Atatürk Dönemi Hayat Bilgisi Dersi Öğretim Programlarında (1926-1936) İnşa Edilen Kimlikler
Year 2025,
Volume: 26 Issue: 1, 394 - 419, 30.04.2025
Eylem Çoban
,
Bayram Tay
,
Anıl Gülcan Deniz Budak
Abstract
Geçmişten günümüze öğretim programları aracılığıyla yetiştirilmek istenilen vatandaş profilinin ve inşa edilmek istenilen kimlik türlerinin farklılaştığı düşünülmektedir. Bu çalışma, Mustafa Kemal Atatürk döneminde oluşturulan 1926 ve 1936 Hayat Bilgisi Dersi Öğretim Programlarında inşa edilmeye çalışılan kimlik türlerini belirleme amacıyla yapılmıştır. Nitel araştırma ile yürütülen çalışmada doküman incelemesi yöntemi kullanılmış, 1926 İlkmektep Müfredat Programı ve 1936 Hayat Bilgisi Dersi Öğretim Programı birer doküman olarak kullanılmıştır. Verilerin analizi MAXQDA 24 programı ile doküman analizi adımlarına uygun olarak gerçekleştirilmiştir. Çalışma sonucunda, 1926 İlkmektep Müfredat Programının hedefler boyutunda “çevreci kimlik”, “politik kimlik”, “toplumsal kimlik”, “bireysel kimlik” ve “milli kimlik”; 1936 Hayat Bilgisi Öğretim Programında “toplumsal kimlik”, “çevreci kimlik” ve “milli kimlik” türlerinin yer aldığı görülmüştür. Bu kapsamda Atatürk dönemi hayat bilgisi öğretim programlarında inşa edilmek istenen vatandaş kimliklerindeki sonuçlar dikkate alınarak program geliştirme çalışmaları yapılabilir.
References
- Akyürek Tay, B. ve Baş, M. (2017). Cumhuriyetten günümüze hayat bilgisi öğretim programlarına karşılaştırmalı bir bakış B. Tay (Ed.). Etkinlik örnekleriyle hayat bilgisi öğretimi içinde (ss.45-70). Pegem.
- Aşkan, A. (2022). Hayat bilgisi dersi öğretim programlarında beceriler, değerler ve kavramlar. (Yayın No. 753082) [Yüksek lisans tezi, Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
- Aşkar, Ş. (2024). Türkiye’deki Suriyeli gençlerin kimliklenme süreçleri ve aidiyet algıları üzerine nitel bir çalışma. (Yayın No. 31266336) [Doktora tezi, Marmara Üniversitesi]. ProQuest Dissertations & Theses Global.
- Ata, B. (2015). Sosyal bilgilerde Atatürkçülük konularının eğitimi ve öğretmenin rolü. B. Tay ve A. Öcal (Ed.). Özel öğretim yöntemleriyle sosyal bilgiler öğretimi içinde (ss.292-306). Pegem.
- Aydın, Y. E. (2019). Tarih öğretmenlerinin kimlik ve aidiyet kavramlarına ilişkin görüşleri. (Yayın No. 568051) [Yüksek lisans tezi, Trabzon Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
- Babacan, H. (Ed.). (2017). Türk inkılabı tarihi. Ekrem Matbaa.
- Bakan, U. (2019). Sosyal Medya’da kimliklerin sunumu: Facebook kullanıcıları üzerine karşılaştırmalı bir analiz. Intermedia International E-Journal, 6(11), 83-99. https://doi.org/10.21645/intermedia.2019.61
- Bilgin, N. (2023). Kimlik inşası. İmge.
- Bilgin, N. (1995). Kollektif kimlik. Sistem.
- Binbaşıoğlu, C. (2003). Hayat bilgisi öğretimi. Nobel.
- Bozkurt, B. (2020). “Cumhuriyet Türkiye’sinin eğitim sisteminin inşası sürecinde Heyet-i İlmiye toplantıları”. Belgi Dergisi, 19, 1748-1765. https://doi.org/10.33431/belgi.651389.
- Bozkurt, G. (1993). Türk kimliği: Kültür tarihinin kaynakları. Kültür Bakanlığı.
- Brubaker, R., & Cooper, F. (2000). Beyond “identity”. Theory and Society, 29(1), 1–47. https://doi.org/10.1023/A:1007068714468
- Burke, P. J. & Stets, J. E. (2009). Identity theory. Oxford University.
- Çakmaklı, E. (2022). Asimilasyon ve çokkültürlülük sarmalında Amerikan kimliği. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (49), 123-144. https://doi.org/10.30794/pausbed.961071.
- Çat, A. K. ve Aydın, B. (2023). Sosyal medyada dijital kimlik inşası: Instagram kullanıcılarının biyografi yazılarının cinsiyet ve kuşak kategorisine göre içerik analizi. Academic Knowledge, 6(2), 219-233.
- Çetin Köroğlu, Z., & Elban, M. (2020). National and global identity perspectives of textbooks: Towards a sense of global identity. Advances in Language and Literary Studies, 11(5), 55-65.
- Çoban, E. (2023). Investigation of primary school third grade life science course curriculum outcomes and textbooks in terms of identity construction. International Journal of Life Science and Social Studies Education (IJLSSSE), 1(1), 41-67. https://doi.org/10.29329/ijlssse.2023.1074.02
- Çoban, E. (2024). Sınıf öğretmenlerinin hayat bilgisi dersinde kimlik inşa etme durumları ve ders kitaplarında kimlikler. (Yayın No. 886592) [Yüksek lisans tezi, Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
- Dilmen, N. E. (2007). Yeni medya kavramı çerçevesinde internet günlükleri-bloglar ve gazeteciliğe yansımaları. Marmara İletişim Dergisi, 12(12), 113-122.
- Doğu, B., & Kuş, Z. (2022). Identity constructıon in social studies curriculums from 1968 to the present. Türk Akademik Yayınlar Dergisi, 6(2), 462-493.
- Erbaş, S. (2018). Sosyal bilgiler eğitimi lisans öğrencilerinin millî kimlik algılarının incelenmesi. (Yayın No. 527180) [Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
- Emecen, A. ve Kadıoğlu A. H. (2023). Cumhuriyet dönemi 1924-1926 tarihli ilkokul programlarına John Dewey’nin etkisi. Kesit Akademi Dergisi, 9(35), 576-607. https://doi.org/10.29228/kesit.68382
- Emen, M. (2013). Kimlik kavramı üzerine. [Yüksek lisans tezi, Dicle Üniversitesi]. Academia.
- Ellemers, N., Kortekaas, P., & Ouwerkerk, J. A. (1999). Self categorization, commitment to the group and group self esteem as related but distinct aspects of social identity. European Journal of Social Psychology, 29, 371–389.
- Forster, N. (1994) The analysis of company documentation. Sage.
- Fraenkel, J. R., Wallen, N. E., & Hyun, H. H. (2012). How to design and evaluate research in education. Sage.
- Girgin, Ü. H. (2018). Gelenekten postmoderne kimlik inşa süreci ve yeni medya: Facebook örneği. Abant Kültürel Araştırmalar Dergisi, 3(5), 202-230.
- Güven, S. (2023). Sosyal bilgiler dersinin öğrencilerde kimlik inşasına ilişkin rolü. (Yayın No. 836873) [Yüksek lisans tezi, Erciyes Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
- Hablemitoğlu, Ş. ve Özmete, E. (2012). Etkili vatandaşlık eğitimi için bir öneri. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(3), 39-54. https://doi.org/10.1501/Asbd_0000000028
- Hardy, S. A., Nadal, A. R. C., & Schwartz, S. J. (2017). The integration of personal identity, religious identity, and moral identity in emerging adulthood. Identity: An International Journal of Theory and Research, 17(2), 96–107. https://doi.org/10.1080/15283488.2017.1305905
- Jenkins, R. (2016). Bir kavramın anatomisi sosyal kimlik (G. Bostancı, Çev.). Everest.
- Kara, İ., Tokmak, A. ve Öztürk, M. B. (2023). Cumhuriyet dönemi millî eğitim şuralarının vatandaşlık eğitimi politikaları bağlamında incelenmesi (1921-2021). Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 92-121. https://doi.org/10.33171/dtcfjournal_29.10.2023.5
- Karagözoglu, G. (1985). Atatürk’ün eğitim savaşı, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, II, 193-213.
- Karakılıç, C. ve Müjdeci, M. (2014). Yurttaşlık bilgisi kitaplarında kimlik ve vatandaşlık (1950‐1960). Tarihin Peşinde ‐Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11, 173-198.
- Katsarska, M. (2007). National identity in textbooks and marginalizing practices: A case study from Bulgaria. Internationale Schulbuchforschung, 29(3), 307–322.
- Kapluhan, E. (2013). Atatürk dönemi eğitim seferberliği ve köy enstitüleri. Marmara Coğrafya Dergisi, (26), 172-194.
- Kavut, S. (2020). Kimliğin dönüşümü: Dijital kimlikler. Selçuk İletişim, 13(2), 987-1008. https://doi.org/10.18094/josc.691445
- Kaya, S. (2021). Sosyal medya kullanan gençlerin kimliklerinin yeniden üretimi: Dijital kimliğin inşası. (Yayın No. 679848) [Doktora tezi, Marmara Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
- Kılıç, S. ve Tok, N. (2013). Çevrecilikte yeni bir kimlik: Ekolojizm. Akademik İncelemeler Dergisi, 8(2), 223-250.
- Kurtdaş, E. M. ve Ulukaya Öteleş, Ü. (2021). Ulusal ve küresel kimlik bağlamında sosyal bilgiler eğitimi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(2), 1115-1168. https://doi.org/10.17679/inuefd.941160
- Kuş, Z. (2020). Türkiye’de ve Dünya’da vatandaşlık eğitimi. Pegem Akademi.
- Kültür Bakanlığı. (1936). İlkokul Programı. Devlet Basımevi.
- Maarif Vekâleti (1926). İlk Mekteplerin Müfredat Programı. Millî Matbaa.
- Marshall, C., & Rossman, G. B. (2014). Designing qualitative research. Sage.
- Matsumoto, D. E. (2009). The Cambridge dictionary of psychology. Cambridge University.
- MacKinnon, N. J., & Heise, D. R. (2010). Self, identity, and social institutions. Palgrave Macmillan.
- Mert, H., & Kuş, Z. (2023) "Turkish children's construction of identities through illustration in life sciences textbooks", Bulletin of Education and Research, 45(2) 43-66.
- Mertens, D. M. (2010). Research and evaluation in education and psychology integrating diversity with quantitative, qualitative, and mixed methods. Sage.
- Ocak, İ. ve Olur, B. (2019). Bilimsel araştırma süreci: Giriş. G. Ocak (Ed.). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri içinde (ss. 2-61). Pegem.
- Okur, M. (2005). Türkiye’de millî ve modern bir eğitim sistemi oluşturma çabaları (1920-1928). Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi 4(11), 93-109.
- Ozan, H. (2020). Meşrutiyetten Cumhuriyete vatandaşlık öğretim programlarında kimlik inşası. (Yayın No. 644651) [Yüksek lisans tezi, Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
- Öz, A. (2014). Heyet-i İlmiye toplantıları ve millî eğitim şuralarında din eğitimi. Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 16(29), 129-156. https://doi.org/10.17335/sakaifd.219848
- Özden, M. ve Erbay, E. R. (2018). Küresel vatandaşlık: belirsizlik mi, fırsat mı? Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 7(4), 76-81.
- Özdil, M. (2017). Kolektif ve bireysel kimlikler bağlamında sosyal bütünleşme. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (28), 383-400.
- Özunal, S. (2015). Sosyal bilgiler dersinde coğrafya konularının kimlik inşası ve vatandaşlık bilinci kazandırmasına ilişkin öğretmen görüşleri. (Yayın No. 395060) [Doktora tezi, Dumlupınar Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
- Özkan, U. B. (2021). Eğitim bilimleri araştırmaları için doküman inceleme yöntemi. Pegem.
- Pamuk, A. (2019). Kimlik ve tarih. Yeni İnsan.
- Pamuk, İ. ve Pamuk, A. (2016). Almanya’da sachunterricht ve Türkiye’de hayat bilgisi ders kitaplarında okulda demokrasi uygulamalarına örnek olarak sınıf başkanı seçimi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 5(2). https://doi.org/10.30703/cije.321398
- Patton, M. Q. (2018). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. M. Bütün ve S. B. Demir (Ed.). Pegem.
- Peek, L. (2005). Becoming Muslim: The development of a religious identity. Sociology of Religion, 66(3), 215-242.
- Pries, L. (2013). Ambiguities of global and transnational collective identities. Global Networks- A Journal of Transnational Affairs, 13(1), 22-40. https://doi.org/10.1111/j.1471-0374.2012.00368.x
- Reyhanoğulları, M. (2022). Çokkültürlü toplumlarda politik kimliğin inşası üzerine bir analiz: Samandağ örneği. (Yayın No.768127) [Doktora tezi, Ankara Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
- Saygın, E. Z. (2022). Atatürk dönemi göç ve iskân politikaları. ASSAM Uluslararası Hakemli Dergi, 9(20), 1-18.
- Scott, J. (2014). A dictionary of sociology. Oxford University.
- Smith, A. D. (1994). Millî kimlik (B. S. Şener, Çev.). İletişim.
- Şahin, M. (2009). Cumhuriyetin kuruluşundan günümüze Türkiye’de hayat bilgisi dersi programlarının gelişimi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(8), 402-410.
- Şimşek, S. (2002). Günümüzün kimlik sorunu ve bu sorunun yaşandığı temel çatışma eksenleri. Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(3), 29-39.
- Şimşek, S. (2023). Geçmişten günümüze hayat bilgisi öğretimi (Ed. S. Şimşek). Sınıf öğretmenleri ve adayları için hayat bilgisi öğretimi içinde (ss.1-30). Anı.
- Sun, PP, Wang, Y. Lv., & Li, Z. (2022) Novice Chinese as a foreign language teachers’ identity construction in primary schools in New Zealand from positioning and affordance perspectives. Front Psychol. 13, 1-10. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2022.979803
- Tajfel, H. (1981). Human groups and social categories: Studies in social psychology. Cambridge University.
- Tay, B. (2017). Hayat bilgisi: Hayatın bilgisi (B. Tay, Ed.). Etkinlik örnekleriyle hayat bilgisi öğretimi içinde (ss. 1-39). Pegem.
- Tuğluoğlu, F. ve Tunç, T. (2010). 1926 İlkmektep Müfredatı ve Cumhuriyet dönemi eğitiminin ekonomik hedefleri. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, 26, 55-98.
- Tutar, H. ve Erdem, A. T. (2020). Örnekleriyle bilimsel araştırma yöntemleri ve SPSS uygulamaları. Seçkin.
- Türe, F. (Tarihsiz). 1936 ilkokul programı (hayat bilgisi dersi). F. D. Gözütok ve F. Bıkmaz (Ed.). Cumhuriyet’in ilanından 2013’e öğretim programlarının analizi hayat bilgisi örneği içinde (ss.80-100). Yargı.
- Türe, F. (Tarihsiz). 1924-1926 ilkmektepler (müfredat) programları. F. D. Gözütok ve F. Bıkmaz (Ed.). Cumhuriyet’in ilanından 2013’e öğretim programlarının analizi hayat bilgisi örneği içinde (ss.25-31). Yargı.
- Ünar, Ş. (2020). Atatürk Dönemi’nde Türk arkeolojisi. Anasay, (11), 129-148. https://doi.org/10.33404/anasay.649449
- Yazıcı, F. (2016). Kimlik tutumları ölçeği: Bir ölçek geliştirme çalışması. Cumhuriyet International Journal of Education, 5(4), 41-54. https://doi.org/10.30703/cije.321414
Year 2025,
Volume: 26 Issue: 1, 394 - 419, 30.04.2025
Eylem Çoban
,
Bayram Tay
,
Anıl Gülcan Deniz Budak
References
- Akyürek Tay, B. ve Baş, M. (2017). Cumhuriyetten günümüze hayat bilgisi öğretim programlarına karşılaştırmalı bir bakış B. Tay (Ed.). Etkinlik örnekleriyle hayat bilgisi öğretimi içinde (ss.45-70). Pegem.
- Aşkan, A. (2022). Hayat bilgisi dersi öğretim programlarında beceriler, değerler ve kavramlar. (Yayın No. 753082) [Yüksek lisans tezi, Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
- Aşkar, Ş. (2024). Türkiye’deki Suriyeli gençlerin kimliklenme süreçleri ve aidiyet algıları üzerine nitel bir çalışma. (Yayın No. 31266336) [Doktora tezi, Marmara Üniversitesi]. ProQuest Dissertations & Theses Global.
- Ata, B. (2015). Sosyal bilgilerde Atatürkçülük konularının eğitimi ve öğretmenin rolü. B. Tay ve A. Öcal (Ed.). Özel öğretim yöntemleriyle sosyal bilgiler öğretimi içinde (ss.292-306). Pegem.
- Aydın, Y. E. (2019). Tarih öğretmenlerinin kimlik ve aidiyet kavramlarına ilişkin görüşleri. (Yayın No. 568051) [Yüksek lisans tezi, Trabzon Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
- Babacan, H. (Ed.). (2017). Türk inkılabı tarihi. Ekrem Matbaa.
- Bakan, U. (2019). Sosyal Medya’da kimliklerin sunumu: Facebook kullanıcıları üzerine karşılaştırmalı bir analiz. Intermedia International E-Journal, 6(11), 83-99. https://doi.org/10.21645/intermedia.2019.61
- Bilgin, N. (2023). Kimlik inşası. İmge.
- Bilgin, N. (1995). Kollektif kimlik. Sistem.
- Binbaşıoğlu, C. (2003). Hayat bilgisi öğretimi. Nobel.
- Bozkurt, B. (2020). “Cumhuriyet Türkiye’sinin eğitim sisteminin inşası sürecinde Heyet-i İlmiye toplantıları”. Belgi Dergisi, 19, 1748-1765. https://doi.org/10.33431/belgi.651389.
- Bozkurt, G. (1993). Türk kimliği: Kültür tarihinin kaynakları. Kültür Bakanlığı.
- Brubaker, R., & Cooper, F. (2000). Beyond “identity”. Theory and Society, 29(1), 1–47. https://doi.org/10.1023/A:1007068714468
- Burke, P. J. & Stets, J. E. (2009). Identity theory. Oxford University.
- Çakmaklı, E. (2022). Asimilasyon ve çokkültürlülük sarmalında Amerikan kimliği. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (49), 123-144. https://doi.org/10.30794/pausbed.961071.
- Çat, A. K. ve Aydın, B. (2023). Sosyal medyada dijital kimlik inşası: Instagram kullanıcılarının biyografi yazılarının cinsiyet ve kuşak kategorisine göre içerik analizi. Academic Knowledge, 6(2), 219-233.
- Çetin Köroğlu, Z., & Elban, M. (2020). National and global identity perspectives of textbooks: Towards a sense of global identity. Advances in Language and Literary Studies, 11(5), 55-65.
- Çoban, E. (2023). Investigation of primary school third grade life science course curriculum outcomes and textbooks in terms of identity construction. International Journal of Life Science and Social Studies Education (IJLSSSE), 1(1), 41-67. https://doi.org/10.29329/ijlssse.2023.1074.02
- Çoban, E. (2024). Sınıf öğretmenlerinin hayat bilgisi dersinde kimlik inşa etme durumları ve ders kitaplarında kimlikler. (Yayın No. 886592) [Yüksek lisans tezi, Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
- Dilmen, N. E. (2007). Yeni medya kavramı çerçevesinde internet günlükleri-bloglar ve gazeteciliğe yansımaları. Marmara İletişim Dergisi, 12(12), 113-122.
- Doğu, B., & Kuş, Z. (2022). Identity constructıon in social studies curriculums from 1968 to the present. Türk Akademik Yayınlar Dergisi, 6(2), 462-493.
- Erbaş, S. (2018). Sosyal bilgiler eğitimi lisans öğrencilerinin millî kimlik algılarının incelenmesi. (Yayın No. 527180) [Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
- Emecen, A. ve Kadıoğlu A. H. (2023). Cumhuriyet dönemi 1924-1926 tarihli ilkokul programlarına John Dewey’nin etkisi. Kesit Akademi Dergisi, 9(35), 576-607. https://doi.org/10.29228/kesit.68382
- Emen, M. (2013). Kimlik kavramı üzerine. [Yüksek lisans tezi, Dicle Üniversitesi]. Academia.
- Ellemers, N., Kortekaas, P., & Ouwerkerk, J. A. (1999). Self categorization, commitment to the group and group self esteem as related but distinct aspects of social identity. European Journal of Social Psychology, 29, 371–389.
- Forster, N. (1994) The analysis of company documentation. Sage.
- Fraenkel, J. R., Wallen, N. E., & Hyun, H. H. (2012). How to design and evaluate research in education. Sage.
- Girgin, Ü. H. (2018). Gelenekten postmoderne kimlik inşa süreci ve yeni medya: Facebook örneği. Abant Kültürel Araştırmalar Dergisi, 3(5), 202-230.
- Güven, S. (2023). Sosyal bilgiler dersinin öğrencilerde kimlik inşasına ilişkin rolü. (Yayın No. 836873) [Yüksek lisans tezi, Erciyes Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
- Hablemitoğlu, Ş. ve Özmete, E. (2012). Etkili vatandaşlık eğitimi için bir öneri. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(3), 39-54. https://doi.org/10.1501/Asbd_0000000028
- Hardy, S. A., Nadal, A. R. C., & Schwartz, S. J. (2017). The integration of personal identity, religious identity, and moral identity in emerging adulthood. Identity: An International Journal of Theory and Research, 17(2), 96–107. https://doi.org/10.1080/15283488.2017.1305905
- Jenkins, R. (2016). Bir kavramın anatomisi sosyal kimlik (G. Bostancı, Çev.). Everest.
- Kara, İ., Tokmak, A. ve Öztürk, M. B. (2023). Cumhuriyet dönemi millî eğitim şuralarının vatandaşlık eğitimi politikaları bağlamında incelenmesi (1921-2021). Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 92-121. https://doi.org/10.33171/dtcfjournal_29.10.2023.5
- Karagözoglu, G. (1985). Atatürk’ün eğitim savaşı, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, II, 193-213.
- Karakılıç, C. ve Müjdeci, M. (2014). Yurttaşlık bilgisi kitaplarında kimlik ve vatandaşlık (1950‐1960). Tarihin Peşinde ‐Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11, 173-198.
- Katsarska, M. (2007). National identity in textbooks and marginalizing practices: A case study from Bulgaria. Internationale Schulbuchforschung, 29(3), 307–322.
- Kapluhan, E. (2013). Atatürk dönemi eğitim seferberliği ve köy enstitüleri. Marmara Coğrafya Dergisi, (26), 172-194.
- Kavut, S. (2020). Kimliğin dönüşümü: Dijital kimlikler. Selçuk İletişim, 13(2), 987-1008. https://doi.org/10.18094/josc.691445
- Kaya, S. (2021). Sosyal medya kullanan gençlerin kimliklerinin yeniden üretimi: Dijital kimliğin inşası. (Yayın No. 679848) [Doktora tezi, Marmara Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
- Kılıç, S. ve Tok, N. (2013). Çevrecilikte yeni bir kimlik: Ekolojizm. Akademik İncelemeler Dergisi, 8(2), 223-250.
- Kurtdaş, E. M. ve Ulukaya Öteleş, Ü. (2021). Ulusal ve küresel kimlik bağlamında sosyal bilgiler eğitimi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(2), 1115-1168. https://doi.org/10.17679/inuefd.941160
- Kuş, Z. (2020). Türkiye’de ve Dünya’da vatandaşlık eğitimi. Pegem Akademi.
- Kültür Bakanlığı. (1936). İlkokul Programı. Devlet Basımevi.
- Maarif Vekâleti (1926). İlk Mekteplerin Müfredat Programı. Millî Matbaa.
- Marshall, C., & Rossman, G. B. (2014). Designing qualitative research. Sage.
- Matsumoto, D. E. (2009). The Cambridge dictionary of psychology. Cambridge University.
- MacKinnon, N. J., & Heise, D. R. (2010). Self, identity, and social institutions. Palgrave Macmillan.
- Mert, H., & Kuş, Z. (2023) "Turkish children's construction of identities through illustration in life sciences textbooks", Bulletin of Education and Research, 45(2) 43-66.
- Mertens, D. M. (2010). Research and evaluation in education and psychology integrating diversity with quantitative, qualitative, and mixed methods. Sage.
- Ocak, İ. ve Olur, B. (2019). Bilimsel araştırma süreci: Giriş. G. Ocak (Ed.). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri içinde (ss. 2-61). Pegem.
- Okur, M. (2005). Türkiye’de millî ve modern bir eğitim sistemi oluşturma çabaları (1920-1928). Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi 4(11), 93-109.
- Ozan, H. (2020). Meşrutiyetten Cumhuriyete vatandaşlık öğretim programlarında kimlik inşası. (Yayın No. 644651) [Yüksek lisans tezi, Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
- Öz, A. (2014). Heyet-i İlmiye toplantıları ve millî eğitim şuralarında din eğitimi. Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 16(29), 129-156. https://doi.org/10.17335/sakaifd.219848
- Özden, M. ve Erbay, E. R. (2018). Küresel vatandaşlık: belirsizlik mi, fırsat mı? Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 7(4), 76-81.
- Özdil, M. (2017). Kolektif ve bireysel kimlikler bağlamında sosyal bütünleşme. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (28), 383-400.
- Özunal, S. (2015). Sosyal bilgiler dersinde coğrafya konularının kimlik inşası ve vatandaşlık bilinci kazandırmasına ilişkin öğretmen görüşleri. (Yayın No. 395060) [Doktora tezi, Dumlupınar Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
- Özkan, U. B. (2021). Eğitim bilimleri araştırmaları için doküman inceleme yöntemi. Pegem.
- Pamuk, A. (2019). Kimlik ve tarih. Yeni İnsan.
- Pamuk, İ. ve Pamuk, A. (2016). Almanya’da sachunterricht ve Türkiye’de hayat bilgisi ders kitaplarında okulda demokrasi uygulamalarına örnek olarak sınıf başkanı seçimi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 5(2). https://doi.org/10.30703/cije.321398
- Patton, M. Q. (2018). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. M. Bütün ve S. B. Demir (Ed.). Pegem.
- Peek, L. (2005). Becoming Muslim: The development of a religious identity. Sociology of Religion, 66(3), 215-242.
- Pries, L. (2013). Ambiguities of global and transnational collective identities. Global Networks- A Journal of Transnational Affairs, 13(1), 22-40. https://doi.org/10.1111/j.1471-0374.2012.00368.x
- Reyhanoğulları, M. (2022). Çokkültürlü toplumlarda politik kimliğin inşası üzerine bir analiz: Samandağ örneği. (Yayın No.768127) [Doktora tezi, Ankara Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
- Saygın, E. Z. (2022). Atatürk dönemi göç ve iskân politikaları. ASSAM Uluslararası Hakemli Dergi, 9(20), 1-18.
- Scott, J. (2014). A dictionary of sociology. Oxford University.
- Smith, A. D. (1994). Millî kimlik (B. S. Şener, Çev.). İletişim.
- Şahin, M. (2009). Cumhuriyetin kuruluşundan günümüze Türkiye’de hayat bilgisi dersi programlarının gelişimi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(8), 402-410.
- Şimşek, S. (2002). Günümüzün kimlik sorunu ve bu sorunun yaşandığı temel çatışma eksenleri. Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(3), 29-39.
- Şimşek, S. (2023). Geçmişten günümüze hayat bilgisi öğretimi (Ed. S. Şimşek). Sınıf öğretmenleri ve adayları için hayat bilgisi öğretimi içinde (ss.1-30). Anı.
- Sun, PP, Wang, Y. Lv., & Li, Z. (2022) Novice Chinese as a foreign language teachers’ identity construction in primary schools in New Zealand from positioning and affordance perspectives. Front Psychol. 13, 1-10. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2022.979803
- Tajfel, H. (1981). Human groups and social categories: Studies in social psychology. Cambridge University.
- Tay, B. (2017). Hayat bilgisi: Hayatın bilgisi (B. Tay, Ed.). Etkinlik örnekleriyle hayat bilgisi öğretimi içinde (ss. 1-39). Pegem.
- Tuğluoğlu, F. ve Tunç, T. (2010). 1926 İlkmektep Müfredatı ve Cumhuriyet dönemi eğitiminin ekonomik hedefleri. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, 26, 55-98.
- Tutar, H. ve Erdem, A. T. (2020). Örnekleriyle bilimsel araştırma yöntemleri ve SPSS uygulamaları. Seçkin.
- Türe, F. (Tarihsiz). 1936 ilkokul programı (hayat bilgisi dersi). F. D. Gözütok ve F. Bıkmaz (Ed.). Cumhuriyet’in ilanından 2013’e öğretim programlarının analizi hayat bilgisi örneği içinde (ss.80-100). Yargı.
- Türe, F. (Tarihsiz). 1924-1926 ilkmektepler (müfredat) programları. F. D. Gözütok ve F. Bıkmaz (Ed.). Cumhuriyet’in ilanından 2013’e öğretim programlarının analizi hayat bilgisi örneği içinde (ss.25-31). Yargı.
- Ünar, Ş. (2020). Atatürk Dönemi’nde Türk arkeolojisi. Anasay, (11), 129-148. https://doi.org/10.33404/anasay.649449
- Yazıcı, F. (2016). Kimlik tutumları ölçeği: Bir ölçek geliştirme çalışması. Cumhuriyet International Journal of Education, 5(4), 41-54. https://doi.org/10.30703/cije.321414