Research Article
BibTex RIS Cite

Year 2025, Volume: 6 Issue: 1, 124 - 136

Emine Can Yurt , Beste Dinçer

https://doi.org/10.5281/zenodo.15075737

Abstract

References

  • Akar, C. & Uluçınar, U. (2020, 3-6 Eylül). İlkokul öğrencileri için eleştirel düşünme eğilimi ölçeği geliştirme çalışması: geçerlilik ve güvenirlik analizi [Bildiri sunumu]. 4. Uluslararası Sınırsız Eğitim ve Araştırma Sempozyumu, Ankara, Türkiye.
  • Akbıyık, C. (2002). Eleştirel düşünme eğilimleri ve akademik başarı (Yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara
  • Akın, A., Hamedoğlu, M. A., Arslan, S., Akın, U., Çelik, E., Kaya, Ç., Arslan, N. (2015). The adaptation and validation of the Turkish version of the Critical Thinking Disposition Scale. The International Journal of Educational Researchers, 6(1), 31-35.
  • Alkın-Şahin, S. & Gözütok, F. D. (2013). Eleştirel düşünmeyi destekleyen öğretmen davranışları envanteri (EDDÖDE): geliştirilmesi ve uygulanması. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 3(2), 223-254. http://dx.doi.org/10.12973/jesr.2013.3212a
  • Aybek, B., Aslan, S., Dinçer, S. & Coşkun-Arısoy, B. (2015). Öğretmen adaylarına yönelik eleştirel düşünme standartları ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 21(1), 25-50. http://dx.doi.org/10.14527/kuey.2015.002
  • Bailin, S., & Battersby, M. (2016). Reason in the balance: An inquiry approach to critical thinking. Hackett Publishing Company.
  • Bentler, P. M. (1980). Multivariate analysis with latent variables: causal modeling. Annual Review of Psychology, 31, 419-456. https://doi.org/10.1146/annurev.ps.31.020180.002223
  • Büyüköztürk, Ş. (2020). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Pegem Yayıncılık.
  • Çapık, C. (2014). Geçerlik ve güvenirlik çalışmalarında doğrulayıcı faktör analizinin kullanımı. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi,17(3), 196-205.
  • Child, D. (2006). The essentials of factor analysis (3th Edition). Continuum.
  • Çokluk, Ö. S., Şekercioğlu, G. & Büyüköztürk, S. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları. Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Comrey, A. L., & Lee, H. B. (1992). A first course in factor analysis, (2nd Edition). Lawrence Erlbaum Associates, Inc.
  • Deci, E. L., & Ryan, R. M. (1985). Intrinsic motivation and self-determination in human behavior. Springer Science & Business Media.
  • Dönmez, B. ve Kaya, F. (2016). Eleştirel düşünme motivasyonu ölçeği’nin Türkçe’ye uyarlanması. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(25), 159-173.
  • Duckworth, A. L. (2016). Grit: The power of passion and perseverance. Scribner.
  • Duru, E., Özgüngör, S., Yıldırım, O., Duatepe-Paksu, A., & Duru, S. (2022). Pamukkale eleştirel düşünme becerisi ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. International Journal, 9(3), 741-771.
  • Eğmir, E., & Ocak, G. (2016). Eleştirel düşünme becerisini ölçmeye yönelik bir başarı testi geliştirme. Electronic Turkish Studies, 11(19), 337-360. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.9961
  • Ennis, R. (1991). Critical thinking: A streamlined conception. Teaching Philosophy, 14, 15-24. http://dx.doi.org/10.5840/teachphil19911412
  • Ennis, R. (2011). Critical thinking: Reflection and perspective—Part I. Inquiry: Critical Thinking Across the Disciplines, 26(1), 4-18.
  • Facione, N. C., & Facione, P. A. (1996). Externalizing the critical thinking in knowledge development and clinical judgment. Nursing Outlook, 44(3), 129-136.
  • Facione, P. A. (2020). Critical thinking: What it is and why it counts. Insight Assessment.
  • Facione, P. A., Sanchez, C. A., Facione, N. C., & Gainen, J. (1995). The disposition toward critical thinking. The Journal of General Education, 44(1), 1-25.
  • Garcia, T. & Pintrich, R. (1992). Critical thinking and its relationship to motivation, learning strategies, and classroom experience, Paper presented at the Annual Meeting of the American Psycho. Association, Seattle, W.A.
  • Gülen, S. (2019). Development of Critical thinking skills scale for science lesson. European Journal of Education Studies, 6(4), 161-178. http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.3335835
  • Halpern, D. F. (2014). Thought and knowledge: An introduction to critical thinking. Psychology Press.
  • Heijltjes, A., van Gog, T., & Paas, F. (2019). Improving critical thinking: Effects of dispositions and instructional interventions. Learning and Instruction, 63, 101210.
  • Hooper, D., Coughlan, J. & Mullen M. R. (2008). Structural equation modelling: guidelines for determining model fit. Electronic Journal of Business Research Methods, 6(1), 53-60.
  • Karabulut, H., Gökçe, H., & Kariper, A. (2023). Eeştirel düşünme becerisi ölçeğinin geliştirilmesi (ortaokul örneklemi). Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), 443-461.
  • Karadağ, F., Demirtaş, Y. V., & Yıldız, T. (2017). 5-6 Yaş çocuklar için felsefi sorgulama yoluyla eleştirel düşünmenin değerlendirilmesi ölçeğinin geliştirilmesi. International Online Journal of Educational Sciences, 9(4), 1025-1037.
  • Kılıç, H. E., & Şen, A. İ. (2014). UF/EMI Eleştirel düşünme eğilimi ölçeğini türkçeye uyarlama çalışması. Eğitim ve Bilim, 39(176), 1-12. http://dx.doi.org/10.15390/EB.2014.3632
  • Kline, R. B. (2011). Yapısal eşitlik modellemesinin ilkeleri ve uygulaması (Çev. Şen, S.) Nobel Akademi Yayıncılık.
  • Kökdemir, D. (2000). Deniz yıldızlarını kurtarmaya çalışanların öyküsü. eleştirel ve yaratıcı düşünme. XI. Ulusal Psikoloji Kongresi.19-22 Eylül, Ege Üniversitesi, İzmir.
  • Kökdemir, D. (2003). Belirsizlik durumlarında karar verme ve problem çözme. (Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Orhan, A. & Çeviker-Ay, Ş. (2022). Developing the critical thinking skill test for high school students: A validity and reliability study. International Journal of Psychology and Educational Studies, 9(1), 132-144. https://dx.doi.org/10.52380/ijpes.2022.9.1.561
  • Özgenel, M. & Çetin, M. (2018). Development of the Marmara critical thinking dispositions scale: validity and reliability analysis. International Journal of Eurasia Social Sciences, 9(32), 991-1015.
  • Öztürk, Ç. (2004). Ortaöğretim coğrafya öğretmenlerinin öğretim yöntem ve teknikleri kullanabilme yeterlilikleri. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi, 5(2), 75-83.
  • Paul, R., & Elder, L. (2014). Critical thinking: Tools for taking charge of your learning and your life. Pearson.
  • Quinn, S., Hogan, M., Dwyer, C., Finn, P., & Fogarty, E. (2020). Development and validation of the student-educator negotiated critical thinking dispositions scale (SENCTDS). Thinking Skills and Creativity, 38, 1-17. https://doi.org/10.1016/j.tsc.2020.100710
  • Rayn, M., & Deci, E. L. (2020). Intrinsic and extrinsic motivations: Classic definitions and new directions. Contemporary Educational Psychology, 25(1), 54-67.
  • Ritchhart, R., Church, M., & Morrison, K. (2020). The power of making thinking visible: Practices to engage and empower all learners. Jossey-Bass.
  • Sarıgöz, O. (2014). Öğretmen adaylarının eleştirel düşünme becerileri hakkındaki görüşlerinin değerlendirilmesi. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, 41(Mart-Nisan), 1-15.
  • Seçer, İ. (2018). Psikolojik test geliştirme ve uyarlama süreci: SPSS ve LISREL uygulamaları (2. Ed.). Anı Yayıncılık
  • Şeker, H. ve Gençdoğan, B. (2020). Psikolojide ve eğitimde ölçme aracı geliştirme. Nobel Yayınları.
  • Semerci, N. (2016). Eleştirel düşünme eğilimi ölçeğinin geliştirilmesi: geçerlik ve güvenirlik revize çalışması. Electronic Turkish Studies, 11(9), 725-740. https://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.9573
  • Tokyürek, T. (2001). Öğretmen tutumlarının öğrencilerin eleştirel düşünme becerilerine etkisi (Yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
  • Urhan, E. (2019). Kamu hastanelerinde çalışan hemşirelerin eleştirel düşünme düzeylerinin belirlenmesi (Yüksek lisans tezi). Okan Üniversitesi Sağlık Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • WEF (2020). The Future of Jobs Report 2020. Retrieved from: https://www3.weforum.org/docs/WEF_Future_of_Jobs_2020.pdf on 01.05.2024.
  • Yıldırım-Döner, S. & Demir, S. (2021). Ortaokul öğrencileri için eleştirel düşünme eğilimi ölçeğinin geliştirilmesi: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 54, 99-129. https://dx.doi.org/10.9779.pauefd.823427
  • Yılmaz Özelçi, S. (2012). Eleştirel düşünme tutumuna etki eden faktörler: Sınıf öğretmeni adayları üzerine bir çalışma (Doktora tezi). Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
  • Zhang, L. (2021). Open-mindedness and cognitive flexibility: A pathway to critical thinking development. Cambridge University Press.

Adaptation of Student Educator Negotiated Critical Thinking Dispositions Scale into Turkish Educational Context

Year 2025, Volume: 6 Issue: 1, 124 - 136

Emine Can Yurt , Beste Dinçer

https://doi.org/10.5281/zenodo.15075737

Abstract

The aim of this study was to adapt the Student-Educator Negotiated Critical Thinking Dispositions Scale (2020) developed by Quinn et al. (2020) to the Turkish educational context. After the language validity studies, the Turkish version was administered to 380 university students: 178 (46.8%) female and 202 (53.2%) male. Confirmatory factor analysis was applied to examine the construct validity of the scale. The obtained fit values were found to be within the acceptable range. In order to examine the reliability of the scale, Cronbach's alpha value and Spearman-Brown correlation value were analyzed to determine the split-half reliability level. Cronbach's alpha value for the whole scale was 0.85 and Spearman-Brown correlation value was calculated as r=0.78. The significance of the difference between the item scores of the lower and upper 27% groups determined according to the total score was determined by t-test. The results of the study indicate that the Student-Educator Deliberative Critical Thinking Dispositions Scale, a six-dimensional instrument, possesses adequate validity and reliability when administered to Turkish students.

Keywords

Critical thinking critical thinking dispositions scale adaptation

Ethical Statement

With the decision number 2024/5-XXV dated 03.06.2024 of Adnan Menderes University Educational Research Ethics Committee, it was stated that the study was in accordance with the principles of the ethics committee.

References

  • Akar, C. & Uluçınar, U. (2020, 3-6 Eylül). İlkokul öğrencileri için eleştirel düşünme eğilimi ölçeği geliştirme çalışması: geçerlilik ve güvenirlik analizi [Bildiri sunumu]. 4. Uluslararası Sınırsız Eğitim ve Araştırma Sempozyumu, Ankara, Türkiye.
  • Akbıyık, C. (2002). Eleştirel düşünme eğilimleri ve akademik başarı (Yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara
  • Akın, A., Hamedoğlu, M. A., Arslan, S., Akın, U., Çelik, E., Kaya, Ç., Arslan, N. (2015). The adaptation and validation of the Turkish version of the Critical Thinking Disposition Scale. The International Journal of Educational Researchers, 6(1), 31-35.
  • Alkın-Şahin, S. & Gözütok, F. D. (2013). Eleştirel düşünmeyi destekleyen öğretmen davranışları envanteri (EDDÖDE): geliştirilmesi ve uygulanması. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 3(2), 223-254. http://dx.doi.org/10.12973/jesr.2013.3212a
  • Aybek, B., Aslan, S., Dinçer, S. & Coşkun-Arısoy, B. (2015). Öğretmen adaylarına yönelik eleştirel düşünme standartları ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 21(1), 25-50. http://dx.doi.org/10.14527/kuey.2015.002
  • Bailin, S., & Battersby, M. (2016). Reason in the balance: An inquiry approach to critical thinking. Hackett Publishing Company.
  • Bentler, P. M. (1980). Multivariate analysis with latent variables: causal modeling. Annual Review of Psychology, 31, 419-456. https://doi.org/10.1146/annurev.ps.31.020180.002223
  • Büyüköztürk, Ş. (2020). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Pegem Yayıncılık.
  • Çapık, C. (2014). Geçerlik ve güvenirlik çalışmalarında doğrulayıcı faktör analizinin kullanımı. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi,17(3), 196-205.
  • Child, D. (2006). The essentials of factor analysis (3th Edition). Continuum.
  • Çokluk, Ö. S., Şekercioğlu, G. & Büyüköztürk, S. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları. Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Comrey, A. L., & Lee, H. B. (1992). A first course in factor analysis, (2nd Edition). Lawrence Erlbaum Associates, Inc.
  • Deci, E. L., & Ryan, R. M. (1985). Intrinsic motivation and self-determination in human behavior. Springer Science & Business Media.
  • Dönmez, B. ve Kaya, F. (2016). Eleştirel düşünme motivasyonu ölçeği’nin Türkçe’ye uyarlanması. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(25), 159-173.
  • Duckworth, A. L. (2016). Grit: The power of passion and perseverance. Scribner.
  • Duru, E., Özgüngör, S., Yıldırım, O., Duatepe-Paksu, A., & Duru, S. (2022). Pamukkale eleştirel düşünme becerisi ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. International Journal, 9(3), 741-771.
  • Eğmir, E., & Ocak, G. (2016). Eleştirel düşünme becerisini ölçmeye yönelik bir başarı testi geliştirme. Electronic Turkish Studies, 11(19), 337-360. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.9961
  • Ennis, R. (1991). Critical thinking: A streamlined conception. Teaching Philosophy, 14, 15-24. http://dx.doi.org/10.5840/teachphil19911412
  • Ennis, R. (2011). Critical thinking: Reflection and perspective—Part I. Inquiry: Critical Thinking Across the Disciplines, 26(1), 4-18.
  • Facione, N. C., & Facione, P. A. (1996). Externalizing the critical thinking in knowledge development and clinical judgment. Nursing Outlook, 44(3), 129-136.
  • Facione, P. A. (2020). Critical thinking: What it is and why it counts. Insight Assessment.
  • Facione, P. A., Sanchez, C. A., Facione, N. C., & Gainen, J. (1995). The disposition toward critical thinking. The Journal of General Education, 44(1), 1-25.
  • Garcia, T. & Pintrich, R. (1992). Critical thinking and its relationship to motivation, learning strategies, and classroom experience, Paper presented at the Annual Meeting of the American Psycho. Association, Seattle, W.A.
  • Gülen, S. (2019). Development of Critical thinking skills scale for science lesson. European Journal of Education Studies, 6(4), 161-178. http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.3335835
  • Halpern, D. F. (2014). Thought and knowledge: An introduction to critical thinking. Psychology Press.
  • Heijltjes, A., van Gog, T., & Paas, F. (2019). Improving critical thinking: Effects of dispositions and instructional interventions. Learning and Instruction, 63, 101210.
  • Hooper, D., Coughlan, J. & Mullen M. R. (2008). Structural equation modelling: guidelines for determining model fit. Electronic Journal of Business Research Methods, 6(1), 53-60.
  • Karabulut, H., Gökçe, H., & Kariper, A. (2023). Eeştirel düşünme becerisi ölçeğinin geliştirilmesi (ortaokul örneklemi). Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), 443-461.
  • Karadağ, F., Demirtaş, Y. V., & Yıldız, T. (2017). 5-6 Yaş çocuklar için felsefi sorgulama yoluyla eleştirel düşünmenin değerlendirilmesi ölçeğinin geliştirilmesi. International Online Journal of Educational Sciences, 9(4), 1025-1037.
  • Kılıç, H. E., & Şen, A. İ. (2014). UF/EMI Eleştirel düşünme eğilimi ölçeğini türkçeye uyarlama çalışması. Eğitim ve Bilim, 39(176), 1-12. http://dx.doi.org/10.15390/EB.2014.3632
  • Kline, R. B. (2011). Yapısal eşitlik modellemesinin ilkeleri ve uygulaması (Çev. Şen, S.) Nobel Akademi Yayıncılık.
  • Kökdemir, D. (2000). Deniz yıldızlarını kurtarmaya çalışanların öyküsü. eleştirel ve yaratıcı düşünme. XI. Ulusal Psikoloji Kongresi.19-22 Eylül, Ege Üniversitesi, İzmir.
  • Kökdemir, D. (2003). Belirsizlik durumlarında karar verme ve problem çözme. (Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Orhan, A. & Çeviker-Ay, Ş. (2022). Developing the critical thinking skill test for high school students: A validity and reliability study. International Journal of Psychology and Educational Studies, 9(1), 132-144. https://dx.doi.org/10.52380/ijpes.2022.9.1.561
  • Özgenel, M. & Çetin, M. (2018). Development of the Marmara critical thinking dispositions scale: validity and reliability analysis. International Journal of Eurasia Social Sciences, 9(32), 991-1015.
  • Öztürk, Ç. (2004). Ortaöğretim coğrafya öğretmenlerinin öğretim yöntem ve teknikleri kullanabilme yeterlilikleri. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi, 5(2), 75-83.
  • Paul, R., & Elder, L. (2014). Critical thinking: Tools for taking charge of your learning and your life. Pearson.
  • Quinn, S., Hogan, M., Dwyer, C., Finn, P., & Fogarty, E. (2020). Development and validation of the student-educator negotiated critical thinking dispositions scale (SENCTDS). Thinking Skills and Creativity, 38, 1-17. https://doi.org/10.1016/j.tsc.2020.100710
  • Rayn, M., & Deci, E. L. (2020). Intrinsic and extrinsic motivations: Classic definitions and new directions. Contemporary Educational Psychology, 25(1), 54-67.
  • Ritchhart, R., Church, M., & Morrison, K. (2020). The power of making thinking visible: Practices to engage and empower all learners. Jossey-Bass.
  • Sarıgöz, O. (2014). Öğretmen adaylarının eleştirel düşünme becerileri hakkındaki görüşlerinin değerlendirilmesi. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, 41(Mart-Nisan), 1-15.
  • Seçer, İ. (2018). Psikolojik test geliştirme ve uyarlama süreci: SPSS ve LISREL uygulamaları (2. Ed.). Anı Yayıncılık
  • Şeker, H. ve Gençdoğan, B. (2020). Psikolojide ve eğitimde ölçme aracı geliştirme. Nobel Yayınları.
  • Semerci, N. (2016). Eleştirel düşünme eğilimi ölçeğinin geliştirilmesi: geçerlik ve güvenirlik revize çalışması. Electronic Turkish Studies, 11(9), 725-740. https://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.9573
  • Tokyürek, T. (2001). Öğretmen tutumlarının öğrencilerin eleştirel düşünme becerilerine etkisi (Yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
  • Urhan, E. (2019). Kamu hastanelerinde çalışan hemşirelerin eleştirel düşünme düzeylerinin belirlenmesi (Yüksek lisans tezi). Okan Üniversitesi Sağlık Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • WEF (2020). The Future of Jobs Report 2020. Retrieved from: https://www3.weforum.org/docs/WEF_Future_of_Jobs_2020.pdf on 01.05.2024.
  • Yıldırım-Döner, S. & Demir, S. (2021). Ortaokul öğrencileri için eleştirel düşünme eğilimi ölçeğinin geliştirilmesi: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 54, 99-129. https://dx.doi.org/10.9779.pauefd.823427
  • Yılmaz Özelçi, S. (2012). Eleştirel düşünme tutumuna etki eden faktörler: Sınıf öğretmeni adayları üzerine bir çalışma (Doktora tezi). Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
  • Zhang, L. (2021). Open-mindedness and cognitive flexibility: A pathway to critical thinking development. Cambridge University Press.
There are 50 citations in total.

Details

Primary Language English
Subjects Curriculum and Instration (Other)
Journal Section Articles
Authors

Emine Can Yurt 0000-0001-5875-6669

Beste Dinçer 0000-0002-9264-3665

Early Pub Date March 25, 2025
Publication Date
Submission Date September 23, 2024
Acceptance Date March 21, 2025
Published in Issue Year 2025 Volume: 6 Issue: 1

Cite

APA Can Yurt, E., & Dinçer, B. (2025). Adaptation of Student Educator Negotiated Critical Thinking Dispositions Scale into Turkish Educational Context. International Journal of Educational Studies and Policy, 6(1), 124-136. https://doi.org/10.5281/zenodo.15075737
 Download Cover Image

Creative Commons License

All content published in the International Journal of Educational Studies and Policy (IJESP) is licensed under the Creative Commons Attribution 4.0 International License (CC BY 4.0).