ETİK İLKELER
Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, International Committee of Medical Journal Editors (ICMJE) ve Committee on Publication Ethics (COPE) tarafından belirlenen ilke ve standartları benimsemektedir. Tüm paydaşlarımıza, akademik ve etik kurallar çerçevesinde ICMJE ve COPE yönergelerine uymalarını tavsiye ederiz.
Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiğine Aykırı Eylemler
a) İntihal: Başkalarının özgün fikirlerini, metotlarını, verilerini veya eserlerini bilimsel kurallara uygun biçimde atıf yapmadan kısmen veya tamamen kendi eseri gibi göstermek,
b) Sahtecilik: Bilimsel araştırmalarda gerçekte var olmayan veya tahrif edilmiş verileri kullanmak,
c) Çarpıtma: Araştırma kayıtları veya elde edilen verileri tahrif etmek, araştırmada kullanılmayan cihaz veya materyalleri kullanılmış gibi göstermek, destek alınan kişi ve kuruluşların çıkarları doğrultusunda araştırma sonuçlarını tahrif etmek veya şekillendirmek,
ç) Tekrar yayım: Mükerrer yayınlarını akademik atama ve yükselmelerde ayrı yayınlar olarak sunmak,
d) Dilimleme: Bir araştırmanın sonuçlarını, araştırmanın bütünlüğünü bozacak şekilde ve uygun olmayan biçimde parçalara ayırıp birden fazla sayıda yayımlayarak bu yayınları akademik atama ve yükselmelerde ayrı yayınlar olarak sunmak,
e) Haksız yazarlık: Aktif katkısı olmayan kişileri yazarlar arasına dâhil etmek veya olan kişileri dâhil etmemek, yazar sıralamasını gerekçesiz ve uygun olmayan bir biçimde değiştirmek, aktif katkısı olanların isimlerini sonraki baskılarda eserden çıkartmak, aktif katkısı olmadığı halde nüfuzunu kullanarak ismini yazarlar arasına dâhil ettirmek,
Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesinde yer alan diğer etik ihlal türleri hakkında bilgi almak için tıklayınız.
ETİK KURUL İZNİ
Dergimiz, etik kurul izni gerektiren tüm bilim dallarındaki çalışmalarda, ilgili etik kurul kararı alınmış olmasını şart koşmaktadır. Bu kapsamda yazarlar, “Örneklem ve Yöntem/Gereç ve Yöntem” bölümünde Etik Kurul onay tarihi ve sayısını yazmalıdır. Olgu sunumlarında ise bilgilendirilmiş gönüllü onam formunun alındığına dair bilginin makalede yer alması gerekmektedir.
Ulakbim TR Dizin’in 2020 yılından itibaren uygulamaya koyduğu düzenlemeler doğrultusunda, etik kurul izni bulunmayan çalışmalar dergimizde değerlendirmeye alınmamaktadır.
Etik Kurul İzni Gerektiren Araştırmalar
Dergimizde, etik kurul izni gerektiren araştırmalar aşağıdaki çalışmaları kapsamaktadır:
• Anket, mülakat, odak grup çalışması, gözlem, deney ve görüşme teknikleri gibi yöntemlerle katılımcılardan veri toplanmasını içeren nitel veya nicel yaklaşımlarla yürütülen tüm araştırmalar,
• İnsan ve hayvanların (materyal veya veriler dahil) deneysel ya da diğer bilimsel amaçlarla kullanıldığı çalışmalar,
• İnsanlar üzerinde gerçekleştirilen klinik araştırmalar,
• Hayvanlar üzerinde yapılan bilimsel araştırmalar,
• Kişisel Verilerin Korunması Kanunu çerçevesinde retrospektif çalışmalar.
Bu tür çalışmaların değerlendirmeye alınabilmesi için ilgili etik kurul izinlerinin alınmış olması ve bu izinlerin makale metninde açıkça belirtilmesi gerekmektedir.
NOT: İnsanlar ve hayvanlar üzerinde gerçekleştirilen bilimsel araştırmalar, Helsinki Bildirgesi ve ARRIVE yönergelerine uygun şekilde yürütülmeli ve ilgili etik kuruldan onay alınmalıdır. Etik kurul onayı bulunmayan çalışmalar dergimizde değerlendirmeye alınmamaktadır.
İntihal Denetimi
Dergimiz, gönderilen tüm makaleleri intihali engellemek için taramaktadır. Benzerlik oranın %20’den az olması beklenir. Bu oranı aşan çalışmalar ön inceleme aşamasında reddedilecektir.
Dergimize gönderilen veya yayımlanan bir makalede intihal tespit edilmesi durumunda dergimiz COPE ilkeleri doğrultusunda (Plagiarism in a submitted manuscript - Plagiarism in a published article) hareket eder.
Dergi Sahibi ve Yayıncı ile İlişkiler
Editör ve yayıncı arasındaki ilişki editöryal bağımsızlık ilkesine dayanmaktadır. Editör ile yayıncı arasında yapılan yazılı sözleşme gereği, editörün alacağı tüm kararlar yayıncı ve dergi sahibinden bağımsızdır.
Düzeltme, Geri Çekme, Endişe İfadesi
Editörler, yayınlanan makalede, bulguları, yorumları ve sonuçları etkilemeyen küçük hatalar tespit edilirse düzeltme yayınlamayı düşünebilirler. Editörler, bulguları ve sonuçları geçersiz kılan büyük hatalar / ihlaller söz konusu olduğunda, makaleyi geri çekmeyi düşünmelidir. Düzeltme, geri çekme veya endişe ifadesi ile ilgili olarak COPE yönergeleri dikkate alınır.
Fikri Mülkiyet Haklarının Korunması
Dergimiz, yayınlanan tüm makalelerin fikri mülkiyet hakkını korumakla, olası ihlallerde derginin ve yazar(lar)ın haklarını savunmakla yükümlüdür.
Katılımcıların Kişisel Verilerinin Korunması
Dergimize gönderilen tüm kişisel veriler, yasal düzenlemelere ve etik kurallara uygun bir şekilde korunmaktadır.
Şikayetler
Editör/editör kurulu; yazar ve hakem veya okuyuculardan gelen şikayetleri dikkatlice inceleyerek açıklayıcı bir şekilde yanıt vermeye çalışır. Şikayetler doğrudan eozmete@yahoo.com adresine iletilmelidir. Editör, şikayetlerle ilgili COPE akış şemalarında belirtilen prosedürü takip eder.
Çıkar çatışmaları
Dergimiz; yazar(lar), hakemler ve diğer editörler arasındaki çıkar çatışmalarını göz önünde bulundurarak, çalışmaların yayın sürecinin bağımsız ve tarafsız bir şekilde tamamlamasını garanti eder.
Yazar Değişikliği
Yalnızca makale kabul edilmeden önce işleme alınır. Yazarlar, makalelerini göndermeden önce yazarların listesini ve sırasını dikkatlice gözden geçirmeleri ve orijinal gönderim sırasında kesin yazar listesini sağlamaları gerekir.
Yapay Zeka Kullanımı
Dergimize gönderilen çalışmalarda, literatür taraması veya dil kontrolü gibi makalenin özgünlüğünü etkilemeyecek süreçlerde yapay zeka kullanımı kabul edilebilir. Ancak, yapay zeka kullanımı etik kurallar çerçevesinde gerçekleştirilmelidir ve uydurma veri, manipülasyon gibi etik dışı amaçlar için kesinlikle kullanılmamalıdır.
Yapay zeka kullanımı içeren çalışmalar için, makale gönderim aşamasında dergimize bu durumla ilgili bilgi verilmesi zorunludur. Yapay zeka kullanımına ilişkin tüm sorumluluk, yazarların kendisine aittir.
Paydaşların Sorumlulukları
Yazarlar için;
• Etik kurul izni gerektiren araştırmalar için etik kurul onayı alınmış olmalı, bu onay makale yazım kurallarına göre uygun bölümlerde belirtilmelidir.
• Alınan etik kurul izni belgelendirilmeli ve sisteme ayrı bir dosya olarak yüklenmelidir. Dergiye yüklenen etik kurul dosyasındaki bilgiler makale başlığı ve yazar isimleri ile uyumlu olmak zorundadır.
• Etik kurul izni gerektiren araştırmalarda, izinle ilgili bilgiler (kurul adı, tarih ve sayı no) yöntem bölümünde, ayrıca makalenin son sayfasında ("Etik Kurul Beyanı" başlığı altında) belirtilmelidir. Olgu sunumlarında bilgilendirilmiş gönüllü olur formunun imzalatıldığına dair bilgiye ("Bilgilendirilmiş Onam Beyanı" başlığı altında) yer verilmelidir.
• Yazarların, kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine riayet etmesi gerekmektedir (görsel kullanımında kaynak belirtilmeli, ölçek kullanımı izni alınmalı vb.).
• Araştırmalarda destekleyen kurum varsa bilgisi mutlaka yöntem bölümünde belirtilmelidir.
• Etik kurul onayı, sisteme yüklenen makalenin tez çalışması, özet poster bildiri veya özet sözel bildiri kapsamında ise başlık sayfasında bu bilgiye yer verilmesi gerekmektedir ("Bu makale .... yazarın yüksek lisans/doktora tezinden elde edilen veriler kullanılarak hazırlanmıştır." / "Bu makale ..... kongresinde .... tarihinde sözel/poster olarak sunulmuştur."). Yöntem bölümü tamamıyla aynı olan tam metin bildiriler makale olarak dergi yayın sürecine kabul edilmemektedir.
Hakemler için;
• Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi'nde, hakem sürecinde hakem seçimi çift kör olarak yapılmaktadır.
• Hakemler, hakemlik davetini belirtilen süre içerisinde kabul/red etmelidir. Hakemlik kabul edildikten sonra belirtilen süre içerisinde önerilerini sisteme yüklemelidir. Belirtilen süre içerisinde dönüş yapılmaması durumunda ilgili görev iptal edilerek editörler tarafından yeni hakem ataması yapılabilir.
• Hakemlik sürecinde tüm hakemler makeleleri tarafsız bir şekilde değerlendirmelidir, bu sürecin gizli olduğunu ve üçüncü kişilerle paylaşılmaması gerektiğini bilmelidir.
• Bilimsel değerlendirmelere ek olarak, hakemler makale ile ilgili etik kuralların ihlal edildiği bir durum tespit ederse durumu editöre bildirmelidir.
Editör Kurulu için;
• Editör kurulu, yazarlar tarafından sisteme yüklenen tüm makaleleri TR Dizin Kriterleri'ne göre oluşturulan dergi kurallarına göre gözden geçirmelidir.
• Editör kurulu, sisteme yüklenen her makalenin ilk olarak uygunluk durumunu İLK KONTROL Listesine göre değerlendirmelidir.
• Editör kurulu, makale değerlendirme sürecinin gizlilik içerisinde olmasına dikkat etmelidir ve üçüncü kişilerle paylaşılmaması gerektiğini bilmelidir.
• Sisteme yüklenen tüm makaleler editör kurulu tarafından herhangi bir ayrım gözetmeksizin tamamen tarafsız bir şekilde değerlendirilmelidir.
YAYIN POLİTİKASI
Genel İlkeler
• Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi’nin bilimsel yayın organıdır. Derginin amacı, ulusal ve uluslararası düzeyde sağlık bilimleri alanında kaydedilen güncel gelişmeleri aktarmak, özgün bilimsel çalışmaların paylaşılmasını sağlamak ve sağlık profesyonellerinin gelişimlerini desteklemektir.
• Haziran ve Aralık aylarında olmak üzere yılda iki sayı olarak, hem elektronik ortamda hem de orijinal baskı olarak çıkan derginin yayın dili Türkçe ve İngilizce'dir.
• Dergimizde, sağlık bilimleri alanındaki orijinal araştırmalar, derleme yazıları, olgu sunumları yayınlanmaktadır.
• Makaleler, daha önce yayınlanmamış veya başka bir yerde yayınlanmak üzere gönderilmemiş olmalıdır.
• Dergimize gönderilen çalışmalar, çift taraflı kör hakemlik kapsamında en az iki bağımsız hakem tarafından değerlendirilmektedir.
• Yazarlar, makale yayımlanmak üzere kabul edildiğinde telif haklarını CC BY-NC-ND 4.0 lisansı altında Dergimize devretmeyi kabul ederler.
• Dergimizde açık erişim olarak yayımlanan tüm makaleler Creative Commons Atıf-GayrıTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası (CC BY-NC-ND 4.0) olarak lisanslıdır.
• Dergimizde yayınlanan makaleler LOCKSS ve DSpace’de dijital olarak arşivlenir. Dergimizde yayınlanan makalelere https://dergipark.org.tr/tr/pub/ausbid/archive sayfasından ücretsiz bir şekilde ulaşılabilir.
Özel Sayı Politikası
Yayın Kurulu tarafından alınacak karar ile yılda bir kez özel sayı yayınlayabilir. Özel sayıda yayınlanacak makaleler için yayın ve değerlendirme ilkeleri planlı sayılarda uygulandığı şekliyle uygulanır.
Ücret Politikası
Dergimizde makale gönderimi, değerlendirme ve yayın süreçleri tamamen ücretsizdir. Gönderilen veya yayımlanmak üzere kabul edilen makaleler için herhangi bir ücret talep edilmemektedir. Yayın politikamız gereği, sponsorluk ve reklam kabul edilmemekte olup, dergimizin tüm giderleri Ankara Üniversitesi tarafından karşılanmaktadır.
Ankara Sağlık Bilimleri Dergisinde (Journal of Ankara Health Sciences) yayımlanan çalışmaların telif hakları dergimizde olup, yayınlanan çalışmalar CC BY-NC-ND 4.0 lisansı altında açık erişim olarak yayımlanmaktadır.
Makale gönderme süreçleri ve "Telif Hakkı Devir Formu" hakkında yardım almak için tıklayınız.