The political and military institutions of the Ottoman Empire have been widely studied, yet the financial institutions shaping its history remain underexplored. One such institution, the Esham-ı Umumiye Emaneti (Administration of Public Debt), established in 1865, aimed to modernize and centralize the internal borrowing system. Despite its significance, a comprehensive history analyzing its organizational structure, the lives of its governors, and their activities has not been written. The Emanet, which existed for fourteen years, played a pivotal role in the transformation of Ottoman finance. This article seeks to address this gap by examining the Emanet's structure and operations through an institutional and financial historical perspectives. By utilizing archival documents, journals, and existing literature, it traces the Emanet’s role in the Ottoman bureaucracy, its changes over time, and its contribution to the centralization of the domestic borrowing system. Through a biographical approach, this article highlights the influence of the Emanet on the modernization of Ottoman finance, offering new insights into the financial history of the empire.
Osmanlı Devleti’nin siyasi ve askerî kurumları hakkında yapılan araştırmalarla zengin bir külliyat oluşmuştur. Buna karşın imparatorluğun maliye tarihine damgasını vuran kurumların aynı özenle ele alındığı söylenemez. 1865 yılında iç borçlanma sisteminin modernleştirilmesi ve merkezîleştirilmesi arayışları içerisinde kurulan Esham-ı Umumiye Emaneti, bu kurumlardan biri, belki de az sayıda emsali olanıdır. Emanetin yapısı, başındaki eminlerin hayat hikâyeleri ve faaliyetlerini bir bütün hâlinde değerlendiren müstakil bir tarihçe şimdiye kadar kaleme alınmamıştır. Oysa Osmanlı bürokrasisinde 14 sene gibi uzun bir zaman varlık sürdüren bu kurumun incelenmesinin modern Osmanlı maliyesinin geçirdiği dönüşüme kurumsal bir zaviyeden bakabilmek açısından özgün katkı sunacağı aşikârdır. Bu kapsamda bu makale kurumsal tarih ile finansal tarih arasındaki bağlantıları göz ardı etmeden Esham-ı Umumiye Emaneti’nin yapısı ve faaliyetlerini inşa ve analiz etmeyi hedeflemiştir. Literatürün dışında arşiv belgeleri ve dönemin basınının da kullanıldığı makalede biyografik altyapısı olan bir anlatımla emanetin bürokrasideki rolü, geçirdiği değişimler ve fonksiyonu açığa çıkarılıp iç borçlanma sisteminin merkezîleşmesine katkısı ortaya koyulmuştur.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Ottoman Central Organization, History of Ottoman Socio-Economy, Ottoman Institutions and Civilization (Other) |
Journal Section | Research Articles |
Authors | |
Publication Date | April 15, 2025 |
Submission Date | November 10, 2024 |
Acceptance Date | January 7, 2025 |
Published in Issue | Year 2025 Issue: 9 |