This study aimed to develop a four-dimensional scale to measure middle school students' awareness of and tendencies toward artificial intelligence (AI). The Middle School Artificial Intelligence Awareness and Usage Tendency Scale (YZFKÖ) consists of four dimensions: Basic AI Knowledge, AI Usage Areas, AI Anxiety, and AI Challenges.
The study was conducted using literature review, expert opinions, pilot application, Exploratory Factor Analysis (EFA), and Confirmatory Factor Analysis (CFA). The EFA and CFA results revealed that the four-factor structure explained 52.05% of the total variance and that the goodness-of-fit indices were at an acceptable level (KMO = .924; χ²/df = 2.057; CFI = .935; RMSEA = .043).
The Cronbach Alpha coefficient was determined as α = .870 for the entire scale, and the sub-dimensions ranged between α = .743 and α = .914. These findings indicate that the scale is a valid, reliable, and consistent measurement tool.
The developed scale provides teachers, curriculum developers, and education policymakers with a valid and reliable tool for measuring students' levels of AI awareness and usage tendencies.
Artificial intelligence awareness Artificial intelligence usage trends Middle school Scale development Artificial intelligence in education
Bu çalışma, ortaokul öğrencilerinin yapay zekâ (YZ) farkındalığı ve kullanım eğilimlerini ölçmek amacıyla dört boyutlu bir ölçek geliştirmeyi amaçlamaktadır. Ortaokul Yapay Zekâ Farkındalık ve Kullanım Eğilimleri Ölçeği (YZFKÖ), YZ Temel Bilgi, YZ Kullanım Alanları, YZ Kaygı ve YZ Zorlanma olmak üzere dört boyuttan oluşmaktadır.
Ölçeğin geliştirme sürecinde literatür taraması, uzman görüşleri, pilot uygulama, Açıklayıcı Faktör Analizi (AFA) ve Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) gerçekleştirilmiştir. AFA ve DFA sonuçları, dört faktörlü yapının toplam varyansın %52,05'ini açıkladığını ve uyum iyiliği indekslerinin kabul edilebilir düzeyde olduğunu göstermiştir (KMO = ,924; χ²/df = 2,057; CFI = ,935; RMSEA = ,043).
Cronbach Alfa katsayısı tüm ölçek için α = ,870 olarak belirlenmiş, alt boyutlar için ise α değerlerinin ,743 ile ,914 arasında değiştiği görülmüştür. Bu bulgular, ölçeğin geçerli, güvenilir ve tutarlı bir ölçüm aracı olduğunu ortaya koymaktadır.
Bu çalışmada geliştirilen ölçek, öğretmenler, eğitim programı geliştiricileri ve eğitim politikacıları için öğrencilerin YZ farkındalık ve kullanım eğilimlerini ölçmede geçerli ve güvenilir bir araç sunmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Yapay zekâ farkındalığı, Yapay zekâ kullanım eğilimleri, Ortaokul, Ölçek geliştirme, Eğitimde yapay zekâ
Yapay zekâ farkındalığı Yapay zekâ kullanım eğilimleri Ölçek geliştirme
İnsan katılımcıların yer aldığı çalışmalarda gerçekleştirilen tüm prosedürler, kurumsal ve/veya ulusal araştırma komitesinin etik standartlarına ve 1964 Helsinki Bildirgesi ve sonraki değişikliklerine veya benzer etik standartlara uygundur. Bu çalışma için etik onay, İstanbul Aydın Üniversitesi Eğitim Bilimleri Etik Kurulu'ndan alınmıştır.
YOK
YOK
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Ölçek Geliştirme, Öğretim Teknolojileri |
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2025 |
Gönderilme Tarihi | 2 Ocak 2025 |
Kabul Tarihi | 20 Haziran 2025 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Sayı: 64 |