Bu çalışma, şeytanın Arap edebiyatındaki tasvirini inceleyerek, Cahiz’in bu karakteri felsefi ve ahlaki anlamlar açısından zengin bir sembol olarak nasıl gördüğüne odaklanmaktadır. Arap edebiyatında şeytanın imajı, onu mutlak kötülüğün bir simgesi olarak gören geleneksel algının ötesine geçmektedir. Araştırma, Cahiz’in bu karakteri nasıl kullandığını incelemekte ve mizah ile derin analizi birleştirdiğini göstermektedir. Cahiz, çeşitli şeytan isimleri ve sınıflandırmalarını sunarak, onların güçleri ve yetenekleri bakımından farklılıklarını vurgulamaktadır. Ayrıca, hiç görülmemesine rağmen insanların zihninde yer etmiş olan şeytanın kalıplaşmış imajına değinmekte ve insanın şeytana karşı duyduğu tiksintinin fıtri bir özellik olduğunu göstermek için Kur’an’dan deliller getirmektedir. Makale, insan ve şeytan evliliği fikrini de ele almakta ve bu kavramı destekleyen Kur’ani yorumlar ile rivayetlere yer vererek, insanlarla şeytanlar arasındaki etkileşimin bazı durumlarda evliliğe yol açabileceğini öne sürmektedir. Ayrıca, araştırma şeytan ve hayvanlar arasındaki ilişkiyi, özellikle de köpekleri incelemektedir. Cahiz, siyah köpeklerin şeytanlarla ilişkilendirildiğine dair yaygın inancı gözden geçirmekte, ancak bu görüşe karşı çıkarak kurtların hile ve aldatmacayla daha yakından bağlantılı olduğunu savunmaktadır. Çalışma, betimleyici-analitik bir yöntem benimseyerek, Cahiz’in metinlerini analiz etmekte ve onun bakış açısını şekillendiren entelektüel ve dini bağlamlarla ilişkilendirmektedir. Makale, Arap edebiyatında şeytanın sadece kötülüğün bir sembolü olmadığını, aynı zamanda insanın karşılaştığı psikolojik ve ahlaki karmaşıklıkları anlamak için bir araç olduğunu vurgulamaktadır.
Arap dili ve Belagatı Arap edebiyatı şaytan Cahiz insan şeytan ilişkisi hayvanlar ve şeytan
تناقش هذه الدراسة تصوير شخصية الشيطان في الأدب العربي، مع التركيز على رؤية الجاحظ لهذه الشخصية بوصفها رمزًا غنيًا بالمعاني الفلسفية والأخلاقية. تتجاوز صورة الشيطان في الأدب العربي التصور التقليدي له كرمز للشر المطلق. يركز البحث على كيفية توظيف الجاحظ لهذه الشخصية، حيث تناولها بأسلوب يجمع بين الفكاهة والتحليل العميق. وقد عرض الجاحظ عدة أسماء للشياطين وتصنيفاتهم، مشيرًا إلى الفروق بين الشياطين وفقًا لقوتهم وقدراتهم. كما تطرق إلى الصورة النمطية للشيطان، والتي ترسخت في أذهان الناس رغم عدم رؤيته، مستدلًا بالقرآن الكريم على أن النفور من الشيطان جزء من الفطرة الإنسانية. كما يناقش المقال فكرة زواج الإنسان بالشيطان، حيث أورد الجاحظ بعض التفسيرات القرآنية والروايات التي تدعم هذا الطرح، معتبرًا أن هناك تفاعلًا بين البشر والشياطين قد يؤدي إلى التزاوج في بعض الحالات. ويخصص البحث جزءًا لدراسة علاقة الشيطان بالحيوانات، خاصة الكلاب، حيث يستعرض الجاحظ الاعتقاد السائد بأن الكلاب السوداء مرتبطة بالشياطين، إلا أنه يعارض هذا الرأي، مفضلًا اعتبار الذئاب أكثر ارتباطًا بالمكر والخداع. يعتمد البحث على المنهج الوصفي التحليلي، حيث يتم تحليل نصوص الجاحظ وربطها بالسياقات الفكرية والدينية التي ساهمت في تشكيل رؤيته. ويبرز المقال كيف أن شخصية الشيطان في الأدب العربي ليست مجرد رمز للشر، بل أداة لفهم التعقيدات النفسية والأخلاقية التي تواجه الإنسان.
اللغة العربية والبلاغة الأدب العربي الشيطان الجاحظ العلاقة بين البشر والشياطيم الحيوانات والشيطان
This study examines the depiction of the devil in Arabic literature, focusing on Al-Jahiz’s perspective on this character as a symbol rich in philosophical and ethical meanings. The image of the devil in Arabic literature goes beyond the traditional perception of him as a symbol of absolute evil. The research explores how Al-Jahiz employs this character, blending humor with deep analysis. Al-Jahiz presents various names and classifications of devils, highlighting differences based on their strength and abilities. He also discusses the stereotypical image of the devil, which has been ingrained in people's minds despite never being seen, citing the Qur'an as evidence that human aversion to the devil is an innate trait. The article also explores the idea of human-devil marriage, referencing Qur'anic interpretations and narratives that support this notion, suggesting that interaction between humans and devils may, in some cases, lead to such unions. Additionally, the research examines the relationship between the devil and animals, particularly dogs. Al-Jahiz reviews the widespread belief that black dogs are associated with devils, yet he opposes this view, instead considering wolves to be more closely linked to cunning and deception. The study adopts a descriptive-analytical approach, analyzing Al-Jahiz’s texts and connecting them to the intellectual and religious contexts that shaped his perspective. The article highlights how the devil in Arabic literature is not merely a symbol of evil but a tool for understanding the psychological and moral complexities that humans face.
Arabic language and rhetoric Arabic literature the devil AL-Jahiz human devil realationship animals and the devil
Birincil Dil | Arapça |
---|---|
Konular | Arap Dili ve Belagatı |
Bölüm | Araştırma Makaleleri |
Yazarlar | |
Erken Görünüm Tarihi | 15 Haziran 2025 |
Yayımlanma Tarihi | 15 Haziran 2025 |
Gönderilme Tarihi | 30 Ocak 2025 |
Kabul Tarihi | 22 Mayıs 2025 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 29 Sayı: 1 |
Cumhuriyet İlahiyat Dergisi Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY NC) ile lisanslanmıştır.