C. 29, 63-64). Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
- Yâfiî. (1997). Mir’âtü’l-Cenân ve İbretü’l Yakzân fî Ma’rifeti Havâdisi’z-Zamân. IV. Darü’l-Kütübi’l-İlmiyye.
- Yiğit, İ. (2002). Kayıtbay. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (C. 25, 80-81). Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
- Yiğit, İ. (2015). Memlûkler: 648-923 / 1250-1517. Kayıhan Yayınları.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Sociology of History |
| Journal Section | Research Articles |
| Authors | |
| Early Pub Date | May 21, 2025 |
| Publication Date | May 21, 2025 |
| Submission Date | March 19, 2025 |
| Acceptance Date | May 20, 2025 |
| Published in Issue | Year 2025 Issue: 39 |
- Article Files