QUITTING OF THE SHAREHOLDER FROM THE PARTNERSHIP IN THE CONTEXT OF THE ACTION FOR TERMINATION OF THE PARTNERSHIP FOR JUST CAUSE
Abstract
The action for dissolution of a joint stock company for just cause regulated under Article 531 of the TCC accepts the principle of last resort, but authorizes the judge to decide on alternative methods to dissolution. Contrary to the Swiss Law, the TCC provides a sample alternative method for the judge. Accordingly, instead of dissolution, the judge may order the plaintiff shareholders to be removed from the company by paying the actual value of their shares. The separation decision pursuant to Art. 531 TCC differs from other reasons for termination of shareholding in many aspects. The request of the plaintiff is not necessary for the judge to decide on separation within the scope of his discretionary power. The legislator has granted a wide discretionary power to the judge at this point, which constitutes an exception to the principle of adherence to the request. The conditions of this method, which is the first of the alternative methods that the judge may decide instead of dissolution, and the legal consequences of this method are analyzed in our study. In addition, a brief evaluation has been made on the most important consequence of the decision to dismiss the company, which is the payment of the real value of the shares to the plaintiff shareholders as of the date closest to the date of the decision.
Keywords
Dissolution of Joint Stock Company Alternative Methods to Termination Dismissal from the Company Separation Reserve Discretion of the Judge
References
- Atila B, Anonim Şirketlerin Haklı Sebeple Feshi Davasındaki Fesih Dışı Çözüm Yolları (Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2019)
- Ayoğlu T, ‘Anonim Ortaklıkların Haklı Nedenle Feshi’ (2013) 2013/2 Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 219-252.
- Ayoğlu T, ‘Anonim Ortaklıkların Haklı Nedenle Feshine İlişkin Davalarda Dava İkame Edildikten Sonra Şirket Bünyesinde Ortaya Çıkan Bazı Önemli Gelişmelerin Dava Sürecine Etkileri’ (2017) 2017/1 Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 123-155.
- Bahtiyar M, Ortaklıklar Hukuku (Beta Yayınları, 13. Baskı, İstanbul 2019)
- Çamoğlu E, ‘Anonim Ortaklığın Haklı Sebeple Feshinde Hakimin Takdir Yetkisi’ (2015) Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi 32 (1) 5-19.
- Erdem N, Anonim Ortaklığın Haklı Sebeple Feshi (2. Baskı, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2019)
- Hanağası E, ‘Anonim Ortaklığın Haklı Sebeple Feshi Davasının Medeni Usul Hukuku Perspektifinden Değerlendirilmesi’ (2016) Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi 32 (1)
- İlbasmış Hızlısoy Ö, Anonim Şirketin Haklı Sebeple Feshi (Adalet Yayınevi, Ankara 2016) Kazancı Bilgi Bankası - www.kazancı.com.tr
- Nomer Ertan F, ‘Anonim Ortaklığın Haklı Sebeple Feshi Davası TTK m. 531 Üzerine Düşünceler’ (2015) İstanbul Hukuk Mecmuası 73 (1) 421-440.
- Oruç M, ‘6102 Sayılı Yeni Türk Ticaret Kanunu’na Göre Anonim Ortaklıktan Haklı Sebeple Fesih İstemine Bağlı Çıkarılma’ (2011) BATİDER, 209-233.
- Poroy R, Tekinalp Ü ve Çamoğlu E, Ortaklıklar Hukuku II (13. Bası, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2017)
- Pulaşlı H, Şirketler Hukuku Şerhi Cilt IV (5. Baskı, Adalet Yayınları, Ankara, 2024)
- Rüzgar E, ‘Anonim Şirketin Azlık Tarafından Feshine İlişkin Dava İle İlgili İsviçre Federal Mahkemesi Kararlarının Değerlendirilmesi’ (2014) TAAD, 5 (16) 337-371.
- Sevi AM, Anonim Ortaklıkta Payın Devri (4. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2018)
- Şahin A, Anonim Ortaklığın Haklı Sebeple Feshi, (Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2013)
- Şahin A, ‘Anonim Ortaklığın Haklı Sebeple Feshi Çerçevesinde Gündeme Gelen Bazı Hukuki Sorunlar’ (2014) Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 9 (117-118) 145-174
- Şener OH, Teorik ve Uygulamalı Ortaklıklar Hukuku (4. Baskı, Ankara, 2019)
- Tekinalp Ü, ‘Anonim Ortaklığın Haklı Sebeplerle Alternatif Çözümlü Feshi Davasının Bazı Usuli Sorunları, Ersin Çamoğlu’na Armağan’ (2013) Vedat Kitapçılık, İstanbul, 211-222.
- Vogt H und Enderli T, ‘Die Auflösung einer Aktiengesellschaft aus wichtigen Gründen und die Anordnung einer «anderen sachgemässen Lösung’ (2010) Recht, 6 238
- Yakupoğlu Eren Ö, Anonim Şirketlerde Ortaklıktan Çıkarılma, (Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2022) Yargıtay Karar Arama - https://karararama.yargitay.gov.tr/
- Yılmaz A, ‘Yargıtay 11 HD., 02.06.2014 T., 3669 E. / 10238 K. Kararının İsviçre Doktrini Ve Federal Mahkeme Kararları Işığında Değerlendirilmesi’ Cevdet Yavuz’a Armağan, 3081-3089.
- Yüksel S, ‘Anonim Ortaklığın Haklı Sebeple Feshi Davasında Davalı Sıfatı Üzerine Düşünceler, Prof. Dr. Hamdi Yasaman’a Armağan’ (2017) Oniki Levha Yayıncılık, 863.
AUSTRITT EINES GESELLSCHAFTERS AUS DER GESELLSCHAFT IM RAHMEN EINER KLAGE AUF KÜNDIGUNG EINER AKTIENGESELLSCHAFT AUS WICHTIGEM GRUND
Abstract
Die in Artikel 531 des TCC geregelte Klage auf Auflösung einer Aktiengesellschaft aus wichtigem Grund akzeptiert den Grundsatz der letzten Instanz, ermächtigt aber den Richter, über alternative Methoden zur Auflösung zu entscheiden. Im Gegensatz zum schweizerischen Recht stellt das TCC dem Richter ein Beispiel für eine alternative Methode zur Verfügung. Demnach kann der Richter anstelle der Auflösung anordnen, dass die klagenden Aktionäre durch Zahlung des tatsächlichen Wertes ihrer Aktien aus der Gesellschaft entfernt werden. Der Trennungsbeschluss gemäß Art. 531 ZGB unterscheidet sich in vielerlei Hinsicht von anderen Gründen für die Beendigung einer Beteiligung. Der Antrag des Klägers ist nicht erforderlich, damit der Richter im Rahmen seines Ermessens über die Trennung entscheiden kann. Der Gesetzgeber hat dem Richter in diesem Punkt einen weiten Ermessensspielraum eingeräumt, der eine Ausnahme vom Grundsatz der Antragstreue darstellt. Die Bedingungen dieser Methode, die die erste der alternativen Methoden ist, die der Richter anstelle der Auflösung der Ehe beschließen kann, und die rechtlichen Folgen dieser Methode werden in unserer Studie analysiert. Darüber hinaus wurde eine kurze Bewertung der wichtigsten Folge der Entscheidung über die Auflösung der Gesellschaft vorgenommen, nämlich die Auszahlung des tatsächlichen Wertes der Aktien an die klagenden Aktionäre zu dem Datum, das dem Datum der Entscheidung am nächsten liegt.
Keywords
Auflösung der Aktiengesellschaft alternative Methoden zur Beendigung Entlassung aus der Gesellschaft Trennungsrücklage Ermessen des Richters
References
- Atila B, Anonim Şirketlerin Haklı Sebeple Feshi Davasındaki Fesih Dışı Çözüm Yolları (Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2019)
- Ayoğlu T, ‘Anonim Ortaklıkların Haklı Nedenle Feshi’ (2013) 2013/2 Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 219-252.
- Ayoğlu T, ‘Anonim Ortaklıkların Haklı Nedenle Feshine İlişkin Davalarda Dava İkame Edildikten Sonra Şirket Bünyesinde Ortaya Çıkan Bazı Önemli Gelişmelerin Dava Sürecine Etkileri’ (2017) 2017/1 Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 123-155.
- Bahtiyar M, Ortaklıklar Hukuku (Beta Yayınları, 13. Baskı, İstanbul 2019)
- Çamoğlu E, ‘Anonim Ortaklığın Haklı Sebeple Feshinde Hakimin Takdir Yetkisi’ (2015) Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi 32 (1) 5-19.
- Erdem N, Anonim Ortaklığın Haklı Sebeple Feshi (2. Baskı, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2019)
- Hanağası E, ‘Anonim Ortaklığın Haklı Sebeple Feshi Davasının Medeni Usul Hukuku Perspektifinden Değerlendirilmesi’ (2016) Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi 32 (1)
- İlbasmış Hızlısoy Ö, Anonim Şirketin Haklı Sebeple Feshi (Adalet Yayınevi, Ankara 2016) Kazancı Bilgi Bankası - www.kazancı.com.tr
- Nomer Ertan F, ‘Anonim Ortaklığın Haklı Sebeple Feshi Davası TTK m. 531 Üzerine Düşünceler’ (2015) İstanbul Hukuk Mecmuası 73 (1) 421-440.
- Oruç M, ‘6102 Sayılı Yeni Türk Ticaret Kanunu’na Göre Anonim Ortaklıktan Haklı Sebeple Fesih İstemine Bağlı Çıkarılma’ (2011) BATİDER, 209-233.
- Poroy R, Tekinalp Ü ve Çamoğlu E, Ortaklıklar Hukuku II (13. Bası, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2017)
- Pulaşlı H, Şirketler Hukuku Şerhi Cilt IV (5. Baskı, Adalet Yayınları, Ankara, 2024)
- Rüzgar E, ‘Anonim Şirketin Azlık Tarafından Feshine İlişkin Dava İle İlgili İsviçre Federal Mahkemesi Kararlarının Değerlendirilmesi’ (2014) TAAD, 5 (16) 337-371.
- Sevi AM, Anonim Ortaklıkta Payın Devri (4. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2018)
- Şahin A, Anonim Ortaklığın Haklı Sebeple Feshi, (Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2013)
- Şahin A, ‘Anonim Ortaklığın Haklı Sebeple Feshi Çerçevesinde Gündeme Gelen Bazı Hukuki Sorunlar’ (2014) Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 9 (117-118) 145-174
- Şener OH, Teorik ve Uygulamalı Ortaklıklar Hukuku (4. Baskı, Ankara, 2019)
- Tekinalp Ü, ‘Anonim Ortaklığın Haklı Sebeplerle Alternatif Çözümlü Feshi Davasının Bazı Usuli Sorunları, Ersin Çamoğlu’na Armağan’ (2013) Vedat Kitapçılık, İstanbul, 211-222.
- Vogt H und Enderli T, ‘Die Auflösung einer Aktiengesellschaft aus wichtigen Gründen und die Anordnung einer «anderen sachgemässen Lösung’ (2010) Recht, 6 238
- Yakupoğlu Eren Ö, Anonim Şirketlerde Ortaklıktan Çıkarılma, (Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2022) Yargıtay Karar Arama - https://karararama.yargitay.gov.tr/
- Yılmaz A, ‘Yargıtay 11 HD., 02.06.2014 T., 3669 E. / 10238 K. Kararının İsviçre Doktrini Ve Federal Mahkeme Kararları Işığında Değerlendirilmesi’ Cevdet Yavuz’a Armağan, 3081-3089.
- Yüksel S, ‘Anonim Ortaklığın Haklı Sebeple Feshi Davasında Davalı Sıfatı Üzerine Düşünceler, Prof. Dr. Hamdi Yasaman’a Armağan’ (2017) Oniki Levha Yayıncılık, 863.
Abstract
TTK m. 531’de düzenlenen anonim ortaklığın haklı sebeple feshi davası, feshin son çare olması ilkesini kabul etmekle birlikte hakim için feshe alternatif yöntemlere karar verme yetkisi tanımaktadır. Kaynak İsviçre Kanunu’nun aksine TTK’da hakime bu konuda örnek bir alternatif yöntem belirlenmiştir. Buna göre hakim, fesih yerine davacı pay sahiplerine payın gerçek değerinin ödenerek şirketten çıkarılmalarına karar verebilir. TTK m. 531 gereği verilen ayrılma kararı, diğer pay sahipliğinin sona erme sebeplerinden pek çok yönüyle ayrılmaktadır. Hakimin takdir yetkisi kapsamında fesih davası içerisinde ayrılmaya karar verebilmesi için davacının talebi gerekli değildir. Kanun koyucu hakime bu noktada geniş bir takdir yetkisi tanımıştır ki bu yetki, taleple bağlılık ilkesinin bir istisnasını teşkil eder. Hakimin fesih yerine karar verebileceği alternatif yöntemlerden birincisi olan bu yöntemin şartları ve ne şekilde verileceği ile birlikte hukuki sonuçları çalışmamızda incelenmiştir. Ayrıca şirkette çıkarma kararının en önemli sonucu olan, davacı pay sahiplerine karar tarihine en yakın tarihteki payın gerçek değerinin ödenmesi üzerinde kısa bir değerlendirme yapılmıştır.
Keywords
Anonim Ortaklığın Feshi Feshe Alternatif Yöntemler Ortaklıktan Çıkarma Ayrılma Akçesi Hakimin Takdir Yetkisi
References
- Atila B, Anonim Şirketlerin Haklı Sebeple Feshi Davasındaki Fesih Dışı Çözüm Yolları (Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2019)
- Ayoğlu T, ‘Anonim Ortaklıkların Haklı Nedenle Feshi’ (2013) 2013/2 Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 219-252.
- Ayoğlu T, ‘Anonim Ortaklıkların Haklı Nedenle Feshine İlişkin Davalarda Dava İkame Edildikten Sonra Şirket Bünyesinde Ortaya Çıkan Bazı Önemli Gelişmelerin Dava Sürecine Etkileri’ (2017) 2017/1 Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 123-155.
- Bahtiyar M, Ortaklıklar Hukuku (Beta Yayınları, 13. Baskı, İstanbul 2019)
- Çamoğlu E, ‘Anonim Ortaklığın Haklı Sebeple Feshinde Hakimin Takdir Yetkisi’ (2015) Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi 32 (1) 5-19.
- Erdem N, Anonim Ortaklığın Haklı Sebeple Feshi (2. Baskı, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2019)
- Hanağası E, ‘Anonim Ortaklığın Haklı Sebeple Feshi Davasının Medeni Usul Hukuku Perspektifinden Değerlendirilmesi’ (2016) Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi 32 (1)
- İlbasmış Hızlısoy Ö, Anonim Şirketin Haklı Sebeple Feshi (Adalet Yayınevi, Ankara 2016) Kazancı Bilgi Bankası - www.kazancı.com.tr
- Nomer Ertan F, ‘Anonim Ortaklığın Haklı Sebeple Feshi Davası TTK m. 531 Üzerine Düşünceler’ (2015) İstanbul Hukuk Mecmuası 73 (1) 421-440.
- Oruç M, ‘6102 Sayılı Yeni Türk Ticaret Kanunu’na Göre Anonim Ortaklıktan Haklı Sebeple Fesih İstemine Bağlı Çıkarılma’ (2011) BATİDER, 209-233.
- Poroy R, Tekinalp Ü ve Çamoğlu E, Ortaklıklar Hukuku II (13. Bası, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2017)
- Pulaşlı H, Şirketler Hukuku Şerhi Cilt IV (5. Baskı, Adalet Yayınları, Ankara, 2024)
- Rüzgar E, ‘Anonim Şirketin Azlık Tarafından Feshine İlişkin Dava İle İlgili İsviçre Federal Mahkemesi Kararlarının Değerlendirilmesi’ (2014) TAAD, 5 (16) 337-371.
- Sevi AM, Anonim Ortaklıkta Payın Devri (4. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2018)
- Şahin A, Anonim Ortaklığın Haklı Sebeple Feshi, (Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2013)
- Şahin A, ‘Anonim Ortaklığın Haklı Sebeple Feshi Çerçevesinde Gündeme Gelen Bazı Hukuki Sorunlar’ (2014) Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 9 (117-118) 145-174
- Şener OH, Teorik ve Uygulamalı Ortaklıklar Hukuku (4. Baskı, Ankara, 2019)
- Tekinalp Ü, ‘Anonim Ortaklığın Haklı Sebeplerle Alternatif Çözümlü Feshi Davasının Bazı Usuli Sorunları, Ersin Çamoğlu’na Armağan’ (2013) Vedat Kitapçılık, İstanbul, 211-222.
- Vogt H und Enderli T, ‘Die Auflösung einer Aktiengesellschaft aus wichtigen Gründen und die Anordnung einer «anderen sachgemässen Lösung’ (2010) Recht, 6 238
- Yakupoğlu Eren Ö, Anonim Şirketlerde Ortaklıktan Çıkarılma, (Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2022) Yargıtay Karar Arama - https://karararama.yargitay.gov.tr/
- Yılmaz A, ‘Yargıtay 11 HD., 02.06.2014 T., 3669 E. / 10238 K. Kararının İsviçre Doktrini Ve Federal Mahkeme Kararları Işığında Değerlendirilmesi’ Cevdet Yavuz’a Armağan, 3081-3089.
- Yüksel S, ‘Anonim Ortaklığın Haklı Sebeple Feshi Davasında Davalı Sıfatı Üzerine Düşünceler, Prof. Dr. Hamdi Yasaman’a Armağan’ (2017) Oniki Levha Yayıncılık, 863.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Corporations and Associations Law, Commercial Law (Other) |
| Journal Section | Private Law |
| Authors | |
| Early Pub Date | April 17, 2025 |
| Publication Date | December 31, 2024 |
| Submission Date | October 21, 2024 |
| Acceptance Date | December 19, 2024 |
| Published in Issue | Year 2024 Volume: 5 Issue: 2 |
Cite
Eserlerin gönderilmesi veya yayınlanması için yazarlardan hiçbir ücret talep edilmemektedir.
Yazarların makale gönderebilmeleri için ORCID numarası almaları zorunludur.
Dergide yayınlanan makaleler intihal değerlendirmesinden geçirilmektedir. Benzerlik oranı % 20'den fazla olan çalışmalar yayınlanmamaktadır.
İndeksler