Abstract
Yükseköğretim kurumlarında kalite çalışmalarının sürdürülebilirliğinin sağlanmasında önemli etkenlerden birisi kalite kültürünün kurum genelinde yaygınlaştırılarak farkındalığın artırılması ve içselleştirilmesinin sağlanmasıdır. Bu anlamda yükseköğretim kurumlarının önemli bir bileşeni olan akademik birimlere merkezden rehberlik, danışmanlık ve yönlendirme yapılması içselleştirme ve yaygınlaştırma sürecine olumlu katkı sağlayacaktır. Gazi Üniversitesi’nde kalite çalışmalarında birimlerin merkezle olan iletişimini kuvvetlendirmek, Kalite Komisyonunun bilgi birikimi ile birimleri yönlendirmek ve onlara kalite çalışmalarında rehberlik yapmak üzere başlatılan danışman üye uygulaması ile tüm akademik birimlere Kalite Komisyonunda görev yapan bir öğretim üyesi danışman üye olarak tayin edilmiştir. Görevlendirilen danışman üyeler birimlerde kalite konusunda farkındalık oluşturmak üzere kalite ile ilgili yürütülen bilgilendirme çalışmalarına ve diğer faaliyetlere katılım sağlamış, birimlerin hazırladığı raporlarla ilgili birimlere değerlendirmelerde bulunmuş, Üniversitenin katıldığı Kurumsal Akreditasyon Programı boyunca birimlerde yürütülen çalışmalara danışmanlık yapmıştır. Bu çalışmada kalite kültürünün akademik birimlerde yaygınlaştırılması ve içselleştirilmesi için uygulamaya konan danışman üye uygulaması kapsamında birimlerde yürütülen çalışmalar örnek uygulama olarak sunulmuş ve uygulamanın etkililiği danışmanlık yapılan akademik birim yöneticileri ve danışmanlık yapan üyelerle değerlendirilmiştir. Araştırma kapsamında danışmanlık hizmeti alan akademik birim yöneticilerine ve birimlere danışmanlık yapmış Kalite Komisyonu üyelerine ulaşılarak danışmanlık uygulamasının kalite konusunda birimlerde farkındalık oluşturulması, kalite kültürünün yaygınlaştırılması ve içselleştirilmesi ile kalite çalışmalarının desteklenmesi konularındaki katkılarını değerlendirmeleri için anket çalışması gerçekleştirilmiştir. Anket bulgularının uygulamanın etkililiği ve iyileştirilmesi için kurumlara yol gösterici olacağı düşünülmektedir.
References
- Allen, T. D., Eby, L. T., & Lentz, E. (2006). Mentorship behaviours and mentorship quality associated with formal mentoring programs: Closing the gap between research and practice. Journal of Applied Psychology, 91(3), 567–578. https://doi.org/10.1037/0021-9010.91.3.567
- Aslan, B., & Öcal, S. D. (2012). A case study on mentoring in a teacher development program. Journal of Education and Future, 2, 31–48. https://www.researchgate.net/publication/284169961_A_Case_Study_on_Mentoring_in_a_Teacher_Development_Program
- Ayvaz, B., Kuşakçı, A. O., & Borat, O. (2016). Kalite güvencesi ve akreditasyon süreçleri. İstanbul Ticaret Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Endüstriyel Araştırma ve Gelişim Dergisi, 1(1), 53–60. https://ww4.ticaret.edu.tr/enm/wp-content/uploads/sites/84/2016/06/6-Kalite-Güvencesi-ve-Akreditasyon-Berk-Ayvaz-Ali-Osman-Kuşakçı-Oğuz-Borat.pdf
- Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2024). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri (35. Baskı). Pegem Akademi.
- Çamveren, H., & Vatan, F. (2018). Yükseköğretimde mentorluk yetkinliği ve faydaları. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 15(4), 256–261. https://doi.org/10.5222/HEAD.2018.256
- Ereş, F. (2009). Okul yöneticilerinin yetiştirilmesinde mentorlük. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3, 157–165. https://www.kafkas.edu.tr/dosyalar/sobedergi/file/003/03%20(10).pdf
- Erturgut, R. (2015). Kalite uygulamaları ve dönüşümcü yönetim (2. Baskı). Seçkin Yayıncılık.
- Gülşen, C. (2019). Okul yönetiminde mentorluk. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19, 367–385. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2154462
- Husband, P., & Jacobs, P. A. (2009). Peer mentoring in higher education: A review of the current literature and recommendations for implementation of mentoring schemes. The Plymouth Student Scientist, 2(1), 228–241. https://pearl.plymouth.ac.uk/handle/10026.1/13865
- Işık, S., & Beykoz, S. Y. (2018). Türk yükseköğretiminde yeni bir arayış: kalite güvence sistemi. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(3), 7–22. [URL eksik, tam link eklenmeli]
- İlhan, M. (2021). Araştırmaların sınıflandırılması. In B. Çetin, M. İlhan, & M. G. Şahin (Eds.), Eğitimde araştırma yöntemleri: Temel kavramlar, ilkeler ve süreçler (s. 101–129). Pegem Akademi.
- Kartal, N. (2012). Danışmanlık üzerine. Amme İdaresi Dergisi, 45(4), 139–155.
- Koyuncuoğlu, Ö. (2020). Yükseköğretimde kalite kültürü. International Journal of Disciplines Economics and Administrative Sciences Studies, 6(18), 348–355. https://doi.org/10.26728/ideas.283
- Mencet, D. S., & Akar, N. (2022). Kalite aktörlerinin yükseköğretimde sürdürülebilir kaliteye ilişkin görüşleri üzerine bir durum çalışması. Erciyes Akademi, 36(1), 103–123. https://doi.org/10.48070/erciyesakademi.1030275
- Özer, M., Gür, B. S., & Küçükcan, T. (2011). Kalite güvencesi: Türkiye yükseköğretimi için stratejik tercihler. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 1(2), 59–65. https://doi.org/10.5961/jhes.2011.009
- Özkan, A. (2019). Toplam kalite yönetiminin kamu kesiminde uygulanabilirliği. Pegem Akademi.
- Taştan, K. (2021). Yükseköğretimde kalite uygulamalarının yayılımının yeni kurumsal kuram çerçevesinde değerlendirilmesi [Doktora tezi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
- Tezsürücü, D., & Bursalıoğlu, S. A. (2013). Yükseköğretimde değişim: Kalite arayışları. KSÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2), 97–108. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/107788
- Williams, J. (2016). Quality assurance and quality enhancement: Is there a relationship? Quality in Higher Education, 22(2), 97–102. https://doi.org/10.1080/13538322.2016.1227207
- Yıldırım, B., & Şerefhanoğlu, O. (2014). Okul müdürlerinin mentorluk fonksiyonları ile öğretmenlerin örgütsel uyum düzeyleri arasındaki ilişki. E-Journal of New World Sciences Academy, 9(4), 419–432. https://doi.org/10.12739/NWSA.2014.9.4.1C0628
- Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (11. Baskı). Seçkin Yayıncılık.
- Yorke, M. (2000). Developing a quality culture in higher education. Tertiary Education and Management, 6, 19–36. https://doi.org/10.1023/A:1009689306110
- Yükseköğretim Kalite Kurulu. (2022). 2021 yükseköğretim değerlendirme ve kalite güvencesi durum raporu. https://yokak.gov.tr/Common/Docs/Site_Activity_Reports/DurumRaporu2021.pdf
- Yükseköğretim Kalite Kurulu. (2023). 2022 yükseköğretim değerlendirme ve kalite güvencesi durum raporu. https://yokak.gov.tr/Common/Docs/Site_Activity_Reports/Durum_Raporu_2022.pdf
Mentorship in Quality Management Systems: Gazi University Quality Commission Advisory Member Practice
Abstract
One of the important factors in ensuring the sustainability of quality studies in higher education institutions is to increase awareness and internalization of quality culture by disseminating it throughout the institution. In this sense, providing guidance and consultancy to academic units, which are an important component of higher education institutions, will contribute positively to this process. Gazi University initiated the consultant member practice to provide guidance to the units in their quality assurance tasks/studies by Quality Commission members. For this end, Quality Commission members were appointed as advisors/mentors to academic units. These members participated in meetings and other activities to raise awareness on quality studies, reviewed self-evaluation reports of the units, and provided consultancy for the studies carried out in the units throughout the Institutional Accreditation Program in which the University participated. In this research, the studies carried out in the units within the scope of the consultant member application, which was implemented to disseminate and internalize the quality culture in academic units, were presented and the effectiveness of the application was evaluated with the academic unit managers/deans and consultant members. Within the scope of the research, a questionnaire was conducted with the heads of academic units who received consultancy services and Quality Commission members who worked as advisors, to evaluate the contributions of this practice to raising awareness in the units on quality, to disseminating and internalizing quality culture, and supporting quality studies. It is thought that the survey findings will guide institutions to improve the effectiveness of the application.
References
- Allen, T. D., Eby, L. T., & Lentz, E. (2006). Mentorship behaviours and mentorship quality associated with formal mentoring programs: Closing the gap between research and practice. Journal of Applied Psychology, 91(3), 567–578. https://doi.org/10.1037/0021-9010.91.3.567
- Aslan, B., & Öcal, S. D. (2012). A case study on mentoring in a teacher development program. Journal of Education and Future, 2, 31–48. https://www.researchgate.net/publication/284169961_A_Case_Study_on_Mentoring_in_a_Teacher_Development_Program
- Ayvaz, B., Kuşakçı, A. O., & Borat, O. (2016). Kalite güvencesi ve akreditasyon süreçleri. İstanbul Ticaret Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Endüstriyel Araştırma ve Gelişim Dergisi, 1(1), 53–60. https://ww4.ticaret.edu.tr/enm/wp-content/uploads/sites/84/2016/06/6-Kalite-Güvencesi-ve-Akreditasyon-Berk-Ayvaz-Ali-Osman-Kuşakçı-Oğuz-Borat.pdf
- Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2024). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri (35. Baskı). Pegem Akademi.
- Çamveren, H., & Vatan, F. (2018). Yükseköğretimde mentorluk yetkinliği ve faydaları. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 15(4), 256–261. https://doi.org/10.5222/HEAD.2018.256
- Ereş, F. (2009). Okul yöneticilerinin yetiştirilmesinde mentorlük. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3, 157–165. https://www.kafkas.edu.tr/dosyalar/sobedergi/file/003/03%20(10).pdf
- Erturgut, R. (2015). Kalite uygulamaları ve dönüşümcü yönetim (2. Baskı). Seçkin Yayıncılık.
- Gülşen, C. (2019). Okul yönetiminde mentorluk. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19, 367–385. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2154462
- Husband, P., & Jacobs, P. A. (2009). Peer mentoring in higher education: A review of the current literature and recommendations for implementation of mentoring schemes. The Plymouth Student Scientist, 2(1), 228–241. https://pearl.plymouth.ac.uk/handle/10026.1/13865
- Işık, S., & Beykoz, S. Y. (2018). Türk yükseköğretiminde yeni bir arayış: kalite güvence sistemi. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(3), 7–22. [URL eksik, tam link eklenmeli]
- İlhan, M. (2021). Araştırmaların sınıflandırılması. In B. Çetin, M. İlhan, & M. G. Şahin (Eds.), Eğitimde araştırma yöntemleri: Temel kavramlar, ilkeler ve süreçler (s. 101–129). Pegem Akademi.
- Kartal, N. (2012). Danışmanlık üzerine. Amme İdaresi Dergisi, 45(4), 139–155.
- Koyuncuoğlu, Ö. (2020). Yükseköğretimde kalite kültürü. International Journal of Disciplines Economics and Administrative Sciences Studies, 6(18), 348–355. https://doi.org/10.26728/ideas.283
- Mencet, D. S., & Akar, N. (2022). Kalite aktörlerinin yükseköğretimde sürdürülebilir kaliteye ilişkin görüşleri üzerine bir durum çalışması. Erciyes Akademi, 36(1), 103–123. https://doi.org/10.48070/erciyesakademi.1030275
- Özer, M., Gür, B. S., & Küçükcan, T. (2011). Kalite güvencesi: Türkiye yükseköğretimi için stratejik tercihler. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 1(2), 59–65. https://doi.org/10.5961/jhes.2011.009
- Özkan, A. (2019). Toplam kalite yönetiminin kamu kesiminde uygulanabilirliği. Pegem Akademi.
- Taştan, K. (2021). Yükseköğretimde kalite uygulamalarının yayılımının yeni kurumsal kuram çerçevesinde değerlendirilmesi [Doktora tezi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
- Tezsürücü, D., & Bursalıoğlu, S. A. (2013). Yükseköğretimde değişim: Kalite arayışları. KSÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2), 97–108. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/107788
- Williams, J. (2016). Quality assurance and quality enhancement: Is there a relationship? Quality in Higher Education, 22(2), 97–102. https://doi.org/10.1080/13538322.2016.1227207
- Yıldırım, B., & Şerefhanoğlu, O. (2014). Okul müdürlerinin mentorluk fonksiyonları ile öğretmenlerin örgütsel uyum düzeyleri arasındaki ilişki. E-Journal of New World Sciences Academy, 9(4), 419–432. https://doi.org/10.12739/NWSA.2014.9.4.1C0628
- Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (11. Baskı). Seçkin Yayıncılık.
- Yorke, M. (2000). Developing a quality culture in higher education. Tertiary Education and Management, 6, 19–36. https://doi.org/10.1023/A:1009689306110
- Yükseköğretim Kalite Kurulu. (2022). 2021 yükseköğretim değerlendirme ve kalite güvencesi durum raporu. https://yokak.gov.tr/Common/Docs/Site_Activity_Reports/DurumRaporu2021.pdf
- Yükseköğretim Kalite Kurulu. (2023). 2022 yükseköğretim değerlendirme ve kalite güvencesi durum raporu. https://yokak.gov.tr/Common/Docs/Site_Activity_Reports/Durum_Raporu_2022.pdf
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Quality Assurance in Higher Education |
| Journal Section | Araştırma Makalesi |
| Authors | |
| Early Pub Date | July 2, 2025 |
| Publication Date | June 30, 2025 |
| Submission Date | August 28, 2024 |
| Acceptance Date | October 31, 2024 |
| Published in Issue | Year 2025 Volume: 15 Issue: Special Issue |
Yükseköğretim Dergisi / TÜBA Higher Education Research/Review (TÜBA-HER) does not officially endorse the views expressed in the articles published in the journal, nor does it guarantee any product or service advertisements that may appear in the print or online versions. The scientific and legal responsibility for the published articles belongs solely to the authors.
Images, figures, tables, and other materials submitted with manuscripts must be original. If previously published, written permission from the copyright holder must be provided for reproduction in both print and online versions. Authors agree to transfer all publication rights to the Turkish Academy of Sciences (TÜBA), the publisher of the journal, upon acceptance of their manuscript for publication. Copyright of all published content (text and visual materials) belongs to the journal. No payment is made to the authors under the name of copyright or any other title, and no article processing charges are requested. However, the cost of reprints, if requested, is the responsibility of the authors.
In order to promote global open access to scientific knowledge and research, TÜBA allows all content published online (unless otherwise stated) to be freely used by readers, researchers, and institutions. Such use (including linking, downloading, distribution, printing, copying, or reproduction in any medium) is permitted under the Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0) License, provided that the original work is properly cited, not modified, and not used for commercial purposes. For permission regarding commercial use, please contact the publisher.