Araştırma Makalesi
Yıl 2025,
Cilt: 4 Sayı: 1, 28 - 37, 30.04.2025
Öz
Amaç: Bu çalışma sağlık bölümlerindeki üniversite öğrencilerinde siberkondriyanın değerlendirilmesi amacıyla yapıldı. Yöntem: Araştırma, tanımlayıcı tipte bir çalışmadır. Araştırma verileri Google Forms aracılığıyla çevrimiçi anket yöntemiyle toplandı. Araştırmada verilerin toplanması amacıyla Tanıtıcı bilgi formu ve Siberkondriya ölçeği kullanıldı. İstatistiksel analizlerde Mann-Whitney U ve Kruskal-Wallis testi kullanıldı. Bulgular: Araştırmaya katılan öğrencilerin yaş ortalaması 20.25 ± 2.01 olup, %70.8’i kadın, %97.7’sinin son 6 ayda herhangi bir psikiyatrik tanı almadığı belirlendi. Araştırmaya katılan öğrencilerin internet kullanım durumları incelendiğinde %99.2’sinin akıllı telefon ile internete erişim sağladığı, %57.5’inin günlük internet kullanım süresinin 3 saat ve üzeri olduğu, %86.7’sinin internetten sağlık/hastalık bilgisi aradığı belirlendi. Öğrencilerin Siberkondriya ölçek toplam puan ortalamasının 63.15 ± 17.71 olduğu belirlendi. Okudukları bölüm ve siberkondriya ölçeği puan ortalamaları incelendiğinde hemşirelik bölümü öğrencilerinin puan ortalamalarının diğer bölümlere göre daha yüksek puan ortalamalarına sahip olduğu ve aralarında istatistiksel olarak anlamlı fark olduğu bulundu. Sınıf seviyesine göre incelendiğinde birinci sınıf öğrencilerinin diğer sınıflardan, günlük internet kullanım süresine göre incelendiğinde 3 saat ve üzeri internet kullananların 1-3 saat internet kullananlardan, internetten sağlık bilgisi arayan öğrencilerin internetten sağlık bilgisi aramayan öğrencilerden, internetteki sağlık ile ilgili bilgileri güvenli bulan öğrencilerin güvenli bulmayan öğrencilerden daha yüksek puan ortalamalarına sahip olduğu ve aralarında istatistiksel olarak anlamlı fark olduğu bulundu. Sonuç: Sağlık bilgisi arama davranışları ve internet kullanım süresinin siberkondriya üzerinde önemli bir etkisi olduğunu göstermektedir. Siberkondriyayı daha iyi anlamak ve önleyici stratejiler geliştirmek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç olduğu söylenebilir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Taylor CB, Jobson KO, Winzelberg A, Abascal L. The use of the internet to provide evidence-based integrated treatment programs for mental health. Psychiatric Annals. 2002;32(11): 671–677. https://doi.org/10.3928/0048-5713-20021101-06.
- Starcevic V, Berle D. Cyberchondria: towards a better understanding of excessive health-related Internet use. Expert Review of Neurotherapeutics. 2013;13(2): 205–213. https://doi.org/10.1586/ERN.12.162.
- McElroy E, Shevlin M. The development and initial validation of the cyberchondria severity scale (CSS). Journal of Anxiety Disorders. 2014;28(2): 259–265. https://doi.org/10.1016/J.JANXDIS.2013.12.007.
- Baumgartner SE, Hartmann T. The Role of Health Anxiety in Online Health Information Search. https://home.liebertpub.com/cyber. 2011;14(10): 613–618. https://doi.org/10.1089/CYBER.2010.0425.
- Muse K, McManus F, Leung C, Meghreblian B, Williams JMG. Cyberchondriasis: Fact or fiction? A preliminary examination of the relationship between health anxiety and searching for health information on the Internet. Journal of Anxiety Disorders. 2012;26(1): 189–196. https://doi.org/10.1016/J.JANXDIS.2011.11.005.
- Ivanova E. Internet addiction and cyberchondria - Their relationship with Well-Being. The Journal of Education, Culture, and Society. 2013;4(1): 57–70. https://doi.org/10.15503/jecs20131.57.70.
- Morahan-Martin JM. How Internet Users Find, Evaluate, and Use Online Health Information: A CrossCultural Review. http://www.liebertpub.com/cpb. 2004;7(5): 497–510. https://doi.org/10.1089/CPB.2004.7.497.
- Chung JE. Patient–Provider Discussion of Online Health Information: Results From the 2007 Health Information National Trends Survey (HINTS). Journal of Health Communication. 2013;18(6): 627–648. https://doi.org/10.1080/10810730.2012.743628.
- Batigun AD, Gor N, Komurcu B, Erturk IS. Cyberchondria scale (CS): Development, validity and reliability study. Dusunen Adam - The Journal of Psychiatry and Neurological Sciences. 2018;31(2): 148–162. https://doi.org/10.5350/DAJPN2018310203.
- Benigeri M, Pluye P. Shortcomings of health information on the ınternet. Health Promotion International. 2003;18(4): 381–386. https://doi.org/10.1093/HEAPRO/DAG409.
- Starcevic V. Cyberchondria: Challenges of Problematic Online Searches for Health-Related Information. Psychotherapy and Psychosomatics. 2017;86(3): 129–133. https://doi.org/10.1159/000465525.
- Mercan Y, Dizlek K, Süsim G, Gürez D, Akman Y. Sağlık Amaçlı İnternet Kullanımı Ve Mobil Sağlık Uygulamaları Üzerine Bir Araştırma. Kırklareli Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi. 2020;1(1): 66–76. https://doi.org/https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1188193.
- Erbil N, Gümüşay M, Salman E. Öğrenci hemşirelerin internet bağımlılık düzeyleri ve etkileyen faktörler. Ordu Üniversitesi Hemşirelik Çalışmaları Dergisi. 2020;3(1): 17–26. https://doi.org/10.38108/ouhcd.714737
- Kurt ME, Menteş N, Şen MA. Üniversite öğrencilerinin akıllı telefon bağımlılıkları ve baş ağrısı ile ilişkisi. MECMUA-Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi. 2022;(14): 199–217. https://doi.org/10.32579/mecmua.1168802.
- Ramón-Arbués E, Granada-López JM, Martínez-Abadía B, Echániz-Serrano E, Antón-Solanas I, Nash M. Prevalence and Factors Associated with Problematic Internet Use in a Population of Spanish University Students. International Journal of Environmental Research and Public Health 2021, Vol. 18, Page 7620. 2021;18(14): 7620. https://doi.org/10.3390/IJERPH18147620.
- Dost A, Kökcü Doğan A, Huyar Aslan D. Hemşirelik öğrencilerinde internet bağımlılığı. Ordu Üniversitesi Hemşirelik Çalışmaları Dergisi. 2021;4(3): 393–401. https://doi.org/10.38108/OUHCD.871550.
- Kurt A, Çilkaya B, EE Erşan. Bir devlet üniversitesi öğrencilerinde internet bağımlılığı ve ilişkili faktörler. Bozok Tıp Dergisi. 2022; https://doi.org/10.16919/bozoktip.1066898.
- Chen J. Impacts of Internet literacy and Internet contact on the communication effect of university students’ ideological and political education in China. Acta Psychologica. 2024;247: 104321. https://doi.org/10.1016/J.ACTPSY.2024.104321.
- Taştan Gürkan, A., Özdelikara, A., & İnanlı, T. K. (2023). Hemşirelik Öğrencilerinde E-Sağlık Okuryazarlığı ve Siberkondri İlişkisi. Journal of University Research, 6(4), 474-480. https://doi.org/10.32329/uad.1364668
- Uyar P, Ayar D. Hemşirelik öğrencilerinin sosyal medya kullanımı ve aile iletişiminin sosyotelist olma ve sosyotelizme maruz kalma durumlarına etkisi. Sağlık Bilimlerinde Değer. 2024;14(1): 83–89. https://doi.org/10.33631/sabd.1206855
- Gül İ, DEMİR S, COŞKUN İ. E-Sağlık Okuryazarlığı ve Çevrimiçi Sağlık Bilgisi Arama Davranışı Üzerine Bir Araştırma. Journal of Turkish Studies. 2022;Volume 17 Issue 7(Volume 17 Issue 7): 83–101. https://doi.org/10.7827/turkishstudies.64602.
- Ertaş H, Kıraç R, Ünal SN. Sağlık Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin Siberkondri Düzeyleri ve İlişkili Faktörlerin İncelenmesi. OPUS International Journal of Society Researches. 2020;15(23): 1746–1764. https://doi.org/10.26466/opus.616396
- Elciyar K, Taşçı D. Siberkondri Ciddiyet Ölçeği’nin Anadolu Üniversitesi İletişim Bilimleri Fakültesi öğrencilerine uygulanması. Abant Kültürel Araştırmalar Dergisi. 2017;2(4): 57–70. https://doi.org/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/360777
- Tuna DC, Marakoğlu K, Körez MK. Üniversite öğrencilerinin siberkondri ve anksiyete düzeyleri ve ilişkili faktörler: Kesitsel bir çalışma. Turkish Journal of Family Practice. 2023; https://doi.org/10.54308/tahd.2023.96158
- Batı AH, Mandiracioglu A, Govsa F, Çam O. Health anxiety and cyberchondria among Ege University health science students, Nurse Education Today, 2018, 71: 169-173, https://doi.org/10.1016/j.nedt.2018.09.029
- Xinhong Zhu, Taoyun Zheng, Linlin Ding, Xiaona Zhang. Exploring associations between eHealth literacy, cyberchondria, online health information seeking and sleep quality among university students: A crosssection study. Heliyon, 2023, 9:617521.
- El-Zoghby SM, Zaghloul NM, Tawfik AM, Elsherbiny NM, Shehata SA, Soltan EM. Cyberchondria and smartphone addiction: A correlation survey among undergraduate medical students in Egypt. Journal of the Egyptian Public Health Association. 2024;99(1): 1–10. https://doi.org/10.1186/S42506-024-00154- Y/TABLES/5
- Aydın, A., & Aydın Sayılan, A. (2024). Hemşirelik öğrencilerinin siberkondri ciddiyet düzeyleri ve ilişkili faktörler: Kesitsel çalışma. Uluslararası Sosyal Bilimler ve Eğitim Dergisi – USBED 6(11), 313-328. https://doi.org/10.5281/zenodo.12579721
- Sabir S, Naqvi I. Prevalence Of Cyberchondria Among University Students: An Emerging Challenge Of The 21st Century. J Pak Med Assoc. 2023 Aug;73(8):1634-1639. doi: 10.47391/JPMA.7771
- Göde, A., Öztürk, Y. E. (2023). Üniversite Öğrencilerinin Siberkondri Düzeylerinin Sağlık Kaygısı Üzerine Etkisinin İncelenmesi. Selçuk Sağlık Dergisi, 4(Kongre Özel), 1 – 17.
- Kurcer MA, Erdogan Z, Cakir Kardes V. The effect of the COVID-19 pandemic on health anxiety and cyberchondria levels of university students. Perspectives in Psychiatric Care. 2022;58(1): 132–140. https://doi.org/10.1111/PPC.12850
- Yalçın, İ., Boysan, M., Eşkisu, M., & Çam, Z. (2022). Health anxiety model of cyberchondria, fears, obsessions, sleep quality, and negative affect during COVID-19, Curr Psychol, 1-18. doi: 10.1007/s12144- 022-02987-2
- Batıgün DA., Şenkal Ertürk İ., Gör N., & Kömürcü Akik B. (2021). The pathways from distress tolerance to Cyberchondria: A multiple-group path model of young and middle adulthood samples. Curr Psychol, 40(11), 5718-5726. doi: 10.1007/s12144-020-01038
- Hanehalkı Bilişim Teknolojileri (BT) Kullanım Araştırması, 2016 (TÜİK). https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hanehalki-Bilisim-Teknolojileri-(BT)-Kullanim-Arastirmasi-2016- 21779#:~:text=Bilgisayar%20ve%20internet%20kullan%C4%B1m%20oranlar%C4%B1,%55%2C9'du. Erişim tarihi: 07.03.2025
Toplam 34 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Hemşirelik (Diğer) |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Nisan 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 25 Aralık 2024 |
| Kabul Tarihi | 5 Nisan 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 4 Sayı: 1 |
