Dissertation
Year 2025,
Volume: 9 Issue: 15, 87 - 100, 30.06.2025
Abstract
Bu araştırmada, ortaöğretim ve üniversite düzeyinde eğitim gören kano sporcularının zihinsel dayanıklılık ve sporda cesaret düzeylerinin belirlenmesi ile bu değişkenlerin çeşitli demografik faktörler açısından farklılaşıp farklılaşmadığı incelenmiştir. Araştırmanın örneklemini, Türkiye Kano Federasyonu’na bağlı olarak lisanslı şekilde spor yapan ve müsabakalara düzenli olarak katılan 163 gönüllü kano sporcusu oluşturmaktadır. Katılımcılar, basit tesadüfî örnekleme yöntemiyle seçilmiştir. Veri toplama aracı olarak “Sporda Zihinsel Dayanıklılık Ölçeği” ile “Sporda Cesaret Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin analizinde t-testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) uygulanmış, gruplar arası anlamlı farklılıkların belirlenmesinde ise Tukey çoklu karşılaştırma testi kullanılmıştır. Anlamlılık düzeyi p<.05, hata payı ise α olarak kabul edilmiştir. Sonuç olarak, cinsiyet değişkenine göre kadın sporcuların zihinsel dayanıklılık ve cesaret düzeylerinin daha yüksek olduğu; yaşa göre zihinsel dayanıklılıkta 19 yaş ve üzeri sporcuların, sporda cesarette ise 16-18 yaş grubunun daha yüksek puan aldığı belirlenmiştir. Ayrıca akarsu kano sporcularının zihinsel dayanıklılığı, durgunsu kano sporcularının ise sporda cesaret düzeyi daha yüksektir. Bu doğrultuda, kano sporuna yedi yıl ve üzeri süredir devam eden sporcuların hem zihinsel dayanıklılık hem de cesaret düzeylerinin daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Hem psikolojik dayanıklılık hem de cesaret gibi bireyin spordaki performansını ve devamlılığını etkileyen temel özelliklerin; cinsiyet, yaş, branş türü ve deneyim süresi gibi değişkenlerle anlamlı şekilde ilişkili olduğunu göstermektedir.
Keywords
Ethical Statement
Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsünden 2021/41 tarih ve sayılı kararla Etik Kurul raporu alınmıştır.
References
- Altıntaş, A., & Koruç, B. K. (2017). Sporda zihinsel dayanıklılık envanteri’nin psikometrik özelliklerinin incelenmesi. Hacettepe Journal of Sport Sciences, 27(4), 162–171.
- Brewer, B. W. (2009). Handbook of Sport Medicine and Science, Sport Psychology (1st ed., p. 148). UK: Wiley-Blackwell.
- Can, Y., & Kaçay, Z. (2016). Sporcu kimlik algısı ile cesaret ve özgüven duyguları arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Journal of Human Sciences, 13(3), 6176–6184.
- Clough, P., Earle, K., & Sewell, D. (2002). Mental toughness: The concept and its measurement. In J. Cockerill (Ed.), Solutions in sport psychology (pp. 32–43). London: Thomson Learning.
- Connaughton, D., Wadey, R., Hanton, S., & Jones, G. (2008). The development and maintenance of mental toughness: Perceptions of elite performers. Journal of Sports Sciences, 26(1), 83–95.
- Corlett, J. (2002). Virtue lost: Courage in sport. In A. Hollowchak (Ed.), Philosophy in sport (pp. 454–465). New Jersey: Prentice Hall.
- Crust, L. (2009). The relationship between mental toughness and affect intensity. Personality and Individual Differences, 47(8), 959–963.
- Crust, L., & Clough, P. (2011). Developing mental toughness: From research to practice. Journal of Sport Psychology in Action, 21–32. https://doi.org/10.1080/21520704.2011.563436
- Crust, L., Earle, K., Perry, J., Earle, F., Clough, A., & Clough, P. J. (2014). Yükseköğretimde zihinsel sağlamlık: Birinci sınıf üniversite sporu öğrencilerinde başarı ve ilerleme ile ilişkiler. Personality and Individual Differences, 69, 87–91.
- Dede, Y. E. (2019). Elit güreşçilerin zihinsel dayanıklılıklarının incelenmesi. [Yüksek Lisans Tezi, Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü].
- Findlay, L. C., & Bowker, A. (2009). The link between competitive sport participation and self-concept in early adolescence: A consideration of gender and sport orientation. Journal of Youth and Adolescence, 38(1), 29–40.
- Giulianou, T. A. (2000). Popp, K. E., & Knight, J. L. Footballs versus Barbies: Childhood play activities as predictors of sport participation by women. Sex Roles, 42, 159–181.
- Gucciardi, D., Hanton, S., Gordon, S., Mallett, C., & Temby, P. (2015). The concept of mental toughness: Tests of dimensionality, nomological network, and traitness. Journal of Personality, 83(1), 26–44.
- Güvendi, B., Türksoy, A., Güçlü, M., & Konter, E. (2018). Profesyonel güreşçilerin cesaret düzeyleri ve zihinsel dayanıklılıklarının incelenmesi. International Journal of Sports Exercise and Training Science, 4(2), 70–78.
- Hannah, T. S., Sweeney, P. J., & Lester, P. B. (2007). Toward a courageous mindset: The subjective act and experience of courage. Journal of Positive Psychology, 2, 129–135.
- Juan, M. V. T., & Lopez, A. (2015). Mental toughness of scholar athletes. Researchers World, 6(3), 22. Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Konter, E. (2016). Sport courage profile of adolescents in relation to level of empathic tendency, physical education and sport participation. In Proceedings of the 14th International Sport Science Congress (pp. 1–4), Antalya, Turkey.
- Konter, E., & Johan, N. G. (2012). Development of sport courage scale. Journal of Human Kinetics, 33, 163–172.
- Lopez, S. J., Koetting O’Byrne, K., & Petersen, S. (Eds.). (2003). Profiling courage. Washington, D.C: American Psychological Association.
- Madrigal, L. (2015). Mind over matter: The development of the Madrigal Mental Toughness Scale.
- Madrigal, L., Hamill, S., & Gill, D. L. (2013). Mind over matter: The development of the Mental Toughness Scale (MTS). Sport Psychologist, 27(1), 62–77.
- Marchant, D. C., Polman, R. C. J., Clough, P., Jackson, J. G., Levy, A. R., & Nicholls, A. R. (2009). Zihinsel tokluk: Yönetim ve yaş farklılıkları. Journal of Management Psychology, 24, 428–437.
- Nicholls, A. R., Levy, A. R., Polman, R. C., & Crust, L. (2011). Mental toughness, coping self-efficacy, and coping effectiveness among athletes. International Journal of Sport Psychology, 42(6), 513–524.
- Nicholls, A. R., Polman, R., Levy, A., & Backhouse, S. H. (2009). Mental toughness in sport: Achievement level, gender, age, experience and sport type differences. Personality and Individual Differences, 47, 73–75.
- Park, N., & Peterson, C. (2004). Classification and measurement of character strengths: Implication for practice. In P. A. Linley & S. Joseph (Eds.), Positive psychology in practice (pp. xx–xx). NJ: John Wiley and Sons.
- Pury, C. L. S., & Kowalski, R. M. (2007). Human strengths, courageous actions, and general and personal courage. Journal of Positive Psychology, 2, 120–128.
- St Clair-Thompson, H., Bugler, M., Robinson, J., Clough, P., McGeown, S., & Perry, J. (2015). Mental toughness in education: Exploring relationships with attainment, attendance, behaviour and...
- Vealey, R. S. (1988). Sport-confidence and competitive orientation: An addendum on scoring procedures and gender differences. Journal of Sport and Exercise Psychology, 471–478.
- Weinberg, R. S., & Gould, D. (2015). Introduction to psychological skills training. In Foundations of Sport and Exercise Psychology (pp. 247–271). Champaign: Human Kinetics.
- Woodard, C. R., & Pury, C. L. S. (2007). The construct of courage: Categorization and measurement. Consulting Psychology Journal: Practice and Research, 2, 135–147.
- Yarayan, Y. E., Yıldız, A. B., & Gülşen, D. B. A. (2018). Elit düzeyde bireysel ve takım sporu yapan sporcuların zihinsel dayanıklılık düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(57).
- Yardımcı, A., Sadık, R., & Kardaş, N. T. (2017). Amerikan futbolu sporcularının yalnızlık düzeyleri ve sporda mental dayanıklılık düzeyleri arasındaki ilişki. Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 2(2), 79–90.
- Yıldız, A. B. (2017). Sporcularda zihinsel dayanıklılık ve öz yeterlilik arasındaki ilişkinin incelenmesi. [Yüksek Lisans Tezi, Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara].
- Yıldız, A. B., & Yılmaz, B. (2017). Sporcularda zihinsel dayanıklılık ve öz yeterlilik arasındaki ilişkinin incelenmesi. 15. Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi, 15–18 Kasım, Antalya.
Year 2025,
Volume: 9 Issue: 15, 87 - 100, 30.06.2025
Abstract
References
- Altıntaş, A., & Koruç, B. K. (2017). Sporda zihinsel dayanıklılık envanteri’nin psikometrik özelliklerinin incelenmesi. Hacettepe Journal of Sport Sciences, 27(4), 162–171.
- Brewer, B. W. (2009). Handbook of Sport Medicine and Science, Sport Psychology (1st ed., p. 148). UK: Wiley-Blackwell.
- Can, Y., & Kaçay, Z. (2016). Sporcu kimlik algısı ile cesaret ve özgüven duyguları arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Journal of Human Sciences, 13(3), 6176–6184.
- Clough, P., Earle, K., & Sewell, D. (2002). Mental toughness: The concept and its measurement. In J. Cockerill (Ed.), Solutions in sport psychology (pp. 32–43). London: Thomson Learning.
- Connaughton, D., Wadey, R., Hanton, S., & Jones, G. (2008). The development and maintenance of mental toughness: Perceptions of elite performers. Journal of Sports Sciences, 26(1), 83–95.
- Corlett, J. (2002). Virtue lost: Courage in sport. In A. Hollowchak (Ed.), Philosophy in sport (pp. 454–465). New Jersey: Prentice Hall.
- Crust, L. (2009). The relationship between mental toughness and affect intensity. Personality and Individual Differences, 47(8), 959–963.
- Crust, L., & Clough, P. (2011). Developing mental toughness: From research to practice. Journal of Sport Psychology in Action, 21–32. https://doi.org/10.1080/21520704.2011.563436
- Crust, L., Earle, K., Perry, J., Earle, F., Clough, A., & Clough, P. J. (2014). Yükseköğretimde zihinsel sağlamlık: Birinci sınıf üniversite sporu öğrencilerinde başarı ve ilerleme ile ilişkiler. Personality and Individual Differences, 69, 87–91.
- Dede, Y. E. (2019). Elit güreşçilerin zihinsel dayanıklılıklarının incelenmesi. [Yüksek Lisans Tezi, Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü].
- Findlay, L. C., & Bowker, A. (2009). The link between competitive sport participation and self-concept in early adolescence: A consideration of gender and sport orientation. Journal of Youth and Adolescence, 38(1), 29–40.
- Giulianou, T. A. (2000). Popp, K. E., & Knight, J. L. Footballs versus Barbies: Childhood play activities as predictors of sport participation by women. Sex Roles, 42, 159–181.
- Gucciardi, D., Hanton, S., Gordon, S., Mallett, C., & Temby, P. (2015). The concept of mental toughness: Tests of dimensionality, nomological network, and traitness. Journal of Personality, 83(1), 26–44.
- Güvendi, B., Türksoy, A., Güçlü, M., & Konter, E. (2018). Profesyonel güreşçilerin cesaret düzeyleri ve zihinsel dayanıklılıklarının incelenmesi. International Journal of Sports Exercise and Training Science, 4(2), 70–78.
- Hannah, T. S., Sweeney, P. J., & Lester, P. B. (2007). Toward a courageous mindset: The subjective act and experience of courage. Journal of Positive Psychology, 2, 129–135.
- Juan, M. V. T., & Lopez, A. (2015). Mental toughness of scholar athletes. Researchers World, 6(3), 22. Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Konter, E. (2016). Sport courage profile of adolescents in relation to level of empathic tendency, physical education and sport participation. In Proceedings of the 14th International Sport Science Congress (pp. 1–4), Antalya, Turkey.
- Konter, E., & Johan, N. G. (2012). Development of sport courage scale. Journal of Human Kinetics, 33, 163–172.
- Lopez, S. J., Koetting O’Byrne, K., & Petersen, S. (Eds.). (2003). Profiling courage. Washington, D.C: American Psychological Association.
- Madrigal, L. (2015). Mind over matter: The development of the Madrigal Mental Toughness Scale.
- Madrigal, L., Hamill, S., & Gill, D. L. (2013). Mind over matter: The development of the Mental Toughness Scale (MTS). Sport Psychologist, 27(1), 62–77.
- Marchant, D. C., Polman, R. C. J., Clough, P., Jackson, J. G., Levy, A. R., & Nicholls, A. R. (2009). Zihinsel tokluk: Yönetim ve yaş farklılıkları. Journal of Management Psychology, 24, 428–437.
- Nicholls, A. R., Levy, A. R., Polman, R. C., & Crust, L. (2011). Mental toughness, coping self-efficacy, and coping effectiveness among athletes. International Journal of Sport Psychology, 42(6), 513–524.
- Nicholls, A. R., Polman, R., Levy, A., & Backhouse, S. H. (2009). Mental toughness in sport: Achievement level, gender, age, experience and sport type differences. Personality and Individual Differences, 47, 73–75.
- Park, N., & Peterson, C. (2004). Classification and measurement of character strengths: Implication for practice. In P. A. Linley & S. Joseph (Eds.), Positive psychology in practice (pp. xx–xx). NJ: John Wiley and Sons.
- Pury, C. L. S., & Kowalski, R. M. (2007). Human strengths, courageous actions, and general and personal courage. Journal of Positive Psychology, 2, 120–128.
- St Clair-Thompson, H., Bugler, M., Robinson, J., Clough, P., McGeown, S., & Perry, J. (2015). Mental toughness in education: Exploring relationships with attainment, attendance, behaviour and...
- Vealey, R. S. (1988). Sport-confidence and competitive orientation: An addendum on scoring procedures and gender differences. Journal of Sport and Exercise Psychology, 471–478.
- Weinberg, R. S., & Gould, D. (2015). Introduction to psychological skills training. In Foundations of Sport and Exercise Psychology (pp. 247–271). Champaign: Human Kinetics.
- Woodard, C. R., & Pury, C. L. S. (2007). The construct of courage: Categorization and measurement. Consulting Psychology Journal: Practice and Research, 2, 135–147.
- Yarayan, Y. E., Yıldız, A. B., & Gülşen, D. B. A. (2018). Elit düzeyde bireysel ve takım sporu yapan sporcuların zihinsel dayanıklılık düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(57).
- Yardımcı, A., Sadık, R., & Kardaş, N. T. (2017). Amerikan futbolu sporcularının yalnızlık düzeyleri ve sporda mental dayanıklılık düzeyleri arasındaki ilişki. Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 2(2), 79–90.
- Yıldız, A. B. (2017). Sporcularda zihinsel dayanıklılık ve öz yeterlilik arasındaki ilişkinin incelenmesi. [Yüksek Lisans Tezi, Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara].
- Yıldız, A. B., & Yılmaz, B. (2017). Sporcularda zihinsel dayanıklılık ve öz yeterlilik arasındaki ilişkinin incelenmesi. 15. Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi, 15–18 Kasım, Antalya.
There are 34 citations in total.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Library and Information Studies (Other) |
| Journal Section | Articles |
| Authors | |
| Early Pub Date | June 28, 2025 |
| Publication Date | June 30, 2025 |
| Submission Date | May 18, 2025 |
| Acceptance Date | June 28, 2025 |
| Published in Issue | Year 2025 Volume: 9 Issue: 15 |
.