Research Article
BibTex RIS Cite

Fen bilgisi öğretmenleri ve fen bilgisi öğretmen adaylarının değerler eğitimine yönelik görüşleri

Year 2025, Issue: 74, 1 - 15, 30.04.2025

Abstract

Bu araştırma ile fen bilgisi öğretmenliğinden mezun olmuş öğretmen adaylarının ve fen bilgisi öğretmenlerinin değerler eğitimi hakkındaki görüşlerini incelemek hedeflenmiştir. Bu kapsamda nitel araştırma yöntemlerinden biri olan olgu bilim (fenomenoloji) deseni tercih edilmiştir. Çalışmaya Fen Bilgisi öğretmenliği programından mezun olmuş öğretmen adayları ve alanında deneyimli olmaları sebebiyle en az 10 yıl yapmış öğretmenler katılmıştır. Çalışma grubunda 6 gönüllü öğretmen ve 6 gönüllü öğretmen adayı yer almaktadır. Araştırmaya katılan öğretmen adaylarının deneyimli öğretmenler karşısında yeni nesil öğretmenlik eğitiminde ne gibi değişimler olmuştur şeklinde gözlemlenebilmesi için gönüllülerin 2020-2022 tarihleri arasında mezun olması gözetilmiştir. Görüşlerin detaylı bir şekilde incelenebilmesi için fen bilgisi öğretmenliğinden mezun olan öğretmen adaylarına ve öğretmelere yarı-yapılandırılmış bir görüşme formu uygulanmıştır. Araştırmacı tarafından hazırlanmış yarı yapılandırılmış görüşme formu hazırlandıktan sonra üç farklı alan uzmana gönderilmiş ve araştırmacılardan forma ilişkin dönüt istenmiştir. Uzman görüşleri sonrasında sorularda gerekli düzenlemeler yapılmış ve form son halini almıştır. Elde edilen veriler içerik analizi yaklaşımıyla çözümlenmiştir. Araştırmada fen bilgisi öğretmenlerinin değerler eğitimini sevgi, saygı ve inanç gibi kavramlar ile ifade ettikleri; öğretmen adaylarının ise ahlak, etik ve inanç gibi kavramlar ile ilişkilendirdikleri sonucuna ulaşılmıştır. Öğretmen adayları ise fen eğitiminde işlenecek değerler eğitiminin öğretmen ve öğrencilere saygı ve işbirlikçi öğrenme becerisi kazandırabileceğini ifade etmişlerdir. Ayrıca fen bilgisi öğretmenlerinin değerler eğitimi bilgisine sahip olmaları gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

References

  • Akbaş, O. (2008). Değer eğitimi akımlarına genel bir bakış. Değerler Eğitimi Dergisi, 16, 9-27. chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/302506
  • Aktepe, V., & Gündüz, M. (2019). Değerler eğitimi. İçinde A. Uzunözve V. Aktepe (Edt.), Özel Öğretim Yöntemleri Cilt 1 (2. Baskı) (71-103). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık
  • Çavdar, E. (2020). Ortaokul düzeyinde değer eğitimiyle bütünleştirilmiş STEM eğitimi uygulamalarının tasarlanması ve etkinliğin değerlendirilmesi, Yayınlanmamış Yüksek lisan Tezi, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Rize.
  • Çelik, H., Çamlıbel, D., & Duygu, E. (2016). Öğretmen adaylarının fen bilgisi laboratuvarında karşılaşılan değerlere yönelik görüşleri. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(2), 185-207.
  • Çelikten, M., Şanal, M., & Yeni, Y. (2005). Öğretmenlik mesleği ve özellikleri. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(19), 207-237.
  • Çetin, Ş. (2004). Değişen Değerler ve Eğitim. Milli Eğitim Dergisi, 161, 5-16.
  • Gündüz, M., & Bağcı, M. (2019). Fen bilimleri öğretmenlerinin kök değerler hakkındaki farkındalıkları ve değerleri öğretme yöntemleri. Uluslararası Sosyal Bilimler Eğitimi Dergisi, 5(2), 184-197.
  • Halstead, J. M., & Taylor, M. J. (2000). Learning and teaching about values: A review of recent research. Cambridge journal of education, 30(2), 169-202.
  • Herdem, K. (2016). Yedinci sınıf fen bilimleri dersi konularıyla bütünleştirilmiş değerler eğitimi etkinliklerinin öğrencilerin değer gelişimine etkisi (Master's thesis, Adıyaman Üniversitesi).
  • Herdem, K., & Çinici, A. (2021). Fen Bilimleri Dersi Konularıyla Bütünleştirilmiş Değerler Eğitimi Etkinliklerinin Öğrencilerin Değer Gelişimine Etkisi. Disiplinlerarası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(10), 114-138.
  • Huberman, M., & Miles, M. B. (2002). The qualitative researcher's companion. Sage.
  • Karamustafaoğlu, S., & Amanat, G. (2017). Sınıf öğretmenlerinin değerler eğitimi hakkındaki görüşleri. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(3), 1-15. chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/419792
  • Kartal, T., & Taşdemir, A. (2012). Fen bilgisi öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(2). 73-96.
  • Laçin Şimşek, C. (2004). Fen Bilgisi Öğretim Programı ve Ders Kitaplarına Göre Çevre Eğitiminde Etik ve Estetik Değerler. Değerler Eğitimi Dergisi, 2(7), 127-146.
  • Meydan, H. (2014). Okulda değerler eğitiminin yeri ve değerler eğitimi yaklaşımları üzerine bir değerlendirme. BEÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi 1(1), 93-108.
  • Özdemir, E. (2023). Fen Bilimleri Ders Kitaplarının İçerdiği Kök Değerler Açısından İncelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (56), 504-528.
  • Şentürk, G., & Arslan, M.. (2020). Fen Bilimleri dersinde değerler eğitiminin uygulanabilirliğine ilişkin öğretmen görüşleri. YILDIZ Journal of Educational Research, 5(1), 55-88. https://doi.org/10.51280/yjer.2020.003
  • Tok, B. (2019). Sınıf öğretmenlerinin fen bilimleri dersinde değer eğitimine yönelik görüşleri: durum çalışması. Yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Türker, A. (2019). Fen bilgisi öğretmen adaylarının değer yargılarının incelenmesi. Yüksek lisans tezi. Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Burdur.
  • Türk Dil Kurumu (TDK). (2010). Türkçe sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayını
  • Karadeniz, B. C., & Yavuz, C. (2009). Sınıf öğretmenlerinin motivasyonunun iş tatmini üzerine etkisi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(9), 507-519.
  • Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2016).Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (10. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık
  • Yılmaz, E., & Kıran, D. (2023). Ortaokul Fen Bilimleri Ders Kitaplarının Değerler Eğitimi Bakımından İncelenmesi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 12(1), 29-45. https://doi.org/10.30703/cije.1117516

Views of science teachers and science teacher candidates about values education

Year 2025, Issue: 74, 1 - 15, 30.04.2025

Abstract

References

  • Akbaş, O. (2008). Değer eğitimi akımlarına genel bir bakış. Değerler Eğitimi Dergisi, 16, 9-27. chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/302506
  • Aktepe, V., & Gündüz, M. (2019). Değerler eğitimi. İçinde A. Uzunözve V. Aktepe (Edt.), Özel Öğretim Yöntemleri Cilt 1 (2. Baskı) (71-103). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık
  • Çavdar, E. (2020). Ortaokul düzeyinde değer eğitimiyle bütünleştirilmiş STEM eğitimi uygulamalarının tasarlanması ve etkinliğin değerlendirilmesi, Yayınlanmamış Yüksek lisan Tezi, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Rize.
  • Çelik, H., Çamlıbel, D., & Duygu, E. (2016). Öğretmen adaylarının fen bilgisi laboratuvarında karşılaşılan değerlere yönelik görüşleri. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(2), 185-207.
  • Çelikten, M., Şanal, M., & Yeni, Y. (2005). Öğretmenlik mesleği ve özellikleri. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(19), 207-237.
  • Çetin, Ş. (2004). Değişen Değerler ve Eğitim. Milli Eğitim Dergisi, 161, 5-16.
  • Gündüz, M., & Bağcı, M. (2019). Fen bilimleri öğretmenlerinin kök değerler hakkındaki farkındalıkları ve değerleri öğretme yöntemleri. Uluslararası Sosyal Bilimler Eğitimi Dergisi, 5(2), 184-197.
  • Halstead, J. M., & Taylor, M. J. (2000). Learning and teaching about values: A review of recent research. Cambridge journal of education, 30(2), 169-202.
  • Herdem, K. (2016). Yedinci sınıf fen bilimleri dersi konularıyla bütünleştirilmiş değerler eğitimi etkinliklerinin öğrencilerin değer gelişimine etkisi (Master's thesis, Adıyaman Üniversitesi).
  • Herdem, K., & Çinici, A. (2021). Fen Bilimleri Dersi Konularıyla Bütünleştirilmiş Değerler Eğitimi Etkinliklerinin Öğrencilerin Değer Gelişimine Etkisi. Disiplinlerarası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(10), 114-138.
  • Huberman, M., & Miles, M. B. (2002). The qualitative researcher's companion. Sage.
  • Karamustafaoğlu, S., & Amanat, G. (2017). Sınıf öğretmenlerinin değerler eğitimi hakkındaki görüşleri. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(3), 1-15. chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/419792
  • Kartal, T., & Taşdemir, A. (2012). Fen bilgisi öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(2). 73-96.
  • Laçin Şimşek, C. (2004). Fen Bilgisi Öğretim Programı ve Ders Kitaplarına Göre Çevre Eğitiminde Etik ve Estetik Değerler. Değerler Eğitimi Dergisi, 2(7), 127-146.
  • Meydan, H. (2014). Okulda değerler eğitiminin yeri ve değerler eğitimi yaklaşımları üzerine bir değerlendirme. BEÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi 1(1), 93-108.
  • Özdemir, E. (2023). Fen Bilimleri Ders Kitaplarının İçerdiği Kök Değerler Açısından İncelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (56), 504-528.
  • Şentürk, G., & Arslan, M.. (2020). Fen Bilimleri dersinde değerler eğitiminin uygulanabilirliğine ilişkin öğretmen görüşleri. YILDIZ Journal of Educational Research, 5(1), 55-88. https://doi.org/10.51280/yjer.2020.003
  • Tok, B. (2019). Sınıf öğretmenlerinin fen bilimleri dersinde değer eğitimine yönelik görüşleri: durum çalışması. Yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Türker, A. (2019). Fen bilgisi öğretmen adaylarının değer yargılarının incelenmesi. Yüksek lisans tezi. Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Burdur.
  • Türk Dil Kurumu (TDK). (2010). Türkçe sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayını
  • Karadeniz, B. C., & Yavuz, C. (2009). Sınıf öğretmenlerinin motivasyonunun iş tatmini üzerine etkisi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(9), 507-519.
  • Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2016).Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (10. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık
  • Yılmaz, E., & Kıran, D. (2023). Ortaokul Fen Bilimleri Ders Kitaplarının Değerler Eğitimi Bakımından İncelenmesi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 12(1), 29-45. https://doi.org/10.30703/cije.1117516
There are 23 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Science Education
Journal Section Makaleler
Authors

Hilal Karabulut 0000-0002-0895-8665

Yasemin Altınışık 0009-0003-4451-4417

Hasan Gökçe 0000-0002-1518-2295

Afşin Kariper 0000-0001-9127-301X

Publication Date April 30, 2025
Submission Date October 17, 2023
Acceptance Date February 6, 2025
Published in Issue Year 2025 Issue: 74

Cite

APA Karabulut, H., Altınışık, Y., Gökçe, H., Kariper, A. (2025). Fen bilgisi öğretmenleri ve fen bilgisi öğretmen adaylarının değerler eğitimine yönelik görüşleri. Mehmet Akif Ersoy University Journal of Education Faculty(74), 1-15.

Mehmet Akif Ersoy University Journal of Education Faculty

33574