MEASUREMENT OF CARBON FOOTPRINT AWARENESS WITHIN THE FRAMEWORK OF ENVIRONMENTAL RESPONSIBILITY: A RESEARCH ON UNIVERSITY STUDENTS IN ISPARTA
Öz
Environmental responsibility is a vital necessity for the sustainability of natural resources and the preservation of the quality of life for future generations. Being sensitive about the environment in daily life due to environmental responsibility has recently become more important. Carbon footprint represents the impact that individuals or institutions create on the environment within the scope of greenhouse gas emissions. Carbon footprint causes environmental costs due to components such as greenhouse gas emissions. Environmental costs are the main active component in terms of environmental accounting. At the same time, the impact given to the environment through carbon footprint within the scope of environmental accounting can be better measured and analyzed. The aim of this study is to investigate the awareness levels of university students about carbon footprint. Eliminating the deficiency in the literature on measuring carbon footprint awareness in individuals with the help of likert-type scale brings the study to the forefront and reflects the original value of the study. In line with the purpose of the study, a survey was conducted for a total of 427 university students studying at the undergraduate level in Isparta. According to the basic results obtained from the research, it was determined that university students avoid harming the environment, are careful not to use too much water and try not to use photocopiers unless necessary, thus their carbon footprint awareness is high.
Anahtar Kelimeler
Environmental Responsibility Carbon Footprint Environmental Costs Environmental
Kaynakça
- Ahmed, N., Mahboob, F., Hamid, Z., Sheikh, A.A., Ali, M.S., Glabiszewski, W., Wysokinska-Senkus, A., Senkus, P. & Cyfert, S. (2022). Nexus between nuclear energy consumption and carbom footprint in asia pacific region: policy toward environmental sustainability. Energies, 15(19), 1-17.
- Anderson, J.C. & Gerbing, D.W. (1984). The effect of sampling error on convergence, improper solutions and goodness-of-fit indices for maximum likelihood confirmatory factor analysis. Psychometrika, 49(2): 155–173.
- Argun, M.E., Ergüç, R. & Sarı, Y. (2019). Konya/Selçuklu ilçesi karbon ayak izinin belirlenmesi. Selçuk Üniversitesi Mühendislik Bilim ve Teknik Dergisi, 7(2), 287-297.
- Binboğa, G. & Ünal, A. (2018). Sürdürülebilirlik ekseninde Manisa Celal Bayar Üniversitesi’nin karbon ayak izinin hesaplanmasına yönelik bir araştırma. UİİİD-IJEAS, 21, 187-202.
- Bıyık, Y. & Civelekoğlu, G. (2018). Ulaşım sektöründen kaynaklı karbon ayak izi değişiminin incelenmesi. Bilge International Journal Of Science and Technology Research, 2(2), 157-166.
- Breth-Petersen, M., Barratt, A.L. & Pickles, K.M. (2024). Exploring anaesthetists views on the carbon footprint of an anaesthesia and identifying oppurtunities and challenges for reducing its impact on the environment. Anaesthesia and Intensive Care, 52(2), 91-104.
- Bülbül, H., Büyükkeklik, A., Topal, A. & Özoğlu, B. (2020). The relationship between environmental awareness, environmental behaviors and carbon footprint in Turkish households. Environmental Science and Pollution Research, 27, 25009-25028.
- Çolak, G. & Türkmen, B.A. (2023). Kurumsal karbon ayak izi analizi: Bir kimya fabrikası için örnek hesaplama. Artvin Çoruh Üniversitesi Doğal Afetler Uygulama ve Araştırma Merkezi Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 9(1), 1919-201.
- Danışman, İ.K. & Özalp, A.G. (2016). Karbon ayak izinin azaltılmasında yeşil liman uygulamasının rolü: Marport örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dergisi, 8, 99-116.
- Değirmenci, B. (2022). İşletmelerde uygulanan kurumsal çevre sorumluluğu faaliyetlerinin çalışanların çevreci davranış performanslarına etkisi. İşletme, 3(2), 57-71.
- Değirmenci, B. (2022). Çevresel tutum il çevresel sorumluluk ilişkisinin incelenmesi: Yasal ve ekonomik sorumluluğun aracılık rolü. Alanya Akademik Bakış Dergisi, 6(1), 1703-1718.
- Erdem, M., Meriç, E. & Meriç, A. (2019). İlkokul öğrencilerinin çevresel farkındalıklarının çeşitli değişkenler açısından değerlendirilmesi. Journal Of Steam Education Bilim, Teknoloji, Mühendislik, Matematik ve Sanat Eğitimi Dergisi, 2(1), 21-39.
- Ghosh, P., Jha, A. & Sharma, R. (2020). Managing carbon footprint for a sustainable supply chain: A sistematic literature review. Modern Supply Chain Research and Applications, 2(3), 123-141.
- Gökçek, Ö.B., Bozdağ, A. & Demirdağ, H. (2019). Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi örneğinde karbon ayak izinin belirlenmesi. ÖHÜ Mühendisliği Bilim Dergisi, 8(2), 721-730.
- Güven, M. (2023). Türkiye’deki çevresel inovasyonun karbon ayak izi üzerine etkisi. (Tezsiz Yüksek Lisans Projesi). Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı, Tekirdağ.
- Joreskog, K. & Sörbom, D. (1993). Lisrel 8: Structural equation modeling with the simplis command language. Scientific Software International Inc.
- Karwacka, M., Ciurzynska, A., Lenart, A. & Janowicz, M. (2020). Sustainable development in the agri-food sector in terms of the carbon footprint: A review. Sustainability, 12(16), 1-17.
- Kaypak, Ş. (2013). Çevre sorunlarının çözümünde küresel çevre politikalarının önemi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 31, 17-34.
- Kline, R.B. (1998). Principles and practice of structural equation modeling. New York: Guilford Press.
- Kumaş, K., Akyüz, A., Zaman, M. & Güngör, A. (2019). Sürdürülebilir bir çevre için karbon ayak izi tespiti: Makü Bucak sağlık yüksekokulu örneği. ECJSE, 6(1), 108-117.
- Li, X., Tan, H. & Rackes, A. (2015). Carbon footprint analysis of student behavior for a sustainable university campus in China. Journal Of Cleaner Production, 106(1), 97-108.
- Mark, J. & Bommu, R. (2024). Tackling environmental concers: Mitigating the carbon footprint of date transmission in cloud computing. UEBSS, 3(1), 99-112.
- Mayers, A. (2013). Introduction to statistics and SPSS in psychology. Pearson Education Limited.
- Valls-Val, K. & Bovea, M.D. (2021). Carbon footprint in higher education institutions: A literature review and prospects for future research. Clean Technologies and Environmental Policy, 23, 2523-2542.
- Vienazindiene, M., Perkumiene, D., Atalay, A. & Svagzdiene, B. (2023). The last quarter for sustainable environment in basketball: the carbon footprint of basketball teams in Türkiye and Lithuania. Frontiers In Environmental Science, 11, 1-11.
- YÖK. (2024). Yükseköğretim bilgi yönetim sistemi. 15 Temmuz 2024, https://istatistik.yok.gov.tr/
ÇEVRESEL SORUMLULUK ÇERÇEVESİNDE KARBON AYAK İZİ BİLİNCİNİN ÖLÇÜLMESİ: ISPARTA’DAKİ ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNDE BİR ARAŞTIRMA
Öz
Çevresel sorumluluk, doğal kaynakların sürdürülebilirliği ve gelecek kuşakların yaşam kalitesinin korunması açısından hayati bir gerekliliktir. Çevresel sorumluluk gereği günlük hayatta çevre konusunda duyarlı olmak son zamanlarda daha önemli hale gelmiştir. Karbon ayak izi bireylerin ya da kurumların sera gazı emisyonu kapsamında çevrede oluşturdukları etkiyi temsil etmektedir. Salgılanan sera gazı emisyonları gibi bileşenler nedeniyle karbon ayak izi çevre maliyetlerine sebebiyet vermektedir. Çevre maliyetleri çevre muhasebesi açısından temel etken bileşen konumundadır. Aynı zamanda çevre muhasebesi bünyesinde karbon ayak izi aracılığıyla çevreye verilen etki daha iyi ölçülebilmekte ve analiz edilebilmektedir. Bu çalışmanın amacı üniversite öğrencilerinin karbon ayak izi konusundaki bilinç düzeylerinin araştırılmasıdır. Likert tipi ölçek yardımıyla bireylerdeki karbon ayak izi farkındalığının ölçülmesi konusunda literatürdeki eksikliğin giderilmesi çalışmayı ön plana çıkarmakta ve çalışmanın özgün değerini yansıtmaktadır. Çalışmanın amacı doğrultusunda Isparta’da lisans düzeyinde eğitim gören toplam 427 üniversite öğrencisine yönelik bir anket uygulaması gerçekleştirilmiştir. Gerçekleştirilen araştırmadan elde edilen temel sonuçlara göre, üniversite öğrencilerinin çevreye yönelik zarar vermekten kaçındıkları, çok fazla su kullanmamaya dikkat ettikleri ve gerekmedikçe fotokopi kullanmamaya çalıştıkları dolayısıyla da karbon ayak izi farkındalıklarının yüksek olduğu tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Çevresel Sorumluluk Karbon Ayak İzi Çevresel Maliyetler Çevre Muhasebesi
Kaynakça
- Ahmed, N., Mahboob, F., Hamid, Z., Sheikh, A.A., Ali, M.S., Glabiszewski, W., Wysokinska-Senkus, A., Senkus, P. & Cyfert, S. (2022). Nexus between nuclear energy consumption and carbom footprint in asia pacific region: policy toward environmental sustainability. Energies, 15(19), 1-17.
- Anderson, J.C. & Gerbing, D.W. (1984). The effect of sampling error on convergence, improper solutions and goodness-of-fit indices for maximum likelihood confirmatory factor analysis. Psychometrika, 49(2): 155–173.
- Argun, M.E., Ergüç, R. & Sarı, Y. (2019). Konya/Selçuklu ilçesi karbon ayak izinin belirlenmesi. Selçuk Üniversitesi Mühendislik Bilim ve Teknik Dergisi, 7(2), 287-297.
- Binboğa, G. & Ünal, A. (2018). Sürdürülebilirlik ekseninde Manisa Celal Bayar Üniversitesi’nin karbon ayak izinin hesaplanmasına yönelik bir araştırma. UİİİD-IJEAS, 21, 187-202.
- Bıyık, Y. & Civelekoğlu, G. (2018). Ulaşım sektöründen kaynaklı karbon ayak izi değişiminin incelenmesi. Bilge International Journal Of Science and Technology Research, 2(2), 157-166.
- Breth-Petersen, M., Barratt, A.L. & Pickles, K.M. (2024). Exploring anaesthetists views on the carbon footprint of an anaesthesia and identifying oppurtunities and challenges for reducing its impact on the environment. Anaesthesia and Intensive Care, 52(2), 91-104.
- Bülbül, H., Büyükkeklik, A., Topal, A. & Özoğlu, B. (2020). The relationship between environmental awareness, environmental behaviors and carbon footprint in Turkish households. Environmental Science and Pollution Research, 27, 25009-25028.
- Çolak, G. & Türkmen, B.A. (2023). Kurumsal karbon ayak izi analizi: Bir kimya fabrikası için örnek hesaplama. Artvin Çoruh Üniversitesi Doğal Afetler Uygulama ve Araştırma Merkezi Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 9(1), 1919-201.
- Danışman, İ.K. & Özalp, A.G. (2016). Karbon ayak izinin azaltılmasında yeşil liman uygulamasının rolü: Marport örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dergisi, 8, 99-116.
- Değirmenci, B. (2022). İşletmelerde uygulanan kurumsal çevre sorumluluğu faaliyetlerinin çalışanların çevreci davranış performanslarına etkisi. İşletme, 3(2), 57-71.
- Değirmenci, B. (2022). Çevresel tutum il çevresel sorumluluk ilişkisinin incelenmesi: Yasal ve ekonomik sorumluluğun aracılık rolü. Alanya Akademik Bakış Dergisi, 6(1), 1703-1718.
- Erdem, M., Meriç, E. & Meriç, A. (2019). İlkokul öğrencilerinin çevresel farkındalıklarının çeşitli değişkenler açısından değerlendirilmesi. Journal Of Steam Education Bilim, Teknoloji, Mühendislik, Matematik ve Sanat Eğitimi Dergisi, 2(1), 21-39.
- Ghosh, P., Jha, A. & Sharma, R. (2020). Managing carbon footprint for a sustainable supply chain: A sistematic literature review. Modern Supply Chain Research and Applications, 2(3), 123-141.
- Gökçek, Ö.B., Bozdağ, A. & Demirdağ, H. (2019). Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi örneğinde karbon ayak izinin belirlenmesi. ÖHÜ Mühendisliği Bilim Dergisi, 8(2), 721-730.
- Güven, M. (2023). Türkiye’deki çevresel inovasyonun karbon ayak izi üzerine etkisi. (Tezsiz Yüksek Lisans Projesi). Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı, Tekirdağ.
- Joreskog, K. & Sörbom, D. (1993). Lisrel 8: Structural equation modeling with the simplis command language. Scientific Software International Inc.
- Karwacka, M., Ciurzynska, A., Lenart, A. & Janowicz, M. (2020). Sustainable development in the agri-food sector in terms of the carbon footprint: A review. Sustainability, 12(16), 1-17.
- Kaypak, Ş. (2013). Çevre sorunlarının çözümünde küresel çevre politikalarının önemi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 31, 17-34.
- Kline, R.B. (1998). Principles and practice of structural equation modeling. New York: Guilford Press.
- Kumaş, K., Akyüz, A., Zaman, M. & Güngör, A. (2019). Sürdürülebilir bir çevre için karbon ayak izi tespiti: Makü Bucak sağlık yüksekokulu örneği. ECJSE, 6(1), 108-117.
- Li, X., Tan, H. & Rackes, A. (2015). Carbon footprint analysis of student behavior for a sustainable university campus in China. Journal Of Cleaner Production, 106(1), 97-108.
- Mark, J. & Bommu, R. (2024). Tackling environmental concers: Mitigating the carbon footprint of date transmission in cloud computing. UEBSS, 3(1), 99-112.
- Mayers, A. (2013). Introduction to statistics and SPSS in psychology. Pearson Education Limited.
- Valls-Val, K. & Bovea, M.D. (2021). Carbon footprint in higher education institutions: A literature review and prospects for future research. Clean Technologies and Environmental Policy, 23, 2523-2542.
- Vienazindiene, M., Perkumiene, D., Atalay, A. & Svagzdiene, B. (2023). The last quarter for sustainable environment in basketball: the carbon footprint of basketball teams in Türkiye and Lithuania. Frontiers In Environmental Science, 11, 1-11.
- YÖK. (2024). Yükseköğretim bilgi yönetim sistemi. 15 Temmuz 2024, https://istatistik.yok.gov.tr/
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | İşletme |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 27 Haziran 2025 |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 31 Temmuz 2024 |
| Kabul Tarihi | 14 Mayıs 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 16 Sayı: 1 |
